ekran kartı fanını nasıl bağlanır

mrb arkadaşlar.. sıvı soğutmalı gigabyte waterforce 3080 ekran kartım var fakat işlemci sıcaklığı aynı marka ve modelin 3 fanlı soğutmasıyla aynı derecede, vramler ise 10-15 derece daha sıcak.. normalde sıvı soğutma daha serin diye biliyorum..(sıvı soğutmalı kartların vram ve arka plakasında 3mm lik thermalright 12.8 W/mK pad var.. kartların arka plakası baya bi sıcak oluyor bu arada) fan ve pompa aşağıdaki şekilde bağlı.. kartı aldığım arkadaş daha serin olur diye radyatörün bi tarafına 12cm iki fan yuvasına daha serin olur diye 3 tane 8 yada 10cm biraz daha hızlı dönen fan takmış fakat kafamı kurcalayan kısmı 3 fan ve pompa tek bir molexe ve sadece iki tane kabloya(sarı-siyah) bağlı.. bildiğim kadarıyla molex kablolar sarı-siyah 12v ve kırmızı siyah 5v veriyor..yani 12V üzerinden 3 fan ve bir pompa besleniyor..zaten sadece pompa 12V (5w), fanlarda 12V olması lazım(fanlar MSI marka fakat üstünde değer yazmıyordu) bu durumda molexten gelen 12V 4 e bölünmez mi yoksa hepsine ayrı ayrı 12V verebilir mi.. bağlantı aşağıdaki gibi bantlı olanlar pompanın kabloları diğerleri fanların..

burda da hepsinin elektrik aldığı bağlantı sadece sarı-siyah kablolardan elektrik alıyor

son olarak ısınmasının sebebi bu bağlantı şekli mi yoksa kartlar mı takoz...

Arka plakanın üzerine 2 tane 12 cm fan bağlayabilirsiniz. Ancak direkt olarak sıfıra sıfır bağlamak fanı yorabilir o yüzden biraz yükseltmeniz daha uygun olur.

PSU dan gelen kablolarda sarı kablo +12v Kırmızı +5v ve siyahlar GND dir. 12V ile tam yükte çalıştırmak yerine fanın + sını sarı kabloya - ucunu ise kırmızı kabloya bağlarsanız fanları 7V ile döndürmüş olursunuz. Sessizlik için daha iyi olacağını düşünüyorum.

Aynen dogru hatirlamisim, senin islerin baya bir action iceriyor.

12V u bölüyorsun sen, voltaj sabit, amper degisken. Yani 5A den eksite eksilte gideceksin. 12V fix -> 0,4A (pompayi sen hesapladin)+ 0,14A(fan) + 0,14A(fan) +... Iste en son atx e göre 5A i gecmemeli, ama bu 5A e de üreticinin güvendigi kadar güven. takili fanlar fluidbearing ise birak 12V ta ömrü kadar gitsin...

simdi basit bir sekilde anlatalim:

misal bir psu üzerinden örnek verecegim, seasonic focus plus 750w molex kablo kalinligi icin; 18awg oldugu görülüyor.

https://www.tomshardware.com/reviews/seasonic-ssr-750fx-focus-plus-750-gold-psu,5206.html

*Xpg core reactor ün 12V kablolari 16awg derken bundan bahsediyorum aslinda, daha kalin oldugunu söylemistim bir cok kez.

AWG nedir? -> American Wire Gauge

https://www.solaris-shop.com/content/American%20Wire%20Gauge%20Conductor%20Size%20Table.pdf

https://www.rapidtables.com/calc/wire/wire-gauge-chart.html

18 awg lik bir kablonun capi 1.02362mm yapar.

***

öte yandan benim kaynagim güvenli akimin 5A oldugunu söylüyor. Daha yüksek verebilir mi? bu noktada üretici kadar güven dedim zaten. Kalitelisi verebilir, bakir kablo diyip gecme... Lehimde bile kursunlu ve kursunsuzu arasinda cok fark oluyor, kursunsuzu daha uzun ömürlü mesela... Yahut elektirik iletiminde sicaklik iliskisi...

18awg icin;

"I don't know of any official definition of the maximum current allowed in a peripheral cable. The connector can handle 13 amps according to the manufacturer. But you normally find 18 awg wire in the peripheral cables. If you have an 18 inch cable (about a half a meter) and are running 13 amps through 18 gauge wire then you get a voltage drop of about 0.25 volts counting both the power wire and the ground (it's got to go both ways) and the dissipation is about 3.3 watts. That's not good. I've just played it safe and listed the maximum current as 5 amps."

http://www.playtool.com/pages/psuconnectors/connectors.html#peripheral

***

48V güc alinmaz hocam -> https://diyot.net/watt/

Güç ( Watt )= Akım ( Amper ) x Gerilim ( Volt )

***

"

• İletkenin boyu uzadıkça direnci de artar, boyu kısaldıkça direnci azalır.
• İletkenin kesiti arttıkça direnci azalır, kesit azaldıkça direnç artar.
• Özdirenç iletkenin iletkenlik kalitesini gösterir. İletkenin yapıldığı metalin özdirenç değeri küçük ise direnç küçük, özdirenç değeri büyük ise direnç değeri büyüktür.
• Bir çok malzemenin özdirenci sıcaklık ile değişmektedir. Çoğu metal iletkenlerin özdirençleri sıcaklık ile artmaktadır."

Kaynak: https://diyot.net/elektrik-direnci-nasil-hesaplanir//

12V sabit, amper 4 fan icin 0,14Ax4

Güç ( Watt )= Akım ( Amper ) x Gerilim ( Volt )

Güc= (0,14A*4) x 12V

Güc= 6,72watt olur ve bu fanlarin hepsi 12V ile tam gaz döner. 48V derken bunu kasdediyorsun sanirim. Bir sorun yok yani

*12V a güc diyorsan o güc degil.

Kolay gelsin...

(2mm iyidir)

Az önce bu son yazdiklarina müteakip,

evde kilerde bekleyen,

• bequiet pure power 700w 80+B
• 3 adet Arctic F12 PWM (Y-Splitter'li olur kendisi)
• 1 adet Amd wraith stealth

ile test gerceklestirdim. RPM ölcebilecek ölcü aletim malesef yok, (aslinda Raspberry Pi + Sensor ile mümkün **) bu sebeple 5cm yakina kagit koyarak, kagidin egimine göre gözlem yaptim. Harcanan watti göstermeye malesef elimde ki cihaz "VOLTCRAFT Energy Check 3000" in hassasligi yetmedi. Gercek disi veriler okudu, mesela 2 fanla 28W, 4 fanla 19w gibi... o yüzden harcanan watt verisini sitesinden aliniz:

https://www.arctic.de/en/F12-PWM/AFACO-120P2-GBA01

1 adet F12 takili iken, 12V kanali 12.12V

2 adet F12 takili iken, 12V kanali 12.11V

3 adet F12 takili iken, 12V kanali 12.10V

+ amd cooler takili iken, 12V kanali 12.09V

degerlerini gösterdim. Ve kagit ile yaptigim gözlemde, 1 adet F12 bagli iken ve hepsi bagli iken kagidin egiminde hicbir degisiklik olmadi. illa ki % sel olarak degisiklikler var, fakat bu performansina etki edecek bir % degildir. 12V un altina bile düsmedi...

***

diger yandan ben bunlari direk bagladim. Bir kontrolcü ile kullanmadim bu testte... Yillar evvel "Zalman" marka kontrolcü kullanmistim, molex ile calisiyor ve isiniyordu. Kontrol ettigi sey basit bir direnc yöntemi ile voltaji azaltip arttiriyordu, isinmasi bu sebepleydi, cok cabuk bozulmustu. Arkadasin kullandigi fan kontrolcüsünün yapisini bilmiyorum. Nedir ne degildir, güc kaynagini ve kullanilan kablo kalitesini bilmiyorum. Bir cok bilinmez var.

istersen sende elinde ki fanlar ile bir test yapabilirsin. Benim yaptigim hizli test sonucu, yukarda yazdiklarimin dogrulugundan emin oldum. 4 adet fanla bu sonuca ulastim. 5 ve 6 adet fanla denemedim

Güc kaynagi molexe baglanti bu sekilde saglandi, ve diger fanlar birbirine direk baglandi.

** Raspberry Pi icin RPM/Tacho meter sensore kodlama icin kaynak: http://nerdegutta.org/raspberry-pi-rpmtacho-meter.html

teşekkürler hocam baya bi emek vermişsiniz...elimde malzemeler olsa bende merak edip denemek isterdim fakat göz kararı baktığınızda 4 fanda taksanız pek değişen bişi olmamış..deney yapmak mantık yürütmekten daha etkili sonuç veriyor.. teşekkürler tekrardan... ben de yaz aliexpresten 12cm 6000 rpm fan ve thermal pad baksam iyi olacak