Sağlıklı beslenme tanım olarak baktığımızda yeterli ya da dengeli bir şekilde beslenmektir. Yani gerekli besin maddelerinden yeterince almaktır. Bu yazımızda sizlere sağlıklı beslenme için gerekli olan besin maddelerinin neler olduğunu ve ne kadar alınması gerektiğini anlatacağız.
Daha önceki yazılarımızda sizlere hızlı kilo verme ile ilgili püf noktalar ve ipuçlarını anlatmaya çalıştık. Dikkat ettiyseniz tüm yazılarımızda hızlı ama aynı zamanda da “sağlıklı” beslenmeden bahsettik. Yani sağlığa özel bir vurgu yaptık. Çünkü hepimiz çevremizde, televizyonlarda ya da internette, her gün zayıflama uğruna sağlığını kaybedenleri hatta ölenleri bile görüyoruz. Bunlar gerçekten üzücü sonuçlar. Ama önlenemez değiller. Bu sonuçlardan birine maruz kalmamak için zayıflamayı her zaman sağlıkla birlikte telaffuz etmeliyiz. Her şeyden önce sağlık gelir. Bu nedenle bu yazımızda sağlığımız için çok önemli olan beş besin maddesini öğreneceğiz.
İlk olarak sağlıklı beslenme piramdimize bir göz atalım:
Beslenme piramidimiz görüldüğü gibi beş ana besin grubunu ve bunları içeren yiyecekleri içeriyor. Piramidin en altında en çok tükettiğimiz yiyecekler en üstte ise en az tükettiğimiz (ya da tüketmemiz gereken) yiyecekler yer almaktadır. Bunun anlamı her besini aynı miktarda tüketmemeliyizJ Yoksa vücudumuzun ihtiyaçlarını istenilen ölçüde karşılayamayız. Vücudumuzu bir bina gibi düşünürsek binanın temelinde demir ve beton üst katlara çıktıkça da tuğla, sıva, boya ve en üst katta da çatı lazımdır. Siz binayı yaparken temelde çok lazım olan demiri, temelden alıp çatıya döşerseniz o demir sizin binanızın sağlamlığını arttırmaz tam tersine temelden alındığı için binanızın sağlamlığını azaltır. En ufak sarsıntıda hatta sarsıntı bile olmadan bazen binanız çökebilir. Ülkemiz çürük binalar cenneti olduğu için eminim ne demek istediğimizi çok iyi anlıyorsunuz. Eğer vücudumuz için gerekli olan besin maddelerini de gereği kadar almazsak ya da yanlış zamanda ve durumda yanlış besinler alırsak, vücudumuzun gücünü ve sağlığını korumasını umduğumuz bu besinler tam tersi bir etki yaratabilir. Uzatmadan başlayalım en iyisi.
Karbonhidratlar vücudumuz için birinci dereceden enerji vericiler olarak bilinirler. Yani üstteki piramidin en dibinde bulunurlar. Herhangi bir açlık anında bizim ilk tüketeceğimiz besin maddeleri bunlardır. Karbonhidratların en çok içinde bulundukları yiyecek türleri makarna, fasülye, patates, ekmek ve hububatlardır. Vücudun karbonhidrat ihtiyacı çok olduğu için sıklıkla ve diğer besin maddelerine göre daha fazla tüketilmeleri gereklidir.
İkinci sırada mineraller vardır. Sağlıklı yaşamın yapı taşlarıdır desek yeridir.Genellikle sebze ve meyvelerde bulunurlar. Dişlerimizin, kemiklerimizin, cildimizin ve hücrelerimizin korunması için hayati öneme sahiptirler. Mineraller bu faydalarının yanında kalp ritmi, vücudumuzdaki sıvı dengesi ve kalp basıncının düzenlenmesi gibi fonksiyonları yerine getirmede vücudumuza önemli yararlar sağlarlar.
Bir sonraki besin maddemiz de tabii ki olmazsa olmaz proteinlerdir. Vücudumuzdaki kalorileri en etkili biçimde kaslarımızı kullanarak yakarız değil mi? İşte proteinler de bu kas dokularını güçlendirmek gibi önemli bir göreve sahiptir. O nedenle de çok önemlidirler. Proteinler genelde et ve süt ürünlerinde bulunmakla beraber, az da olsa hububat ürünlerinde de görülmektedir. Boşuna sütünüzü içmeden yatmayın demiyorlarJ
Son olarak ta piramidin en tepesinde bulunan yağ ve şekere geldi sıra. Bu gıdalar gerçekten de toplumumuzda çok tüketilir. Yemeklerde, tatlı ve pasta çeşitlerinde karşımıza bolca çıkar. Millet olarak çok severiz. Ancak işin aslı şudur ki bunlar en az tüketmemiz gereken besin maddeleridir. Bakın tüketilmemesi gereken besin maddeleri demedim. Çünkü vücudumuzun az oranda da olsa yağ ve şekere de ihtiyacı vardır. A, D, E ve K vitaminlerini taşıma görevini üstlendiklerini düşünürsek sağlımız için belli bir oranda tüketilmeleri zaruridir. Ama abartmamak gerekir diye önce kendimize sonra da sizlere tavsiyede bulunalımJ
Sonuç olarak bu gıdaları yeterli oranda tüketip tüketmememiz sağlımızı da olumlu ya da olumsuz oranda etkileyecektir. Eğer günlük uykumuzu tam aldığımız ve düzenli olarak günde üç öğün yemeğimiz yediğimiz ve de sporumuzu yaptığımız halde kendimizi yorgun, halsiz hissediyorsak; ayrıca anlama, kavrama yeteneklerimizde eksiklik varsa beslenme alışkanlıklarımızı bir gözden geçirmemiz gerek. Bir sonraki yazımızda buluşmak dileğiyle. Hepinize sağlıklı ve mutlu günler dileriz.