Jant Lastik ebat degisimi / hiz gostergesi ve yakit tuketimi farki

Aracim 2008 ford max. Orijinal lastik olcusu 235-45-r18 ancak benden onceki sahibi cesitli mantikli gerekcelerle 225-50-r17 olarak degistirmis.

Hem yazlik, hem kislik olarak lastiklerin durumu iyi, degisim gerektirecek bir yipranma yok.

Yani yukaridaki degisim yuzdesi kismindeki -%1,8118148599 bana 10bin km'de toplam 181km kayip olarak donecek. Bu cok problem degil.

Asil sikinti arac hiz gostergesinde 100km hizla gittigini gosterdiginde GPS verilerine gore 91km hizla gidiyor. Bu nedenle seyir halindeyken hiz limitlerini takip ederken surekli aracin hiz gostergesini degil, navigasyonu takip ediyorum.

Cap degisimi nedeniyle fark %2 bile degilken, neden hiz gostergesinde %9 civarinda oluyor? Ayrica bu durum ortalama yakit verilerine nasil yansiyor? Bunu pompa hesabi ile olcmedim ancak teorik olarak tam 1 saat boyunca hiz gostergesine gore 100km/h saat ile yol aldim ve kontak kapattim diyelim. Yol bilgisayari 6km-100km/h gibi bir yakit tuketimi gosteriyor olacak ancak aslinda ben 91km yol almis olacagim.

Sadede geleyim, ne yapmaliyim? Yol bilgisayari ve hiz gostergesi kalibrasyonu yeni lastik olculerine yapilabilir mi?

Orijinal ebata donus yapayim desem, elimde sifir ayarinda jant, 2 takim da lastik var. Bunlari satmak kolay ve hizli isler degil. Sonrasinda orijinal ebata gecis icin sifir jant lastik alsam neredeyse 10binlik olacagim. 2 el alsam guvenemeyecegim.

Nedir en mantikli cozum?

Hız gösterge sapmasının tek nedeni tekerlek ebatları değildir, hatta belirleyici nedeni bile değildir, ki sizin örneğinizde lastik ebadı küçüldüğü için hızın daha az değil, daha çok gösterilmesi gerekirdi (100 kms yerine 101,8 kms). Kadran sapmalarının asıl nedeni üreticilerin bilinçli olarak hız göstergelerini gerçek hızdan biraz daha fazla hız gösterecek şekilde kalibre etmeleridir. ABD ve/veya AB'deki regülasyonlara göre bir hız göstergesi asla hızı olduğundan düşük gösteremez. Durum böyle olunca, üreticiler güvenli tarafta kalmak için hız göstergelerini daha fazla hız gösterecek şekilde kalibre ediyorlar ki regülasyonlar ihlal edilmesin. Bu sapma genelde 100 kms civarında -5-7 kms civarında, 200 kms hızda ise -20-25 kms civarında oluyor.

Öte yandan tüketici elektroniğinde kullanılan GPS'ler de çok hassas hız ölçümü yapamazlar. Örneğin kaliteli bir Garmin GPS cihazında hız sapması 50 kms hızda 1-2 kms civarında olabilmekte, cep telefonlarında ise 4-5 kms farka çıkabilmektedir. Yani telefonunuzdaki GPS de yeterince hassas değildir.

Edit: İmla

tesekkur ederim, pm attim

Aracın beynine bağlanarak kadranda görülen hız sapmasını yok edebiliyorsun.

Araç kadranında 100 km/h hız gözükürken telefonumdaki navigasyonda 99 km/h görüyorum

Hocam tekrar tekrar dusundum ama "ki sizin örneğinizde lastik ebadı küçüldüğü için hızın daha az değil, daha çok gösterilmesi gerekirdi (100 kms yerine 101,8 kms)" bu nasil olacak?

Arac birim zamanda lastik turuna bakiyor, lastik capindan haberdar degil. Yola aktarimi yapan lastik capi, birim turda daha az yol aliyorum ben daha dusuk cap nedeniyle. Bu durumda da arac gostergesi 100km gosterirken cap kuculdugu icin daha az yol aldigimdan 100km/h gosterirken gercekte daha az yol gidiyorum bu nedenle de navigasyon dusuk gosteriyor olmasi gerekiyor. Yani burda bence bir mantik hatasi yok. Hem dediginiz gibi fabrika cikis olarak gosterge ve gercek arasinda bir sapma vardir (bunu sizden ogrendim simdi, tesekkurler) hem de capin kuculmesi nedeniyle o fark daha fazla oldu bende.

edit (gosterge detayi)

Hocam ufak bir düzeltme yapmak istiyorum, markadan markaya değişiyor muhtemelen ama 100 ile giderken sapma 4-5 km/sa civarında oluyor. +200'de de 8-9 km/sa civarında oluyor. Tabii GPS'in de hata payını göz önüne almak gerek.

Eski Volvo'mda durum böyleydi. 110 ile giderken 105 gösterirdi GPS. 220 yaptığımda da 211 gösteriyordu. Egea'da da 110 km/sa civarında giderken GPS 105-106 falan gösteriyor. Yüksek süratlerde denemedim.

bunu bende merak ediyorum. bende mesela poloda 185/65/15 var. 215/45/17 olarak çıkan fabrikasyon ölçüleri olan araçlarda var. değiştirsem hız göstergesi/km ve yakıt vs değişecek mi ibrelerdeki? nasıl ayar yapılacak vs

Lastik olculeri olarak cok isabetli bir degisim sizinki, fark cok az, sikinti yasamazsiniz (konfor vs anlaminda soylemiyorum tabi)

ORJİNAL 195 55-16 lastikte araç navigasyonunda 100 km hızda 3km bi fark oluyordu

185 -60 -15 kışlıklara geçince bu fark 100 km/hızda 15 km kadar çıkıyor

fark -%3, 15km, bende ise fark -%2 civarinda ve fark 10km civarinda. Oran olarak benzer bir durum var. Lastik degisimi yerine halledebilirsem gosterge kalibrasyonu ile konuyu kendi adima sonlandirmayi dusunuyorum.

Servis te ayarlayabilirler muhtemelen

Çoğu grupta ayarlanıyor Ford'u bilmiyorum

Çok haklısın, dalgınlıkla ters yazmışım. 101,8 ile değil 98 kms civarında bir gerçek hızla gidiyorsun. Buna kadran sapmasını da ekleyince sonuç normal oluyor.

Lakin yine hatırlatmak isterim ki telefonunuzdaki ya da diğer tüketici ürünlerindeki GPS'lere çok güvenmeyin. onlar da 4-5 metre hata payına sahipler. Hele şehir içinde ya da dağlık bölgelerde işler daha da karışıklaşıyor. En kaliteli tüketici GPS'i olan Garmin'lerde bile hata payı 1-2 metre civarında. Cep telefonlarında GPS çipinin ve yazılımın kalitesine göre 6-7 metreye kadar çıkabiliyor hata payı. Düz bir ovada sabit hızla açık havada yol alırken GPS en hassas ölçümü yapıyor, diğer şartlarda hassasiyet azalıyor, özellikle yokuş inerken veya çıkarken hata payı artıyor.

Markadan markaya hatta modelden modele değiştiği doğru ama ben yazdığım rakamları yabancı dergilerin test sonuçlarından aldım. Yazdığım oranlarda sapma yapan modeller var.

Doğrudur ama telefonun ne kadar doğru ölçüyor? İnsanlarda GPS'in sıfır hata ile çalıştığına dair ortak bir yanılgı var. Maalesef GPS de belli bir hata payı ile çalışıyor.

Ben şöyle emin oldum o olaydan, ELM 327 cihazı bağladığımda bir GPS değeri okuyordum bir de -muhtemelen- şanzımandan aldığı gerçek hız değerini okuyordum. Programda "Hız (GPS)" ve "Hız (OBD) değerleri vardı. Aralarında ya 1 km oynardı ya oynamazdı ve kadrandaki hızdan 3-4 km düşük olurdu. GPS ile OBD arasında da ya 1 km oynardı ya hiç oynamazdı.

Yalnız GPS de %0 hata payı ile çalışan bir sistem değil. GPS de belli hata toleransları dahilinde çalışıyor. Şu makaleye bir göz atmanı öneririm:

(PDF) Accuracy of Speed Measurements using GNSS in Challenging Environments (researchgate.net)

OBD hızı GPS'den bağımsız ama. Yoksa %1 eğim çıkmak bile GPS'i az da olsa yanıltır. Benim anladığım araç kendi hızını atıyorum 90 km/sa olarak hesaplıyor (GPS de aşağı yukarı bu değerde gösteriyor) ama kadrana bunu 95 olarak yansıtıyor.

Doğru olabilir. Sonuçta kalibrasyonu sensörde değil, kadranda yapıyorlardır ve kadranı istedikleri gibi kalibre ediyorlardır. Bir de mekanik (analog) kadranların kalibrasyondan bağımsız kendi toleransları var. Bunu da göz önüne almak lazım.