Intel işlemcilerde gün yüzüne çıkan yeni açık bu sefer yazılımla da kapatılamayacak

northwood · 2019-03-07T09:25:15.0000000+03:00

[html] Yarı iletken üreticisi Intel’in başı geçtiğimiz yıl ortaya çıkan Spectre ve Meltdown’dan ötürü bir hayli ağrımıştı. Halen söz konusu açıklarla uğraşan firmanın yongalarında keşfedilen yeni açık yazılımsal olarak yamalanamayacak olması nedeniyle bir hayli can sıkacağa benziyor. Worcester Politeknik Enstitüsü ve Lübeck Üniversitesi’nde keşfedilen yeni açık Core mimarisindeki tüm işlemcileri etkiliyor. Yani geriye dönüp baktığımızda dile kolay tam 9 nesil yongadan bahsedilmekte. Üstelik açık bütün işletim sistemlerinde etkili ve sandbox gibi çözümler de açığa karşı çaresiz kalıyor. Diğer taraftan AMD imzasını taşıyan işlemcilerin yeni açıktan etkilenmediği belirtilmiş. Yeni açık: Spoiler Spectre ve Meltdown’da olduğu gibi spekülatif uygulamaların sistemi yönetme yetkisini kazanma için kullanılmasına dayanan yeni işlemci açığı Spoiler , donanımsal açıdan bellek komut tamponunun kullanılması nedeniyle kardeşlerinden ayrılıyor. Uzmanların açıklamasına göre bellekte yürütülen işlemlerinin işlemci tarafından işlenmesi için komutların fiziksel adreslerinin ortaya çıkarılmasının gerekmesi sorunun kaynağı. Kullanıcının da erişebildiği bu veriler sisteme sızan kötü niyetli kimseler tarafından mikromimari tabanlı saldırılar gerçekleştirmek için kullanılması işten bile değil. Öte yandan söz konusu açığı tamamen kapatabilecek bir yazılımsal çözüm de yok. Dolayısıyla tek yol yonganın bellek kesinleştirme biriminin tekrardan düzenlenmesi olarak görünüyor ki bu da henüz kullanıma sunulmamış işlemcilerde uygulanabilecek bir seçenek. Intel: Açığı kapatabileceğimizi umut ediyoruz Son olarak açıktan 1 Aralık 2018’den bu yana haberdar olan Intel cephesinde şu ana kadar kaydedilen tek gelişme bahsi geçen verilere kontrol akışlarının bloke edilmesi gibi yan kanal güvenli yazılım geliştirme denemeleriyle açığın kapatılabileceğinin umut edilmesi oldu. Ayrıca araştırmacı topluluğun çalışmasını takdir ederek ve müşterilerinin güvenliğinin onlar için önemini tekrar vurgulayarak açıklamasını sonlandıran Intel’e donanım dünyasında gelişecek tepkilerse merak konusu. Zira durup dururken ortaya çıkan bir açıkla bilgisayarlarının performansı düşen kullanıcıların öfkesi halen dinmiş değil. Gelişmenin sonucunu zaman gösterecek. [/html]

furkangunes04

Yarbay

4084 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

eagleoneye

Yarbay

8802 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

pirasa

kullanıcısına yanıt

badmobil

kullanıcısına yanıt

melikulupinar

Yarbay

5939 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Buffon The Legend

kullanıcısına yanıt

Şu anda üretim kaydırması riski düşük. Zira artık talep üretim kapasitesinin gerisinde.

Geçmişte bu oldu yalnız. AMD FX serisinde Bulldozer-Piledriver sonrası Steamroller, Steamroller+ ve Excavator çekirdekleri çıkaramamıştı. Zira o dönem tablet ve akıllı telefonların patlama yaptığı dönemdi. AMD fabrikası olmadığından üretim sıkıntısı çekmişti. TMSC de bu tablet-telefon furyasında AMD için yeterli kota vermemişti. (tablet-telefon çiplerinde kar payı daha yüksekti) AMD de az kotayı çok satan GPU ve APU için kullanmış ve yeni FX çıkaramamıştı.

Şimdi durum böyle değil. Telefon-tablet furyası nispeten dindi ve pazar epeyce doydu. Şu anki pazar büyüklüğü o zamankinin yarısı bile değil. Üstelik hem TMSC büyük kapasite artışına gitti, hem de GF gibi başka büyük üreticiler de ortaya çıktı. Bu yüzden zamanında AMD'ye yeterli kota vermeyen TMSC bile 7 nm çipleri biz üretelim diye AMD'nin bacağına yapıştı. (birazını üretecek de)

Ayrıca AMD malhun bir firma olduğundan (Intel vb de öyledir lakin AMD'nin eline bu konuda kimse su dökemez, şimdi epey akıllandı gibi) acaip hatalar da yaptı. Intel ile öyle bir anlaşma yaptı ki sanırsın intihar edecekler. Intel'den dandik bir iki şey (AVX komut seti, birkaç SSE komutu vb) alıp karşılığında olmadık şeyler verdi. En başta 64 bit komut setini (AMD64) verdi ki Intel buna EM64T diyor. Adını bile koruyamadı. Intel 64 bit sahibi olmasaydı veya AMD bunun karşılığını alsaydı ne olurdu bir düşün.

Zamanında işe yaramayan MMX karşılığında 3DNow setini vermişti böyle. 3DNow ciddi daha üstündü. Öyle ki Microsoft bile o zamanki DirectX sürümüne MMX eklememesine rağmen 3Dnow eklemişti. Sonra dandik SSE1-SSE2 seti de 3Dnow+ sayesinde adam oldu. Bugün SSE3-5 arası tüm setler AMD 3Dnow+ temellidir. Bunu da bedavadan verdi.

AMD64 yanında ayrı bellek yolu teknolojisi verdi. Şu an belleğe ayrı, donanıma ayrı yoldan ulaşıyoruz. Daha önce ikisine de FSB üzerinden ulaşılırdı ve çok ciddi darboğaz oluşurdu. Athlon64 vb zamanında ayrı yol ile rahatken, Pentium 4 ve Core Duo vb işlemcilerin FSB yolu ile nasıl süründüğünü benim gibi moruklar bilir.

Ayrı yol ile birlikte yana bakan cache mimarisini de verdi. Intel FSB üzerinde öne bakan cache kullanırken DMA uyuşmazlığı ve yüksek Cache Flush ihtiyacı ile sürünmekteydi. Bilenler bilir o zamanki Intel işlemcilerin cache miktarı AMD işlemcilere göre epey düşüktür. Zira öne bakan cache büyük olunca DMA-Flush olayı başa çıkılmaz hale geliyordu.

Yanında Hypertransport veri yolunu da verdi. Intel'in değil bunun eşidi, benim de var diyeceği bir teknolojisi bile yoktu. Bugün Intel Quickpath veriyolu AMD Hypertransport veriyolunun kırpılmış halinden başka bir şey değildir. (mesala NUMA desteği yoktur gibi, doğrudan bağlı cihaz desteği yoktur gibi)

AMD'nin verdiği Cool'n Quiet sayesinde de dandik Intel SpeedStep güç yönetim teknolojisi adam edildi. Pentium 4 işlemcide bulunan ve işlemciyi boğan uzun hatlı pipeline ve dar ROP birimi de AMD teknolojisi ile kendine geldi.

Ama Intel kelek attı. FX işlemcilerinde bulunan CVT-X, FMA4, XOP, TBI, TBM*. BMI, BM* vb bir çok komut setini yeni işlemcilerine koymadı. Oysa komut değiş tokuşuna göre eklemesi gerekirdi. Bu komutların çoğu için geniş uOP hattına ihtiyaç var. (FMA4 mesela 19 byte genişlik istiyor) AMD işlemcilerde bu hat 32 byte iken Intel işlemcilerde 16 byte. Intel benim mimari yol genişliğim yetmiyor diye çamura yatıyor.

Intel bu yüzden 2xxx serisinden beri mimari olarak hiçbir ciddi gelişme yapmadı. 7xxx serisi sonra zaten yok.

2700K - 3,9 Ghz - 2005 passmark per core - 514,10 passmark per Ghz - % 100
7700K - 4,5 Ghz - 2583 passmark per core - 574,00 passmark per Ghz - % 111,65
9700K - 4,9 Ghz - 2827 passmark per core - 576,94 passmark per Ghz - % 112,22

2xxx-9xxx arasında mimari gelişim sadece % 12.22 düzeyinde. Perf artışının büyük bölümü frekans artışı ile sağlanmış. 6 nesilde (2xxx-7xxx) nesil başına ortalama % 1,95 mimari gelişim sağlanmış. Yani her nesilde % 2 mimari ilerleme gelişme sayılır mı bilmem. 8xxx-9xxx serisi zaten 7xxx ile aynı ki zaten görülüyor. Üstelik bu artışın % 8 kadarı 4xxx serisi ile. (burada mimari değişmese de işlemciye daha fazla ünite eklenmişti. (Mesela 2 yerine 3 tamsayı ünitesi gibi) Fark buradan geliyor. 2xxx ve 4xxx hariç diğerleri hiçbir mimari yenilik-gelişme getirmediler.

İşte Intel bu yüzden aynı mimari ile boğuşup duruyor. Ciddi mimari değişiklik yapamıyor. Zira ciddi mimari değişiklik yapsa yolu genişletmek ve AMD FX ilave komutlarını eklemesi gerekecek, çamura yatamayacak. Bunu da yapamıyordu, zira bu komutlar eklenip de programlar bunları kullanarak yazılırsa 2011-2012 yılından filan kalma FX-4300-6300 vb işlemciler I5/I7-7600-8600-7700-8700 vb işlemcileri tepeleyecek. Maalesef AMD'nin yazılım desteği (son yıllarda epey ilerlese de) Intel'e göre epey zayıf kalır. Mesela AMD'nin kendi derleyicisi yok. AMD için en iyi kodu da ironik şekilde Intel derleyicisi üretiyor. Tabii ki Intel için olduğuna nazaran daha kötü ve yine tabii ki Intel'de olmayan ek komutları kullanmıyor. (Mesela FMA4 parlayınca Intel Hasswell ile mecburen FMA3 verdi. FMA3 setinin 18 komutla yaptığı aynı işi FMA4 seti 6 komutla çok daha hızlı, kolay ve kullanışlı şekilde yapar. Intel mimari değiştirip AMD'ye avantaj sağlamayayım diye bilerek uyumsuz FMA3 setini çıkardı ve FMA3 seti 16 byte yola sığıyor diye kıvırdı. FMA4 varken FMA3 kullanmak bildiğin insan haklarına aykırı eylemdir)

Intel nasıl olsa AMD bana yetişemez, tasarlasa da üretemez ve de 2019 anlaşması da var (birazdan) diye keyfi yerinde gıdım gıdım gidiyordu. Ama Zen çekirdek Ryzen işlemciler işi bozdu ve Intel'i zora soktu. Asıl Zen2 çekirdek ile Intel darbeyi alacak. Zira aceleden yetişmeyen (FX artık iyice yaşlanmış 2011-2012 yılından kalan bir işlemciydi, daha fazla dayanamazdı) ve de 2019 anlaşması nedeni ile bilerek kırpılan özellikler gelecek. Intel'in buna cevabı yok. Hala 2xxx miamrisini evirip çevirip idare etmeye çalışıyor ve bir türlü geçemediği 10 nm yüzünden yeni mimari yapamıyor. (AMD 7 nm geçti, 5 için de deneme yapıyor)

Yeni mimari yapması da dert Intel için. 14 nm ile yapamaz, yapmaya kalkarsa 300 watt işlemciler görürüz, bu iş olmaz. 14 ile mimariyi kökten değiştirebilse de sıkıntı. Meltdown-Spectre-Spoiler vb açıkları kapatmak zorunda. Bunu yaparsa spekülatif çalışmayı kısmak zorunda. Mimari de buna uygun olmadığından (dar ROP havuzu, dar uOP yolu vb) IPC çok ciddi şekilde düşer ve belki mimari verimlilik 4xxx serisinin bile gerisine gider. Verimi kapatmak için GHz abansa watt abarır, gecikme hataları artar. Gecikmeyi aşmak için voltaj artırsa yine watt abarır. Zor yani. 10 nm bile yetmeyebilir.

Bir şekilde bunları kıvırdı diyelim, bu sefer de AMD komutlarını eklemek zorunda kalacak. Bunu yaparsa da millet bakacak ki 7-8 yıllık AMD işlemciler, yeni Intel işlemcilerle kapışıyor. Yahu AMD çok daha uzun süre dayanıyor, al senelerce kullan düşüncesi oluşacak müşteride. Bu da Intel'in işine gelmiyor.

Gelelim şu 2019 anlaşmasına. Bu malhun AMD Intele hiç değerinde şeyler karşılığı bir ton şey verirken bir de kendi ayağına sıktı. Üstelik Phenom II ile Intel Core 2 Duo/Quad ve ilk nesil I serisini tokatlarken hem de. Yahu 149-199 dolar bandında satılan Phenom II X4-965 işlemciyi (4187 passmark) ancak 999-1049 dolara satılan Extreme serisi inteller geçebiliyordu. Mesela 1499 dolara satılan Core 2 Extreme X9770 işlemci 4506 passmark ile biraz geçiyordu. 999 dolarlık Core 2 Extreme X9650 ise 4157 ile gerisinde kalıyordu.

Bu dönemde AMD dedi ki, ben malhunun tekiyim, hiç karşılığında çok şey veriyorum, üstüne de % 35 pazar payını geçmemeyi garanti ediyorum. (üstelik o dönem pazar payı da Intel'den yüksekti) Yani I5-7600K rakibi R5-1600X aşağı yukarı denk gelmeseydi, 2-3 kat güçlü gelip (hem tek hem çok çekirdek) aynı fiyattan satılsaydı ne olurdu. Almak için birbirimizi çiğnerdik, arbade olur, millet birbirini keser, AMD de Intel'i gömerdi değil mi ? Hiçbir halt yiyemezdik. AMD % 35 pazar payını bulunca artık satmıyorum demek zorunda kalırdı. Bulan alır, kapanın elinde kalır, kapamayan da seve seve (veya başka ss) Intel almak zorunda kalırdı. (buna benzer durum Barton çekirdek Athlon XP ile Pentium IV arasında oldu. Barton kapanın elinde kaldı. Diğerleri de 1000 TL 3 Ghz Pentium 4 almak zorunda kaldılar. Tabii ki yanında efsanevi !!! oyun canavarı S3 Trio 3D 32 kartla.)

AMD işte böyle malhun. Yahu Nasreddin Hoca bile 10 liraya alıp 9 liraya satıyordu. AMD bunu bile yapamadı. Bizim bakkala versen daha iyi yönetirdi be. (Ancak bir hainlik böyle bir anlaşmaya sebep olabilir)

Şimdi işler değişti. 2019 anlaşması bitti ve AMD'nin eli serbest. Intel kıvranırken AMD'nin taş gibi işlemcileri var ve çok daha iyisi geliyor. Üretim kota sorunu da yok.

Özetle bu yüzden AMD masaüstünden kısmaz. Dilediği kadar üretip intikamını alır.

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi melikulupinar -- 9 Mart 2019; 19:36:39 >

melikulupinar

Yarbay

5939 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

kenbalx K kullanıcısına yanıt

Guest-B6E2676F0

Çavuş

91 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

melikulupinar

kullanıcısına yanıt

Outerstellar O kullanıcısına yanıt

badmobil

Yüzbaşı

665 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

baltalı-katil

kullanıcısına yanıt

Mukarnas

Yarbay

3493 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Outerstellar O kullanıcısına yanıt

Mukarnas

kullanıcısına yanıt

melikulupinar

Yarbay

5939 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

quote:

Orijinalden alıntı: Outerstellar

"İşte Intel bu yüzden aynı mimari ile boğuşup duruyor. Ciddi mimari değişiklik yapamıyor. Zira ciddi mimari değişiklik yapsa yolu genişletmek ve AMD FX ilave komutlarını eklemesi gerekecek, çamura yatamayacak. Bunu da yapamıyordu, zira bu komutlar eklenip de programlar bunları kullanarak yazılırsa 2011-2012 yılından filan kalma FX-4300-6300 vb işlemciler I5/I7-7600-8600-7700-8700 vb işlemcileri tepeleyecek. Maalesef AMD'nin yazılım desteği (son yıllarda epey ilerlese de) Intel'e göre epey zayıf kalır. Mesela AMD'nin kendi derleyicisi yok. AMD için en iyi kodu da ironik şekilde Intel derleyicisi üretiyor. Tabii ki Intel için olduğuna nazaran daha kötü ve yine tabii ki Intel'de olmayan ek komutları kullanmıyor. (Mesela FMA4 parlayınca Intel Hasswell ile mecburen FMA3 verdi. FMA3 setinin 18 komutla yaptığı aynı işi FMA4 seti 6 komutla çok daha hızlı, kolay ve kullanışlı şekilde yapar. Intel mimari değiştirip AMD'ye avantaj sağlamayayım diye bilerek uyumsuz FMA3 setini çıkardı ve FMA3 seti 16 byte yola sığıyor diye kıvırdı. FMA4 varken FMA3 kullanmak bildiğin insan haklarına aykırı eylemdir)"

Bunu neye dayarak yazdığınızı cidden merak ediyorum. FX serisi işlemciler kas gücü bakımından bayağı geride 2. Nesle göre siz diyorsunuz ki 8700'ü tepeleyecek.

Yazıda cevabı var zaten.

FX işlemciler zayıf olduğundan değil, yetenekleri (komut setleri, paralel işleme yeteneği, küme için kod birleştirmesi vb vb) kullanılmadığı için geri kalıyorlardı. Mesela AMD FX8-83xx Piledriver serisi Intel Core I7-2xxx Sandy Bridge serisinin rakibidir. İşlemcilerin toplam güçleri aşağıda.

FX-8370. = 9032 passmark
FX-8350. = 8949 passmark
I7-2700K = 8693 passmark
I7-2600K = 8431 passmark
I7-2600. = 8190 passmark
FX-8320. = 8019 passmark

Görüldüğü gibi FX işlemciler toplam güç olarak daha iyiler, senin sandığın gibi zayıf değiller. Sorun bu gücün kullanılmamasındadır, işlemcinin zayıflığından değil. FX gücünü iyi kullanmak için buna uygun kodlama lazım (ki AMD'nin derleyicisi yok). Yazılım desteği zayıf olduğundan gücün iyi kullanımı için bilgi-tecrübe gerekiyor, programcıların püf noktalarını öğrenmesi gerekiyor, kısaca zaman gerekiyor. Yani AMD Intel gibi iyi kod desteği veremediğinden işlemciler kapasitelerini ancak zaman içinde gösterebiliyor. (örnegin çok daha güçlü FMA4 seti için örnek kod bulamamıştım zamanında. İlk kodu da Intel Developer forumda FMA3 için görmüştüm. Ki aynı işi yapmalarına rağmen FMA3 seti FMA4 setinin yanında çok zayıf kalır.)

Yani programlar kullanmıyorsa işlemci zayıf anlamına gelmez. Sen 4 çekirdek oyun yazarsın 2700K tam 8693 passmark güçle çalışabilir. Ama daha güçlü olan 8370 ancak 4516 passmark güç kullanabilir. Zira işlemcinin yarısı boş yatacaktır. Ondan sonra I5 bile FX8 işlemciyi geçiyor olur tabii. Mesela render vb gibi çok çekirdeği iyi kullanan işlerde ise FX8 gücünü gösterebiliyordu. Bu işlemcinin suçu-zayıflığı değil programların zayıflığıdır. Çaresi var mı var. Modüldeki iki çekirdeği tek çekirdek gibi kullanarak FX-8 serisini FX-4 gibi çalıştırmak. (küme içi kod birleşimi gibi bir adı vardı) Modülün amacı da buydu zaten. Tek çekirdek gücü önemli olmayan işlerde modülü bölüp çok çekirdek çalışmak, tek çekirdek gücü önemli ise birleştirip çalışmak. Nerede ise hiç kullanan olmadı nadir extrem pro uygulamalar (genelde linux altında) haricinde. Zira kullanmak oldukça zordu ve epey çalışma-tecrübe gerektiriyordu. 30 yıldan fazladır ASM kod yazarım, bana kabus gibi gelmişti.

Oysa çok çekirdeğe kod yazmak çok daha kolaydır ve herkes bu yöne gitti. Ama normal kullanıcılara yönelik uygulamalarda (oyun vb) genelde 4 çekirdek kullanıldı. Zira 8 çekirdek yazsan FX-8 serisi hariç tüm Intel-AMD işlemciler dökülürdü. O zaman da çoğunluk 4-6 çekirdekliydi çünkü. AMD de yeterli destek veremeyince kimse bu zor işe girişmedi ucuz programlarda. AMD'nin kendi desteği de yetmiyor, windowsun da düzgün destek vermesi gerekiyordu. Daha windows 10 olana kadar FX modüllerindeki çekirdekleri doğru düzgün birbirinden ayırıp düzgün yük dağılımı yapamıyordu. (Oyun FPS droplarının nedenlerinde biri) AMD bile pes etti takip eden olmayınca ve Mantle için bunu kullanmak yerine çok çekirdek desteğine yöneldi.

Şimdi yaşın yetermi bilemem, tecrübeliler bilir. AMD A10-6800K APU ile Intel I7-4770K işlemcisinin karşılaştırıldığı bir test vardı. Normalde düz programlama ile kullanırsan 4770K işlemci 6800K işlemciden iki kattan hızlıdır. (4864-10085 passmark değerlerindeler) Herkes de böyle bilir zaten. Birine desen ki 6800K işlemci 4770K işlemciyi ikiye katlar, adama gülerler. Ama gerçek bu.

Düz kodla yazılmış (en son SSE4.2 desteği ortaktı) programla test yapılınca 4770K gerçekten de 6800K işlemciyi ikiye katlıyordu, az da geçiyordu. Düz kod için normal sonuç. Ama AMD işlemcinin tüm yetenekleri (paralellik, komut setleri vb) kullanan programla da 6800K işlemci 4770K işlemciyi ikiye katlayıp geçiyordu. Şimdi hangi işlemciye güçlü diyeceğiz. FX-8 ise zaten bu durumda büyük fark atıyor, düz kodda da yakın sonuç alıyordu. (Galiba kimya-protein sentezi mi ne yapan bir uygulamaydı, epey zaman geçti unuttum)

Ben 33-34 yıldır kod yazarım. Bırak şimdiki işlemcileri, pentiumları, hatta 386-486 işlemcileri, hatta ve hatta ilk 16 bit X86 işlemcisi olan 8086'yı, 8 bit Intel 8080-Zilog Z80 işlemcilere ASM kod yazmışlığım var. İyi ASM kodlamak için işlemci iç yapısını da iyi bilmek gerekir. iyi kod kötü kod nedir iyi bilirim. Sen sırf oyuna bakıp FX kötü diyorsan senin bilmemenden kaynaklı. Burada kötü olan FX değil, hayatımda gördüğüm en kötü tasarlanmış-kodlanmış programlardan biri olan Direct X denen saçma şey.

Şimdi 8 çekirdek 9032 passmark FX değil de 80 çekirdek 90320 passmark FX olsaydı ne olurdu. Toplam güçte 8693 alan I7-2700K işlemciyi toz eder değil mi ? Hayır duruma göre edemez de, I5 işlemciyi bile edemeyebilir. Zira aynı 4 çekirdek destekli oyunu-programı kullansak, yine 4516 passmark güç kullanabilir ve epey geri kalırdı. Sadece artık 4 çekirdek değil 76 çekirdek boş yatmış olurdu.

Ayrıca sen 2xxx rakibi piledriveri 7xxx-8xxx serisi ile düz kodla karşılaştırıp konuşuyorsan o senin cahilliğin. Yazıyı anlayabilseydin komut setleri kullanılırsa dedim, bodoslama kullanarak demedim. Anlayabilmen için şöyle bir örnek vereyim. Grafikle uğraşıyoruz (oyun, fotoshop vb) ve ekranda bir pixelin adresini bulalım. Adres=(yatay çözünürlük*y koordinatı)+x koordinatı. A=B*C+D. Bunu düz kodla yazalım. Data segmentte de çözünürlük, y,x değerleri sıralı olsun.

1. Yatay çözünürlüğü oku.
2. Registere yükle.
3. Y koordinatını oku.
4. Yatay çözünürlük ile (register) çarp.
5. X koordinatını oku.
6. Çarpıma ekle.

FX serisinde verileri sıralı yükleyen ve bu A=B*C+D hesabını yapan bir komutlar var.

1. B,C,D değerlerini registerlere yükle (yatay çözünürlük, y koor, x koor)
2. A=B*C+D değerini hesapla.

Görüldüğü gibi Intel ile 6 komutla yaptığımızı AMD ile 2 komutta yapabiliyoruz. Eğer DirectX bunu kullansaydı şimdi AMD oyunda Intelden geri yeaa demezdiniz. Tam tersine Intel çöp derdiniz. Üstelik bundan daha büyük fark yaratan başka komutlar da var. Özetle FX serisini tepe tepe kullanırsanız dediğimi de yaparsınız. Kullanamazsanız da bilmeden konuşursunuz.

Programların işlemciyi tam kullanamaması işlemcinin zayıf olduğunu göstermez. Programın (mesela DirectX) dandik olduğunu gösterir.

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi melikulupinar -- 9 Mart 2019; 23:48:13 >

badmobil

kullanıcısına yanıt

badmobil

Yüzbaşı

665 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

baltalı-katil

kullanıcısına yanıt

melikulupinar

kullanıcısına yanıt

yvz_1149

Yüzbaşı

912 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

melikulupinar

kullanıcısına yanıt

melikulupinar

Yarbay

5939 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

C.CEMİL

kullanıcısına yanıt

Birileri bu açıkları buluyor ama.

Piledriver-Sandybridge zamanı bir yazı yazmıştım. Forum şimdi çok geçmişi bulmaya izin vermediğinden bulamadım. Konusu kısaca 1xxx-2xxx arasındaki mimari gelişmenin o kadar yüksek perf artışı vermesinin normal olmadığını, yapılan mimari değişiklerin bunu için yetersiz kaldığını, işlemcide gizlenen vb bir şeylerden şüphelendiğimi yazmıştım. İkisinin de iç yapılarını bildiğim için yapılan değişikliklerin bu artışı vermesi bana zor gözükmüştü.

Ama doğrusu böyle bir açıktan hiç şüphelenmedim. Zaten çok araştıracak zamanım, kaynağım ve üstün bilgim de yok. Ben daha çok işlemcinin bazı bölümlerinin açıklanandan daha farklı olduğunu düşünmüştüm. Örneğin işlemi uzun süren bazı execution unitlerin işlemcinin görünen hızından daha hızlı çalışması (böyle teknikler var), belirtilen sayıdan daha fazla işlem birimi olması, ROP-uOP-RAT hattının açıklanandan daha derin-daha geniş olması, sadece işlemcinin içsel olarak kullanabileceği açıklanmayan komutlar olması, belirtilenden daha çok port-EU bağlantısı olması, gecikmesi fazla olan bağlarda açıklanmayan daha hızlı çalışabilecek kestirme-kısa hatlar-yollar oluşturulması, bazı işlerin daha yüzeysel yapılması vb vb.

Aslında bu son saydığım iki tanesi bugünkü açıklara mantıken yakınlar ama ben açık olarak düşünmemiştim. Daha ziyade mimari gelişmeyi rakiplerinden gizlemek için yapılmış bir dalavere diye düşünmüştüm. Üstelik AMD'den bir sürü teknolojiyi hiç karşılığında alıp da şimdi gizliyor diye sövmüştüm bile. Mesela komut setlerini eklememesine o zaman da sinirlenmiştim. Ama bu kadar vahim olduğu aklıma bile gelmemişti, hep hile-gizleme gözüyle bakmıştım. Hatta kapı tıklama tekniği ile açılan arka kapılar (kasıtlı açıklar) olabileceği komplo teorileri o zaman da vardı. Zira bazı kodların bazı durumlarda normal çalışmadığı (hataya-çakılmaya neden olması, yetki değişimi vb) ara sıra görülüyordu. Bunlar da genelde işlemci açığı değil de arka kapı veya windowsun dandikliğine atfediliyordu.

Spekülatif (sırasız) çalıştırma o zaman da mercek altındaydı, ne yapılır, perf etkisi ne olur inceleniyordu. Tabii bu açık varmı diye aramak için değil, kodda entropiyi nasıl düşürürüz (daha yoğun paralel işlem=superscaling), adım bağımlılığını nasıl azaltabiliriz (spekülatif çalışma), ileri okuma ön iyileştirme ile fetch yükünü nasıl azaltırız (dallanma tahmin tamponları ile ilgili), zaten decode edilmiş komutları tekrar fetch-decode etmeden hızlıca tekrar nasıl kullanırız (instbuf), döngüleri nasıl hızlandırırız ve bellek erişimini azaltırız (loopbuf), spekülatif çalışmada cache gecikmesini nasıl azaltıp çakışmayı düşürürüz (cocherent zamazingolar), depolanmış instbuf-loopbuf vb işleri nasıl kullanır-spekülatif çalışmaya tekrar nasıl katarız, iyi spekülatif-süperscalar perf için ROP-RAT-PIPELINE derinlikleri ne olmalı vb vb..

Yani genelde spekülatif-süperscalar mimariyi daha verimli kodlamak ve donanımı da buna uygun geliştirebilmekti amaç. Ama bu kadar kurcalayınca eninde sonunda ortaya çıkması kaçınılmaz oluyor. Aslında buna bir nevi Intel neden oldu. Eskiden daha sık aralıklarla mimari değiştirdiğinden ve nesiller arası perf artışı da şimdiki gibi düşük olmadığından bir nesli çok derinlikli incelemeden yeni nesle geçiliyordu. Oysa şu anki mimaride en ciddi değişiklik 1xxx-2xxx geçişinde oldu. Sonraki 4xxx ile ama bunda temel yapı değişmedi, birim sayıları arttı. Yani aslında 2xxx meslinden beri Intel mimarisi nerede ise hiç değişmedi. Ufak düzeltmeler-iyileştirmeler ile gitti. 8xxx-9xxx serisi core-tdp hariç aynı 7xxx olduğundan 2xxx-7xxx arasında 5 nesilde toplam % 11.65 gelişme var. Nesil başına % 2.33 gibi çok küçük bir gelişme.

Mimarinin bu kadar sürede nerede ise hiç değişmeden hemen hemen aynı kalması ıcığının cıcığının iyice kurcalanması için bol zaman yarattı. Eski nesil geçişlerinde (4xxx öncesi) perf de yeter denecek kadar arttığından çok derine de inilmiyordu. Ama 4xxx sonrası (bu % 11.65 artışın %8 kadarı 4xxx ile) 4xxx sonrası mimari verim (yani IPC) çok az artınca spekülatif-süperscalar kodun iyileştirilmesine daha çok kafa yorulmaya başlandı. İşlem birimi sayısını ve Ghz artırmadan IPC artırmanın en iyi yolu spekülatif çalıştırmayı iyi kullanmak ve süperscalar çalışmanın verimini yükseltmekten geçer. Herkes spekülatif-süperscalar olarak nasıl daha iyi verim alırız peşine düştü.

Basit komutlarda bu durum zaten yeterince verimli. Verim kontrolü komutlar, karmaşık komutlar, entropik komutlar, üniteler arası erişim ve dallanmalarda düşük. Entropi yapılan işle fazlaca alakalı olduğundan (mesela RAR vb çok aşırı entropiktir ve azaltmak da pek mümkün değildir) herkes kontrollü-karmaşık-erişim-dallanma alanlarına yöneldi. Tam da bu bulunan açıkların çıktığı alanlara. Zira bunlar fazlaca kurcalanınca ve çok değişik alternatifler bol bol denenince bazı hallerde görülen anormalliklerin de anlaşılması ve ortaya çıkması kaçınılmaz oldu. Aslında Intel aynı mimaride bu kadar oyalanmasa, mimari bu kadar kurcalanmaz, açıklar da ortaya çıkmayabilirdi. (ki 4xxx serisi dahil çıkmamıştı)

Ben bile uğraştım bunlarla ASM kod optmizasyonu için. FX için darboğaz decodedir (iki modülde 11-12 birim vardır ama sadece 4 decode kanalı vardır), Inteller için ise darboğaz ROP-EU bağlantı portudur. (çekirdekte 9-11 birim vardır ama 3-4 port vardır bağlamak için) FX için önce hangi komut decode edilsin, Intel için ise önce hangi komut porttan EU birimine gönderilsin önemlidir. Önce kısa komut mu gitsin uzun komut mu, karmaşık komut mu çözülsün, basit komut mu gibi. AMD-INTEL için yapılan bu optimizasyonlar diğerinde tamamen etkisizdir. Bunu fazla kurcaladığınzda hata eninde sonunda patlar.

Intelde sıkıntı ROP-EU port bağlantısında olduğundan çalışması uzun süren komutu (kontrollü komut, karmaşık komut, dallanma, erişim vb) önce göndermek, basit komutları sonra göndermek daha iyi perf verir. (entropi-adım bağımlılığı yoksa tabii) Zira aynı porta birden fazla EU birimi bağlıdır. Şöyle örnekleyelim. 1-4-10-30 çevrim çalışma sürelerine sahip komutlarımız var. ROP-EU ve EU-RAT aktarması dahil lineer çalıştırmada 3+6+12+32=53 çevrim sürer. Ama bunu 30-10-4-1 sırası ile Intelde spekülatif çalıştırırsak ne olur. (sür=ROP-EU göndermesi, çek=EU-RAT göndermesi, ÇV=çevrim)

ÇV - yol... - EU run adımı
---------------------
1 : 30K sür
2 : 10K sür - 30K run1
3 : 4K sür -- 30K run2, 10K run1
4 : 1K sür -- 30K run3, 10K run2, 4K run 1
5 : --------- 30K run4, 10K run3, 4K run 1, 1K bitti
6 : 1K çek -- 30K run5, 10K run4, 4K run 2
8 : --------- 30K run7, 10K run6, 4K bitti
9 : 4K çek -- 30K run8, 10K run7
12: --------- 30K run11, 10K bitti
13: 10K çek - 30K run12
31: --------- 30K bitti
32: 30K çek

Evet lineer çalışmada 53 çevrim süren kod spekülatif çalışmada 32 çevrim sürdü. % 39.62 daha hızlı çalıştı. Bu sıralama AMD'de işe yaramaz çünkü her EU birimi kendi portuna sahip. Önce hangisini işlemeye göndereyim yok. Benzeri AMD decode için yapılır. İşte bu sıralama tam da Intel Meltdown açığının kaynağı. Diyelim ki 3O adım süren uzun komut kontrollü-kritik bir komut olsun. Intel spekülatif olarak direkt çalıştırıyor (1-2 çevrimler). Kontrolü ise lineer sıra geldikten sonra, yani 1K-4K-10k komutlar işletilip sıra 30K komuta gelince yapıyor. Yani en erken 14 çevrimde. Komuta ve komut sayısına göre çok daha geç de olabilir. Geçersiz bulursa durdurup yapılan işleri geri almaya çalışıyor ama her şey geri alınamıyor. İşte bu komutun arada yaptığı ve geri alınamayan işler meltdown açığı demek.

Burada 4 EU ünitesini tek porta bağladık, ki Intel işlemcide çok daha fazla EU tek porta bağlı olabiliyor. AMD de spekülatif çalıştırma var ama biraz farklı. Orada her EU'nun kendi portu olduğundan 1-4-10-30 sırasını ters çevirmek ve sıralamak gerekmiyor. Hepsini aynı anda sürüp çekebiliyoruz. Dolayısı ile daha 1 çevrimde 30K komut denetlenebilir çalıştırmadan önce ve açık oluşmaz. Diyelim ki 1-4-10K komutları değil daha uzun komutlar var önce. Ve bunlar bitmeden (lineer sıra gelmeden) 30K kritik komuta sıra geldi. AMD burda Intel gibi direkt çalıştırmıyor ve lineer sıranın gelmesini bekliyor, gelince kontrol edip sonra işletiyor ve açık yine oluşmuyor.

Bunları ben bile biliyorum ve elle epey derin seviyede ASM optimizasyonuna girişebiliyorum sınırlı bilgimle. İşin uzmanları tabii ki çok daha iyi bilecek, benim farkına bile varmadığım (veya yanlış yorumladığım) şeyleri doğru olarak tesbit edebileceklerdir. Bir kere bulunca da zaten gerisi çorap söküğü gibi gidiyor, herkes iyice saldırıyor. Biri bulununca diğerleri peşi sıra sökün ettiler. Herkes her türlü olasılığı denemeye, normal zamanda "hadi leen" denecek şeyleri bile incelemeye başladı.

Ki bunlar da ilk değil. Daha önce de işlemcide açıklar veya hatalar bulundu, ve yine genelde üçüncü kişiler tarafından. Mesela 8086 bile açık içeriyordu kesme servislerinde. (Zaten Zilog 16 bit korkusuyla çok aceleye gelmiş ham bir üründü) 80286 işlemcinin korumalı modu o kadar berbat, o kadar hata-açıkla doluydu ki şimdiki Inteller elekse bu direkt kum eleği filandır. Nerede ise her türlü istismar edilebiliyor, her türlü garip şekilde çalışabiliyor, bir düzgün çalışmıyordu sadece. Hatta bunun em son kalıntısı birkaç sene önce bozuk yardım dosyası saldırısında kullanıldı. Allahtan o zamanlar ne multitasking vardı ne internet filan. Sadece sizin programınız çalışıyordu ki tek programdı. Açığı kullanıp kendi verisini mi çalacak, parayı sağ cebimden çalıp sol cebime mi koyacağım. Bu yüzden üzerinde duruladı.

486 zamanı harici cache ile sorunlar yaşandı. O zamanlar anakarta da cache bellek takılabiliyordu. Bu açıktan ziyade bir hataydı. Düzgün çalışmayan bazı harici cache modüllerinden veri sızdırılabiliyordu. Yine internet filan olmadığından pek tatava olmadı. Sonra cacheler işlemci içine alındı zaten. Cyrix Media GX işlemciler de sorunluydu. Buna ilk SAPU diyebiliriz. AMD APU işlemcilerde grafik var, bunda ses de vardı. Ancak öyle sorunluydu ki sürücülerini kurmak işkenceydi. Sürücü kurayım derken, yardım dosyası diye işletim sisteminin en kritik kodları önünüze açılabilirdi.

Pentium Pro için de bazı şeyler duymuştum. Pentium MMX ile AND-Cyrix gibi rakiplerinde kurtulumayan Intel bunu çıkarmıştı. 32 bit perf rakipsizdi ama 16 bitte dökülüyordu. Tam tersine rakipleri de 16 bitte daha iyiydi. Programların da çoğu 16 bitti. Kullanıcıları-piyasayı 32 bite zorlamak için 16 biti bilerek düşük tuttuğu söylentisi vardı. Hatta bu yavaşlatmadan dolayı çeşitli time over hatalarının oluşabildiği de söyleniyordu. O zaman bilgiye ulaşma kaynakları sınırlı olduğundan ne oldu bilmiyorum. Zaten 16 bitte alay konusu olunca 16-32 bit denk ve iyi perf veren Pentium II çıktı ve Pro hemen unutuldu. (Sonra Xeon oldu)

Pentium III işlemcide ciddi bir floting point bölme hatası vardı. O zaman normal kullanıcıların FP ile pek işi olmazdı, olanlar da genelde bu hataya yakalanmayacak 32 bit FP kullanırdı. Ama ciddi işlerde kullananların bayağı başı ağrıdı.

Pentium IV işlemcilerde de sorun olabileceği söylentisi vardı. Pentium IV netburst mimarisi gariptir. Tek amacı yüksek Mhz görmektir. İlk başlarda işe yaradı ve hızla 3 GHz üstüne çıkıldı ama sonra bela oldu. İki kat hızlı Athlon 64 işlemciler 13-14 basamaklı pipeline ve daha büyük ROP kullanırken P4 işlemcide 23-27 adımlık pipeline ve daha küçük bir ROP havuzu vardı. Yüksek frekanslarda pipeline doldurulunca küçük ROP havuzu hemen boşalıyordu. Pipeline hala tam dolmamışken ROP biterse hata oluşabildiği söyleniyordu. P4 işlemcilerin jet hızıyla 3+ Ghz görmelerine rağmen normal işlemcilerde 3.6, extremlerde 3.8 üstünü bir türlü görememeleri buna ve yüksek ısıya bağlanıyordu.

Phenom I işlemcilerinde de TLB hatası vardı. TLB işlemcideki sanal adresleri bellekteki gerçek fiziksel adreslere çeviren birimdir. Yeni bellek sayfalarına erişildikçe TLB buna göre güncellenir, yeni sayfa bilgisi yüklenirken de genelde en az kullanılan TLB girdisi atılmaya çalışılır. Bu bazen düzgün işlemiyordu. (mesela en az kullanılan girdi için birden fazla değişim talebi olursa) Bu durumda TLB sistemi hata veriyordu. Hata verince de erişmeye yetkimiz olmayan sayfaları girdi olarak verebiliyorduk. Tam da açık durumu ama işe yaramıyordu. Zira yetkili olmadığımız sayfa numarasını girdi olarak yüklesek de TLB çalışmadığından sayfaya erişemiyorduk. Spectre gibi sanki :) Teoride var gibi ama pratikte kullanılamıyor. Ayrıca bu TLB işi meltdown açığında kullanılan hedeflerden biridir. Düzeltme için TLB sisteminin bir kısmını kapatmak gerekiyordu.

Nihayet geldik şimdiki açıklara. Görüldüğü gibi bu açık ve hataların nerede ise tamamı üçüncü şahıslar tarafından ortaya çıkarıldı. (Hatırlamadıklarım dahil) Hatta ve hatta Core mimarisi bile intelle alakası olmayan üçüncü taraflar tarafından KEŞFEDİLDİ.

Evvel zaman içinde AMD Athlon 64 ile keyif sürerken, 149-249 $ Athlon64 işlemciler 349-499 $ Pentium 4 işlemcileri, 549-599 $ Athlon64 FX-51/53 vb işlemciler 1049-1199 $ Pentium 4 EE işlemcileri ikiye katlarken adamın birisinin başına taş düşmüş. (ciddi) Evet o zaman Intelin durumu şimdikinden de kötüydü. Hadi şimdi Ryzen çıkıncaya kadar AMD'den bir halt olmaz deyip yattı. Çıkıca tutuştu. Bir mimari taslağı var ama 10 nm kıvıramadığından çaresiz kıvranıyor. O zamanlar bundan da kötü durumdaydı. Netburst mimarisine ve yüksek Mhz değerlerine aşırı güvenmişti. Ama Ghz bir türlü 3.6-3.8 üstüne çıkmıyordu. Ancak AMD venice çekirdek Athlon64 işlemciler 2.0-2.4 Ghz ile 3.0-3.6 Ghz Pentium 4 işlemcileri çatır çatır tokatlıyordu.

P4 işlemci 3.2 üstüne çıkınca ısı abarıyor, 3.6 görünce dayanılmaz oluyordu. 3.6-3.8 arası Presscott çekirdekler 105 dereceyi buluyor Intel de 35 dereceden sıcak yerlerde kullanmayın diyip alay konusu oluyordu. (9700K ???) P4 ne yaparsan yap hızlanmıyor, çıkarılan modeller %1-2 perf artışı anca getiriyordu. (I*-4xxx sonrası ???) Üstelik 3.6 üstünde perf artacağına düşüyordu, zira çekirdek çok ısınıp throttle oluyordu. Ve Intel'in elinde yeni mimari adına hiçbir şey yoktu. Nerburst hep hızlanmaya devam eder, AMD de kendini toparlayamaz Athlon Thoroughbred çekirdek ile arkamda debelenip durur sanıyordu. Ama öyle olmadı Barton Çekirdek Athlon XP sağlam bir tokat attı, peşinden Athlon64 ise direkt nakavt etti. P4 işlemcinin durumu Athlon64 karşısında o kadar rezildi ki buna göre 2012 model FX-6300 işlemciyi I7-7900 ile denk saysak garip kaçmaz.

Çare Intelden gelmedi. Kafasına TAŞ (sanırım) düşen alakasız adamdan geldi. O zaman laptoplar için Pentium III tabanlı, Dothan çekirdek Pentium-M işlemciler vardı. Kafasına bilmem ne düşün bu hin oğlu hin şahıs önce Pentium 4 soketine bir arakart uydurdu. Bu ara karta da Dothan'ı takıp çalıştırmayı başardı. Dothan laptoptayken düşük watt, düşük Mhz, düşük bellek hızı ile zincirlenmiş şekildeydi. P4 ara soketinde yüksek watt, yüksek Mhz, hızlı bellek ile çalışınca zincirlerinden kurtulup öyle bir kükredi ki ortalık sallandı. P4 zaten toz duman esamesi okunmuyor. Ama zincirsiz Dothan, X2 veya AM2 olmayan tüm Athlon64 serisini (tek çekirdek ve DDR1 kullananlar) tepeleyiverdi. Hatta efsane FX-51-53-55 işlemcilerin ensesine doğru da bir nefes üfleyip geliyorum dedi.

AMD; yahu ben bu Pentium III'ü K7 Athlon ile toz etmiştim, üzerine Thunderbird, Thoroughbred XP, Barton XP, Athlon 64, Venice Athlon64 çıkardım, nerden çıktı bu diye mal mal bakarken, Intel de Noliyr...diye bakınırken uyandı. İşte o Dothan acele elden geçirilip Conroe çekirdek Core Duo olarak sürüldü. Üst seviye Athlonlara yetişemese de ana segmentte ben de varım dedi. Hem de P4 ezikliğinin intikamını alan çok uygun fiyatlarla. (Intelin tarihteki en ucuz fiyatları) AMD de acele olarak Phenom I-Athlon I ile cevap verip liderliği elinde tuttu. İkisi de aceleye gelmişlerdi.

Conroe adam edilip Core 2 Duo/Quad olarak çıktı. Phenom/Athlon I de adam edilip Phenom/Athlon II olarak çıktı ve liderlik yine AMD tarafında kaldı. Bundan sonra o anlattığım anlaşma oldu ve AMD kendi ayağına sıktı. AMD'den alınanlarla Core 2 adam edildi ve Core I serisi ortaya çıktı. İlk Core I ile Bulldozer, hatta Phenom II bile başa çıkıyordu. Piledriver FX ise Sandy Bridge 2xxx ile kafa kafaya kapışabiliyordu. İpler bundan sonra koptu, AMD üretim sıkıntısına girince Intel rakipsiz kaldı Zen'e kadar.

Gördüğün gibi fanların yere göre sığdıramadığı elek I serisini bile Intel değil başına taş düşen bir adam keşfetmiş. Açıkları neden keşfedemesin ki ?

NSA-CIA filan böyle ortaya çıkarılabilecek açık ekletmez. Kapı tıklatma gibi anlaşılması çok zor hatta imkansız olabilecek yollar var. Böyle bir kapı ekletir ki sadece kendi yararlanabilsin. Oysa bu açıkları herkes kullanabilir ve Amerika'ya karşı da kullanılabilir. Kullanıldı da. Başkanın-yardımcının postaları sızdı, Pentagon'a saldırıldı vb.

Tamam açık ortaya çıktıktan sonra herkes kullanır ama bilerek bırakıldığını düşünmüyorum. Çünkü daha garantili ve gizli yollar var. Bana göre AThlon64 karşısında Pentium 4 fiyaskosundan sonra Intel perf için bu işe bulaştı. Baktı ki durumu kimsenin çaktığı ve bir şey olduğu yok iyice saldı bir şey olmaz diye. Ama aynı mimaride bu kadar uzun kalıp her şeyin kurcalanacağını beklemiyordu sanırım.

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi melikulupinar -- 10 Mart 2019; 6:37:35 >

melikulupinar

Yarbay

5939 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

yvz_1149 Y kullanıcısına yanıt

melikulupinar

kullanıcısına yanıt

Intel işlemcilerde gün yüzüne çıkan yeni açık bu sefer yazılımla da kapatılamayacak (6. sayfa)