Üye Girişi
Bağlan Google+ ile Bağlan Facebook ile Bağlan
Yeni Kayıt
Tüm Forumlar
  • Tüm Forumlar
  • Overclock, Soğutma ve Modifikasyon
  • Overclock, Soğutma ve Pc Modifikasyon
  • Hava Soğutma
  • Bu Konuda
Şimdi Ara

Hava Soğutma Yöntemleri Ayrıntılı Anlatım

Sıcak Fırsatlarda Tıklananlar
Editörün Seçtiği Fırsatlar
Daha Fazla
Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az
5 Misafir - 5 Masaüstü
5 sn
101
Cevap
3
Favori
36.424
Tıklama
Daha Fazla
İstatistik
  • Konu İstatistikleri Yükleniyor
Konuya Özel
1 oy
Öne Çıkar
Cevapla
Sayfa: 12345
Sayfaya Git
Git
sonraki
Giriş
Mesaj
  • Hava Soğutma Çözümleri


    Günümüzde bilgisayaların çok büyük bölümü hava soğutma yöntemiyle soğutulmaktadır. Bu nedenle bu yöntem hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir. Hava soğutmanın üç şekilde yapıldığı söyleyebiliriz. Bunlardan ilkine doğal soğutma diyebiliriz. Bu yöntemde ısı üreten parçanın üzerine hiçbir ilave yapılmaz, parçanın kendi yüzeyi ve doğal hava akışı parçanın soğutulması için yeterlidir. Örnek olarak anakart üzerindeki sata kontrolcüsü ve donanım kontrolcüsü gibi çiplerin soğutulma şeklini verebiliriz.


    Doğal soğutmanın yetmediği durumlarda ısı dağıtıcı (heatsink) ile soğutma yöntemi gündeme gelir. Bu ikinci yöntemde, kullanılan ısı dağıtıcılar vasıtasıyla parçanın ısısı emilir ve buna ek olarak ısıyı havaya ileten alan genişletilerek soğutma performansı artırılır. Bu yönteme örnek olarak anakart üzerindeki güney köprüsü gibi parçaların soğutulması verilebilir. Bu iki yönteme genel olarak pasif soğutma da denir. İkinci yöntemin soğutmaya yetmediği durumlarda sisteme bir fan eklenerek üçüncü yöntem olan fanla soğutma yöntemine başvurulur. Bu yönteme aktif soğutma da denir. Günümüzde bilgisayarın birçok parçası bu yöntemle soğutulmaktadır. Bu nedenle bu konu üzerinde daha geniş durmak gerekmektedir.


    Fanla soğutma sistemi, temel olarak ısı dağıtıcılar ve fanlardan oluşmaktadır.




    Isı dağıtıcılar :





    Hava Soğutma Yöntemleri Ayrıntılı Anlatım




    Genelde çok ısı üreten, işlemci gibi paçalara takılırlar. Kullanılan malzeme genelde alüminyum, bakır ya da her ikisinin karışımıdır. Isı dağıtıcılarının iki temel işlevi vardır. Bunlardan ilki, ısı üreten malzemenin üzerine takıldığı için üretilen ısının bir kısmını absorbe (emme) etmektir. Isı dağıtıcıların ikinci işlevi ise, hava ile temas yüzeyini artırarak ısı transferini arttırmaktır. Isı dağıtıcılarının pratikteki bir diğer işlevi ise tek başlarına yeterli olamadıkları durumlarda üzerlerine fan montajını kolaylaştırmalarıdır.


    Isı dağıtıcılarda kullanılan malzemelerden alüminyumun özelliklerine kısaca deyinmek gerekirse; özkütlesi düşük bir metaldir. Dolayısıyla, hava ile temas yüzeyini artıracak geniş alanları alüminyum ısı dağıtıcılar kullanarak daha hafif bir şekilde elde edilebilir. Bu malzemenin diğer bir özelliği ise, ısıyı bakıra göre havaya daha iyi iletebilmesidir.


    Bakır; alüminyuma göre ısıyı daha iyi ileten bir metaldir. Bu nedenle ısı dağıtıcının, en sıcak bölümü ile en soğuk bölümü arasında, alüminyum ısı dağıtıcılara göre çok daha az sıcaklık farklı vardır. Bakırın, alüminyuma göre en büyük dezavantajı özgül kütlesinin çok daha büyük olmasıdır. Bu nedenle aynı büyüklükteki bakır soğutucular, alüminyum soğutuculardan çok daha ağır olurlar.


    Isı Borusu (Heat Pipe) Nedir?


    Hava Soğutma Yöntemleri Ayrıntılı Anlatım






    Isı boruları, ısı dağıtıcıların performanslarını artırmak için kullanılırlar. Bu boruların içinde bir çeşit fitil ve çok özel bir sıvı vardır. Bu sıvıyı özel yapan şey; çok kolay buharlaşıp yoğunlaşabilmesidir. Bu sıvı tabandaki yüksek sıcaklıkla buharlaşarak, boru içinde yükselir, fakat soğutucunun üst kısımlarında sıcaklık daha düşük olduğu için tekrar sıvı haline gelir, tekrar sıvılaşan madde boru içindeki fitil vasıtasıyla tekrar tabana gönderilir, böylece bir devridaim oluşur. Bu devridaim, ısı dağıtıcının performansını artırır.


    İyi Bir Isı Dağıtıcı Nasıl Olmalıdır?
    Hava Soğutma Yöntemleri Ayrıntılı Anlatım


    İyi bir ısı dağıtıcısı geniş bir yüzey alanına sahip ve görece hafif olandır. Özellikle sıcak yüzeye temas eden bölüm bakır olmalıdır. Isı boruları sistemin performansını artıracağı için bol miktarda olmalıdır.





    Fanlar :


    Hava Soğutma Yöntemleri Ayrıntılı Anlatım



    Gazlar ve özellikle hava, ısıyı çok kötü ilettir. Bu nedenledir ki hava soğutma sistemlerinde fanlar kullanılır. Fanların tek işlevi vardır. Bu da havanın yerini değiştirmektir. Dolayısıyla hava soğutma sistemlerinde de fanların amacı, bu temel işlevi yerine getirmektir. Bunun anlamı, ısınan yüzeylerin çevresinden biriken sıcak havayı uzaklaştırmak ve sıcak havanın yerine soğuk hava yollamaktır.


    Günümüzde yaygın olarak 4cm ile 12cm arasında değişen ebatlarda fanlar kullanılmaktadır. Fanların performansını belirleyen iki şey vardır. Bunlardan ilki kanatlarının genişliğidir. Bir fanın kanadı ne kadar geniş olursa üfleyeceği hava miktarı o kadar artar. Dolayısıyla hava soğutmalı sistemlerde performansı artırmak için daha büyük fanlar kullanılır. Fanların performansını belirleyen ikinci şey ise dönüş hızıdır. Bir fan ne kadar hızlı dönerse performansı da o kadar artar. Fanların dönüş hızı RPM (Revolutions Per Minute � bir dakikadaki dönüş hızı) ile ölçülür. Fanların performansları genelde ürünün kutusunda ya da üretici sitelerde verilir ve CFM (Cubic Feet Per Minute � bir dakikada kaç Fit küp hava üflediği) ile ölçülür.


    Fanlarda genellikle sleevebearing ya da ballbearing olmak üzere iki tip yatak kullanılır ve kullanılan yatak tipi fanın gürültüsünü ve ömrünü önemli ölçüde etkiler. Bunlardan sleevebearing yatak tipinin, üretim maliyetleri daha düşük olmakla birlikte kullanım ömrü daha kısadır. Ayrıca bu yatak tipini kullanan fanlar diğer yatak tiplerini kullanan fanlara göre daha gürültülü çalışırlar. Bu nedenle kullanıcılar arasında tercih edilmemelidirler. Ballbearing yatak tipini kullanan fanların maliyetleri, sleevebearing yatak tipi kullanılan fanlara kıyasla daha yüksektir. Buna rağmen, kullanım ömrünün daha uzun olması ve daha sesiz çalışma gibi avantajları taşımaları nedeniyle kullanıcılar arasında tercih edilmelidirler.


    Fanların gürültüleri genelde ürünün kutusunda ya da üretici sitelerde verilir ve dBA (decibels as per the a scale) ile ölçülür. Fanların gürültü düzeyinin insanlarda oluşturduğu rahatsız edici etki kişiden kişiye değişmektedir. Bununla birlikte okuyucuda genel bir fikir oluşması için şu örnekler verilebilir. 22,5dBa ve altı gürültü üreten fanları 1m uzaktan duymak mümkün olmadığı için bu fanları sessiz olarak nitelendirebiliriz. 30dBa bir çok kişi tarafından tahammül edilebilir gürültü sınırı olarak nitelendirilir. Bu düzeyin üstünde gürültü üreten fanlar kullanıcılarında rahatsız edici bir etki oluşturmaktadır. 40dBa ve üzeri fanların ürettiği gürültü saç kurutma makinesi ile yarışabilecek düzeydedir.
    Alıntıdır.



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi CmrHun -- 20 Kasım 2009; 17:07:48 >




  • Bilgi için teşekkürler. Hava soğutma konusunda tecrübesiz olanlar için, güzel bir kaynak.
    Saygılar..
  • Sağol hocam. yararlı bilgiler
  • Güzel bir yazı olmuş, teşekkürler. Bilgileri sürekli güncel tutarsanız, yeni üye'lere çok yararı dokunacaktır.
  • yazı için tşk...
  • güzel yazı sağol....
  • İnce ince tüm ayrıntıları anlatmışsın. Eline sağlık.
    Saygılar
  • tesekkurler
  • Teşekkür ederim çok işime yarayacak
  • teşekkürler
  • Yani bu şu mu demek oluyor? İşlemciye temas eden yüzeyi bakır, yaprakları alüminyum olan fanları tercih etmeliyiz. Yakında alacağım sistem için incelediğim fanlarda hep tamamı bakır olanlara bakıyordum, alüminyum olanları ise hep es geçiyordum ve sistemin maaliyeti artıyordu doğal olarak.



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Alish -- 3 Temmuz 2007; 4:56:02 >
  • Herçek Güzel bir paylaşım olmuş çok fazla yararı olducak bana çok teşkürle
  • Cok guzel bir yazi olmus bana faydasi dokunacak ama fan karsilastirmasi yaparsan daha da guzel olur
  • Gayet bilgilendirici bir yazı
  • Teşekkürler hava soğutma forever püfür püfür
  • Alıntıdır yazısı biraz küçük olmamış mı?
  • harika bilgi... emeğine sağlık...
  • teşekkürler
  • evet birkaç faydalı bilgiler. tşk. Birkaç not da ben ekliyim. Bir çok arkadaş sessiz fana takmış durumda fakat sessizlik herşey değildir bazen. kasanız ısınmayan bir kasa ise tamam bu yola başvurun fakat ses düşünce bazı kalitesiz fanların devirleri (RPM) de çok düşmektedir. mesela alphacool marka fan. boyut 120mm / 14db Ses Oranı / 1400 RPM dönüş hızı. bu fan iyi denilir. değirmen gibi ağır dönen fanlar da var.

    2. olay ise fanları takarken hava akım yönüne dikkat etmelisiniz. ön tarafa takılan fanlar Hava emici fanlardır. Yani Kasa içerisine dışarıdan hava çekmelidirler. Yönü = İÇERİ olmalı.
    Yan kapakta var ise veya yeni fan ekliyecek iseniz buraya sessiz fan takabilirsiniz. bu da dışarı hava atmalıdır. arkada 1 fan var ise bunu da dışarı hava atmalıdır ve bizce tuvalet fan tabir edilen EGSOZ FAN olarak adlandırılır. iki tane altlı üstlü ise üstteki Egsoz fan iken alttakini içeri hava çeken fan olarak takabilirsiniz ki içeride bir hava dolaşımı sağlansın.

    3. olay en azından 5 ayda bir veya bilgisayarımızın çalışma ve ısınma durumuna bakarak beli bir periyod da termal macununuzu değişirin. eski macunu fan ve işlemci çekirdeği üzerinde selpağa kolanya (Alkol) dökerek buraları ovarak acele etmeden temiz ve pürüzsüz hale getiriniz. meteryal dışında herhangi bir kimyasal katman olmamalı daha doğrusu kalmamalı. sonra abartmadan ve taşırmadan termal macunu sürünüz. çok kalın ve çok ince de olmamalı bu katman. yufka kıvamı demek çok da yanlış olmaz. her yönde de eşit kalınlıkta macun olmalı ki ısı iletimi eşit olsun işlemciden fana. iyi termal macun ile kalitesiz termal macun arasında 5 dereceye kadar fark da olduğu gözden kaçmamalı. zalman STG-1 ve arctic silver 5 veya ceramque olabiir. sürülmesi zor olmasına karşın sıvı metal tabir edilen termal iletkenli macunlar da bulunmaktadır. alphacool LM gibi. karar size kalmış.http://www.editorunsecimi.com/asp/listgroup.asp?group=009.01 bunların dışında bir de termal pad ler var. spire gibi. fakat overclock yapıcak iseniz daha kalteli macun önerimdir.

    4. olay çipsetler de işlemci kadar soğutulması önemli bir parçadır. bunu atlamamak gerekir . pasif veya fanlı soğutucular ile bu sağlanabilir. çalışırken ısı bloklarına dokunarak ufak bir test yapabilrsiniz. çok ısınıyor ise buna da fan takabilir veya termal macununu değiştirebilirsiniz.

    5. kasanızda hava akımını iyi sağlayınız ki hava içeriye girip diğer bir yoldan sağlıklı bir şekilde içerdeki sıcak hava ve basıç ile dışarıya sağlıklı olarak ve hızlı bir şekilde atılabilsin.

    6. Güç kaynağınız bence en önemli bileşen. tüm sistemi ona emanet etmekteyiz. kasaya ve kasa fanlarına verilen önemden fazlasını hak eden bileşendir. Gerçek güç kaynağına vericeğiniz paranın hakkını alabilirsiniz.



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi lordfox -- 31 Ekim 2007; 18:52:04 >




  • gerçekten çok faydalı bilgiler. ben de yazmayı düşünüyordum böyle bir yazı fakat bu kadar incelikleri bilmiyordum açıkçası. tşk
    • 
Sayfa: 12345
Sayfaya Git
Git
sonraki

Benzer içerikler

- x
Bildirim
mesajınız kopyalandı (ctrl+v) yapıştırmak istediğiniz yere yapıştırabilirsiniz.
Hizmet kalitesi için çerezleri kullanabiliriz. DH’ye girerek kullanım izni vermiş sayılırsınız.
Anladım Veri Politikamız