Inverter Klima Nedir? PWM PAM Inverter Nedir?

klima5505

Kurmay Yarbay

11719 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Inverter Klima Nedir?

Inverter klima, içinde yer alan kompresörün ve fan motorlarının hızını ayarlayabilen gelişmiş bir klima türüdür.

Kompresör, klimada soğutucu gazı sıkıştırarak dolaşıma sokan ve soğutma / ısıtma işleminin kalbini oluşturan elemandır. Klima sisteminin “motoru” gibi düşünülebilir. Inverter klima teknolojisinden önce klasik (on-off) klimalar piyasada bulunmaktaydı.

Inverter Olmayan Klasik On Off Klima Davranışı

Klasik (on/off) klimalarda kompresör ve dış ünite fan motoru ya tam güçle çalışır ya da tamamen durur. Ortam istenilen sıcaklığa ulaştığında kompresör kapanır, sıcaklık istenen değerin dışına çıkınca tekrar tam güçle devreye girer. Çalışma temposu sabittir.

Bu da ;

Sık sık açılıp kapanma,

Yüksek elektrik tüketimi,

Daha fazla mekanik yıpranma

Daha düşük hassasiyette çalışma anlamına gelir.

Inverter Klima Davranışı

İnverter klimalarda ise işler akıllıca yürür ;

Kompresör ve dış ünite fan motoru tamamen durmaz, gerektiği kadar hızlanır ya da yavaşlar.
Bu da ortam sıcaklığına göre hassas ayar, sabit sıcaklık ve düşük enerji tüketimi sağlar.

Avantajları ;

Kompresör düşük devirde çalışabildiği için sessizdir,

Sürekli tam güçle çalışmadığı için uzun ömürlüdür,

Sıcaklık dalgalanması az olur, daha konforludur,

Elektrik faturasında klasik klimalara göre %30-50’ye varan tasarruf sağlar.

Dezavantajları ;

Değişken devirli olduğu için elektronik donanımı daha karmaşıktır.

Elektronik kart arıza tamirleri ve kart maliyetleri pahalıdır.

Elektronik kartları şebekeden gelen parazit vb. bozucu etkilere ve voltaj dalgalanmalarına karşı daha hassastır ancak bunu kompresör ve fan motoru gibi bileşenlere yansıtmazlar.

DC Inverter Nedir?

İnverter klimaların farkı sadece “değişken devir” değil, o devri nasıl sağladıklarıdır. İşte burada DC motor teknolojisi devreye girer. DC : Direct Current , yani doğru akım anlamına gelir.

Klasik Klimalar AC ile Çalışır

Eski tip on/off klimalarda kompresör motoru AC (alternative current , alternatif akım) ile çalışır. AC motorlarda hız, gelen elektrik frekansına ve kutup sayısına bağlıdır (örneğin 50 Hz).

Bu da motorun devrini doğrudan kısıtlar.

Yani ya tam güç çalışır ya hiç çalışmaz. Arası yoktur.

Inverter Klima İçin AC → DC → 3 Fazlı PWM / PAM Dalga Dönüşümü Yapılır

İnverter klimalar evdeki 230 VAC elektriği önce DC'ye çevirir.

Ardından doğru akım elektrik, özel bir kontrol kartıyla 3 Fazlı PWM / PAM Dalga formuna çevrilir ve frekansı değiştirilebilir hale gelir. Bu sayede:

Motorun hızı ayarlanabilir.

Kompresör ihtiyaca göre yavaşlayabilir veya hızlanabilir.

Sıcaklık daha hassas kontrol edilir.

Neden Inverter?

Çünkü DC inverter sistem şu avantajları sağlar:

Değişken frekans sayesinde motor hızı hassas şekilde ayarlanır (20 Hz – 120 Hz arası gibi).

Sessiz çalışma: DC motorlar düşük hızda daha az ses yapar.

Enerji tasarrufu: Gerektiğinde düşük devirle çalışarak %30-60 daha az enerji harcar.

Daha uzun ömür: Sık aç-kapa yok, parçalara yük binmez.

Ekstra Bilgi: BLDC Motorlar

İnverter klimalarda genellikle BLDC (Brushless DC) motorlar kullanılır.

• Fırçasız oldukları için sürtünme azdır.
• Sessiz, verimli ve uzun ömürlüdür.

Kısa Özet:

İnverter klima, evdeki AC elektriği DC’ye çevirir, sonra da istediği frekansta veya genlikte PWM / PAM Dalga formuna dönüştürerek kompresörü ve fan motorunu gerektiği kadar çalıştırır.

Bu sistem, klasik klimalardan farklı olarak sadece soğutmaz ya da ısıtmaz, aynı zamanda bunu daha zeki ve ekonomik şekilde yapar.

AC Inverter , Yarım Inverter , 3D Inverter vb. Terimler

AC Inverter:

AC inverter klima, kompresörü AC motor olan, ama bu motorun hızını şebeke frekansını değiştirerek kontrol eden sistemdir. Günümüzde yeni üretimlerde örneği yoktur.
Nasıl çalışır?

1. Şebekeden gelen 230V AC, inverter kartına gelir.
2. Burada AC → DC çevrilir (doğrultucu devreyle).
3. Ardından bu DC akım, tekrar AC’ye çevrilir ama:

Frekansı değiştirilebilir hale gelir (örneğin 30Hz – 100Hz arası).

Bu frekans, kompresörün dönme hızını belirler.

Bu noktada çalışan motor hala AC motor (genellikle asenkron motor ya da RPS tipi)
Yani BLDC değil.

Şebekeden gelen 50 Hz sabit frekanslı elektriği frekansı değiştirilebilir hale getirir,tüm farkı bundan ibarettir. Böylelikle kompresör hızı ayarlanır.

Özellikleri:

Genelde Daimi Yardımcı Sargılı PSC veya RPS motor kullanır.

Hız kontrolünü frekans değiştirerek (V/f kontrol) sağlar.

Orta Seviyede Verimliliktedir (On-Off’a yakın)

Başlangıç hızlıdır ama ilk kalkış akımı daha fazladır

Basit değişken frekanslı AC besleme kartı bulunur.

Günümüz Inverter Klimalarından Farkı Neydi?

Kompresör “bir nebze” hız kontrollüydü, ama BLDC motorlardaki kadar hassas ve düşük güçlü çalışamazdı.

Dış ve iç ünite fan motorları klasik AC idi.

O yüzden sadece kompresör kısmı "inverterdi", geri kalanı on/off mantığındaydı.
Dış ünite fan motoru kompresör uygun devirde çalışırken aç-kapa yaparak uygun tempoyu yakalıyordu.

Bu yüzden konfor da sınırlıydı, elektrik tasarrufu da.
Ancak Teknik Olarak Inverter idi :

Çünkü teknik olarak AC motoru değişken frekansla sürüyordu.

Yani inverter kavramı doğruydu, ama:

DC inverter değil, AC inverter motor kullanıyordu.

Özetle:
Kompresör = AC motor (RPS veya asenkron)
Hız kontrolü = Frekans değiştirme (V/f)
Fan motorları = Sabit devirli klasik AC
Kontrol hassasiyeti = Düşük , sadece kademeli hız
On-Off yerine kapasite aralığı dar AC Inverter

Yarım Inverter

Yarım inverter klima, yalnızca kompresörü DC inverter (BLDC) olan ama fan motorlarının klasik AC motor olduğu bir klima sistemidir.

Kompresör BLDC motorlu DC Inverterdir.

Dış ünite fan motoru AC ile çalışır.

İç ünite fan motoru AC ile çalışır.

Dış ünite fan motoru AC Frekans kontrollü sürücü tarafından devir ayarlı olarak beslenir.

Bazı klimalarda dış ünite fan motoru iki kademelidir.

Kompresörün çalışma frekansına göre düşük devir veya yüksek devir oacak şekilde kademeli çalışır.

Bazı modellerde ise klasik klimalardaki gibi tek kademeli AC fan motoru kullanılır.

Bu modellerde ise kompresörün çalışma frekansına göre fan motoru aç – kapa yapacak şekilde çalışır. Yani fan motoru çalışma süresi boyunca sıklığı değişecek şekilde açılıp kapanır.

3D Tam inverter klimalara göre daha düşük verimli , AC Inverter klimalara göre daha yüksek verimlidir. Inverter klimaların popüler olduğu ilk dönemlerde örneği çokça mevcuttur.

Tam Inverter Klima

Tam inverter klima, hem kompresörü hem iç ünite fanı hem de dış ünite fanı BLDC motorlu ve inverter kontrollü olan klimadır.

Bu, sistemdeki tüm motorların hızının kademesiz olarak ayarlanabildiği anlamına gelir.

Yani sadece kompresör değil, fanlar da gerektiği kadar hızlı veya yavaş çalışabilir.

Aç - Kapa gereksinimi olmaz (İstisnalar hariçtir).

Tam inverter klimalarda kompresör, fırçasız doğru akım motorudur. Hızı, klima ihtiyacına göre artırılır veya azaltılır. Tam durmaz. Sürekli çalışır ama gerektiğinde düşük hızda, gerektiğinde yüksek hızda çalışır. Bu sayede sıcaklık hassas bir şekilde korunur. Ani dalgalanma olmaz. Enerji verimi çok yüksektir.

Tam inverter sistemlerde iç ünitedeki fan motoru da fırçasız doğru akım motorudur. Bu fan, sadece üç beş sabit hızla değil, ihtiyaca göre çok hassas şekilde ayarlanabilir. Örneğin oda yeni soğutuluyorsa yüksek devirde çalışır, ortam sabitlenince yavaşlar. Bu sessizlik ve konfor sağlar. (Otomatik Fan hızında).

Dış ünitedeki fan da inverter kontrollüdür. Dış ortam sıcaklığına, kondenserin ısısına ve kompresörün o anki hızına göre fanın hızı ayarlanır. Bu da gereksiz çalışmayı önler. Sessizdir, enerji tasarrufu sağlar.

Tam İnverter Klimaların Avantajları

Sıcaklığı çok hassas kontrol eder. Ne ayarladıysan ona çok yakın çalışır.

Gereksiz enerji harcamaz. Her şey gerektiği kadar çalışır.

Sessizdir. Özellikle gece modunda fanlar neredeyse duyulmaz.

Kompresör ve fanlar birbirine uyumlu çalıştığı için sistem zorlanmaz.

Ani aç-kapa yoktur. Bu da sistemin daha uzun ömürlü olmasını sağlar.

Inverter klimalarda da Kullanılan Modülasyon Tipleri : PWM , PAM Inverter

PWM Nedir?

PWM, yani "Darbe Genişlik Modülasyonu", sabit bir gerilim kaynağından çıkan elektriği çok hızlı açıp kapatarak ortalama gücü kontrol etme yöntemidir.

Buradaki aç kapa genellikle kHz veya MHz mertebesindedir (saniyede binlerce , onbinlerce , yüzbinlerce ve hatta milyonlarca kez yapılan aç kapa işlemiyle gerçekleşir)

1. Klimaya şehir şebekesinden gelen AC elektrik önce DC’ye çevrilir (doğrultucu devre ile).

2. Bu DC gerilim, inverter devresi üzerinden MOSFET veya IGBT gibi anahtarlayıcılar kullanılarak PWM sinyalleriyle motorlara aktarılır.

3. Bu PWM sinyalleri sayesinde inverter:

Kompresör motoruna giden gücü hassasça ayarlar

Fan motorlarının hızını da hassas bir şekilde ayarlayabilir

PWM sayesinde motor, sabit bir güç ile değil, gerektiği kadar enerjiyle çalışır.

PAM nedir?

PAM, yani Pulse Amplitude Modulation, Türkçesi ile Darbe Genlik Modülasyonu, motorlara veya devrelere verilen elektrik sinyalinin genliğini (voltajını) değiştirerek güç kontrolü yapma yöntemidir.

PWM’de zamanlama (darbe , aç kapa süresi) değiştirilir.

PAM’da ise voltaj seviyesi değiştirilir.

Inverter Klimalarda PAM Ne İşe Yarar?

İnverter klimalarda yüksek performans gereken anlarda, yani:

Klima ilk çalışırken,

Oda ani şekilde soğutulacak veya ısıtılacaksa,
PAM, motorun ihtiyacı olan gücü daha hızlı verebilmek için voltajı yükseltir.

Bu, kompresörün daha güçlü çalışmasını sağlar.

Yani PWM kontrolde voltaj (genlik) sabit iken uygulanan darbe (pulse) sayısı artırılıp azaltılarak devir ayarı sağlanır.

PAM kontrolde ise genlik (voltaj) artırılıp azaltılarak daha da hassas ve etkili kontrol mekanizması elde edilir.

PAM + PWM Sistemlerde İse :

İki modülasyon bir arada kullanılır.

Bu sayede hem genlik hem de darbe (pulse) sayısı ayarlanarak çok daha hassas bir kontrol mekanizması elde edilir.

PAM veya PAM + PWM modülasyonları genellikle üst segment klimalarda kullanılmaktadır.

Faydalı olmasını dilerim.

Klima5505

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi klima5505 -- 19 Haziran 2025; 18:50:29 >
< Bu ileti Android uygulamasından atıldı >

Inverter Klima Nedir? PWM PAM Inverter Nedir?

Benzer içerikler