Sağ Twix ile Sol Twix'in Farkı ne?

esasında güçlü bir kapitalizm propagandası yapan bir reklamdır bu. tabii ki şakası falan yapılıyor da ben buradaki alt metni anlamayan insanın ya 8 yaşından gün aldığını ya da gerçekten aptal olduğunu düşünebilirim. gerçi şimdiye kadar hiç bahsedildiğini göremedim. onun için açıklayayım:

reklam bize diyor ki yıllar önce sağı da solu da biz bulduk. sonra sağı ve solu öyle bir ayırdık ki, birbirlerinden çok uzaklara gittiklerini düşündüklerinde bile aslında aynı yere geliyorlardı. aynı şekilde yaşayıp, aynı şeyleri istiyorlardı. sonra bir devrim oldu*, fabrikalar kuruldu, iki taraf ayrı ayrı takılmaya başladı. sol tarafı bir takım fikirlerle doldururken sağ tarafı da bir takım fikirlerle doldurduk. (bu arada reklamın türkçe'sine aşina iseniz türkçe metindeki hata şurada anlatılıyor. bu da "sizi aslında çok farklı gibi gözüken ama aynı işe yarayan fikirlerle doldurduk" anlamına geliyor) o kadar aynı olmalarına, hep aynı şeyleri isteyip yapmalarına rağmen hala birbirlerine uzaktan bakıp birbirlerinin ne yaptıklarını anlamaya çalışıyorlardı. iki taraf da aynı bokun soyu olmalarına rağmen onları yapanlar hep kendilerinin haklı olduğunu düşündüler. ama neticede biz iki tarafı da aynı pakete (medya) koyup size sunuyoruz. siz de ikisini deneyip asla ikisini birden sevemezsiniz. siz hep bir tanesini seçeceksiniz ve tabii ki bu işten kâr edenler hep biz olacağız...

ikinci reklamda sağ twix fabrikasının günümüzdeki halini ve patronunu görüyoruz. bir çalışan gelip "bakınız biz bu tviksi böyle böyle yapıyoruz ama onlar da bizimki gibi çikolatayla kaplıyor, farkımız ne ki?" diyecek oluyor fakat patronu onu düzeltiyor. "hayır! onlar çikolatayla örtüyorlar, tamamen farklı bir işlem..." halbuki bisküviyi çikolatayla kaplamakla bisküviyi çikolatayla örtmek arasında ne gibi bir fark olabilir ki? sonra çalışan "ben sadece birleşmemizi önerecektim" diyor. patronuysa bunun üzerine "onların hareketleri hoşuma gitmiyo" diyor. reklam da bize diyor ki; iki taraf da aynı boku yedikleri halde kendi yaptıklarına hep bir kılıf uyduracak ve kendilerinin farklı olduklarını söyleyecekler. üstelik birbirlerini sadece kendini haklı bulduğu için suçlamaktan başka bir şey yapamayacaklar.

diğer bir reklamda ise fabrikada çalışanlardan birini görüyoruz. diğer twix'i imha etmesi gerekiyorken bunu yapmıyor. "hiç öbür tiviks nasıldır diye düşündünüz mü?" diyor. yani düşünmeye ve sorgulamaya başlıyor. körü körüne inandığı değerin zıttına da şans vermeye çalışıyor. fakat hem arkadaşları tarafından "n'alakası var, bizimki daha güzel" diye eleştiriliyorlar hem de tam diğer twix'i deneyecekken kendisi ortadan kaldırılıyor. mesaj çok açık: sorgularsan ve başkalarının da sorgulamasına sebep olmaya çalışırsan, diğer twix'i yeme özgürlüğünü istersen, dahası özgürlüğünü istersen sistemin bekası için seni yok etmek zorunda kalırız.

ve son reklam bir soruyla başlar. sol twix fabrikası çalışanlarına sorulan bir soru: "hiç sağ twix fabrikasından arkadaşınız var mı? sizce onların çalışmasına izin vermeli miyiz?" sonrasında bir önceki reklamda gözlerinin önünde sağ twix'i yiyen arkadaşları ortadan kaldırılan diğer iki çalışandan biri cevap veriyor: yani benim sağ taraftan arkadaşım yok ama mesela biz cuma akşamları karaoke yaparız ama onlar cumartesi akşamı yapıyorlar. ne bileyim yani bi gariplik var onlarda yani...

bu bölüm artık gelinen son noktayı göstermektedir. üstelik sistemin son kandırmacasını da gözümüze sokmaktadır: demokrasi

başta sorulan soru gayet demokratiktir. "yani tabii olabilir, niye sağ taraftan arkadaş edinmeyesiniz ki, n'olucak ki, bizce sakıncası yok... ee var mı peki?" verilecek cevap açık biçimde tahmin edilebilir olmasına rağmen yine de demokrasinin simgesi olarak sorulmaktadır: sizce onların yaşamasına izin vermeli miyiz?

ve fabrika çalışanı dostumuz yeterince kesin cevap verirken nedense hiç kendinden emin gözükmemektedir. neden olduğunu kendisinin de bilmediği bir biçimde sağ taraftakileri kötülemeye başlar. halbuki aynı şeyi yaptıklarını kendi ağzıyla söylemektedir. baştaki soru her ne kadar demokratik gözükse de bu arkadaşın her halinden zaten istenilen cevabı vermeye şartlandırıldığı belli olmaktadır. dahası; bu filmde bu sözleri siyahi bir vatandaşa söyletmelerinin sebebi, dünya üzerinde ayrımcılığa en çok karşı çıkan etnisite olan amerikalı siyahların da eninde sonunda ne bok yediğini bilmez hale getirildiğini göstermektir. bu medeni aşamayı atlayarak bir sonraki iğrenç aşamaya evrilen ortadoğu halklarının sadece bütün dünyada varolan hafif bir örneğidir aslında.

buradaki formülü alıp her türlü siyasi görüşe, yaşamsal ideolojiye, dini inanca ya da sportif fanatizme endeksleyin. ortaya çıkacak sonuç hep aynı olacaktır.

tabii başta kapitalizm propagandası dedim fakat bu kadar açıkça göze sokulması belki de eleştiriyorlardır diye düşündürtmüyor değil. akabinde dünya çapında ihracat yapan bir gıda firmasının böyle bir eleştiriyi yapması için parçası olduğu sistemden vazgeçmesi gerekeceğini düşündüğümde bunun daha çok "bakın nasıl sikiyoz sizi ehehe" şeklinde bütün dünyayla dalga geçmek olma ihtimali daha ağır basıyor.

bunları okuyup da "eah ne komplo teorisi kasmışsın ulan" diyecek arkadaşlara tavsiyem reklam hakkında şöyle ufak bir google araştırması yapmaları. zira reklam zaten firma tarafından "twix: ideologies" adıyla yayınlandı.