AKÜNÜN ESKİDİĞİNİ NASIL ANLARIZ?

benim gibi yolda kalınca anlarsın akünün bittiğini

1- Akünün durumu teknik olarak 2 şekilde belli olur. İlki akünün Bome' si yani yoğunluğu ölçülür. Bu yoğunluğun doğru ölçülebilmesi için akünüz tam sulu ise göz kapakları açılır. ve gözlerde varsa gözlerdeki eksik elektrolit tamamlanır, yarı bakımsız ise akünün üstündeki bantlar dikkatlice çıkarılır ve ortaya çıkan tırnaklı kapaklar bir tornavida ile açılır yine elektrolit eksikse saf su elektrolit çizgisine kadar ilave edilir ve araç bir gün kullanıldıktan sonra Bomemetre (yoğunluk ölçer) ile yoğunlukları ölçülür. Modern sulu akülerde akü, yüksüz durumda iken voltmetre ve bomemetre ile yapılan ölçüler size % 80 doğru durumu belirler. Aşağıda size referans olacak değerleri verdim.


Akü şarj tablosu (Hücre başına ve 12 volt akü için)

Tam şarjlı akü:1,260 yoğunluk ve 2,10 volt x 6 = 12.6 V.
Yüzde 75 şarjlı akü:1,225 yoğunluk ve 2,07 volt x 6 = 12.42 V.
Yarı şarjlı akü:1,190 yoğunluk ve 2,03 volt x 6 = 12.18 V.
Yüzde 25 şarjlı akü:1,155 yoğunluk ve 2,00 v x 6 = 12.0 V.
Boşalmış akü: 1,110 yoğunluk ve 1,90 volt x 6 = 11.4 V.
Kalıcı sülfatlaşmaya başlamış akü
1.094 yoğunluk ve altı 1.74 volt x 6 = 10.44 V. ve altı voltaj değerleri

2. Ayrıca aküde verim durumu da önemlidir. Bunun testide şöntlü ampermetre (Akü test cihazı) ile yapılır. Bu ampermetrenin +/- uçları arasında değiştirebilinir 12 voltta 10-100 Amper akım akıtan şöntler bulunur. 45 A/h için 30 veya 35 amperlik, 60 A/h akü için ise 50 Amperlik şöntlerden biri bağlanır ve bu şönt üzerinden bu akım akıtılırken 15 volta kalibre edilmiş ampermetre-voltmetre üzerinden akünün gösterdiği voltaj ölçülür. Örneğin 60 A/h bir aküden 50 amperlik bir akım çekilirken şöntlü ampermetreden okunan değer 10.5 Volt'un altına düşmüyorsa ”O akü çok iyi durumda” denir.(Burada işi biraz bilenlerin kafası karışmayalım. Bu ampermetre aküye voltmetre gibi bağlanır, ancak şönt üzerinden akım akarken ampermetre bir voltmetre gibi kalibre edildiğinden ve devreye de bir voltmetre gibi bağlandığından okunan değer şönt üzerindeki voltaj değeridir.)

Gelelim sizin elinizde böyle imkanlar yoksa ki % 90 olmayabilir, şöyle yapacaksınız. Aracı çalıştırın. Çoğu araçlarda uzun ve yakın farlar ayrı ayrıdır ve 2 farı birden yakmak mümkündür. H3 ve H7 lerin normal tipleri 55 Watt, Süperleri 100/110 Wattır. Biz 55 Watt kullandığımızı düşünelim. Toplam aküden 220 Watt, arkada sis ve geri aydınlatmaları da açın, 110 Watt da oradan gelecek ve toplam aküden çekilen GÜÇ (P) = 330 Watt olacaktır. Bu değeri 12 Volta bölerseniz. ~ 27.5 amperi aküden çekerken direksiyonu sağa sola çevirin. Eğer farlarınızın ışık yada aydınlatması belirgin şekilde azalıp çoğalıyorsa. Akünüz ya şarjsızdır yada bitmeye yakındır.Hidrolik direksiyon pompaları tek başlarına bile oldukça yüksek akım çeker.
Akü üzerinde bulunan o yeşil top biraz aldatıcıdır. Yeşil topun görülmesi asit yoğunluğunuzun 1260-1225 gr/cm3 (% 100-75 şarj) aralığında olduğunu gösterir. Ancak asit yoğunluğu bu değerler arasında olduğu halde plakaların birde sülfatlaşma dışında aşırı şarj nedeniyle özellikle pozitif plakanın (PbO2) dökülmesi, böylece kayıp alan (hacim) sorunu vardır ve bu durum kayıp oranında akünün verebileceği max. Akımı da düşürür. Bu ise akünüzün verimini büyük oranda etkiler. Bu nedenle de akünüz şarjlı göründüğü halde akım kapasitesi 60 amper yerine 25-35 belki 40 A/h' ye kadar düşmüştür.