Şimdi Ara

TORK VE HIZ İLİŞKİSİ HAKKINDA BİR SORU

Daha Fazla
Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az
2 Misafir - 2 Masaüstü
5 sn
27
Cevap
1
Favori
10.383
Tıklama
Daha Fazla
İstatistik
  • Konu İstatistikleri Yükleniyor
0 oy
Öne Çıkar
Sayfa: 12
Sayfaya Git
Git
sonraki
Giriş
Mesaj
  • Bir arabayı 5. viteste kaldıramayız 1. viteste kaldırırız çünkü 5. vitesin vites dişlisi büyük teker dişlisi küçüktür yani torku düşüktür ve duran bir aracı kaldırmaya yetmez ama belli bir hıza gelindiği zaman 5. vites efektif olur. şimdi benim anlamadığım şu araç ilk hareketini yaptıktan sonra 60 km ile de gidiyor olsa 100 ile de gidiyor olsa oilk baştaki durağan halinden çıkmış engelleyici kuvvetleri yenmiş ve belli bir hıza ulaşmıştır peki neden 60la giden arabada 5. vites zor etki ederken 100de daha kolay etki eder. sonuçta aynı kuvveti yani torku araca aktarmayacak mı

    diğer bir ifadeyle 2 araba olsun: biri 5. viteste ve 60 ile gidiyor diğer araba da 5. viteste ve 100 ile gidiyor sonuçta 5. viteste gaza sabit bastığımızı düşünürsek motor pistonlarının krank miline dişlilere ve aktarma organlarına son olarak da tekere ilettiği itme kuvveti aynı olacak buna rağmen neden 60la giderken araç 5 te zorlanıyor da 100 le giderken zorlanmıyor yada da daha rahat oluyor ben bunu soruyorum. bakın özellikle dişli oranları vb karışmasın soru netleşsin diye arabaların 2 sinin de 5. viteste gittiğini tüm özelliklerinin eş olduğunu varsayıyorum. sadece aynı viteste ama o an faklı hızlara sahip 2 araçtan düşük hızda gideni 5. viteste diğerine göre daha çok zorlanıyor ben bunun sebebini soruyorum



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi tosbağa 06 -- 8 Aralık 2014; 16:22:46 >







  • eylemsizlik kuvvetiydi galiba adı yanlış olabilir... cisimler durumlarını korumak ister... 60 la gidiyosa yavaşlamak için de hızlanmak için de kuvvet uygulaman gerekir... yani sadece kalkışta eylemsizlik kuvveti vardır diyemezsin... sabit hızla giderken de aynı durum geçerlidir...
  • İkinizin de nicki



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Kami Kaze -- 25 Mayıs 2018; 16:59:01 >
    < Bu ileti tablet sürüm kullanılarak atıldı >
  • quote:

    Orijinalden alıntı: ErkekAdamınNickiUzunOlur

    eylemsizlik kuvvetiydi galiba adı yanlış olabilir... cisimler durumlarını korumak ister... 60 la gidiyosa yavaşlamak için de hızlanmak için de kuvvet uygulaman gerekir... yani sadece kalkışta eylemsizlik kuvveti vardır diyemezsin... sabit hızla giderken de aynı durum geçerlidir...

    doğru peki bu kuvveti sağlamak için 60la giden bir arabada neden 5 . vites yerine 4. vites daha rahat etki eder neden 5. vitesi rahat kullanmak için daha yüksek hıza ulaşmak gerekir
  • Dostum senin ilacin burda. Uzun uzun anlatilmis.
    https://forum.donanimhaber.com/showTopic.asp?m=38360434
    Mevzunun sadece tork,bg,vites,hiz vs. Olmadigini anlayacaksin okuduktan sonra.



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi DntRx -- 4 Aralık 2014; 0:04:07 >
    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • quote:

    Orijinalden alıntı: taksiye otostopçeken adam

    doğru peki bu kuvveti sağlamak için 60la giden bir arabada neden 5 . vites yerine 4. vites daha rahat etki eder neden 5. vitesi rahat kullanmak için daha yüksek hıza ulaşmak gerekir

    Cevabını yazmışsınız zaten, dişli oranları nedeni ile motor küçük vitesleri daha kolay çevirir, ilk sebebi bu.

    İkinci bir neden ise değişen vitesle beraber motor devri de değişir, motor da her devirde aynı gücü üretmez. Maksimum gücünü ürettiği noktaya kadar motor devri arttıkça ürettiği güç artar.

    Mesela kendi aracımdan örnek vereyim, 1.6 HDi 110 hp motorun tork-güç grafiği şu şekilde :

     TORK VE HIZ İLİŞKİSİ HAKKINDA BİR SORU

    Şimdi 5.viteste 60 ile gittiğimi varsayarsak benim araçta bu vites ve bu hızda motor 1250 devirde oluyor. Grafiğe göre 1250 devirde motorun ürettiği güç 33 beygir. Yani bu viteste ve bu hızda gaza sonuna kadar bassam motor aktarma organlarına 33 hp güç aktaracak ve hızlandırmaya çalışacak, güç düşük olduğu ve vites büyük olduğu için zorlanacak.

    Yine aynı hızda 4. vitese düşersem motor bu sefer 1550 devirde oluyor, o devirde ürettiği güç ise 50 beygir, bu durumda da tam performansla olmasa da aracın daha rahat hızlanacağı belli.

    Eğer 3. vitese geçersem ~2200 devire denk geliyor, bu devirde 75 beygire yakın bir güç sözkonusu, bastığımda kafa kaldırarak hızlanır.

    5. viteste rahat hızlanması için motorun güçlü olduğu devirlerde gezinmek lazım, bu nedenle 5.viteste 60 km/s hız ile nazlanırken hız 90-100 olduğunda daha rahat tepki verir.




  • quote:

    Orijinalden alıntı: rst78

    quote:

    Orijinalden alıntı: taksiye otostopçeken adam

    doğru peki bu kuvveti sağlamak için 60la giden bir arabada neden 5 . vites yerine 4. vites daha rahat etki eder neden 5. vitesi rahat kullanmak için daha yüksek hıza ulaşmak gerekir

    Cevabını yazmışsınız zaten, dişli oranları nedeni ile motor küçük vitesleri daha kolay çevirir, ilk sebebi bu.

    İkinci bir neden ise değişen vitesle beraber motor devri de değişir, motor da her devirde aynı gücü üretmez. Maksimum gücünü ürettiği noktaya kadar motor devri arttıkça ürettiği güç artar.

    Mesela kendi aracımdan örnek vereyim, 1.6 HDi 110 hp motorun tork-güç grafiği şu şekilde :

     TORK VE HIZ İLİŞKİSİ HAKKINDA BİR SORU

    Şimdi 5.viteste 60 ile gittiğimi varsayarsak benim araçta bu vites ve bu hızda motor 1250 devirde oluyor. Grafiğe göre 1250 devirde motorun ürettiği güç 33 beygir. Yani bu viteste ve bu hızda gaza sonuna kadar bassam motor aktarma organlarına 33 hp güç aktaracak ve hızlandırmaya çalışacak, güç düşük olduğu ve vites büyük olduğu için zorlanacak.

    Yine aynı hızda 4. vitese düşersem motor bu sefer 1550 devirde oluyor, o devirde ürettiği güç ise 50 beygir, bu durumda da tam performansla olmasa da aracın daha rahat hızlanacağı belli.

    Eğer 3. vitese geçersem ~2200 devire denk geliyor, bu devirde 75 beygire yakın bir güç sözkonusu, bastığımda kafa kaldırarak hızlanır.

    5. viteste rahat hızlanması için motorun güçlü olduğu devirlerde gezinmek lazım, bu nedenle 5.viteste 60 km/s hız ile nazlanırken hız 90-100 olduğunda daha rahat tepki verir.

    hocam öncelikle açıklamanız için teşekkürler ancak bir noktada eksik açıklama yaptığınızı düşünüyorum rpm ile o anki beygir gücü arasındaki ilişkiyi siz rpmyi baz alarak anlatmışsınız halbuki aracın o rpm ye yada diğer ifadeyle hıza gelmesinin sebebi motorun ürettiği tork ve buna bağlı oluşan itme kuvveti sonucudur. biz belli bir motor kuvvetinden sonra belli bir hıza çıkıp yeni bir vitese geçmişsek yeni viteste gaz pedalına dokunmadığımız zaman zaten araba önceki koşulların etkisiyle o hızda gitmeye devam edecektir (sürtünmeyi ve hava direncini sayarsak zamanla yavaşlayacaktır tabi) bu yüzden olayın rpm eksenli açıklanmaya çalışması eksik kalıyor gibi.

    benim özellikle sormak istediğim şu bir araba 5. viteste ve 60 ile gidiyor diğer araba da 5. viteste ve 100 ile gidiyor sonuçta 5. viteste gaza sabit bastığımızı düşünürsek motor pistonlarının krank miline dişlilere ve aktarma organlarına son olarak da tekere ilettiği itme kuvveti aynı olacak buna rağmen neden 60la giderken araç 5 te zorlanıyor da 100 le giderken zorlanmıyor yada da daha rahat oluyor ben bunu soruyorum. bakın özellikle dişli oranları vb karışmasın soru netleşsin diye arabaların 2 sinin de 5. viteste gittiğini tüm özelliklerinin eş olduğunu varsayıyorum. sadece aynı viteste ama o an faklı hızlara sahip 2 araçtan düşük hızda gideni 5. viteste diğerine göre daha çok zorlanıyor ben bunun sebebini soruyorum



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi tosbağa 06 -- 7 Aralık 2014; 15:14:46 >




  • Güç = kuvvet x hız

    Motorun her devirde ürettiği güç bellidir. Siz bu gücü tekerlere hız yada kuvvet olarak iletirsiniz şanzıman vasıtası ile. Yani düşük viteslerde tekerde yüksek kuvvet yüksek viteste ise hız vardır.

    Hızlanmak için kuvvete ihtiyaç vardır. 60 ile giderken hizlanmak istediğinizde kuvveti tercih edersiniz bu da düşük vites anlamına gelir.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • 60 la giden kac devir çeviriyor ??
    100 le giden kac devir çeviriyor?
    Sorunun cevabi burda

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • quote:

    Orijinalden alıntı: ymetu

    60 la giden kac devir çeviriyor ??
    100 le giden kac devir çeviriyor?
    Sorunun cevabi burda

    ben de diyorum ki aynı vitesteki 2 araçta aynı miktar gaza bastığımızda , yüksek devirde olduğunda düşük devirdekine göre daha iyi bir ivmelenme mi elde edeceğiz. sonuçta F=m x a ise m sabit aynı viteste aynı miktar gaza basıldığı için F de sabit bu durumda araç o an hangi devirde ya da hızda olursa olsun aynı miktar hızlanması gerekmez mi
  • düşük devirde yeterli tork ve güç üretilemez o yüzden düzde daha yavaş hızlandır araba olay bu
  • quote:

    Orijinalden alıntı: taksiye otostopçeken adam

    quote:

    Orijinalden alıntı: ymetu

    60 la giden kac devir çeviriyor ??
    100 le giden kac devir çeviriyor?
    Sorunun cevabi burda

    ben de diyorum ki aynı vitesteki 2 araçta aynı miktar gaza bastığımızda , yüksek devirde olduğunda düşük devirdekine göre daha iyi bir ivmelenme mi elde edeceğiz. sonuçta F=m x a ise m sabit aynı viteste aynı miktar gaza basıldığı için F de sabit bu durumda araç o an hangi devirde ya da hızda olursa olsun aynı miktar hızlanması gerekmez mi

    Hayır.
    60 ile 5. Viteste giden araç 1700 devirde,
    100 ile giden araç 2000 devir ile gidiyordur mesela.Dolayisiyla uretilen güç farkli.
    Ayrica ayni miktar gaza bastigimizda ayni miktar yakit yakip ayni enerji harcanir ama ayni kuvvete dönüşmez bu.Aktarmada kuvvet değişir. Enerji , güç, kuvvet, tork farklı kavramlar.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >




  • Vitese takilmissin hacabi, vites degil motorun devri önemli. Devire göre tork beygir cetvelini alip önüne koyarsan soruyu çozersin. Yalniz şunu da unutma hizlandikca rüzgar direnci de artacagi için daha fazla tork gerekir.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • Cevap yazdim, istifade edebilirseniz ne mutlu size.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • motorun yazılımıyla alakalı üst devirlere çıkıldıkça motor açılır çekiş etkisi artar ama 5. vites 180-190 gibi hızlarda 200 e çıkmak zordur çünkü aracın aerodinamik yapısına karşı bir kuvvet vardır. rüzgarın sürtünme kuvveti .
    şimdi toparlıyım 5 vites 60 da tam gaza bastığında motora giren hava verdiğin gaza göre az olur motor silkeleme yapar güçten düşer gitmez ama 3. vites e tak üst devirlere çıkacağından daha iyi bir tepki alırsın
  • quote:

    Orijinalden alıntı: ymetu


    quote:

    Orijinalden alıntı: taksiye otostopçeken adam

    quote:

    Orijinalden alıntı: ymetu

    60 la giden kac devir çeviriyor ??
    100 le giden kac devir çeviriyor?
    Sorunun cevabi burda

    ben de diyorum ki aynı vitesteki 2 araçta aynı miktar gaza bastığımızda , yüksek devirde olduğunda düşük devirdekine göre daha iyi bir ivmelenme mi elde edeceğiz. sonuçta F=m x a ise m sabit aynı viteste aynı miktar gaza basıldığı için F de sabit bu durumda araç o an hangi devirde ya da hızda olursa olsun aynı miktar hızlanması gerekmez mi

    Hayır.
    60 ile 5. Viteste giden araç 1700 devirde,
    100 ile giden araç 2000 devir ile gidiyordur mesela.Dolayisiyla uretilen güç farkli.
    Ayrica ayni miktar gaza bastigimizda ayni miktar yakit yakip ayni enerji harcanir ama ayni kuvvete dönüşmez bu.Aktarmada kuvvet değişir. Enerji , güç, kuvvet, tork farklı kavramlar.

    doğru farklı viteslerde aktarma organları sebebiyle kuvvet etkisi değişir ama ben özellikle aynı araba ve aynı vites üzerinden örnek verdim dikkat ederseniz aynı viteste aynı aktarma görev yapar dolayısıyla aynı viteste ama o an farklı süratlerde olan 2 arabada gaza aynı miktar bastığınızda hava direncini ihmal edersek F= m x a formülüne göre aynı aynı a yı yani ivmelenmeyi elde etmemiz gerekir ama pratikte düşük hızda vitesi 5 e taktığımızda yüksek hızdakine göre motor çok etkisiz kalıyor yukarıdaki faktörler aynı olduğu ve aynı kuvveti ürettiği halde




  • quote:

    Orijinalden alıntı: Turbo_Şevket

    Vitese takilmissin hacabi, vites degil motorun devri önemli. Devire göre tork beygir cetvelini alip önüne koyarsan soruyu çozersin. Yalniz şunu da unutma hizlandikca rüzgar direnci de artacagi için daha fazla tork gerekir.

    hocam sabit vitesle giden bir araba varsayalım bu durumda tork dediğimiz şeyin devir ile bir alakası olmaz ki tork: kuvvet x dönme noktasına mesafe dir zamanla ya da devir ile bir alakası yoktur torku belirleyen şey pistonlardaki hava ve benzin karışımının miktarına ve yanmayla oluşturduğu basınca bağlıdır bu basınç ile piston krank miline bir itme uygular krank mili de bunu dişlilere aktarır. aynı vitesteki bir arabada torku artışını ancak gaza fazla basıp piston içindeki hava ve benzin karışımını artırarak sağlarsınız tork arttığında kuvvet artar en son olarak teker yüzeyinde oluşan itme kuvveti artar ve araç ivmelenerek hızı artar hız artması demek rpm artması demektir yani sonuçta rpm ya da hız sonuç olarak ortaya çıkan bir şeydir. aynı viteste olmak kaydıyla 60km ile giden bir araçtaki tork ile 100km de giden bir araçtaki tork aynıdır onu demek istiyorum ben




  • Motorların Tork-Devir eğrisine bakarsan aradığın cevabı orada bulabilrsin.
  • quote:

    Orijinalden alıntı: taksiye otostopçeken adam

    quote:

    Orijinalden alıntı: ymetu


    quote:

    Orijinalden alıntı: taksiye otostopçeken adam

    quote:

    Orijinalden alıntı: ymetu

    60 la giden kac devir çeviriyor ??
    100 le giden kac devir çeviriyor?
    Sorunun cevabi burda

    ben de diyorum ki aynı vitesteki 2 araçta aynı miktar gaza bastığımızda , yüksek devirde olduğunda düşük devirdekine göre daha iyi bir ivmelenme mi elde edeceğiz. sonuçta F=m x a ise m sabit aynı viteste aynı miktar gaza basıldığı için F de sabit bu durumda araç o an hangi devirde ya da hızda olursa olsun aynı miktar hızlanması gerekmez mi

    Hayır.
    60 ile 5. Viteste giden araç 1700 devirde,
    100 ile giden araç 2000 devir ile gidiyordur mesela.Dolayisiyla uretilen güç farkli.
    Ayrica ayni miktar gaza bastigimizda ayni miktar yakit yakip ayni enerji harcanir ama ayni kuvvete dönüşmez bu.Aktarmada kuvvet değişir. Enerji , güç, kuvvet, tork farklı kavramlar.

    doğru farklı viteslerde aktarma organları sebebiyle kuvvet etkisi değişir ama ben özellikle aynı araba ve aynı vites üzerinden örnek verdim dikkat ederseniz aynı viteste aynı aktarma görev yapar dolayısıyla aynı viteste ama o an farklı süratlerde olan 2 arabada gaza aynı miktar bastığınızda hava direncini ihmal edersek F= m x a formülüne göre aynı aynı a yı yani ivmelenmeyi elde etmemiz gerekir ama pratikte düşük hızda vitesi 5 e taktığımızda yüksek hızdakine göre motor çok etkisiz kalıyor yukarıdaki faktörler aynı olduğu ve aynı kuvveti ürettiği halde

    Ben yukarıda gerekli açıklamayı Yaptım ama anlamamışsınız.

    İki aynı araba aynı viteste, biri 60 biri 90 ile giderken aynı miktar gaza basıldığında aynı kuvveti üretiyor diyorsunuz, yanlış, çünkü hızlar farklı olduğundan motorlar aynı devirde değiller.

    Mesajımdaki güç-tork/devir grafiği her şeyi açıklıyor, aynı arabalar, aynı vitesteler fakat arabaların hızları farklı olduğu için motorlar aynı devirde değiller, o anda aynı güçte değiller. Düşük hızda giden düşük devirlerde, yüksek hızda giden daha yüksek devirde. Grafiğe tekrar bakın, devir yükseldikçe güç artıyor. Bu durumda aynı viteste ama daha yüksek hızda ve daha yüksek devirde giden araçta gaza basıldığında motorun aktaracağı güç daha fazladır, mesajımda direkt rakamlarla da anlattım.

    Bu nedenle 5.viteste 60 ile giderken basarsanız çekmez, 100 ile giderken basarsanız çeker.



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi rst78 -- 7 Aralık 2014; 22:22:12 >
    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >




  • Vites kutusunun amacı, motorun ürettiği gücü ve torku aralarında belirli bir oran tutturarak yere iletmektir. Bunun için farklı farklı vites kutuları tasarlanır, manuel-geometrik, manuel-progresif ve 5 farklı otomatik vites türü şu an piyasada kullanılan modellerdir. İnanılmaz bir gelişme var geçmişten bugüne, verim hayal edilemeyecek kadar arttı, senkromeç kullanımıyla araç sürmek çok kolaylaştı falan. 1930 larda çıkan araçları sürmeye kalksanız sürekli stop ettirirdiniz, debriyaj işlemi çok farklı onlarda vs vs.

    Soruyu basit bir grafikle anlatmaya çalışacağım, taşıtlarda güç aktarımı dersi slaytlarından alıntıdır.

     TORK VE HIZ İLİŞKİSİ HAKKINDA BİR SORU

    Şekilde standart bir manuel vites kutusunun ortalama davranışı temsil edilmiştir. İngilizcesi olmayan arkadaşlar için, y ekseni (dikey eksen) yere iletilen gücü, x ekseni ise araç hızını göstermektedir. 1-2-3-4-5 sayıları tahmin edebileceğiniz üzere viteslerdir. Genel eğri (Fz,Ae) diye gösterilen, motorun güç karakteristiğidir. Motor, o eğrinin altındaki her noktada çalışabilir. Vites kutusu kullandığınızda ise o eğrinin altında kalan alanlar, bahsi geçen vites eğrilerinin altında kalan alanlarla sınırlanır. Kırmızı çizgiyi ben ekledim. Aracın 50km/h hızla gittiği durumda tüm viteslerle çalışabildiği görülmektedir. Ben ilk iki vites için yere aktarılan kuvveti çizdim. Gördüğünüz üzere birinci viteste yere aktarılan kuvvet diğerlerine göre çok daha fazla.

    Bunun amacı nedir peki? Hızlanma ve hızı koruma iki farklı durumdur. Hızlanmak için ivme kazanmak, ivme kazanmak için de ciddi bir kuvvet söz konusudur. (F=m.a) Ancak hızı korumak için gereken kuvvet bundan çok daha azdır. İlk dört vites genelde hızlanma vitesleri olduğundan, yere çok daha fazla kuvvet aktarırlar. Beşinci vites ise hızı korumak ve yakıt tasarrufu sağlamak için konulur, aktardığı kuvvet daha azdır. Sorunun cevabı da burada aslında. Grafikte görüldüğü üzere 50km/h hızla 5. viteste seyredebilirsiniz, aracın buna bir itirazı olmaz. Motor sağırlaşması gibi tamamen şehir efsanesi bir komediye inanmıyorsanız sizin de bir itirazınızın olmaması gerekir. Ancak hızlanamazsınız. Ve bu grafiğe göre konuşacak olursak, hızınız yaklaşık 30km/h ın altına düştüğü zaman o vites için sağlanabilecek minimum hızın (Crawling speed denir) altına düşecek ve aracı stop ettireceksiniz.



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Zummet -- 7 Aralık 2014; 22:22:03 >




  • 
Sayfa: 12
Sayfaya Git
Git
sonraki
- x
Bildirim
mesajınız kopyalandı (ctrl+v) yapıştırmak istediğiniz yere yapıştırabilirsiniz.