işte osmanlı...

işte osmanlı...
soysuz ve devşirme osmanlı...
benim dil uzattığım osmanlıyı birde kendi ağzından dinleyin bakalım o farklı bir şeymi söylüyormuş...

yıl 1648 ...
18. osmanlı padişahı 1.ibrahim 8 yıldır osmanlı tahtının saltanatını sürüyordı. 32 yaşındaydı. ama anası (bosna rumlarından bir papazın kızı) anastasia mahpeyker kösem sultan a yüz çevirip karşı koymaya başladığından bu yana gizliden gizliye düzenlenen bir oyun osmanlı sarayında bir kez daha sahneye konuyordu...
8 ağustos 1648 günü devleti ve tahtı çoktan avucunun içine alıp egemen olmuş olan valide sultanmahpeyker kösem anastasia nın buyruğu ile en başta zenci kızlarağası (sarayın iç içişleri bölümü demek olan harem kısmının yöbeticisi... osmanlıda fiilen en güçlü olan kişi buydu) ve onun ardından şeyhülislam (en yüksek dini görevli ama bunların siyasi etkinliği zayıf olurdu) ve en arkada yeniçeri ağası (devletin merkezindeki silahlı kuvvetlerin fiili komutanı ülkedeki en güçlü 3 kişiden biri .... diğer önemli 3. kişi sarayın dışişleri bölümünün başındaki silahtarağası oluyordu)
ansızın sultan ibrahim in karşısına dikildiler:
arkalarında bir sürü baldırı çıplak saray bostancısı cellatlar sıralanmıştı...
--- kısmet bu kadarmış devletluu ... dedi yeniçeri ağası bulgar devşirmesi .. korkusuz ve saygısızca...
--- senii tahtan indirmeye geldik millet seni istemezmiş hakkında fetva var...
ibrahim ilkin şaşkın şaşkın baktı her birinin suratına sonra birden olanca gücüyle haykırdı:
--- ulan pez.venkler... hangi millet ... ne milleti ulan... sizmisiniz yoksa millet... sen ulan bulgar dölü kölem yeniçeri ağası... tafrasını sürdüğün ocağa seni ben baş eylemedim mi...?
--- beli hünkarım.. senin kulun vede çırağınım amma ... (yanındakileri parmağıyla gösterir)
--- cümlesi ittifak edip seni tahttan indirir oğlun mehmet i tahta çıkarırlar benim elimden ne gelir...

ibrahim kızlarağasına döndü:
--- ulan karaderili kara yürekli pez.venk seni kızlarağası eyleyen bunca nimeti sana ihsan eden ben değilmiyim.
sudanlı zenci haremağası incecik sesiyle karşılık verdi.
--- ben ne diyeyim fetva var hünkarım...

ibrahim bir ayağını yere vura vura haykırdı:
--- ulan kansız kodoşlar ... devlet sizemi kaldı... ben padişah değilmiyim... sizmi çıkardınız beni al-i osman tahtına ... beni nasıl indirirmişsiz.. daha 6 yaşında var-yok sübyan oğlumu nasıl padişah eylersiz... bildiğiniz gibi at oynatmaya mı.... nerde o anam olacak karı ... ya oğlum mehmetin anası ne der bu işe... (ukraynalı rus dönmesi hatice-tarhan sultan ı kastediyor)
zenci harem ağası cırlak sesiyle karşılık verdi:
--- büyük ve küçük valide sultanlarda böyle münasip görürler hünkarım...
ibrahim in alı uçtu sapsarı kesildi...
--- demek o kahpe dölleride böyle ister ha.
--- beli devletlu...
ak kavuklu şeyhulislam a döndü sultan ibrahim:
--- a sarığı boynuna dolanası koca dey.us ...
diye haykırdı...
--- bre arnavut abdürrahim seni ben şeyhulislam eylemedimmi... nasıl fetva vermeğe yeltenürsün bre zındık...
şeyhulislam abdürrahim efendi başını iki yana salladı...
--- beni
dedi...
--- cenab-ı mevla getirdi bu makaama...
ibrahim buz gibi sırıttı...
--- bre dey.uslar
dedi....
--- GELİP GEÇEN OSMANOĞULLARININ NE BOK YEDİKLERİNİ BİLMEZLİĞİ DEĞİL MİDİR CENAB-I MEVLA NIN BU BELALARI YAĞDIRMASINA SEBEP... SEN GİBİ ARNAVUTLARI ŞU KARADERİLİ GİBİ SOYSUZLARI VE ŞU YENİÇERİ AĞASI GİBİ BULGAR TOHUMLARINI ADEMDEN SAYIP ELLERİNE DEVLETİ VE DE KELLELERİMİZİ VERİP HAYIR BEKLEMEK GAFLETİNE KARŞI CENAB-I MEVLA ELBET GAZABA GELİP BİZE LAYIK OLDUĞUMUZ CEZAYI VERECEKTİ... KARI DİYE EVLAT PEYDAHLADIĞIMIZ ANADIR DİYE BAĞRIMIZA BASTIĞIMIZ DİYAR-I RUM YOSMALARI SİZLERLE BİR OLUP FİTNE FESAT KAYNATIRSA NEYE ŞAŞMALI...

üçyüzelli yıldan bu yana ilk kez bir osmanlı padişahı en acı gerçeği kavramıştı. üstelik apaçık dile getirmiş oluyordu...

ilk tokatı şeyhülislamın suratına patlattı... sonra kızlarağasına ve onun yanında duran yeniçeri ağasının suratına.... göğüslerinden iteledi..
--- bre yıkılın karşımdan
diye haykırdı...
--- gidinin dey.usları ... pez.venkler...

şeyhülislam kapı önünde bekleyen bostancılara seslendi...
--- fetva üzre alasız devletluyu... götürüp bir eyi ve de muhkem kapatasız....
birkaç dakika öncesine değin eteği ve ayakları öpülen verdiğiölüm fermanlarına boyun eğilip yerine getirilen bastığı yerlerde secdeye varılan "kulun kurbanınız sultanımız" denilen osmanlı padişahı ibrahim in üstüne fütürsuzca saldırdılar... cellat bostancılar kollarına ayaklarına yapışıp havaya kaldırarak sırtlayı çıkardılar odadan dışarı...
ibrahim çırpınıyor ellerinden kurtulmak için umutsuzca çaba harcıyordu.. bir yandan da topkapı sarayının her bir yöresinde yankılanan güçlü sesiyle haykırıyordu...
--- ulan bunca nimet bunca devlet verdiklerim nerdesiniz... bir osmanlı padişahına görmezmisiniz duymazmısınız neler edilir...
kim kimeydi sağır ve dilsiz osmanlı sarayında ...
gününü gün edenlerin barınağında binbir diyardan devşirilmişlerin insan panayırında kim kimi kendinden sayıp imdada koşacaktı...
içinde onbinlerce yabancı soydan devşirilmiş tutsak kölelikten zevk ve saltanatın zirvesine tırmanmış zıpçıktıların yaşadığı sarayın loş koridorlarında kimsecikler yoktu...
herkes bir yana kaçışmıştı. çıt yoktu ortalıkta.
ibrahim i sarayın bodrumunda bir zindana kapattılar... zindanın demir çubuklu kapısının önüne duvar ördüler...

sultan ibrahim bir kaç gün sonra annesinin emri ile diri diri gömüldüğü mezarında öldürüldü...

pasarofça "1718" anlaşmasından sonra osmanlı imparatorluğunda 150 yıldısüren reform tartışmaları sona erdi..
daha önce iki görüş vardı...
1- osmanlı sistemi iyi yürümüyor düzeltilirse sorun kalmaz.
2- batı sistemi daha üstündür bunu kabul etmek gerek.

1699 ve 1718 yenilgilerinden sonra artık ilk görüşün işe yaramadığı ortaya çıkmıştı...
reformların ikinci görüşe göre yapılmasına karar alındı..
yeni bir yapılanmaya gidildi... o sıralarda bu reform dönemine bir ad verilmemişti... 2 asır sonra "lale devri" denecektir...
bu dönemi yaratan kişi nevşehirli damat ibrahim paşadır...
sultan 3. ahmet 1713 te o sırada 12 yaşında olan kızı fatmayı (daha 12 yaşındayken ikinci evliliği oluyor) o sıralarda 50 yaşından fazla olaz sadaret kaymakamı rum devşirmesi ibrahim paşayla evlendirerek bu reform dönemine adını yazdıracak olan ibrahim paşayıda sadrazam yaptı...
yapılan reformlar hiçde etkili olmazken osmanlıda o devire kadar gizlice yapılan her tür pislik bu özgürlük ortamında açıkça yapılmaya başlandı....
namuslu kalem sahipleri bu dönemi tüm iğrençliği rezillikleri fuhuş ve ahlaksızlıkları ile yazacak ve gelecek kuşaklara bırakacaklardı ama öte yanda günümüze değin ört-bas edilmiş ve hatta savunulmuş olarak hemde uygarlığa yönelik bir dönem diye niteleyip öveceklerdi o dönemin rezilliklerini...

bu dönemde başkent istanbul bir büyük cümbüş görkem zevk ve safa kentiolmuştu.. ülkenin tüm nimetlerini kazanılmış servetlerini yüzyıllardan bu yana ellerine geçirmiş ve üstelik birer "soylu aile" niteliğinide kendilerine yakıştırmış olan köleler ve kölelerin dölleri devşirmeler tadılmadık zevk ve yaşanmadık görkem bırakmamak istercesine yaşıyorlardı...

ya anadolu....
yüzyıllardan bu yana olduğunca yine bir lokma bir hırka derdinde kıvranıyor çareyi arapçı ve acemcilerin uyduruk tarikatlarında arıyorlardı... (ne ilginç değilmi bugünde aynı olmuyormu)
dahası 15 yaşından 45 yaşına kadar eli silah tutan türk erkekleri niçin ve neden tekrarlanıp duran savaşların gerçek nedenini bile bilmeden cepheden cepheye kan döküp can vere vere tükenip gidiyorlardı...

istanbulda ise o dönemi yazan kalem sahiplerinden kağıda düşen bazı notlar ülkedeki türklerle soysuz devşirmelerin yaşam ve ahlak farkını bugün için bile ibret almaya niyeti olanlara gayet güzel döküyordu...
"her bir nazenin fahişe ve tüysüz tıfıl oğlanlar tedarik edilip lale bahçelerinde alenen ar ve haya perdesini yırtıp üryan (çırçıplak) olup iyş-ü nuş ve zevk-u safa içre fahişeler ve tüysüz tıfıl oğlanlarla zina eyleyüp....."

sonunda 1730 yılında bu hayata ulaşamamış olan orta düzey bürokrat ve aristokratların üst düzey sınıfa karşı kışkırttıkları istanbulun ayaktakımı bir isyan başlattı...
isyan elebaşları olan kişinin adıyla bilinir...
17. ağa bölüğü yeniçerilerinden hamam tellağı (arnavut halil) patrona halil....
28 eylül 1730 gününe değin kendi dünyalarında yaşayan osmanoğulları ve çevresindekiler isyancılarla birlik olmuş başkent halkını karşılarında buldular...
osmanlı sarayı isyancılarla kuşatılmıştı... elebaşları kapıya dayanmış haykırıyordu...
--- ettikleriniz arşa (göğe) dayandı.. cümle aleme bir lokmayı çok görüp vergi üstüne vergi haraç üstne haraç alır ve de üstelik zulmedersiniz... amma sizler bunca nimeti bunca devleti az bulup karı ve oğlanlarla hemde alenen yatar keyfedersiniz... bu da yetmez bir lale sevdası çıkarıp ortaya her karış toprağı meyhane ve kerhane misali kirletirsiniz ... yeter oldu... bıçak kemiğe dayandı.. ne olacaksa olması zamanı gelmiştir artık.o sefih o rezil o kendin bilmez koca kavuklu sadrazam ibrahim paşayı isteriz... derisini yüzüp kellesini gövdesinden ayırmak muradımızdır...
3. ahmet bostancıbaşıyı çağırttı :
--- hele git sor bakalım... kul taifesi ne ister..
canını korumak için yanına birkaç adamını alan bostancıbaşı kapya çıktı.. en önde patrona halil denen arnavut hamam tellağı (o dönemde istanbul suç dünyasının lideriydi) yeniçeri eskisi duruyordu... sağ ve sol yanlarında arnavut musli... arnavut ismail ... derviş mehmet ... kutucu hüseyin ... ve çınar ahmet yer almışlardı (tümüde devşirme kökenli olup tümüde istanbulda suç organizasyonlarının liderleri idiler)
--- padişahımız efendimiz sorar ne istersiz...?
--- ne mi isterük...
diye karşılık verid patrona...
--- veziriazam ibrahim paşayı ve dahi kethüdası mustafa paşayı ve illa kaptan-ı derya paşayı isterük...
bostancıbaşı
--- eyi
dedi...
--- varıp hünkara bildirelüm...
padişah 3. ahmet zaman kazanmaya çalıştı ve adamlarına silahlanıp beklemelerini söyledi...
ama 2 gün sonra patrona halil bir adamını yollayarak idamını istediği kişilerin bir listesini verdirdi...
bir yanda zenci kızlarağası ve öte yandan 3. ahmetin gözdeleri padişahın yanına koşup yalvarmaya başladılar...
--- kimlerin başlarını istiyorlarsa yeniçeri kulların vermelisiz hünkarım.. bugüne değin maslahat böyle yürümüştür... asiler üzerine vuruşsunlar diye giden bostancılar ve de içoğlanları asilerle birlik olup tahtı korumaz olmuşlardır... cümle kulların senin kılına kurban olsun.. kimi istererse esirgeme ver... sultanımız .. yoksa cümlemizi kılıçtan geçirir bu nankör kulların...
3. ahmet bunun üzerine asilerin istediği kişileri çağıtıp bostancılara verdiği emirler kafalarını kestirdi...cesetlerini isyancılara gönderdi...

yeniçeriler kaptan-ı deryalığa (deniz kuvvetleri komutanlığı) abdi paşa adında bir arnavutu atadılar. kel mehmet adında birini yeniçeri ağalığına getirdiler... ali adındaki giritli bir rum devşirmesini"kul kethüdalığı" na mahmut adında bir arnavutu da "başyazıcılığa" getirerek yeni bir düzen kurmaya giriştiler...
isyancılar istanbula dağılarak ileri gelenlerin köşklerini yalılarını yaktılar milyonlarca osmanlı lirasına mal olan lale bahçelerini yerle bir ettiler...
daha sonra sadaret kaymakamı mehmet paşayı ve önceki kaptan-ı derya mustafa paşayı istediler... ayrıca 37 kişilik bir liste daha gönderdiler...
3. ahmet artık canını kurtarmak için kimi isterlerse veriyordu..
isyancılar yüzlerce kişiyi öldürerek kafalarını sopaların ucuna takıp istanbul sokaklarında dolaştırdılar..
7 gün sonra patrona halil son emrinide verdi...
--- osmanlı padişahı sultan ahmet han tahtı saltanatı bırakıp çekilmelüdür... eğer inmezse biz indirmesini bülürük...

--- olur...
dedi 3. ahmet
--- inerim tahtımdan amma gerek benim ve gerekse çoluk çocuğumun canını bağışlayacaklar...

ve 3. ahmet tahtından indirildi...
13 karısını 21 erkek ve 32 kız çocuğunu yanına alarak bir köşeye çekildi... bu çocuklardan bazıları daha sonra tahta çıkacaklardı...

bütün karılarını ve çocuklarını karşısına dizdi hepini ayrı ayrı kucakladı... bir yandan hıçkırıyordu.. gözlerinden akan yaşlar bıyığının ve sakalının arasından damla damla sızarak yerdeki halının üstüne düşüyordu.... güçsüz bir sesle konuştu...

--- AL-İ OSMAN TAHTINA OTURAN BİZLER SANIRIZ Kİ BİZ NE DERSEK O OLUR. NE İSTERSEK ÖYLE YÜRÜR. AMMA HİÇDE ÖYLE DEĞİL HAKİKAT. ÇÜNKÜ HÜKÜM BİZDE DEĞİL... BİZİM ELLERİNDEN TUTUP YUKARI KALDIRDIĞIMIZ "KULLARIMIZSINIZ" DEDİĞİMİZ KİMESNELERDEDİR HÜKÜM. (yani devşirmelerini kastediyor)

HEP ONLARIN DEDİKLERİ OLMUŞTUR... BİZİMSE TÜM GÜCÜMÜZ EVLATLARIMIZI KARDEŞLERİMİZİ SOY VE SOPUMUZU YOKETMEĞE YETMİŞTİR ANCAK... (bu kezde türkleri kastediyor)

HEP BÖYLE OLMUŞTUR BU. GENE BÖYLE YÜRÜYECEKTİR ELBET...

3. ahmetde sultan ibrahim gibi en doğru gerçeği artık kaybedeceği bir şey kalmadığı son anında dile getiriyordu...

boğazında düğümlenen bir hıçkırıkla sustu. bir kaç kez derin soluklandıktan sonra yeniden konuştu..
--- kölelerimizin kazdıkları kuyulara düştükten sonra anlıyoruz bunun böyle olduğunu... bana da öyle oldu ama hiç bir faidesi yok artık...

3. ahmet 6 yıl daha kapatılduğı hücresinde yaşadıktan sonra 1736 yılında öldü...
_________________

yıl 1909

31 mart isyanının bastırılmasından hemen sonra meclisi mebusan 1877-78 savaşının büyük kahramanı gazi ahmet muhtar paşa başkanlığında toplanır ve padişah 2. abdülhamitin tahttan indirilmesine yani hal edilmesine karar verilir...
daha bu karar çıkmadan önce bile kararı imzalayacak bir müftü aranmasına başlanılır..
bir müftü bulunur ama bir türlü imza atmamakta direnen bu adamla sonunda o ünlü kuran tefsircisi "elmalılı hamdi yazır" konuşur ve (yalan söyleyerek) bu fetvayı hazırlayanların aslında padişahı öldürmekniyetinde olduğunu ama kendilerinin yalnızca "hal edilmesine" dair ikna ettiklerini bir imza ile padişahın hayatını kurtaracaklarını söyler ve kararı imzalatmayı başarır...
şimdi sıra padişaha gidecek heyetin kimlerden oluşacağına karar vermeye gelmişti..
ittihatçılar kendi akıllarınca bütün osmanlı halkını temsil edecek bir heyet seçtiler...
heyete katılmak için ilk gönülü olan kişi abdülhamit in yaverliğine kadar yükselmiş olan gürcü kökenli arif hikmet paşa oldu.
bütün liste şöyle hazırlandı:
arnavut esat toptani paşa
yahudi emmanuel karasu
ermeni aram efendi
gürcü arif hikmet paşa
.......................

heyet aynı gün padişahın kaldığı saraya gelerek herhangi bir direnme görmeden içeri girdi...
yukarı çıktıklarında padişahın yaveri cevat bey durumu padişaha bildirdi...
--- devletlum milli meclisten heyet geldi sizi görmek istemektedirler..
abdülhamit acı bir gülümseme ile gelenlerin kimler olduğunu sorar...
öğrendikten sonrada cevat bey e :
--- bir türk padişahına islam halifesine hal kararını bildirmek için bir yahudi - bir ermeni - bir arnavut - ve bir nankörden başkasını bulamadılarmı... söyle gelsinler bakalım ne derler...
meclis başkatibi önde olarak heyet içeri girdi...
başta duran arnavut esat toptani fütursuzca ve terbiyesizce yüksek sesle konuştu:
--- kararı açıklıyorum devletlum "millet seni azletti"
abdülhamitin yüzündeki acı gülümseme yerini ciddiyet ve vakura bıraktı...
gür bir sesleesat toptaniye cevap verdi:
--- yanlış anlamadıysam hal etti demek istiyorsunuz (üst makamdakiler alt makamdakileri azl eder. en üst makam padişah olduğu için onun görevden alınmasına hal - edilmek denirdi)
---- BEN TÜRKLERİN HAKANI VE MÜSLÜMANLARIN HALİFESİYİM... HAL EDECEKSE BENİ ONLAR HAL ETMELİYDİ...
SEN ARNAVUTSUN ... SEN YAHUDİSİN ... SEN ERMENİSİN ... VE SENDE BİR NANKÖRSÜN (ABDÜLHAMİT KENDİ ELİYLE MAKAM VERDİĞİ ARİF HİKMET PAŞAYA DA GÜRCÜ OLDUĞUNU HATIRLATMAK İŞİNE GELMEDİĞİ İÇİN YALNIZCA NANKÖR DİYORDU )

bundan sonra üç kez "zalike takdirul azizil alim" dedi... gelen heyet şaşkınlıklarını ve korkularını attıktan sonra ikinci sırada duran arif hikmet paşa fetvayı açıp padişaha okumaya başladı...
--- imam-müslimin olan zeyd bazı mesail-i mühimme-i şeriyyeyi kutüb-i şeriyyeden tayy-ü ihraç ve kutüb-i mezkureyi men ü hark-ü ihrak....
fetvada geçen "kutüb-i şerriyeyi hark-ü ihrak" yani şeri kitapları yırtıp-yakma lafı geçince abdülhamit yine sinirlendi ve yüksek sesle arif hikmet paşaya seslendi...
--- ey şaşkın ben hangi kutüb-i şeriyyeyi yakmışım ki bana bu suçlamalarda bulunuyorsunuz. haşa kesinlikle böyle bir hareketim vuku bulmuş değildir...
gürcü dönmesi hikmet paşa abdülhamit parlaması üzerine korkarak diğer arkadaşlarına bakar ve onlarında aynı durumda olduğunu görür... biraz sonra kendisini toparlayarak fetvayı okumaya devam eder.
fetvanın bitmesinden sonra abdülhamit arif hikmet paşaya :
--- bu kararı hangi makam vermiştir arif efendi...
arif hikmet kısık bir sesle:
--- meclis-i milli...
abdülhamit bir süre durduktan sonra hayretini ifade edercesine arif hikmet paşaya döndü ve ekledi
--- yaaa öyle miii ... meclis-i milli demek...

eski padişah bir süre daha düşünerek durduktan sonra şu son sözlerini söyledi:
--- ben 33 sene millet ve devletim için memleketimin selameti için çalıştım elimden geldiği kadar hizmet ettim... hakimim allah ve beni muhakeme edecek resulullahtır.. bu memleketi nasıl buldumsa öyle bırakıyorum... hiç kimseye bir karış toprak vermedim... hizmetimi ancak cenab-ı hakkın takdirine bırakıyorum.. ne çareki düşmanlarım bütün hizmetlerime kara bir çarşaf çekmek istediler ve muvaffak oldular..
tekrar arif paşaya dönerek:
--- peki arif efendi yüce meclisiniz bizim için ne düşünmüştür:
--- meclisimiz sizin selanikteki alatini köşküne naklinize karar vermiştir...
--- yani istanbulda kalmamıza dahi müsaade edilmiyor öylemi.. ?

--- zat-ı şahanelerinizin selanikte rahat edeceğini ve oraya kadar asker evlatlarımızın koruması eşliğinde gideceğinizi belirtmem söylendi efendim...
--- peki efendiler çekilebilirsiniz..

abdülhamit cevat paşaya işaret ederek gelenlerin kapıya kadar uğurlanmasını istedi... artık tahttan indirilmişti....

bu heyettekilerin tamamı bundan sonraki birkaç yıl içinde vatana hiyanet suçunu işlediler....

çocukları ile sürgüne giden padişah 1912 de selanikin kaybı üzerine istanbula getirildi... imparatorluğun yıkımını görmeye kalmadan 1918 de öldü...

o da diğerleri gibi rezil osmanlının iğrenç devşirme sistemine karşı iktidarda iken hiç bir şey yapmadı..
böyle gelmiş - böyle gider dedi... ne zamanki soysuzların sistemi kendidisini de devirdi... ne zamanki kaybedecek bir şeyi kalmadı ancak o zaman içindeki kini kustu...

işte osmanlı budur...
osmanlının kendi ağzından 3 padişahın ağzından işte osmanlı budur...