Araca yüksek amperlik akü takmak?

Hiç bir şey olmaz merak etmeyin. Hepimiz powerbank kullanıyoruz 5000 lik yerine 10000 lik alınca cep telefonunuza bir şey oluyor mu? Hayır. Çıkış voltajı 5v ta kararlı olduğu sürece kapasitenin fazla olmasının zararı olmaz. Şarj dinamosuna gelince. Şarj dinamosu duran bir şey değildir. Akünüz dolu olsun olmasın sürekli çalışır. Şarj kontrol ünitesi şarjı keser o ayrı ama dinamo çalışmaya devam eder. Mühendisler niye büyük takmamışlar? Akü büyüdükçe fiyatında arttığını hepimiz biliyoruz. 45 lik akü yetiyorsa neden daha fazla para harcasın? Adamlar kar edecek yer arıyor zaten.

Bilmeden konuşmamak lazım. Arkadaşlar, bilmiyorsanız, boşa gürültü yapmayın yahu. Ben de merak ettim falan deyin. Üretici bilmiyor mu? Tabii ki biliyor. Tüm önlemleri almak için o ebatta akü takıyor. Ancak sen büyük akü takmanın riskini biliyorsan ve aracını buna göre kullanacaksan Hiçbir şey olmaz. Ancak büyük aküyü takıp şuursuzca kullanırsan bir şey olabilir... Tamamen aküyü nasıl kullandığınız ile alakalı.

Anlatayım:

Arabadaki akü sadece marş basma anında ve motor çalışmıyorken kullanılır. Onun dışında anlık yüksek akım çeken ürünlerin anlık akım ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılır. Bunun dışında hiç kullanılmaz araba aküleri. Araba çalışırken arabanın içinde elektrik kullanan ne varsa, hepsinin elektrik ihtiyacını şarj dinamosu karşılar. Yoksa akünüz araç çalışırken zayıflar ve bir noktada biter. Böyle bir şey olamayacağına göre, akünüz kullanılmamaktadır.

Anlık yüksek akım ihtiyacını karşılar dedim. Bu sadece güçlü müzik seti olan araçlarda yaşanır. Subwoofer vurduğunda müzik seti (amfi) anlık 100 amper, 150 amper talep edebilir. Bu gücü şarj dinamosu üretemediği için, akü karşılar. Ancak akü sonraki 1 saniye içinde şarj dinamosunu sömürerek kendini şarj eder. Bas vurduğunda müzik seti anlık 100 amper çekse de, bu akımı sürekli çekmez. Ortalamaya vurduğunda sıkıyorum, 30 amper çeker. Bu gücün katlarını şarj dinamonuz üretebildiği için akünüz gene bitmez. Anlık besler, şarj olur, anlık besler, şarj olur. Müzik setli araçların akülerinin neden çabuk öldüğünü de öğrenmiş oldunuz.

-----------------

Büyük kapasiteli aküyü arava ne için takacağınız çok önemli. Arabayı uzun süre kapalı tutup, içinde elektrik harcayacaksanız, büyük akü kullandığınızda, araca marş bastığınız andan itibaren şarj dinamosunun aküyü şarj etme süresi uzayacağı için dinamonun ömrü kısalacaktır. Ancak araca büyük akü takıp, eskiden nasıl kullanıyorsanız öyle kullanacaksanız, büyük akü kullanmak ile küçük akü kullanmak arasında hiç bir fark olmaz.

Uzun servis süresini kullanamayacaksam, neden büyük akü takayım? Çok güzel bir soru. Tek bir sebeple olabilir. Öyle bir sömürücü ses sisteminiz vardır ki, anlık güç taleplerine şarj dinamosu + küçük akü yetmiyordur. Büyük akünün anlık güç taleplerine verebildiği güç de hali ile küçük aküden yüksek. Bu özelliğini kullanmak için büyük akü takarsınız. Bu mantıklıdır. Dinamodan da yük alırsınız hatta. Daha dengeli çalışmasını sağlarsınız.

Ancak servis süresini uzatmak amaçlı büyük akü alacaksanız, yani, boşalt-doldur yapacak ve boşalma süresini uzatma peşindeyseniz, büyük akü kullanmanız şarj dinamosunu daha çok yoracaktır.

------------------

Yani, büyük aküyü alıp diğer aküyü kullandığınız gibi kullanırsanız hiçbir sakıncası yoktur.

------------------

Bu arada, ben hiç boşalt-doldur yapmadım; ama aracı çok ağır sömürecek ses sitemleri ile bol bol gezdim yıllarca. Şimdiki ses sistemlerim daha efendi. Kalite odaklı. Eskiden sadece ne yapılabildiğini merak ettiğim için ses şiddeti işlerine yönelmiştim. Focus 2.5 aracımda bir dönem iki adet 38cm çift bobin JBL subwoofer vardı. Bu şekilde aracı 2 yıl kullandım. Bir akü öldürdüm. 80 amper aküye geçtim. Bu sistemde kapasitör de kullanmıyordum. Yani akü ve dinamoya çok yük bindiriyordum. Şarj dinamosunda sorun yaşamadım. Ağır tesisatlara sahip olanlar içinde erkenden sorun yaşayanı da görmedim. Bu da demek oluyor ki, dinamo zaten gayet dayanıklı. Ömrü 10 yıl ise, boşalt-doldurlar ile 8 yıla çekiyorsun. Gene ölümcül değil. Ama bir zararı var. Bilin.

-----------------

"İRİÇ İLİKTRİĞİNİ ZİRİR VİRİR." Sen hiç, araç çalışırken (sistem voltajı 14.4V iken), çift kapasitörlü, 72 amper akülü bir arabada, bas vurduğunda sistem voltajını 12V'a kadar düşüren bir ses sitemine sahip araçlarla haşır neşir oldun mu? Ben oldum. Arabaların elektroniği o kadar hassas değil inanın bana. piyasada bir sürü araba her bas vurduğunda 2.4V'luk sistem voltajı oynaması ile geziyor. Saniyede iki bas vursa, saniyede iki kere sistem voltajı 14.4V'dan 12'ye düşüp geri çıkıyor. Ve bu arabalar elektronik aksam bozmadan 10 yıl, 15 yıl hizmet ediyor.

Benim ebesine atladığım arabalar:

Opel Frontera
Saab 900
Focus 2.5
Subaru Legacy

Arkadaşların ebesine atladığım araçları:

Opel Astra (2000)
Opel Astra (2008)
Rover 200 Si (1998)
BMW 3.16i (2007)
Peugeot 307

Arabalar sağlam özetle. Siz kafanızı rahat tutun.

------------

Ancak araç çalışırken voltaj 11.5V'un altına düşüyorsa, o sıkıntı işte. O kadar da değil. Abartmamak lazım.

Arkadaşım hala amper diyorsun bilmediğin konuda ahkam kesiyorsun, amper değil o amper-saat, akımı değil kapasiteyi belirler, daha yüksek kapasitede aynı özellikte akü takmanın dezavantajı olmaz, ikisi de 12V aynı amaç için üretilmiş aynı marka akü. Ayrıca yüksek kapasiteli sıfır akü takmanın yolu ve trafiği nasıl tehlikeye attığını açıklarsan sevinirim.

Bazı arkadaşlar aracın alternatörünün şarj etmeyeceğini ve fazla zorlanacağını belirtmişler. Araca ve modele göre değişmekle beraber ortalama bi alternatör 100A yani 1200W güç üretebilir. Araç aküsünü 60Ah yerine 72Ah taktığınızı varsayarak hesap yapalım, aradaki 12Ah'lik kapasite farkı 12V üzerinden 144Wh yapar. 1200W güç üreten bir alternatör için 144Wh'lik enerji farkı sadece 7 dakikalık bir iş gücüne tekabul ediyor.

Bir de sanki alternatör aküyü sürekli şarj ediyormuş ve sürekli tam yük altındaymış gibi yanlış bir düşünce daha var. Bir arkadaşın da belirttiği üzere akü sadece aracı ilk çalıştırma esnasında kullanılır, motor çalıştıktan sonra alternatör elektrik ürettiği için hem aküyü şarj görevini üstlenir hem de aracın elektrik aksamını besler. Alternatör kapasitesinin üzerinde akım çekmediğiniz sürece (ses sistemi, inverter vs türü cihazlar gibi ) de aküden elektrik çekilmez. Zira akü zaten 12V'tur, alternatör ise rölantide ortalama 13.5V civarı iken biraz daha yüksek devirlerde 14.4V olan ideal değerini yakalar.

Yine bazı arkadaşlar araçta sürekli elektrik dalgalanmasının vs zararlarından bahsetmiş ama araçlarda voltaj zaten sabit durmaz, motor kapalıyken aküden 12V, rölantide de alternatörden 13-13.5V iken yüksek devirlerde 14.4V'a kadar çıkar.