AMD Ryzen 7000 Zen 4 [ANA KONU] 5nm, DDR5, PCIe 5.0 (173. sayfa)

AMD'nin 1-2 saat önce yayımladığı, "Ryzen 7000 Damage/Burn-out/EXPO/Voltage issues" hakkında resmi açıklaması;

(sizin için türkçeye çeviriyorum)

"CPU'nun spesifikasyon sınırlarının ötesinde çalışmasını önlemek için AM5 anakartlarındaki belirli güç raylarına 1,3 V'luk SOC voltajı sınırı da dahil olmak üzere önlemler koyan yeni bir AGESA dağıttık. Bu değişikliklerin hiçbiri, Ryzen 7000 Serisi işlemcilerimizin EXPO veya XMP kitleri kullanarak bellekte hız aşırtma veya PBO teknolojisi kullanarak performansı artırma becerisini etkilemez. Tüm ODM iş ortaklarımızın önümüzdeki birkaç gün içinde AM5 kartları için yeni BIOS yayınlamalarını bekliyoruz. Tüm kullanıcıların, sistemlerinin işlemcileri için en güncel yazılıma sahip olduğundan emin olmak için anakart üreticilerinin web sitesini kontrol etmelerini ve BIOS'larını güncellemelerini öneririz."

"CPU'su bu sorundan etkilenmiş olabilecek herkesin AMD müşteri desteği ile iletişime geçmesi gerekir. Müşteri hizmetleri ekibimiz durumun farkındadır ve bu vakalara öncelik vermektedir."

E-posta: https://www.amd.com/en/support/contact-email-form

Telefon: https://www.amd.com/en/support/contact-call

Hocam Turkce Meali basta Asus olmak uzere verdiler voltajı yaktılar islemcileri mi diyor.

Hocam mantıken dusunuyorum hassas olsa 5800X3D nin cok daha hassas olması lazım cunku ilk 3D li islemci bu, ortada acemilik varsa en cok bunda olması lazım diye dusunuyorum.

bana gore EXPO da anakart ureticileri basmıslar Voltajı 3D olan,olmayan yakmıslar islemcileri gibi algıladım.

günlerdir yapılan bir sürü spekülasyon ve yaygarayı bir kenara bırakırsak, elimizde kaç tane tost olduğu rapor edilen işlemci var? dünya çapında sadece 5 tane. dolayısıyla hasar çok az.

hasarın az olduğu bir krizi yönetmek böyle büyük şirketler için basittir. kimseyi suçlamadan herkesi sakinleştirip kara bulutları dağıtabilirsiniz. amd de bunu yapıyor. "rahat olun yazılımı güncelledik. zarar görenler de varsa haber versin icabına bakarız" demekle yetinebiliyor.

eğer hasar daha büyük olsaydı, amd'nin neden soc voltaj sınırlarını bu kadar gevşek tuttuğu, anakart üreticilerinin neden bu sınırların kıyısında gezmeye çalışıp çipleri riske attığı, spefikasyonlardaki ihmalkarlıklar için önce kimin çarmıha gerilmesi gerektiği vs vs gibi konular konuşulmaya başlanacaktı ki... kıyısından dönüldü.

Expo'da "herhangi bir hız aşırtma türü = daha hızlı döngüler nedeniyle kapıların/flip flopların şarj olması için daha az zaman" bu nedenle voltaj telafi etmek için yükselir (EE lisans, V=IR ve çeşitli diyot+transistör davranışları anlık değildir ve ölçülebilir gecikmeler + şarj süreleri vardır) Pratik düzeyde bu, IMC ve IO kalıbının mikro devresinin DIMM'lere/DIMM'lerden daha hızlı sinyal göndermeyi işlemek için 5200MHz'dekinden daha yüksek voltaj çalıştırması gerektiği anlamına gelir. Bellekler 5200MHz'in üzerinde çalışacaksa, IO kalıp voltajları ayarlanmalıdır. Bu, Expo'da subtiming'leri ayarlamakla aynı kuraldır. varsayılan olmaları, optimal oldukları veya mutlaka uygun oldukları anlamına gelmez. Bir bütün olarak Expo, kelimenin tam anlamıyla yalnızca kararlı MCLK'nin, birincil zamanlamaların ve DIMM voltajının garantisidir, başka bir şey değildir. EXPO profilleri SOC voltajını tanımlamaz. Bu, spesifikasyonun platformdan bağımsız olması içindir (farklı platformlar, farklı SOC voltajı, diğer diğer voltajlar gerektirebilir). CPU'nuz ve ana kartınız ne kadar yüksek voltaj gerektiğini bilecek kadar akıllı değil, bu yüzden aşırı telafi etme eğilimindedirler. eğer Limitler düzgün ayarlanmazsa da... bingo! yaşadığımız kriz meydana gelir (W = VA = V 2 /R, yani daha yüksek voltaj = karesel olarak daha yüksek güç = daha yüksek ısı)

dolayısıyla; aşırı SoC voltajı, çipin termal sensörlerini ve termal koruma mekanizmalarını yok ederek, aşırı ısınmayı algılama ve kendini korumanın tek yolunu tamamen devre dışı bırakıyor. ve çip sıcaklığını bilmeden veya termal korumayı açmadan çalışmaya devam ediyor... ve bum!

sorunumuzu tam anlamıyla teknik bir biçimde anlattığıma göre... bunu çözmesi gereken kişi kim? rahmetli babaannem mi? hayır!

1 - ya bu işlemcileri sahiplerinin hepsi elektronik mühendisi olacak ve soc voltajlarını manuel girip kendi güvenli değerlerini empoze edecek

2- ya amd spesikasyonlarda limitleri net çizecek (agesa güncellemeleriyle)

3- ya da anakart üreticisi biraz uyanık olacak, biraz cevval olacak, yaşanabilecek potansiyel sıkıntıyı öngörecek ve bu yüksek voltajı telafi edecek

demek ki mevcut sorunumuz için 3 şüpheli/kusurlu kişi var!

peki kim asıl kusurlu?

sizsiniz! bu krizin ana kaynağı 1. sıradaki siz müşterilersiniz! neden elektrik/elektronik okumadınız amk? ha? girsenize voltaj değerlerini elle :)

“ya hadi s.ktir ordan onu da ben mi giricem” dediğinizi duyar gibiyim…

eh ikisi de bunu yapmıyorsa, demek mi müşterilerden istiyorlar.

Lise geldi aklıma sunları yazınca W:U.I = U2 /R = I2.R

Adidas Gordum bakakaldım dan direnc degerleri okuma gibi

Kendi adıma XMP,EXPO nun sadce Ram ile ilgili oldugunu biliyordum/dusunuyordum.Soc du yok VDD diydi vs bilmiyordum.

Ayrıca Ram i DOPC,XMP ya da EXPO ya alınca bunun OC oldugunu bilmiyordum.Sadece bir profil var ve Ram i varsayılan Profilinde kullanıdıgımızı dusnuyordum.

Ki RAM kutularının uzerinde de XMP degerleri yazar biliyorsunuz.Ram i Fabrikasyon degerinde calıstırmanın ya da varsayılan degerde calıstırmanın herseyi bu kadar etkiledigini bilmiyordum.

Cogu insan da bilmez,bilmek zorunda da degil...

Burada AMD Anakart ureticilerinin bu kadar Voltaj verecegini dusunmemis ve EXPO da Anakart ureticileri ile AMD arasında yeteli iletisim ya da calısma yapılmamıs .

AMD de degerleri dediginiz gibi gevsek bırakmıs nasıl olsa Anakart bu kadar voltaj vermez demis ve temelde bir koordinasyon,iletisim sıkıntısı olmus.

İkisinin de payı var.

Benim anlamadıgım nokta su isleyisi bilmiyorum ama muhtemelen AMD islemcileri urettikten sonra Anakart ureticilerine gonderip ona gore Anakart tasarımlarını yapmalarını saglıyordur diye dusunuyorum.

Ayrıca islemci dagıtılan Dunyadaki testerlar aylarca test yapıp deniyorlar.Anakart ureticileri de bunu yapıyordur.Buna ragmen boyle olması yeteri kadar test etmeme,farklı senaryoları denememe gibi sebepleri gosteriyor bence...

Sonuc olarak bir daha ikisi de suclu diyeyim ki carpıtma olmasın.Ama kim az suclu kim cok suclu denilecekse sucun cogu yine Anakart ureticilerinde geliyor bana...

Cozum olarak da dediginiz AMD Net Max Voltaj Degerlerini Verecek diyecek ki kardesim SoC dur VDD dir vb dir max bu degerleri vereceksiniz. Anakart ureticleri de dibine kadar zorlamayıp tost yapmayacak.

Peki bellek ureticileri bu islemcileri alıp test etmiyorlar mı?Ey AMD ben 6000,6200,6400 CL 26 EXPO da Voltajlar cosuyor deyip geribildirim yapmıyor mu?

5,10,50,100 zaten komik rakamlar bu firmalar icin ama sorunun ortaya cıkmasını sagladıgı icin o "5" sayısı inanılmaz degerli...

Velhasıl Kelam sıkıntı yok.

Bu durumda bir kez daha anlıyoruz ki yeni teknolojiler ilk çıktığında alınmamalı.

Evet genelde öyle oluyor. Yeni soket / çipset ilk nesillerde illa ki bir sorunlar çıkıyor.

Alınacaksa da 5-6 ay falan beklenmeli ki problem varsa çıksın ve çözülsün.

sorunun adını siz koyun. ister ihmalkarlık deyin isterseniz de iletişim sıkıntısı... ama şunu unutmayın ki; sadece 5 tane yanan işlemci var. yani belli ki testlerde işlemci patlatmamışlar ki sorun çipler dağıtıldıktan sonra biz müşteriler tarafındanfark edildi.

amd/intel herhangi bir platformu inşa etmeyi planladıysa, daha işlemciyi bile üretmeden her türlü spefikasyonu belirlemiş olur. ortaklar (asus, msi, gigabyte...) amd'nin kendilerine verecekleri genel talimatlara göre üretim yapmak zorundadırlar. ürettikleri şey Cam elyaf ve reçine levha katmanlarından yapılmış Baskılı Devre Kartıdır. Tahtaya bakır eklerler, tasarımlarıyla bir maske üzerine yazdırırlar ve ardından maskelenmemiş bakırı aşındırırlar, böylece kalan bakır PCB boyunca devreler oluşturur. Daha sonra kısa devreleri önlemek için reçine ile kapatırlar. İşlem, tahta üzerinde çok sayıda bakır izi oluşturan birçok katman için devam eder. Bu işlemi bitirdiklerinde dirençler, kapasitörler, çipler ve konektörler gibi bileşenleri lehimleyeceklerdir. Bu bileşenler daha sonra kart üzerindeki devre kullanılarak doğru şekilde birbirine bağlanır. Gördüğünüz şey, iki bileşeni birbirine bağlayan ve üzerindeki reçine tabakasından görülebilen bir bakır izidir.

amd ne kadarına izin verdiyse, o kadar özgürdürler! zaten amd chipsetiyle bir anakartın özelliklerinin %80'ini çoktan belirlemiştir bile. üstüne bir de ami lisans anlaşmaları ve diğer sözleşmeleri de eklediğinizde, anakart üreticisinin zaten oynayacak çok fazla yerleri kalmaz. kalan esneklik dahilinde çeşitli kombinasyonlar deneyerek de ürün çeşitliliği sağlamaya çalışırlar.

cpu bir bilgisayarda matematik hesabı yapan tek bileşendir. pc'nizin beynidir. geri kalan her şey ona hizmet etmek için oradadır (evet gpu'da matematik hesabı yapar ama siz 3d bir şey çalıştırana kadar ayaklarını uzatıp pinekler... ne zaman ki 3d bir uygulamanın ikonuna tıkladınız, cpu onu ensesine bir şaplak atıp uyandırır ve diğer parçalar gibi cpu'ya hizmet etmeye başlar). anakart ise merkezi sinir sistemidir. temel olarak her şeyi birbirine bağlar ve sinyalleri bileşenler arasında kararlı bir biçimde dağıtmakla mükelleftir.

Sinyalleri bileşenler arasında kararlı bir biçimde dağıtmanın yolu; voltajları ayarlamaktan geçer!!!

tam da bu yüzden yaşadığımız soc voltaj krizinde anakart üreticilerinin de payı var.

kimi daha fazla suçlu bulduğunuz bir önemi yok. bu bir işbirliğidir.

ama unutmayın ki; yaşadığımız kriz bulunması kolay bir şey değildi. belli ki üreticiler bile bulamamış. hepimiz bir işlemci yanınca o yöne baktık, değil mi? hiçbirimiz fark etmedik.

o yüzden testlerde bunun anlaşılamamasını kabul edilebilir buluyorum.

PS5 çıktı, almayın dediniz, iPhone tasarımı değişti, almayın dediniz, yeni nesil işlemci? Yine ilkini almayın diyorsunuz. Her yerde varsınız, nerede üretiyorlar sizi? :D

Ne aldıysam da "iyi ki almışım" diyorum.

biraz da kullanıcıda bitiyor iş. ps5 ısınıyor yanıyor dendi. kapalı yere koyulursa tabiki hava almazsa yanar. iphone de hep ilk sürümlerde hatalar oluyor ama yazılımla genelde sorunları çözdüler.

işlemci de de böyle yazılımsal bios sorunu var. donanımsal bir sorunu yok. a sorununu çözeyim derken b sorunu yaptılar. 1.3 v max değerle çalışması gereken işlemciye öyle bir bios çıkarmışlar ki 1.5 e çıkıyor. sanki intel para vermiş de böyle bir sorun yapın yoksa bizi ezecekler der gibi adamların önüne taş koydular. düzelmez mi tabiki düzelir.

yöntem a: eski biosa dönmek. eski biostaysak düzelmiş versiyon çıkana kadar beklemek

yöntem b: eski bios voltlarını vererek sorunsuz kullanmak. ya da expo vs açmadan ram hızı neyse 6000 ise o hıza manual ayarlamak.

azıcık bios ile haşır neşir olanların yapabileceği basit işler aslında. herşeyi autoda bırakıp ram hızınız neyse o hıza alınca zaten düşük voltlarda herşey çalışır mutlu mesut geçinilir. biraz daha prof iseniz voltları ilk biostaki değerlere alabilirsiniz.

keşke olaydı da oynasaydım ayarlarıyla eccük :) bi benim lanet asus prime b550 plusta pbo ayarlarımı kabul etmiyor. manyak karta ne manual ayar yaparsam yapayım kendi kafasına göre takılıyor yaw. cpuz ppt edc ayarlarını kabul edip max 125w çekerken aynı ayarlarda cinebenc açınca 140w a çıkıyor 5700x. anakarta dur diyorum yok ben kafama göre gidecem diyor.  

Siz ekonomik nedenlerle iyi ki almışım diyor olabilirsiniz ki haklısınız da. Benim söylemek istediğim farklı bir mevzuydu herkesin anlamasını beklemiyorum tabi ki. Kapasite mevzusu...

olgunlaşmamış teknolojiyi satın almanın kumar olduğu gerçeğini bir kenara koyarsak, ülkemizin içinde bulunduğu durumu düşündüğümüzde 1. nesil am5 satın almak kesinlikle akıllıca. farkında mısınız bilmiyorum ama dolar şu an karaborsa... olması gerektiği parite 24-25 lira civarı. ve bilirsiniz dolar sadece %20 artsa, etiket fiyatları en az %50 oynar.

seçimlerden önce yapılmış her türlü satın alma, mantıklı bir harekettir... işlemciniz tost olsa bile

2007'de HB'den sistem toplamış ama yeni çıkan 65nm değil 90nm gönderdikleri için hepsini iade etmiştim yazık olmuştu diğer ürünlere. Konya'nın en büyük iki pc satıcısı birleşmişti ismini unuttum gittim oradan aldım 65nm ve sistemi kurdum denedim. oc için almıştım 1.9@3.2 hedef ama olmamıştı bad bin. Kasa o zamanlar BTX para kasası gibi ve sağ yönden aşağı doğru olunca ve oc ile uğraşınca soğutucuyla fan muhtemelen oynarken daracık yerde elim ram klipslerine çarpmış ve biri biraz gevşemiş. Makineyi açtık cozz duman çıktı arkadan. Götürdüm aldığım yere dedim bu işlemci yandı. Adamlar tebrik etmişti abi helal ilk sen yaktın galiba bu seriyi diye ve çok kısa sürede yenisini vermişlerdi athlon x2 3600 ve yenisi ile 3.2 yapmıştım stabil değil tabi. Meğer 65nm olunca biraz nazlıymış işte nereden bileceksin you live you learn.

Sadece 5 tane demek işi çok hafife almaktır. Onbinlerce işlemci bir miktar hasar almış fakat henüz çalışmaya engel olacak düzeye gelmemiş olabilir. Örneğin normal şartlarda 10 yıl dayanacak bir işlemci bu sürenin belki de 9,5 yılını tüketti. Dolayısıyla 6 ay sonra birden ölebilir. Bu işlemciler ikinci elde büyük sıkıntı olacaklar bence. Özellikle garanti süresi bittikten sonra ölecek işlemciler büyük sıkıntı çıkartacak.

Ekran kartlarında ve PSU larda CW'a neden olabilecek benzer bileşenler kullanılıyor güç için dolayısıyla PSU'da da GPU'da da hatta anakartta da CW olabilir. Güç bileşenlerine (inductor) sahip tüm bileşenlerde CW gözlenebilir.

ANCAK CW bir sorundur. Azı ya da çoğu kullanıcı olarak seni beni değil üreticiyi ilgilendirir. İade edilen ürünler de yine satıcıyı ve üreticiyi ilgilendirir. Mehmet CW den rahatsız olmuyor ancak Ahmet iade ediyorsa iade almak istemeyen satıcı ya da üretici o problemi çözecek şekilde ürün üretip sürecek piyasaya pek ala :) İade almama gibi bir lüksü yok malesef...

OC yapacak ya da BIOS/UEFI ayarlarıyla oynayacak kullanıcı kurcaladığı şeyin ne anlama geldiğini bilmek zorunda bana göre. Meselenin farklı boyutları da var olay sadece ayar açtım kapadım da değil ve bu işlemcileri yanan elemanların anakartları ve şu an piyasadaki çoğu anakart için bu işlemciler özellikle x3d ler leblebi çerez.. Milletin LN2 de de kullanabilecek olması lazım çünkü o güç profillerini, voltajları.. UEFI lerde LN2 / extreme OC için ayrı başlık altında yine o değerleri verebiliyor olman (yani ben bilerek bu işlemciyi yakmak istiyorum dediğin), normal hava/su soğutma için farklı bir menüden (bilemiyorum UEFI designer ı değilim) o değerleri değiştirebildiğin bölümler olması lazım bence ve otomatik ayarların da hava/su soğutma / işlemcinin belirli sınırlarını geçmemesi lazım vs vs pek çok değişken var

PC ürünlerinde bu gibi sıkıntılar sürekli var ve olmaya devam edecek platform doğası gereği ama illaki düzelecektir benzer problemler Intel,Nvidia vs diğer firmalarda da oluyor zaman zaman yeni ürünlerde

çok da şey yapmamak lazım :))

Aynı mantık piyasada satılan tüm ürünler için geçerli hocam nasıl bir yorum bu abartmayın  

Asus B650E-F için yeni BIOS 1413 sürümünü yayınlamış arkadaşlar

hasar almış işlemciler olabilir... olmaya da bilir. bu çipler çok komplex ve karmaşık parçalardır. herhangi bir hasar tespiti yapılmasına müsait değillerdir. bir cpu ölecekse ölür, hayatta kalacaksa da kalır.

henüz ortada olmayan bir sorun hakkında endişelenemeyiz. bunu sadece anksiyete hastaları yapar.