Raid 0 HDD ile SSD birarada kurulursa, SSD performans-ömür kaybı mı yaşanır?ahci-raid-trim durumu.

Kurzweil · 2011-09-10T14:51:15.0000000+03:00

Herkese merhaba, işletim sistemi ve programları hızlandırmak için bir SSD kullandığımızı düşünürsek, oyunlar ve diğer işler için tek HDD yavaş olacağından 2li veya 3lü bir raid 0 kurmak mantıklı geldi. Fakat yaptığım araştırmalar sonucu(yerli yabancı forumlar) böyle bir setup'ın SSD'nin performans ve ömrüne olumsuz etki edebileceğini öğrendim. Şöyle ki, SSD'leri kurarken biostan ide-ahci-raid seçenekleri arasından ahci seçeneğinin seçilmiş olması gerekiyor. Diğer seçeneklerde SSD'nin Trim özelliğinin(belki daha başka özelliklerinin de) kullanılamaması yani performans ve ömrünün düşmesi durumu oluşuyormuş. Raid 0 HDD'leri kurmak için biostan raid seçeneğini seçmemiz lazım. Bu setup'a bir SSD ekleyince Raid 0'ı kaybetmemek için ahci seçeneğini secemiyoruz. Bu da SSD'mizden tam performans alamamamız anlamına geliyor. Bu tesbiti birçok yerde okumama rağmen genel bir kanıya varılamadığını gördüm. Kimileri kulaktan dolma bir şekilde böyle bir setup'ın SSD'yi %15-20 yavaşlatacağını söylerken, kimileri de biostan raid seçilince Raid array'inde bulunmayan tüm disklerin otomatik olarak ahci modunda calıştığını söylüyorlar. Bir de intel rapid storage technology driver'ıyla biosta raid seçiliyken raid array'inde bulunmayan SSD'lere Trim özelliğini getirdiğini söylüyor. Böyle bir sabit disk setup'ı bu sorun yüzünden anlamsız mı olur? Eğer durum buysa Raid ile beraber SSD kullanamayacağımız anlamına gelir, ki bu inanması güç bir eksiklik bana göre. Bu konuyu açmamdaki amaç bu sorunun cevabını kesin ve son olarak belirlemek ve benim gibi böyle bir setup düşünen herkesi aydınlatmaktır. Lütfen konuyla ilgili kulaktan dolma bilgi veya yorum yazmayalım, yoksa bu konunun sonu da bir yere varamayan diğer tüm konular gibi olacaktır. Kıymetli emek ve bilgilerinize Saygılarımla.

Kurzweil

Binbaşı

1290 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Kurzweil

Binbaşı

1290 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Sayın "İmportant", cevabınız için teşekkürler. Saatlerdir yaptığım araştırmam sonuç verdi. Ve intel rapid storage technology(RST) driver'larıyla yukarıda bahsettiğim gibi bir setup'ta Trim özelliğini kaybetmediğimiz sonucuna ulaştım.

Önce bu adresteki gibi bir çok habere ulaştım(Mart 2010 tarihli):
http://www.hardwarecanucks.com/news/cpu/intel-chipset-driver-brings-trim-support-raid-setups/
Kısaca anlatılan intelin RST yazılımının o zaman ki yeni versiyonuyla(9.6.0.1014), bir raid setup'ında bulunan ama raid array'inin içinde olmayan SSD'lere Trim özelliğinin kazandırıldığıdır. Dikkatinizi çekerim, raid yapılmış iki SSD'den bahsedilmiyor. Mesela Raid 0 yapılmış iki HDD setup'ına bir SSD ekleyince geçerli bir durum söz konusu. Zaten haberi veren çoğu site bu hataya düşmüş ve sonradan düzeltmişler. Ayrıca bu durum Raid 5 hariç tüm raid setupları için geçerli ve sadece win7'de kullanılabiliyor. Yani halen iki SSD'yi raid yapınca Trim özelliğini kaybediyoruz. Bunun çözülmesi için daha bekleyeceğiz anlaşılan.

Herneyse, yukarıda bahsettiğim driver güncellemesinin söz konusu SSD'lerdeki Trim özelliğini geri kazandırdığını yeteri kadar forum-harber okuyarak ve kullanıcı feedback'leriyle onayladım. Yalnız haberlerin bazılarında "on select intel motherboards" ifadesin geçmesi beni intel dışı anakartların desteklenmesi konusunda tereddüte soktu. Zaten söz konusu update sadece intel anakartlarını kapsıyordu.

RST yazılımının son versiyonunu(10.6.0.1022) buradan indirebilirsiniz:
http://downloadcenter.intel.com/Detail_Desc.aspx?ProductID=2101&DwnldID=20215&lang=eng&iid=dc_rss
Burada hangi seri anakart çipsetlerinin desteklendiği yazıyor. Mesela ben Z68 bir anakart alacağım için 6 serisi çipsetin desteklendiğini gördüm. Zaten Z68'lerle gelen SSD caching yani Smart Response Technology özelliği, bu RST yazılımının altında çalışan bir özellikmiş.

Bu versiyonun(10.6.0.1022) kapsadığı anakart ve çipsetleri ararken şu sayfayı buldum:
http://www.intel.com//support/chipsets/imsm/sb/CS-022304.htm
Bu sayfada da intel bazlı anakartların kullandıkları "intel i/o controller hub"'larına göre intel RST yazılımının hangi özelliklerinden yararlanabilecekleri tabloyla anlatılmış.

Sonra Z68 anakartlarının hangi "intel i/o controller hub"'ını içerdiğini araştırdım ve şu sayfaya ulaştım:
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Intel_chipsets#5.2F6.2F7_Series_chipsets
Sayfanın altına doğru "Core i Series chipsets" tablosunda bu bilgiye ulaştım ve Z68 dahil tüm sandybridge anakartlarında "PCH" kullanıldığını gördüm. Buna göre bir önce ki tabloya baktığımda PCH'ın karşısında "TRIM support in Windows 7* (in AHCI and RAID mode for drives not part of a RAID volume)" yazısında "Yes" ibaresi bulunuyor. Yani Windows 7'de Raid mode'da raid array'e dahil olmayan disklere Trim deteği sağlanmış demek oluyor.

SSD kullanırken Trim çok önemli bir özellik. SSD'ler HDD'lerden farklı olarak bir dosyayı silince(her ikisinde de aslında veri silinmiyor da verinin adresi siliniyor), silinen bölgenin üzerine direk olarak tekrardan yazamıyorlar(HDD'ler yazıyor ama). SSD dolupta bu önceden silinen bölgelere yazması gerekince önce o bölgeyi gerçekten silmesi gerekiyor(ya da taşıması tam emin değilim) sonra bu alana tekrar yazabiliyor. Bu işlem fazladan birkaç yazım cycle'ı gerektirdiğinden zamanla(SSD doldukça ve kullanıldıkça) diskin peformansında azalma ve daha fala okuma yazma gerektirdiği için ömründe de kısalma yaratıyor.

Trim aktifken ise(sadece windows7 de) işletim sistemi SSD'nin kullanılmadığı(az kullanıldığı) zamanlarda düzenli olarak bu silinen bölgeleri SSD'ye gerçekten sildiriyor(temizletiyor) ve SSD'yi devamlı aynı performansta tutuyor. Trim olmayınca SSD'lerin performansları hemen düşmüyor tabi. Bu durum diskin kullanımı ve doluluğuyla doğru orantılı olduğu için aylar sörüyor. Yinede 6-8 ay kullanıpta hiç performans düşmesi yaşamayanlar var. Ama Trim olmadığı için 6 ayda bir format atıp tekrardan işletim sistemini kurduklarını söylüyorlar(performans düşmesin diye). Bu son anlattığım yöntemi 2 SSD ile raid 0 yapanlar kullanıyorlar. Raid 0'ın hızı için Trimden vazgeçip düzenli olarak "bakım" yapıyorlar. Haksız da sayılmazlar aslında.

Konuyla ilgili vardığım sonuca, bilgili ve tecrübeli dostların da görüş, katkı ve onaylarını rica ediyorum.

Kurzweil

Binbaşı

1290 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Mr.Legend

Yarbay

5795 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Kurzweil

Binbaşı

1290 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Kurzweil

Binbaşı

1290 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

quote:

Orijinalden alıntı: pentiyum IV

arkadaşlar merhaba,

şu anda içinde bulunduğum hdd ssd konfigurasyonu kararsızlığı içinde benim için önemli bir konu oldu burası. elimde asus m5a97 evo anakart ve corsair force gt 60gb ssd var. hard disk fiyatlarının şu andaki seyri çok pahalı olduğundan 500gb aldım (wd caviar blue). acaba amd chipset için bu trim olayı ne alemde merak ediyorum, kullanan var mı ssd ve hdd raid?

ssd hemen dolduğu için, ssd yanına uygun bir hard disk düşünüyorum. sormak istediklerim şu şekilde;

1. hdd alıp raid 0 yapılırsa ssd nin trim özelliği beraber kullanılıyor mu? (yukarıda intel için cevap yazılmış, amd için durum nedir?)
2. hdd raid için 500 gb x 2 yeterli midir? (raid 0 çökme riskine karşı bana az olması daha mantıklı geliyor. sadece program ve oyun yükleyeceğim zaten depolama yapamayacağım ve ileride bir disk daha alacağım.
3. hdd raid 0 riski ne kadar? yani hangi durumlarda çöküyor? kullanan arkadaşların yorumlarını bekliyorum.
4. hdd raid 0 yerine tavsiye edebileceğiniz bir şey var mıdır? mesela, 1tb bir disk mi almalı ssd nin yanına? hdd raid 0 la alınan riske değer mi? ssd nin performansı da düşer mi trim olayı dolayısıyla?

not: hdd raid özellikle video ve foto edit için kullanacağım.

bu konuyu ilgiyle takip ediyorum. umarım güzel ve aydınlatıcı sonuçlar çıkar, zira yabancı forumlarda da tartışmalı bir konu.

1- Yukarıda yazdıklarım intel anakartlar için geçerli. Amd için geçerli değil. Amd anakartlarında böyle bir özelliğin olmadığını biliyorum. Yalnız, o zamandan beri araştırma yapmadığım için, belki de amd de bu konuda yazılım geliştirmiş olabilir, ve yeni chipsetlerine trim özelliği kazandırmış olabilir. Bunun dışında amd anakartlarında trim desteğinin olmadığını varsayıyorum.

2- Raid 0 için 2x500gb hdd bence yeterlidir. Ben de zaten böyle yaptım. Hatta tek plaka olsun daha hızlı olsun diye özellikle 2x1tb almadım. 60gb ssd'me windows 7 64bit kurdum ve yalnızca programları yüklüyorum buraya(20gb boş alanım var). Raid 0'a da tüm oyun, film, müzik tarzı şeyleri(geri kalan herşeyi aslında) yüklüyorum. Raid 0'a güvenmiyorum ve benim için önemli olan herşeyi harici diskime aktarıyorum(işte zaten depo olmayacağı için raid 0'ın çok büyük olmasına gerek yok). Yaptığım testlerde hem raid 0'ın hem de ssd'nin ortalama 250mb\sn hızında aktarım yaptığını tespit ettim. Windows performansından çok memnunum. Herşey çok hızlı açılıyor-kapanıyor. Oyunlarımın hepsi raid 0 dalar ve açılma-yükleme süreleri gerçekten çok hızlı. Yani hem ssd hem de raid 0 disklerimden birbirine yakın performanslar alıyorum. Daha hızlı ssd'lerin olduğunu biliyorum ama daha da fazla performansa şu an için ihtiyacım yok. Gerçekten yeterli geliyor bana. Oyun kurulumları, dosya aktarmaları, program kurulumları inanılmaz hızlı. Eskiden beklemeye alışmışım, şimdi mesela 5gblık bir oyunu 1-2 dakikada yükleyince afallıyorum(raid0'dan raid0'a!). Sadece dosya aktarımı daha bile hızlı 5gb 30sn ile 1dk arası falan sürüyor(ssd'den raid0'a ya da tersi). Tabi aktarılan dosya boyutu dışında dosya adedi de hızı çok etkiliyor bilirsiniz.

3- Raid 0 riski aslında bilgisayarınıza ve de şansınıza göre değişir. Bilgisayarınıza göre değişir çünkü kesintisiz güç kaynağı kullanmıyorsanız, kaliteli bir power supply'ınız yoksa, yani elektirik kesintisi ve dalgalanmalarına karşı korumasızsanız, raid 0 daki hddlerinin bozulma ihtimali daha fazla. Şans olarak da raid 0 daki hdd lerinin birisinin sebepsiz yere bozulabileceğini de unutmayın. Bunlar olabilen şeyler. Bir de tabi raid 0'ı ne kadar fazla diskle yaparsanız o kadar daha tehlikeli olur, çünkü bir disk çökerse tüm veriler gider, ve bildiğim kadarıyla bu durumda bilgileri kurtarmanın hiçbir imkanı yok. Tüm veriler disklere eşit olarak bölünür çünkü. Hatta diyebilirim ki raid 0'a eklediğiniz her disk ile çökme riskini matematiksel olarak katlayarak artırırsınız. Ama yukarıda da dediğim gibi işi şansa bırakmayıp raid 0'ı depo olarak değil de, asıl amacına uygun şekilde sadece performans amaçlı kullanmalıyız. "Raid 0 kullanmıyorum çünkü güvenmiyorum." düşüncesi çok yanlıştır, çünkü zaten raid 0 güven vaadetmiyor. Sadece performans vaadediyor.

4- Fiyat-performans olarak, hdd raid0'ın yerine geçebilecek birşey olduğunu sanmıyorum(ssdler ucuzlayana kadar). Eğer benim nacizane tavsiyemi dinlerseniz, amd ankartınızın trim desteği olmamasına rağmen yine de ssd'nizin yanına hdd raid 0 kurun derim. Çünkü getirecekleri götüreceklerinden fazla olacaktır. Trim olmayınca ne oluyor? SSD yavaşlıyor. Ne zaman? Kullanıma bağlı olarak zamanla-aylar içerisinde(belki 3 ay belki 1 yıl). Ne kadar yavaşlıyor? %15-20 kadar(kullanıcı gözlemleri). Peki ne kazanıyoruz? Olağan üstü bir performans artışı. Bana öyle geliyor ki Trim olmadan bile ssd'ler kullanılmalıdırlar. Özellikle belirtmek istiyorum, Trim olmadan da ssd'mizin performansını hemen hemen aynı seviyede tutabileceğimize inanıyorum. Bunu da ssd'mizi tamamen doldurmayarak yapabiliriz. Belki %15 yada %20 gibi bir alanı devamlı boş olarak bırakırsak ssd tamamen dolmayacağı için, trim'in yokluğunda, ssd'mizi tam kapasite ve sürekli kendine alan açmaya zorlayarak kullanmamış olacağız. Yabancı forumlarda ssd'sini bu şekilde kullanarak performans kaybı yaşamadığını söyleyen birçok kullanıcıya rastladım. Ha diyelim ki buna rağmen uzun vadede performans kaybı farkettik, ben olsam atarım formatımı, yine sürerim ssd'min keyfini.

Kurzweil

Binbaşı

1290 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

quote:

Orijinalden alıntı: serdardiego

üstadım öncelikle paylaşmış olduğun bilgiler için sana çok teşekkür ederim. bende gene-z anakart aldığım sırada birde ssd almaya karar verip 60gb ocz vertex 2 temin ettim. eski sistemimi bozmadan önce 2x500gb caviar black raid 0 olarak kullanıyordum. bana sağdan soldan gelen bilgilerle az daha raid ile birlikte trim kullanamayacağım için hdd lerin tekini satmak durumunda kalacaktım. sonrasında kendim araştırmaya karar verdim ve bu yapmış olduğunuz paylaşımı bularak biraz olsun içim rahatladı:)

sormak istediğim şey şu. 64bit w7 servispack 1 kullanıyorum. anakartım asus maximus 4 gene-z68. bios dan raid olarak ayarlayıp 2 tane 500gb caviar black ve 1 tane de ocz 60gb ssd taktım. sonra caviar blacklari raid yapıp ssd içine w7 64 bit sp1 kurdum. yükler yüklemez SSDLIFE isimli programı kurdum ve orda trim özelliği açık görünüyor.

bu intel RTS driver yüklemedim kısacası. acaba w7 SP1 içine gerekli driver'ı sonradan adapte ettiklerinden mi bende yükler yüklemez trim özelliği açık görünüyor? yoksa ssdlife programı doğruyu mu söylemiyor? bir fikriniz varmı acaba.

2. sorumda şu. şayet z68 chipset driver gerektirmeksizin trim desteği sağlıyor diyelim veya benim w7 sp1 olduğundan gerekli yama içinde olduğunu düşünelim. acaba bu intelin RTS yazılımını yüklemeden aynı trim gibi SSD caching yani Smart Response Technology özelliği de devreye girecekmidir acaba?

yoksa bu intel RTS yazılımı çok mu önemli bişey? yani format attıktan sonra ssdlife doğruyu söylüyorsa şayet trim devredeyse yinede bu RTS yazılımını yüklemek bana bişey kazandırır mı acaba?

şimdiden vereceğiniz cevaplar için teşekkür ederim.

Ben teşekür ederim. Ben de ssd'mi sizin kullandığınız şekilde kullanıyorum. Yukarıda anlatmıştım zaten. Aslında ssd'lerin trim özelliğinin açık olup olmadığını test etmek bildiğim kadarıyla pek mümkün değil. Bu konuda birçok yöntem uygulanıyor. Mesela dos ekranına bazı komutlar yazarak trim sorgulaması yapmak gibi, yada sizin yaptığınız gibi, birtakım yazılımlar vasıtasıyla sorgulama yapmak gibi. Ancak bu sorgulamaların güvenilirliklerinin de sorgulandığını ve trim özelliğinin kullanılıp kullanılmadığından %100 emin olamadığımızı görmüştüm. Bu yüzden ben işimi şansa bırakmayıp, trim'i kullanmak için gereken prosedürü izledim.

Dikkat edin trim sadece windows 7'de, intel'in belirli anakartlarında ve de intel RST yazılımı yüklenmesi şartıyla kullanılabiliyor. Yani bu aslında intel'in kullanıcılarına yaptığı bir kıyak. "No RST, No Trim". Windows'un da bu konuda bir driver güncellemesi yaptığına dair bilgim yok. Bu yüzden sizin ssd'niz büyük ihtimalle trimsiz çalışıyor.

İntelin RST yazılımını aslında SB platformunun depolama alanında getirdiği yenilikleri kullanmamızı sağlayacak bir köprü olarak düşünebilirsiniz. Bu yazılımla sadece söz konusu ssd'lere trim özelliği kazandırılmıyor. Aynı zamanda sizinde bahsettiğiniz Smart Respose Technology(ssd caching)'de bu yazılım altında çalışıyor, bu yazılımın bir parçası(bu konudan, önceki mesajlarımda bahsetmiştim). Yani RST yüklü değilse, smart response technology de kullanılamıyor. RST yazılımının benim anladığım kadarıyla, intel anakartlarında depolama işlemini genel olarak düzenlemek gibi bir görevi var. Bilgisayarımı açtığımda RST programı da açılıyor ve depolama birimlerimi algıladıktan sonra işaretinin üzerine bir "tik" atarak herşey normal diyerek çalışmasına devam ediyor. Programı açtığımda da raid 0 array'imi ayrıntılı olarak, ssd diskimi de sistem diski olarak görüyorum. Bence bu program depolama birimlerimi yönetiyor, ve sandybridge sistemlerinin olmazsa olmazıdır(ssd olmasa bile). O yüzden, evet intel RST yazılımı çok önemli bir şey. Mutlaka yükleyin.

Ayrıca RST yüklemeden önce anakartımın sitesinden bios'umu güncellemem gerekmişti(asus p8z68-v). Belki size gerekmeyebilir ama bu da aklınızda olsun.

quote:

Orijinalden alıntı: Kurzweil

quote:

Orijinalden alıntı: serdardiego

üstadım öncelikle paylaşmış olduğun bilgiler için sana çok teşekkür ederim. bende gene-z anakart aldığım sırada birde ssd almaya karar verip 60gb ocz vertex 2 temin ettim. eski sistemimi bozmadan önce 2x500gb caviar black raid 0 olarak kullanıyordum. bana sağdan soldan gelen bilgilerle az daha raid ile birlikte trim kullanamayacağım için hdd lerin tekini satmak durumunda kalacaktım. sonrasında kendim araştırmaya karar verdim ve bu yapmış olduğunuz paylaşımı bularak biraz olsun içim rahatladı:)

sormak istediğim şey şu. 64bit w7 servispack 1 kullanıyorum. anakartım asus maximus 4 gene-z68. bios dan raid olarak ayarlayıp 2 tane 500gb caviar black ve 1 tane de ocz 60gb ssd taktım. sonra caviar blacklari raid yapıp ssd içine w7 64 bit sp1 kurdum. yükler yüklemez SSDLIFE isimli programı kurdum ve orda trim özelliği açık görünüyor.

bu intel RTS driver yüklemedim kısacası. acaba w7 SP1 içine gerekli driver'ı sonradan adapte ettiklerinden mi bende yükler yüklemez trim özelliği açık görünüyor? yoksa ssdlife programı doğruyu mu söylemiyor? bir fikriniz varmı acaba.

2. sorumda şu. şayet z68 chipset driver gerektirmeksizin trim desteği sağlıyor diyelim veya benim w7 sp1 olduğundan gerekli yama içinde olduğunu düşünelim. acaba bu intelin RTS yazılımını yüklemeden aynı trim gibi SSD caching yani Smart Response Technology özelliği de devreye girecekmidir acaba?

yoksa bu intel RTS yazılımı çok mu önemli bişey? yani format attıktan sonra ssdlife doğruyu söylüyorsa şayet trim devredeyse yinede bu RTS yazılımını yüklemek bana bişey kazandırır mı acaba?

şimdiden vereceğiniz cevaplar için teşekkür ederim.

Ben teşekür ederim. Ben de ssd'mi sizin kullandığınız şekilde kullanıyorum. Yukarıda anlatmıştım zaten. Aslında ssd'lerin trim özelliğinin açık olup olmadığını test etmek bildiğim kadarıyla pek mümkün değil. Bu konuda birçok yöntem uygulanıyor. Mesela dos ekranına bazı komutlar yazarak trim sorgulaması yapmak gibi, yada sizin yaptığınız gibi, birtakım yazılımlar vasıtasıyla sorgulama yapmak gibi. Ancak bu sorgulamaların güvenilirliklerinin de sorgulandığını ve trim özelliğinin kullanılıp kullanılmadığından %100 emin olamadığımızı görmüştüm. Bu yüzden ben işimi şansa bırakmayıp, trim'i kullanmak için gereken prosedürü izledim.

Dikkat edin trim sadece windows 7'de, intel'in belirli anakartlarında ve de intel RST yazılımı yüklenmesi şartıyla kullanılabiliyor. Yani bu aslında intel'in kullanıcılarına yaptığı bir kıyak. "No RST, No Trim". Windows'un da bu konuda bir driver güncellemesi yaptığına dair bilgim yok. Bu yüzden sizin ssd'niz büyük ihtimalle trimsiz çalışıyor.

İntelin RST yazılımını aslında SB platformunun depolama alanında getirdiği yenilikleri kullanmamızı sağlayacak bir köprü olarak düşünebilirsiniz. Bu yazılımla sadece söz konusu ssd'lere trim özelliği kazandırılmıyor. Aynı zamanda sizinde bahsettiğiniz Smart Respose Technology(ssd caching)'de bu yazılım altında çalışıyor, bu yazılımın bir parçası(bu konudan, önceki mesajlarımda bahsetmiştim). Yani RST yüklü değilse, smart response technology de kullanılamıyor. RST yazılımının benim anladığım kadarıyla, intel anakartlarında depolama işlemini genel olarak düzenlemek gibi bir görevi var. Bilgisayarımı açtığımda RST programı da açılıyor ve depolama birimlerimi algıladıktan sonra işaretinin üzerine bir "tik" atarak herşey normal diyerek çalışmasına devam ediyor. Programı açtığımda da raid 0 array'imi ayrıntılı olarak, ssd diskimi de sistem diski olarak görüyorum. Bence bu program depolama birimlerimi yönetiyor, ve sandybridge sistemlerinin olmazsa olmazıdır(ssd olmasa bile). O yüzden, evet intel RST yazılımı çok önemli bir şey. Mutlaka yükleyin.

Ayrıca RST yüklemeden önce anakartımın sitesinden bios'umu güncellemem gerekmişti(asus p8z68-v). Belki size gerekmeyebilir ama bu da aklınızda olsun.

tekrar teşekkür ederim verdiğiniz bilgiler için.

ben ilk başta bios güncellemesi yapmaksızın w7 sp1 yükledim ve ssdlife programıyla trim özelliği devrede görünüyordu. yinede ben her ihtimale en güncel bios update ini yaptım. sizinde dediğiniz gibi bu tip programların güvenilirliği de tartışılır olduğundan ikide kaldım. RTS driver yüklemeden w7 sp1 kurar kurmaz trim devrede göstermesi ilginç. belki tüm olay sp1 içinde gerekli yamanın yer alıp almamasındadır. bunu anlamak için galiba sp1 olmayan bir w7 kurmak. onun için de şimdilik format atmaya gözüm yemedi açıkcası:) şimdilik rts yazılımını yükledim sizin de dediğiniz gibi o şekilde kullanıyorum. en azından net bir bilgi elde edene kadar. şayet rts yazılımı olmaksızın sp1 ile sorunsuz çalışıyorsa bunu araştırıp öğrenebilirsem sizi de bilgilendiririm. malum hem ssd 60gb oluşundan hem de gerek yokken bir driver ille de yüklemenin w7 yi şişireceğinden şayet driver yüklemesi gerektirmiyorsa yüklemeden kullanma taraftarıyım. tabi bunu öncelikle araştırıp bulmam gerekiyor. bir bilgi edinirsem sizinle de burdan paylaşmak isterim.

orhuncoskun

Yüzbaşı

776 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

orhuncoskun

Yüzbaşı

776 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

lvlono

Yüzbaşı

873 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

lvlono

Yüzbaşı

873 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

hoze06

Teğmen

231 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Alıntı:

quote:

Intel RST 11.5 İle RAID0 SSD’lere TRIM İletilecek

AnandTech sitesinin verdiği habere göre Intel kontrolcülü anakartlarda kullanılan Intel Rapid Storage Technology yazılımı (RST) bir kez daha güncellemeden geçecek. Alpha aşamasında olan RST 11.5 ile gelen en önemli yenilik RAID0 dizisi yapılmış SSD’lere TRIM komut aktarımı. Normalde sadece SATA olarak tek başına çalışan SSD’lere TRIM komutları gönderiliyor. Intel’in bu adımından sonra daha da yüksek performans için SSD’lerle RAID0 dizisi kurmuş olanlar TRIM desteği alabilecek. Elbette SSD ve işletim sistemi de TRIM destekli olmalı. Bilindiği gibi TRIM komutları sayesinde zamanla yazma performansı azalan SSD’ler tekrar performans kazanıyor ve bunun için kullanıcının bir işlem yapması gerekmiyor. Windows 7 ile gelen yenilik için son nesil SSD’ler şart.

Merhaba arkadaşlar ;)

Bende önümüzde ki bir kaç hafta içerisinde iki adet Team 120GB Xtreem S3 almayı ve bunları raid 0 yapmayı düşünüyordum. Ama bu trim olayı kafamı karıştırdı.
http://www.hepsiburada.com/Liste/team-120gb-xtreem-s3-25-sata3-ssd-tmssds3-120g/productDetails.aspx?productId=bd130991&categoryId=60000010

Bu sitede raid 0 ile yapılan intel yongalı chipsetlerin trim özelliğini kullanabilmesi için Alfa seviyesinde ki bir sürücünün indirme linkide verilmiş. Ama beta aşamasında bile olmayan bu sürücünün kullanılması trim özelliğini tam olarak alamayacağımız anlamına gelebilir.

http://www.anandtech.com/show/5136/intel-to-add-trim-support-for-raid-0

Sizce Trim olmadan raid 0 yapmak mı daha mantıklı; yoksa trim özelliği ile disk ömrünü daha uzun süre kullanmak mı daha mantıklı ?
Raid 0 yaparsam çok fazla gözle görülür bir performans artışı yaşar mıyım ?
Team 120GB Xtreem S3 sizce 4k okuma ve yazma olarak yeterli bir disk mi; yoksa daha iyisi var mı ?

Değerli cevaplarınız için şimdiden teşekkür ederim. Saygılar

@Edit 08.04.2012

http://www.station-drivers.com/page/intel%20raid.htm

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi maxrealqnx -- 8 Nisan 2012; 12:46:18 >

quote:

Orijinalden alıntı: maxrealqnx

Alıntı:

quote:

Intel RST 11.5 İle RAID0 SSD’lere TRIM İletilecek

AnandTech sitesinin verdiği habere göre Intel kontrolcülü anakartlarda kullanılan Intel Rapid Storage Technology yazılımı (RST) bir kez daha güncellemeden geçecek. Alpha aşamasında olan RST 11.5 ile gelen en önemli yenilik RAID0 dizisi yapılmış SSD’lere TRIM komut aktarımı. Normalde sadece SATA olarak tek başına çalışan SSD’lere TRIM komutları gönderiliyor. Intel’in bu adımından sonra daha da yüksek performans için SSD’lerle RAID0 dizisi kurmuş olanlar TRIM desteği alabilecek. Elbette SSD ve işletim sistemi de TRIM destekli olmalı. Bilindiği gibi TRIM komutları sayesinde zamanla yazma performansı azalan SSD’ler tekrar performans kazanıyor ve bunun için kullanıcının bir işlem yapması gerekmiyor. Windows 7 ile gelen yenilik için son nesil SSD’ler şart.

Merhaba arkadaşlar ;)

Bende önümüzde ki bir kaç hafta içerisinde iki adet Team 120GB Xtreem S3 almayı ve bunları raid 0 yapmayı düşünüyordum. Ama bu trim olayı kafamı karıştırdı.
http://www.hepsiburada.com/Liste/team-120gb-xtreem-s3-25-sata3-ssd-tmssds3-120g/productDetails.aspx?productId=bd130991&categoryId=60000010

Bu sitede raid 0 ile yapılan intel yongalı chipsetlerin trim özelliğini kullanabilmesi için Alfa seviyesinde ki bir sürücünün indirme linkide verilmiş. Ama beta aşamasında bile olmayan bu sürücünün kullanılması trim özelliğini tam olarak alamayacağımız anlamına gelebilir.

http://www.anandtech.com/show/5136/intel-to-add-trim-support-for-raid-0

Sizce Trim olmadan raid 0 yapmak mı daha mantıklı; yoksa trim özelliği ile disk ömrünü daha uzun süre kullanmak mı daha mantıklı ?
Raid 0 yaparsam çok fazla gözle görülür bir performans artışı yaşar mıyım ?
Team 120GB Xtreem S3 sizce 4k okuma ve yazma olarak yeterli bir disk mi; yoksa daha iyisi var mı ?

Değerli cevaplarınız için şimdiden teşekkür ederim. Saygılar

Öncelikle TRIM özelliğinin hem SSD performansı hemde ömrü açısından gerekli olduğunun tekrar altını çizmek isterim. Bu açıdan olaya giriş yaparsak RAID özelliğinden ödün vererek TRIM özelliğini kullanmak daha mantıklıdır.

Şu ana kadar RAID ile ilgili TRIM özelliğinin çözülüp çözülmediğine dair bir bilgi edinemedim. Bunun bir nedeni artık bu işleri araştırmıyor oluşum kaynaklı. Belki bahsettiğiniz tarzda bir driver ile sorun çözülüyor olabilir. Lakin altını çizmek istediğim bir mevzu var oda şu ki bir sistemde ssd ile hızlı veri transferi günlük kullanımda kaç değişik şekilde ihtiyaç duyulur ve nerelerde kullanılır?

1. İşletim sistemi kullanımında hızlı data transferi
2. Oyunlarda
3. SSD disk üzerinden başka bir disk'e dosya kopyalamakta
4. Başka bir disk üzerinden SSD disk üzerine veri kopyalarken
5. SSD içerisindende ki bir dosyayı yine SSD içerisinde başka bir yere kopyalarken
6. Üst düzey photo-video editing, cad ve max tarzı uygulamalar kullanırken

Temel olarak 6 madde üzerinde sıralayabilirim. Bunları bir bir açıklayarak RAID olayının gereksiz oluşunu açıklayacağım. Sisteme yatırım yaparken biz hep en iyisi olsun mantığıyla hareket ederken aslında çoğu sefer ihtiyacımızın veya olması gerekenin dışında harcamalar yapıyoruz. Güncel bir bilgisayar üzerinde ortalama bir sata 2 ssd ile sata 3 iki adet ssd disk RAID yapılmış bir depolama arasında işletim sistemi gözle görülür bir hız farkı yaratmayacağını bilmenizi isterim. Bu şuna benziyor. Altınızda saatte 600km hız yapabilecek bir araç var ama 100km bile hızla gidebileceğiniz bir yol yok. En hızlı araca sahip olmak etiket yapmaktan başka neye yarar ki bu durumda.

Sata 2 ve sata 3 bir çok ssd ile testler aldım, kullandım. Sistem açılışı ve programları çalıştırmak açısından ortalama hız hep aynı. Orta halli bir sata 2 ssd bile fazlasıyla windows ve programların gerek duyduğu hızı karşılamakta. Ötesi benchmark testleri dışında bir getiri sağlamaz.

Oyunlara gelince yine mevzu aynı. Gerek sıralı okuma olsun gerekse 4k random okuma hızları olsun orta halli bir sata 2 ssd fazlasıyla gereksinimleri karşılamaktadır. Şayet ileride sata 2 ssd performansını bile geride bırakacak bir oyun çıksa dahi şunu unutmayın ki bu kez ram ya da işlemci performansınız yeterli gelmeyebilir bu denli bir hız için.

SSD disk üzerinden başka bir disk üzerine veri kopyalamaya gelelim. En kötü ssd disk'in okuma hızı en iyi HDD nin yazma hızını fazlasıyla karşılayacağından yine burada RAID gibi bir uygulamanın gereğinden fazla ve boşa performans olacağı aşikardır.

Gelelim başka bir HDD üzerinden SSD disk üzerine veri aktarmaya. Bu kez de en iyi HDD nin okuma hızını orta halli bir SSD nin yazma hızlı rahatlıkla karşılayacağından sonuç değişmemektedir. Fazla hız kağıt üzerinde kalacaktır.

Geriye sadece iki seçenek kalıyor. SSD üzerinde veri transferi ve üst düzey yazılımlar kullanmak. Bir çoğumuz SSD diskleri zaten pahalı oluşundan 60gb veya 120gb lık diskler şeklinde sistem belliği olarak kullanmaktayız. Heralde HDD kullanır gibi 500gb veya 1tb veri depolayacak ve ikide bir bu verilerin disk üzerindeki yerlerini değiştirecek pek kimse yoktur. Yani ssd kendi içerisindeki veri transfer hızı yine bizim bir işimize yaramayacak.

Son olarak üst düzey uygulamalara gelirsek. İşim gereği photo-video editing ve yan bilgi olarak cad max tarzı uygulamalardan az çok anlayan birisiyim. Profesyonel olmasam dahi söyleyeceğim şudur ki bu işi evinde ara sıra yapacak insanlar için ssd raid yine gereksiz bir uygulama olacaktır. Çünkü piyasada bırakın raid yapmayı ssd bile barındırmayan HDD li sistemler üzerinde bu tarz uygulamaları kullanarak para kazanan kişiler dolu. Bu ssd ye gerek duyulmadığı ya da işe yaramadığından değil belki ama çok profesyonel projeler üzerinde çalışmıyorsanız olmazsa olmaz bir mevzu halini almadığındandır. Tabiki üst düzey projelerde bırakın SSD, raid yapılmış SSD bile işi erken teslim etmek istendiği zaman yeterli gelmeyebilir. Ama biz burada ev tipi ve hobi amaçlı kullanıcılar olarak bu tarz bir hıza hiç bir zaman gerek duymayacağımız aşikardır.

Sözün özü olarak kısaca günlük kullanım şeklimizi bir gözden geçirirsek SSD keyif verici bir hız olmakla beraber lükse girdiği için abartmadan sata 2 60-120gb bir uygulama bize tatminkar gelecektir. İnanın bana sata 3 hevesinden sata 2 ssd'yi satıp sata 3 e geçtiğim zaman hüsrana uğradım. Neredeyse değişen hiç bir şey yoktu test programları hariç. Benden bir tavsiye takıntınız yoksa sata 3 60gb bir ssd almak yerine ufacık bir fark ile sata 2 120gb ssd lereye yönebilirsiniz. Emin olun daha verimli bir harcama yapmış olursunuz. Hele ki SSD RAID yapmayı düşünen arkadaşlar 2. SSD parasını bilgisayarında ram, cpu vs gibi başka birimlere yatırım yapmada kullanırsa emin olun çok daha faydalı bir iş yapmış olacaktır. Aranızda ben artık herşeyin doyum noktasına geldim işlemci ram ekran kartı hepsi son sistem güncelleyecek birşeyim kalmadı ve param var harcamak istiyorum diyen yoksa ssd raid düşünülecek son şey olarak kalmalı

Birde sizin ssd önerinize gelince. Açıkcası team xtrem ssd lere bakmadım. Lakin 500/550mb gibi bahsi geçen verileri bir çöpe atın. Önemli olan 4k okuma ve yazma hızlarıdır. Burdan yola çıkarak ssd seçiminizi yapın. ocz vertex 2, ocz vertex 3, corsair nova, corsair force 3 ve son olarak da curical m4 kullanıyorum. Aralarında programlarla aldığım testler dışında günlük kullanımda hissedilir %10 hız farkı yoktur. Benim tercihim curical m4 oldu nedeni de yeni nesil MARVEL kontrolcülere sahip olmasıdır. Şu anda yaygın olarak kullanılan sandforce kontrolcülerden daha başarılılar. Bu yolla gidersen en iyi ssd ler yine marvel kontrolcülü plextor, curical, intel ve son olarak da kendi kontrolcüsünü barındıran samsung ssd lerdir. Malesef bunların hemen hemen hiç biri TR de bulunmamaktadır. Bulursanız bunlardan birine yönelebilirsiniz. Tabi fiyat/performans göz önünde bulundurarak. %10-20 fiyat farkı sandforce yerine bu ssd leri seçmekte mantıklı olabilir ama bu fark %30 ve üzerine çıkıyorsa gereksiz olacaktır. Fiyat/performans uygun olanı alın geçin

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi serdardiego -- 8 Nisan 2012; 11:02:50 >

Kurzweil

Binbaşı

1290 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

quote:

Orijinalden alıntı: lvlono

120 Gb Corsair ForceGT Sata3 SSD'ye kurulu Win7 ve yanında 1Tb. Hdd var. Windows kurulurken Bios'tan Ahci seçeneği işaretlenmemiş, IDE olarak ayarlı. Win7 Trim özelliğini devre dışı bırakmış olurmu bu şekildeyken? Sitedeki bir paylaşımdan okuduğum kadarı ile ;

TRIM özelliğinin etkin olup olmadığını nasıl anlayabiliriz?
Cmd komut satırına fsutil behavior query disabledeletenotify yazın. Karşınıza aşağıdaki yazı geliyorsa TRIM zaten etkindir.
DisableDeleteNotify = 0
Eğer 0 yerine 1 yazıyorsa etkin değildir. (Alıntıdır)

Şeklinde denedim ve Trim açık çıktı. Sorun yok dedim ve SSD'yi tam performansında kullanmayayım, ne olacakki dedim. Üşendim tekrar kurmaya.

Bu noktada, bu topicte yazdığı gibi Trim devre dışımı kalıyor Ahci olmadığı için? Hangisi doğru? Benzer ürünler kullananlar için bilgilendirici olması anlamında yöneltilmiş suallerdir, kendim için birşey istiyorsam namerdim

Sevgili Dostum,

Bios'un IDE modu, bir SSD'nin asla kullanılmaması gereken yegane modudur. En ideali AHCI modudur. Ondan sonra da RAID modu gelir. Ama IDE modu hiçbir zaman gelmez. SSD'lerin ihtiyaç duydukları çalışma ortamı AHCI'dir. RAID modu da yavaş yavaş bu tanıma girmektedir. Windows 7 ve intel RST yazılımı, SSD'lere sadece bu iki bios modu altında kurulu oldukları sürece destek sağlamaktadırlar.

Command mode'dan test edip Trim'in açık çıktığı sonucuna varmışsınız ya, işte IDE modunda kullanılamayacak olan Trim özelliğini Windows 7 açık olarak gösterdiği için bu durum, daha önce bahsettiğim, "Trim'in açık olduğuna tam olarak emin olamayız, yapmamız gereken şey sadece en doğru kurulumu yapmaktır." noktasına adeta bir örnek teşkil etmiş oldu.

SSD'nizi test etmişsiniz. Olması gerekenden düşük performanslı çıkmış(gerçi AS SSD ve ya Crystalmark ile daha doğru sonuçlar alırsınız). Ve bunu tatminkar bulmuşsunuz. Random read/write değeri 555/515 olan bir SSD mutlaka çok pahalıdır. O kadar parayı tatminkar bir hız için mi verdiniz gerçekten?(tabi tüm SSD'lerin de fabrika değerlerini tam olarak tutturamayacağını da belirteyim)

Yapmanız gereken şey:
SSD'nizdeki bilgilerinizi yedekleyin. Sonrasında tekrar orjinal performansına dönmesi için, SSD'nizi formatlamanız gerekiyor. Yalnız bu formatlama bildiğiniz HDD formatlama gibi değildir. Ve SSD'nizi orjinal performansına döndürmenin de tek yolu bu şekilde formatlamaktır.

Benim Samsung 470 serisi SSD'mde bu prosedür şöyle mesela(Samsung'un kendi yazılımında bu şekilde): Eğer SSD sistem diski değilse bunu Windows ortamında yapabiliyor. Eğer sistem diski ise yazılım bootable USB ya da CD hazırlıyor. Sonrasında Dos ortamında bu formatı atıyorsunuz. Kendi SSD'nizin üretici yazılımını kurmadıysanız, indirip kurun. Orada herşey ayrıntılı olarak anlatılır zaten.

Son bir not da, SSD'nizi formatladıktan sonra, windows kurmadan önce, yine yazılımında anlatılacağı biçimde bir firmware güncellemesi yapın. Bunu windows kurduktan sonra yapmak tehlikelidir. Fırsat bulmuşken mutlaka yapın. Çünkü SSD'ler yeni bir teknoloji olduğu için, yapılacak her güncelleme, büyük fayda sağlayacaktır görüşündeyim. Tabi şu uyarıyı da ekleyeyim: Firmware güncellemesi esnasında, elektrik kesilirse, SSD'niz çöpe gider. Bu çok düşük bir ihtimaldir. Ayrıca tüm firmware güncellemeleri için de durum böyledir. Mesela anakart bios güncellemeleri. Bilin, ama korkmayın. Saygılarımla.

Edit: Bir de, madem her şeyi sıfırdan alıyorsunuz, Overprovisioning'i de atlamayın. Trim ve Garbage collection çalışırken, SSD'nin boş olan kısmını kullanır. İşte bu yüzden SSD'yi tam doldurmayın denir aslında. Burdaki "boş" tanımı, bir SSD'den, başka bir SSD'ye göre değişiklik gösterir.

Bir marka SSD'nin kontrolcüsü, Windows ortamında boş olarak görünen kısmı bu iş için kullanabilirken, başka bir marka SSD'nin kontolcüsü ise, SSD de belli bir oranda "unallocated space", yani windows altında görünmeyen disk bölümü(disk managerda görünür sadece), ayırmanızı ister.

Mesela ben bunu bilmiyordum. Ta ki Samsung SSD Magician yazılımını yükleyene kadar. Orada gördüm ki benden 64gb'lık diskim için 5.9 gb'lık bir unallocated space ayırmamı istiyor. Ben de 7gb kadar ayırdım. Sizin SSD'nin yazılımı bunu talep etmiyorsa sorun yok. Ama ediyorsa mutlaka yapın.

Görüldüğü gibi bu Trim-Garbage collection işi ne kadar çok şeye bağlıymış ve öyle "Windows 7 Trim'i destekliyor", diye içimizi rahatlatmamız anlamsız imiş.

Bir Edit Daha: Overprovisioning için unallocated space ayırmanın galiba en iyi yolu Windows'u kurarken, kurmadan önce bunu yapmak. Bir sonraki seçenek ise, Windows'u kurduktan sonra SSD'ye hiçbirşey yüklemeden bunu yapmaktır. Bunu da ancak disk manager'dan sistem diskini "shrink" ederek başarabiliriz.

Sistem diskine sonradan yapılan yazma silme işlemleri sonrasında bu "shrink" fonksiyonunu kullanmak zor olacaktır. Nitekim ben de sonradan yapmaya çalıştığım için önce "shrink" fonksiyonu işe yaramadı. Ancak yüklediğim "PerfectDisk 12.5" programının "Prep for Shrink" özelliğini SSD'mde uyguladıktan sonra, disk manager'ın "Shrink" özelliğini kullanabildim.

Sistem diskini Shrink etmek için bunun dışında şimdi hatırlayamadığım başka windows ayarları da lazım olabilir. SSD'nizin sizden overprovisioning isteyip istemediğini öğrenin, ve mümkünse bunu en kolay yol olan windows kurulumunda yapın derim.

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Kurzweil -- 9 Nisan 2012; 12:45:43 >

Raid 0 HDD ile SSD birarada kurulursa, SSD performans-ömür kaybı mı yaşanır?ahci-raid-trim durumu.

Benzer içerikler