Türkçenin Kullanımı

Öncelikle böyle bir konu açmak zorunda olmak, bir şeyler söylemek zorunda hissetmek çok üzücü ama herkesten gereken hassasiyeti bekliyorum. Bu sorun abartısız söylüyorum mülteci sorunu kadar büyük bir sorundur. Dilimize sahip çıkmazsak neye sahip çıkacağız ?

Çok şikayetçiyim. Günlük hayatta, internet ortamında... Başta İstanbul olmak üzere birçok şehirdeki yabancı dildeki tabelalar...

Dilimiz Türkçe. Başka dillerden bir şeyleri harmanlayarak dilimizde kullanmak sizlere de sinir bozucu gelmiyor mu? İlkokula giden çocuklar bile saçma saçma konuşmalar içerisinde. Ailelerin de bu konuda özenli olması şart!

Birkaç örnek vermem gerekirse;

-Beklenen bir film çıkacak olur "Çok hypelandım(?)"

-Oyundaki "boss fightlar" zor, "combatı" şöyle, "open world" böyle. Video yayınlarlar "Bilmem ne challange".

-Futbol programı izlerim "box to box" çok iyi yapıyor oyuncu. "Loser" oyuncu. Golcünün "finisherlığı" çok iyi olacak.

Bunun gibi sayısız örnekler var. Spor yorumcularından, ünlü youtube kanallarına, ilkokul çocuklarından iş adamlarına kadar.

Ya Türkçe konuşalım ya da başka bir dilde ancak bunu dilimize zarar verecek şekilde kullanmayalım. Ben de farklı diller öğrenmeyi çok seviyorum. Farklı diller öğrenelim ancak bunu anadilimiz ile karıştırmayalım. Duyar da kasmıyorum ama bu sorun zannettiğinizden büyük bir sorun.

Ulu Önder Atatürk TDK'yı kurdu. Dilimize çok ama çok önem verirdi. Demografik yapımızın çok sarsılmaya çalışıldığı bu son yıllarda lütfen dilimize de sahip çıkalım. Herkes bu durumu ciddiye alsın.

Ben de kusursuz kullanmıyorum ne yazık ki, kalıplaşmış birçok sözcük ve dilimize yerleşmiş yabancı kelimeler var. Elimden geldiğince daha dikkatli kullanmaya çalışıyorum. Burada görev herkese düşüyor. Umarım biraz olsun duygu ve düşüncelerimi doğru bir şekilde anlatabilmişimdir. Bu durumu herkesin ciddiye almasını bekliyorum ve Atatürk'ün dilimiz ile ilgili söylediği birkaç sözünü şöyle bırakıyorum:

"Ülkesini yüksek istiklalini korumasını bilen Türk milleti dilini de yabancı dillerin boyunduruğundan kurtarmalıdır."

2 Eylül 1930

"Türk" demek "dil" demektir. Milliyetin çok belirgin niteliklerinden biri dildir. Türk milletindenim; diyen insan, her şeyden önce ve mutlaka Türkçe konuşmalıdır.” 17 Şubat 1931

"Türk dilinin kendi benliğine, aslındaki güzellik ve zenginliğine kavuşması için bütün devlet teşkilatımızın dikkatli, alakalı olmasını isteriz."

1 Kasım 1932

"Milli his ile dil arasındaki bağ çok kuvvetlidir. Dilin milli ve zengin olması milli hissin inkişafında başlıca müessirdir. Türk dili dillerin en zenginlerindendir; yeter ki bu dil şuurla işlensin."

2 Eylül 1930

"Kesin olarak bilinmelidir ki, Türk milletinin dili ve milli benliği bütün hayatında hakim ve esas kalacaktır."

7 Şubat 1933"

"Gaye, bugünkü ve yarınki Türk’ün medeniyetini kucaklayacak en güzel ve en ahenkli Türkçe'dir."

1932

bana arap kelimesini dahi kullanma ona bile tahammülüm yok. :)

Bu konuda dikkat çekmeye çalıştığım noktaları anlatmaya çalıştım. Kusursuz ve hatasız kullandığımı da belirtmedim. Konuda dikkat çekmeye çalıştığım nokta yabancı diller ile çok içki dışlı kullanılması. Noktasından virgülüne kadar doğru kullanılmalı gibi yazım ve noktalama gibi şeylere vurgu yapmadım. Sadece dediğim noktaya dikkat çekmek istedim onun dışında her şey denmiş :)

Başlık düzeltmesi için de teşekkürler. Doğrusu "Türkçenin" olacak. Özen gösterenlerin olduğunu görmek sevindirici.

Dediğiniz gibi çok fazlalar ve çok önceden bunlar dilimize yerleşmiş. Bu konuda çok fazla derin bilgim yok. O dönemlerde yaşayanlardan bugüne kadar dilimize pek sahip çıkılmamış göründüğü kadarıyla, Arapça ve Farsça dillerindeki kelimelerden korunmamış dilimiz. Ben de hiç değilse önceki dönemlerde dilimize yerleşmesine müsaade edilen yabancı kelimelerin bari yaşadığım bu dönem boyunca daha fazla yabancılaşmasın diye elimden geldiğince bir şeyler yapmaya, gördüklerime tepki koymaya çalışıyorum. Faydası olur mu bilmem tabi ama böyle yapmaya da devam edeceğim.

Özel isimler her zaman büyük harfle başlar, büyük harfle başlayan her özel isimin aldığı ekler kesme işaretiyle ayrılırdı. Yani "Türkçe'nin" doğru olanıdır.

Büyük harfle başlayıp ekini ayırmayı unutmak, paragrafların arasında hemen göz tırmalardı. Kompozsiyon ödevinin kırmızı bir çizgiyle geri dönmesi kesin olurdu.

Sonra bir gün dediler ki "dil isimleri artık özel isim değil"... almanca, fransızca, türkçe v.b. Tabii ki bunların alacağı ekler de ona göre yazılacaklardı (60'larda olsaydık 'yazılacaktılar'.) Herhalde kısaltma noktalarının kaldırılmasında olduğu gibi yabancı dillerden etkilenildi. Ama müfredata horş diye girişini iyi hatırlıyorum. Şu müfredat yazarlarından hiç değilse birkaçını tanımayı çok isterdim.

Her neyse, müfredattan yeni kurtulduğum zamanlarda ise milli gurur yeniden tecelli etmiş olacak ki Türkçe yeniden büyük yazılmaya başlandı. Ama bu 60'larda olsaydı 'yeniden büyük yazılmağa' başlayacaktı. O zamanki kardinalimiz okunduğu gibi yazmaktı, konuşamalar da böyleydi. Neyse, oraları karşıtırmayalım. Fakat, bu defa kesme işaretleri geri gelmedi. Kısaltma noktaları da kalktığından artık göz tırmalamadığına karar verildi herhalde. Takip etmedim, sebebi ilgmi çekmedi, büyük ihtimalle gerçek bir sebebi de yoktu. Dil bir defa yerleştikten sonra artık muhasebe hukuku gibi güncellenmezdi.

Bir de Avrupa'lılar, Avrupalı'lar Avrupalılar var... Coğrafya isimleri her zaman özel isimlerdi ve ekleri ayrılırdı. Sonra, dünya insan hakları evrensel bildirisi gibi şeylerin çok tartışıldığı dönemlerde kişilere de 'özellik' verilip kişilerin özellikleri coğrafi özelliklerden üstün tutularak Avrupalı, Asyalı, Afrikalı v.b. özel isimler olarak kabul edildi. Bir sorun gören var mı... 60'larda olsaydık "özel isimler olarak kabul edildiler" yazılmalıydı. Tam bir cahilliğin bu numunesi gözünüzden kaçtıysa, oturunuz, sıfır. Çoğulla başlayan bir cümlenin tekille bitirilmesi kesin bir kırmızı çizgiydi. O zamanın dikkat edilen moda kuralı buydu. Aslında bana da doğru geleni bu, yani bu kıyağımı unutmayın. Yoksa bir arşiv meraklısı için fena kulak tırmalıyor.

Birisi TDK yazacak olsa, öğretmen onu okutur sonra da bunlar nasıl sesler diye azarlardı. Noktasız her şey okunacak demekti çünkü. TDK, T.D.K. iken "Türkçenin" de "Türkçe'nin" idi.

Aslında kompozsiyon eğitimleri "kısa kısa cümleler kurun çocuklar" ile başlamış olan görece daha talihsiz arkadaşların eski noktalamanın gerek ve sebeplerini, bu kuralların ardındaki zekayı, bunların hatalar değil kuralların eski olanları olduğunu kolay farkedebileceklerini düşünmüyorum. Ama önemli değil. TDK bir otorite değil, tavsiyeci. Bir dili iyi, güzel veya doğru yapan şeyler bu küçük kurallar değil. Bunların on sene içinde bile bir kaç defa değiştiğini farkedebilecek kadar okumak merakı ve Türkçe'yi Türkçe'sini beğendiğiniz kişiler gibi kullanmak yeterli. En çok beğenilen unsurlar ayakta kalanlar oluyorlar, eğer bir kural hala yaşıyorsa da bir sebebi olabilir.

dil nazisi olmaya gerek yok. atalarımız öyle olsaydı şuan 3 5 öztürkçe kelime konuşuyorduk sadece. bugün biz onlardan kelime alırız 50 yıl sonra onlar bizden.

önemli olan insanların okuduğunu anlayabilmesi ve her ortamda kendini ifade edecek yetkinliğe sahip olması. ama işte çoğu türk insanında eğitim yetersizliğinden dolayı bu kısım yok. yoksa meeting demişsin boss demişsin cart demişsin bir önemi yok

İnternetteki en büyük yazım yanlışları -da de ve -ki eklerininin birleşik ya da ayrı yazılacağının bilinmemesidir.

Siz tam da bu yüzden ilerleme kaydedemez,Araplaşır ve gerilersiniz.Türk de olamazsınız.Bir dilin kendi selamlama sözcüğü yoksa TDK kapatılmalıdır.Merhaba ve selam ARAPÇA sözcüktür,bu sözcüklerin Türk ülkesinde esenleşme olarak kullanılması UTANÇ vericidir.Bunun dilin zenginleştirilmesiyle ilgisi yok dil böyle zenginleştirilmez.Slav toplumlarda dahi Ruslar farklı derken Sırp farklı söylüyor her sözcüğün kendi dillerinde de bir karşılığı var ikinci çeşitlilik olarak başka dillerden gelen sözcükleri kullanıyorlar.Örneğin Sırpçada havlu Ručniktir ancak Arapçası da kullanılabilir o da peşkirdir.Ancak Türkçede sadece Arapça veya Farsça sözcükler vardır,Türkçe olarak bir karşılığı olan sözcükler yoktur.Arap dili ve edebiyatını Türkmüş gibi göstermeye çalışmasın kimse.Türk,Türk olmalıdır gerekirse Öz Türkçeden sözcükler entegre etmelidir.Kendini müslüman görünümünde Arap görenlere değildir bu sözlerim,Türk olanlaradır.

Farsça ve Arapça kelime hazinesi asırlara yayılan tarihsel süreç içerisinde bir kere yerleşik hale gelmiş ve tüm Türkler kullanıyor buna siz de dahilsiniz. Bunun Arap veya Fars kimliğini benimsemekle ne alakası var anlamadım. Ne olursa olsun biz Türküz, Arap da Arap, Fars ise Fars. Sözgelimi Latince veya Fransızca orijinli kelimeler var diye İngilizce konuşan İngilizler Romalı ya da Fransız değil ya? Şahsa yönelik argüman (ad hominem) ile girizgah yaptığınızı tespit edebilecek kadar evrenselleşmiş bir yabancı kelime hazinesini tabiatın ve diller arası etkileşimin gerçekleriyle alakası olmayan dilsel saflık saplantısına tercih ederim. İki gün sonra dilinize yeni yabancı kelimeler giriş yapar ve bunu ruhunuz dahi duymaz zira kontrol altına alabileceğiniz bir süreç değil. Bir dil evrilen, diğer dillerle alışveriş yapan bir organizma. Türkçe de bir istisna değil. Kaldı ki, geri kalmışlık, gerilik ile asimilasyon arasında pozitif korelasyon her durumda karşımıza çıkmak zorunda olan bir tablo değil. Diller arası alışveriş kesinlikle asimilasyonla sonuçlanacaktır diye bir kaide yok. Öne sürdüğünüz mantığa göre herkes asimile, herkes geri. Bu da absürd, gerçeği iyi resmedemeyen bir iddia.

Çok haklı bir konu açmışsın hocam.

Ama bunun önüne biz geçemeyiz maalesef.