Sherlock Holmes gibi düşünmek

Sherlock Holmes farazi / ekstrem bir dedüksiyon örneği. Tümevarımsal düşünmeyip çıkarımsal düşünmen gerekiyor. Hipotezler - senaryolar canlandırıp bunlar içerisinden kanıtların gelişimine göre tercihler ve elemeler yapabilmen gerekiyor. Post modernist yaklaşıma sahipler arasında Holmes'un repütasyonu pek iyi değil. Esasında onlar arasında sığ, mekanik veya narsisistik kabul ediliyor. Aslında çok başarılı bir karakter değil bence de Holmes çok fazla yapay. Ekstremize edilmiş İngiliz rasyonalitesi ve züppeliğinin bir karışımı. Zıttı ise Aristoteles'tir (Tümevarım). Aristoteles'in kusuru aklın kısmi gözlemlerden yola çıkarak genelgeçer doğru önermeler üretebileceğini varsayması ve bu sebeple bilginin gelişiminde pek efektif olmaması. Doğrular bozulmaya çok yatkınken doğruda ısrar etmek bilgideki kusurları veya yanlışlığı görmeyi engeller. Holmes daha efektif ama Holmesçi akıl teorik derinlik kazanma konusunda büyük zaafa sahip çünkü statementlar ve sistemsel tutarlıklıkla değil verilmiş vakalarla ilgili. Holmes bir öz üretemez. Olayda kalır. Bu haliyle kendisinden iyi bir fizikçi olmaz. Einstein veya Schrödinger gibi devrimsel nitelikte bir çalışma üretemez. Yazarı öyle kurgulamış bu arada, klasik modele göre yorumluyorum.