Ryzen RAM Hız Aşırtma-Alt Zamanlama Ayarlama Rehberi(3200 Mhz)

nightsniffer · 2018-06-05T17:19:22.0000000+03:00

Arkadaşlar selamlar, Öncelikle fikir vermesi adına; Bu rehberdeki zamanlama ayarlarını yaparak elde edebileceklerinizin bir kısmına buraya tıklayarak daha önce yaptığım Ryzen-Ram Hızı-FPS ilişkisini araştıran incelemeye ulaşarak bakabilirsiniz. Oldukça uzun zamandır böyle bir rehber yazmak istiyordum. Öncelikle birkaç temel bilgi sağlayarak konuya başlamak istiyorum; RAM kitlerinin içerisindeki bellek zarlarını üreten belli başlı bir takım üreticiler vardır, bunlar; Samsung, SK Hynix ve Micron. Samsung; Piyasadaki yüksek kaliteli bellek kitlerinin tamamı Samsung'un B-die yani B tipi DRAM zarlarını kullanarak üretilmektedir. B-Die Ryzen işlemcilerdeki bellek kontrolcüsünün en sevdiği RAM tipidir. Bu bağlamda Ryzen sistem toplarken kesenin ağzını birazcık daha açıp B-die bir RAM almak çok daha makul, çünkü Ryzen işlemcilerde FPS değerleri bellek gecikme değerleriyle fazlasıyla ilişkili. Elinizdeki RAM'ın hangi üretici tarafından üretildiğini ve zar ismini öğrenmek için Taiphoon Burner programını indirebilirsiniz. B-die zarlardan oluşan RAM'ları aratmak adına şöyle bir site mevcut; https://benzhaomin.github.io/bdiefinder/ B-die olduğu garanti olan RAM kitlerinin hızları ve ilgili CL değerleri şu şekilde olacaktır; 3600CL16-3466CL16-3600CL15-3466CL15-3200CL15-C3200CL14 SK Hynix; Piyasada orta şeker olarak satılan soğutuculu RAM'ların neredeyse tamamı SK Hynix'in MFR ve AFR tipi zarlarını kullanmakta. Bu bağlamda uygun fiyatlı ve güzel görünümlü bir RAM alayım dediğinizde elinizdeki RAM'da %99 ihtimalle SK Hynix'in MFR ya da AFR zarları bulunacaktır. Hynix AFR ve MFR birbirlerine benzer nitelikte olsa da AFR zarların Ryzen adına bir tık daha iyi olduğunu söyleyebiliriz. RAM'ınızın içerisindeki çipin hangi markaya ait olduğunu ve hangi zarı içerdiğini öğrenmek için yukarıda da söylediğim gibi Taiphoon Burner programını indirebilirsiniz. Micron; Genelde soğutucusuz olarak satılan 2133 Mhz RAM'lar falan Micron bellek içeriyor. Micron bellek içeren bir RAM'ınız var ise, onu ikinci elde satıp B-Die tipi bir RAM'a geçmeyi tavsiye ediyorum. Gelelim şimdi voltaj bilgilerine; DDR4 RAM'lar soğutulabildikleri müddetçe 1,45V'a kadar hiçbir zarar görmüyor ancak belleğe verilen bu voltaj aynı zamanda işlemcinin bellek kontrolcüsünden de geçtiği için, işlemcinin bellek kontrolcüsünün degrade olması gibi bir ihtimal söz konusu. Bu sebeple ben 1,4V üzeri bir voltaj vermenizi çok tavsiye etmem. Bir şey mi olur? Olmaz. Ancak 6-7 sene sonra örneğin işlemciniz yüksek hızlı bir belleği çalıştıramaz hale gelebilir. Genelde BIOS'larda çok fazla voltaj ayarı olduğundan RAM OC'si için işimize yarayabilecek voltaj ayarlarına bakalım; DRAM Voltage; Maksimum 1,45V'a kadar RAM için bir zararı yok. Ancak 1,45V ve üzeri DRAM voltage değerleriyle işlemcinizin bellek kontrolcüsünün ömrünü azaltma ihtimali mevcut. 1,42 civarı bir voltajı geçmemeye özen gösterin. İdeali de 1,4V. Ayrıca OC yaparken Dram Boot Voltage'nin manual girdiğiniz DRAM Voltage ile aynı olmasına özen gösterin. SOC Voltage; 1,1V gibi bir voltaja kadar bellek stabilitenizi arttıracaktır. Ancak benim işlemcimde 1,08 civarı bir noktadan sonra stabiliteyi bozduğu dahi oluyor. SOC Voltage alanında fazla voltaj=Daha stabil çıkarımı yapamıyoruz. APU kullanmıyorsanız SOC Voltajı asla ve asla 1,1 üzeri vermenizi tavsiye etmiyorum. Bir işe yaramadığı gibi işlemcinin degrade olmasına ciddi oranda sebep olabilecek bir voltaj. Az sonra vereceğim ayarları BIOS üzerinden DRAM Timings kısmından yapacaksınız. ASUS anakartlarda DRAM Timings'e girdiğiniz anda tek ekrandan bütün bu ayarları yapabiliyor olacaksınız. MSI'da DRAM Timings menüsünün alt menülerinin her biri bu ayarlarla dolu. Girdiğinizde bulacaksınız. Gigabyte ve ASRock anakartlarla oynama şansım olmadı. ASRock anakartlarda yanılmıyorsam Manual timings gibi bir şey seçip de zamanlama ayarlarına giriyordunuz. Gigabyte'ta pek bir şey görmedim. Ayrıca burada verilen ayarların büyük ihtimal çalışacak olsa da %100 ile çalışmasının garantili olmadığını düşünerek ayar yapmanızı da tavsiye ediyorum. PC'nin ekranı hiçbir şart altında gelmediğinde BIOS'u resetleyin. Bunun iki yolu var; Bazı anakartlarda tuş mevcut, bazılarında da CMOS Jumper ya da bir tornavida kullanarak BIOS resetlemeniz gerekebilir. BIOS nasıl resetlenir bunu internetten de araştırabilirsiniz. Ayrıca bir stabilite sorunuyla karşılaştığınızda yapmanız gereken şeyleri öncelik açısından sıralayacak olursak; 1-RZQ7-OFF-RZQ5 ile başladığınız ayarları önce RZG5-OFF-RZQ5 sonra da RZQ7-Dynamic Termination OFF(Tam böyle değildi ama OFF içeren tek seçenek var zaten)-RZQ4 şeklinde denemek, 2- Zamanlamaları kafanıza göre birazcık arttırmak 3-Voltajı bir tık daha arttırmak 4-Frekansı bir tık düşürmek(Örneğin 3144'e) Hadi geçelim ayarlara; RAM'ınız Micron Zarı içeriyor ise; DRAM Frequency: 3200 DRAM Voltage: 1,38V SOC Voltage: 1,06V tCL: 17 tRCDWR(Uzun ismi to Write ile biter): 17 tRCDRD(Uzun ismi to Read ile biter): 17 tRP: 17 tRAS: 36 tRC: 64 tRRDS: 6 tRRDL: 9 tFAW: 34 tWTRS: 4 tWTRL: 12 tWR: 20 TRCPage: 0 tRDRDSCL: 6 tWRWRSCL: 6 tRFC: 580 tCWL: 17 tRTP: 12 tRDWR: 7 tWRRD: 3 tWRWRSC: 1 tWRWRSD: 7 tWRWRDD: 7 tRDRDSC: 1 tRDRDSD: 5 tRDRDDD: 5 tCKE: 8 Geardown Mode: Enabled Powerdown Mode: Disabled CMD2T: 1T ProcODT: 60 veya 53 OHM(İlk olarak 53 denemenizi tavsiye ederim, sorun yaşarsanız 60 yapın) RTT NOM:RZQ/7 RTT WR: OFF RTT Park: RZQ/5 RAM'ınız Hynix AFR Zarı içeriyor ise; DRAM Frequency: 3200 DRAM Voltage: 1,38V SOC Voltage: 1,06V tCL: 16(Alternatif olarak biraz daha voltaj verip CAS 14 deneyebilirsiniz ancak muhtemelen stabil olmayacak) tRCDWR(Uzun ismi to Write ile biter): 17 tRCDRD(Uzun ismi to Read ile biter): 17 tRP: 17 tRAS: 30 tRC: 40 tRRDS: 6 tRRDL: 9 tFAW: 34 tWTRS: 4 tWTRL: 12 tWR: 10 TRCPage: 0 tRDRDSCL: 2 tWRWRSCL: 2 tRFC: 430 tCWL: 16 tRTP: 12 tRDWR: 6 tWRRD: 3 tWRWRSC: 1 tWRWRSD: 7 tWRWRDD: 7 tRDRDSC: 1 tRDRDSD: 5 tRDRDDD: 5 tCKE: 8 Geardown Mode: Enabled Powerdown Mode: Disabled CMD2T: 1T ProcODT: 60 veya 53 OHM(İlk olarak 53 denemenizi tavsiye ederim, sorun yaşarsanız 60 yapın) RTT NOM:RZQ/7 RTT WR: OFF RTT Park: RZQ/5 RAM'ınız HYNIX MFR Zar İçeriyorsa; DRAM Frequency: 3200 DRAM Voltage: 1,38V SOC Voltage: 1,06V tCL: 16 tRCDWR(Uzun ismi to Write ile biter): 17 tRCDRD(Uzun ismi to Read ile biter): 17 tRP: 17 tRAS: 30 tRC: 56 tRRDS: 6 tRRDL: 9 tFAW: 34 tWTRS: 4 tWTRL: 12 tWR: 10 TRCPage: 0 tRDRDSCL: 5 tWRWRSCL: 5 tRFC: 470 tCWL: 16 tRTP: 12 tRDWR: 6 tWRRD: 3 tWRWRSC: 1 tWRWRSD: 7 tWRWRDD: 7 tRDRDSC: 1 tRDRDSD: 5 tRDRDDD: 5 tCKE: 8 Geardown Mode: Enabled Powerdown Mode: Disabled CMD2T: 1T ProcODT: 60 veya 53 OHM(İlk olarak 53 denemenizi tavsiye ederim, sorun yaşarsanız 60 yapın) RTT NOM:RZQ/7 RTT WR: OFF RTT Park: RZQ/5 NOT: F/P ürünü olarak aldığım elimdek A-DATA 3000 16-18-18-36-55 RAMlar MFR zar olmasına rağmen hem MFR hem de AFR ayarları çalıştı. Hatta zamanlamaları daha da azaltabildim. Yani burada gördüğünüz değerlerden daha düşük zamanlama değerlerine de sahip olabilirsiniz. RAM'ınız Samsung B-Die içeriyorsa; DRAM Frequency: 3200 DRAM Voltage: 1,38V SOC Voltage: 1,06V tCL: 14 tRCDWR(Uzun ismi to Write ile biter): 14 tRCDRD(Uzun ismi to Read ile biter): 14 tRP: 14 tRAS: 28 tRC: 44 tRRDS: 6 tRRDL: 9 tFAW: 36 tWTRS: 4 tWTRL: 12 tWR: 10 TRCPage: 0 tRDRDSCL: 2 tWRWRSCL: 2 tRFC: 300 tCWL: 14 tRTP: 8 tRDWR: 6 tWRRD: 3 tWRWRSC: 1 tWRWRSD: 7 tWRWRDD: 7 tRDRDSC: 1 tRDRDSD: 5 tRDRDDD: 5 tCKE: 8 Geardown Mode: Enabled Powerdown Mode: Disabled CMD2T: 1T ProcODT: 60 veya 53 OHM(İlk olarak 53 denemenizi tavsiye ederim, sorun yaşarsanız 60 yapın) RTT NOM:RZQ/7 RTT WR: OFF RTT Park: RZQ/5 RAM'ınızın silikon kalitesine göre Samsung B-Die ile en üstteki zamanlama ayarlarını; 12-12-12-12-26-38 gibi bir noktaya çekebilirsiniz. Bunun için biraz daha voltaj vermeniz gerekir muhtemelen ancak böyle bir RAM'ınız varken Ryzen ile alabileceğiniz her FPS'yi almış olursunuz. Değerler 2.nesil için de geçerlidir. Yalnızca ikinci nesilde 14-15-15-15-30-42 falan gibi ana zamanlamalar 1,42 falan gibi bir DDR4 voltajıyla iyi bir B-Die RAM'da 3466 Mhz görebilirsiniz. Öyle bir ayarlama yapmak da güzel olabilir. Ancak ben ne olursa olsun 3200 aşırı düşük gecikme değerlerine sahip bir RAM'ı hepsine tercih ederim.

128MilyarDolar

Yarbay

5821 Mesaj

Ryzen RAM Hız Aşırtma-Alt Zamanlama Ayarlama Rehberi(3200 Mhz) (4. sayfa)