Nokia E90 incelemesi-Fotoğraflar/SSS/Problem çözümleri vb

Vipracing

Yarbay

8680 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Arkadaşlar merhaba,

Daha henüz tam bitirememiş olsam'da (fotoğraf,karşılaştırma,video ve örnekler ile screen shotlar eklenecektir) Nokia E90 inclememin 'Beta' versiyonunu yayınlamaya karar verdim

Zira dün yayınlıyacağımı söyledi isemde yayınlıyamadım bari daha fazla geç kalmasın.

Yazıma başlamadan önce bu cihazın ana konusunu paylaştığımız sayfanın linkini vereyim : E90 Ana konusu / Haberler linki

Daha sonra'da Ereyona bir teşekkür edeyim.Eğer onlar olmasaydı ben (Ana konu başlığı altında da belirttiğim gibi) Nokia shoplardan fahiş fiyata bu cihazı şu an almıyacaktım.En az 3-4 hafta bekliyecektim .Ereyonun son derecede dürüst fiyat&satış politikası ile cihazıma 3 iş günü içinde kavuştum epeyice bir para da tasarruf ettim.Çalışan ve destek olan arkadaşlara'da bir kere daha teşekkür edeyim ve yazıma başlıyayım.

Nokia E90 ambalaj :

Gayet derli,toplu boyutları beklediğimden daha küçük olan ama kesinlik ile 'elegan' yapıda ki kutunun fazla göz alıcı renklerden seçilmemiş olan bir renklendirmesi , biraz da minimalist bir tasarımı var.İçi yeterli koruma sağlayacak şekilde tasarlanmış ve her şey yerli,yerinde.

Alt ve üst bölüm olarak 2 parçalı tasarlanmış kutunun içeriği :

- Nokia E90 cep telefonu
- Nokia HS-47 stereo kulaklıklar
- Nokia hızlı başlangıç klavuzu
- Nokia E90 kullanım klavuzu (Tamamı Türkçe)
- Nokia E90 presentasyonu ,Pc suite vb gibi yazılımların olduğu DVD
- Nokia DKE-2 mini usb to usb data kablosu (bu speklerde her hangi bir başka data kablosuda kullanabilirsiniz herhangi bir özelliği yok)
- Nokia AC-4E şarj adaptörü
- Nokia 512mb microSD (ve SD adaptörü)
- Nokia BP-4L pil (E61i ninde kullandığı 1500 mAh lik yüksek güçlü pil)

Not : Kutu içeriğinde herhangi bir masa üstü standı ya'da taşıma kılıfı bulunmamaktadır.

Nokia E90 incelemesi-Fotoğraflar/SSS/Problem çözümleri vb

Bu yazıda incelenen cihazın yazılım(firmware) sürümü :

V 07.24.0.3
12-06-2007
RA-6
Nokia E90 11

Kullanılan hat :Turkcell

Hemen,hemen ilk çıktığından beri Nokia Communicator serisini severek kullanırım,bu seriye ek olarak SE nin tüm P serilerinide kullandım ve beğendim(P990i hariç.Onu bir türlü beğenemedim).İşin kısacası Win mobile li cihazlarda dahil olmak üzere bir çok cihazın sahibi oldum,bu konularda iyi kötü deneyimim,tecrübem ve fikrim oldu.

Tüm sadık Communicator kullanıcıları gibi bende büyük bir heves ile E90 nın gelişini bekledim.Çünki bize vaad ettikleri bu güne kadar yapılmış olan tüm Communicator serilerinden fazlasyıdı.Peki verebildimi?
Gelin beraberce inceleyelim ve kendi kararınızı kendiniz almadan önce cihazı deneyerek verin zira ne kadar objektif bakmaya çalışsam da pek çok şey kişisel görüşüm ve zevkim ile alakalıdır.
Bildiğiniz gibi zevkler ve renklerde farklıdır o yüzden kimseyi 'yanlış yönlendirmek' istemem ;)

Ben son göz ağrım E61 den sonra bu cihazı severek kullanıyorum genel olarak ta tamda 'beklediğimi' aldığımı söyleyebilirim.Tabiki eleştrilecek yanları da yok değil.(Beğenmesem zaten bu gün satılıktı bundan emin olabilirsiniz.)
Bazı teknik detaylar ve bilgileri yazarken kaynak olarak Michalın yazı&görüşlerinden yararlandım zira hem güvendiğim hemde görüşlerini paylaştığım bir kişidir kendisi.Diğer teknik detaylar için Nokia nın çeşitli site ve forumlarından da (Aplikasyon geliştiricileri vb) faydalandım.

İncelememi iki ana bölüme ayırdım.
Birinci bölümde daha çok donanımsal özelliklere ağırlık verdim.İkinci bölümdede yazılıma.

Bölüm I : Donanım

Nokia Communicator kısa tarihçe :

Sadık bir kullanıcı kitlesine sahip olan Communicator 10 yaşına 11 inci modeli ile girdi,
Nokia E90 .Bundan önce 1997 den itibaren çıkmış olan modeller sırası ile :
9000,9000i,9110,9110i,9210,9210i,9290,9500,9300 ve 9300i ile bu yazıda inceliyeceğimiz E90.Nokianın Symbianı ilk kullandığı modeli ise 2001 de çıkan 9210 dur (Daha önceki modeller kullanıcılar arasında işletim sistemlerininde adı olan : Geos Communicatorler olarakta tanınır).9210 dan en son çıkan 9300i ye kadar olan model segmentinde kullanılan işletim sistemide Symbian series 80 dir ve sadece Communicatorlerde kullanılmıştır.

E90'da ise bir çoklarına göre radikal bir karar olan : Symbian S60V3 işletim sistemi kullanılmaya karar verilmiştir.Bu işletim sistemi bilindiği üzere güncel N serisi (N95,N93i vb) ve E serisinde (E61/i,E70 vb) kullanılan 'ölçeklendirilebilir' ara yüze sahip son derece 'stabil' ve gün geçtikçe program sayısı&desteği artan versiyonudur.Çoklu işlem yeteneği,en son donanımsal özelliklere izin vermesi,rakiplerinden daha iyi hafıza yönetimi vb gibi bir çok özelliği ile 'gerçek mobil işletim sistemi' olarak ön plana çıkmaktadır.

Bu işletim sistemi Nokianın bundan sonra 2-3 senede bir değilde (Arada çıkan 'i' modellerini saymıyorum zira temelde aynı cihazlar) daha sık aralıklar ile cihaz çıkarabileceğine'de bir işaret olarak algılanabilir.Zira S80 platformunu artık terk ettiler.Tek sorun : İç ekran için 3 üncü parti yazılım yapan firmaların desteğinin henüz az olması.Bunun da zaman ile aşılacağını tahmin ediyorum.

Dökümantasyon :

Beraberinde tamamı Türkçe olmak üzere hızlı başlangıç ve kullanım klavuzları geliyor.Türkiye versiyonunda başka bir dilde klavuza yer verilmemiş.Daha farklı dillerde klavuzu incelemek isteyenler Nokia nın sitesinden komple.pdf sini indirebilirler. (Türkçeside mevcut) Tahmin edebileceğiniz gibi kullanım kalvuzunda oldukça detaylı bilgiler mevcut ama 'derinlemesine' bilgiler / problem çözümleri içi çok yeterli değil.(Olmamasıda normal zira ülkeden ülkeye , operatörden operatöre bile sorunlar birbiri ile aynı olmayabiliyor )

İlk açılış :

Cihazımıza klasik olarak sim kartımızı (Sim kartını takmassanız hatsız olarak sadece pda özelliklerini kullanabilirsiniz) yerleştiriyoruz daha sonra pilini takıp arka kapağını kapatıyoruz.Hafıza kartınıda sol altta konuşlandırılmış yuvasının kapağını açıp yerine taktıktan sonra cihazımızı açmaya hazırız demektir.
E90 nın sağ üstteki minik güç düğmesine biraz basılı tutarak cihazımızın ilk açılışını gerçekleştiriyoruz.Cihaz sizden tarih,saat gibi bilgileri isteyecektir.Bunları yazdıktan sonra isterseniz cihazın önünüze gelecek olan 'demosunu' izleyebilirsiniz.

Cihaz bu aşamada artık normal kullanıma hazırdır.
Not:Turkcell in çoğu yeni nesil sim kartında internet,mms,wap gibi ayarları hazır durumda geliyor.Yinede sistem sizin cihazınıza göre ayarları sms ile atabilir.Bu durumda eğer cihazınız doğru çalışıyor ise sms ile gelen ayarları tekrar kurmanıza,el ile ayarları girmenize gerek yoktur.Ben takar takmaz doğru ayarlar olup olmadığını denedim ve herşey problemsiz çalıştı.

Malzeme kalitesi / Kasa :

Benim Communicator serisinde şu ana kadar gördüğüm en iyi malzeme kalitesine sahip.Gerek dışı,gerekse de klavyesi ve ekranı son derecede iyi malzemeden yapılmış.Bu konuda herhangi bir eleştrim yok.Cihaz gerçektende üst uç bir pda/telefon olarak duruyor (Oyuncak yada kötü plastik gibi malzemeler ile üretilmiş cihazlar ile yakından uzaktan alakası yok)
2 rengi var.Birisi Mocha (Koyu kahve rengi /siyah) diğeri ise Red yani kırmızı.Türkiyeye şu an için sadece Mocha olan modeli geliyor (Zaten Türkiye versiyonu E90 ların Mochadan farklı olan kırmızı/red in product code unu henüz bulamadım.Sanırım kırmızı/red versiyonu daha ileri tarihte gelicektir.)
Kişisel not: Yeni Nokia 'Luna' nın elimde ki 'hissini' daha çok beğendim.Ama bu tipte bir malzeme kullanılsaydı malesef E90 nın ağırlığı oldukça artardı.

SE P serileri ile kıyaslanmıyacak kadar iyi diyebilirim malzeme kalitesi için.N95 den ise daha iyi olduğu 'hissini' veriyor.
Klasik diktörgen görünütüsü dış yüzeyde ki ekranı ve tuş takımını çerçeveleyen şık bir krom benzeri malzeme ile çevrelenerek değiştirilmiş..Bu çerçeve telefonu daha şık ve kibar gösteriyor ayrıca teknolojik cihazların sahip olduğu o soğuk' görünüşüde kırıyor.Şu ana kadar gördüğüm en şık Communicator.
Dış yüzden iç yüze geçmeyi sağlayan krom görünümlü menteşeleri ben çok beğendim.Son derecede sağlam ve güzel bir malzemeden yapılmış.Rahat,rahat 'laçka' olucak bir malzeme&düzenek görünümünden uzak.(Malzeme ham kromdan yada başka bir alaşım üstüne kaplama yapılmışta olabilir tam bilemiyorum ama belirttiğim gibi çok şık ve sağlam)Bu tipte üretilmiş cihazlar arasında gördüğüm en güzeli diyebilirim.

Krom menteşelere sahip olan ekran kısmı açılır açılmaz klavyeye 'klik' diye bir ses ile ilk aşamaya geçiyor ve 90 derece açı ile duruyor 2 inci ayarında ise 180 derece açı ile duruyor.Açıkcası 90 derece açı pek kullanışlı değil 2 inci ayar segmesi olan 180 derecede bazı özel durumlar dışında kullanışlı değil.Ama korkmayın her ne kadar '2 klik' yani ayar segmesi varmış gibi görünsede 90 derece ile 180 derece arasında her hangi bir açıya ekranı rahatça ayarlayabiliyorsunuz.Ben hep 110 derece gibi bir açı ile cihazı kullanıyorum herhangi bir öne yatma,arkaya yatma eğilimi yok yada sırtı herhangi bir yere değmiyor&zorlanmıyor.

Cihazın alt yüzeyinde ise dört adet minik plastik ayak var.Bu ayaklarda kullanılan malzeme sayesinde E90 nın kayması ve lensinin çizilmesi zorlaşıyor, ek olarak altta konuşlandırılmış hoparlörler içinde yeterli aralık kalıyor.

Boyut :

Ağırlık: 210 g

Boyutlar: 132 x 57 x 20 mm

Bu tipte smart phone kullananlar özellik ilede 9500 den terfi edicek olanlar için cihazın 'büyük' gelmemesi olası.İlk defa kullanıcak olanlar ise doğal olarak büyük bulabilirler.Bana P990i den biraz büyük geldi ama 9500 den sonrada küçük geldi.Yaptığı işe,malzeme kalitesine göre bence gayette uygun boyutlarda.(Hatta ilk incelediğimde tahminimden oldukça ufak olduğunu görünce şaşırmıştım.Her ne kadar kağıt üstünde boyutları belli olsada özellik ile ilk defa bu tipte bir cihaz alıcakların görüp,inceleyip almasını tavsiye ederim).Bundan daha küçüğü olrumu?Her halde olur.Ama malzeme kalitesi ve özellikler den ödün vermeden,iç ekran alanından tasarruf etmeden bunun pek olanaklı olduğunu en azından
şu an için zannetmiyorum.
Kısaca : Ben memnunum.Daha hafif,daha küçük olsun diye daha azı ile 'yetinmek' istemezdim.

Dış ekran :

Eski Communicatorlerde dış ekran sadece basit ve temel fonksiyonları içeren sıradan bir ekran demekti.E90 da ise tam teşekküllü bütün fonksiyonlara erişebildiğiniz güncel bir telefona sahip olduğunuzu hemen his ettirecek,iyi performans vericek şekilde yapılmış.16 milyon renk destekli ve 240x320 pixel çözünürlüğünde.Bu da demek oluyorki S60V3 için yazılmış tüm programlar bu ekran ile uyumlu.Geleneksel N serisi ve diğer serilerde olduğu gibi ekran dikey olarak tasarlanmış.

Dış ekran yapısı gereği örneğin N73 e göre fiziksel olarak biraz daha küçük : 30x40mm.(Belki hipermetroplar için bir sorun olabilir) çözürünlüğün aynı olması ama biraz daha fiziksel küçüklük bence bir eksiklik değil.Yine de kişiden kişiye değişebilen bir kavram olduğu için yorumu da kullancıdan kullanıcıya göre değişebilir .

Normal olarak kullanımda fontlar vb son derecede keskin ve okunaklı 16m destekli ekranda görsel olarak farkını ortaya koyuyor.Yinede tam bir 'Communicator' deneyimi yaşamak için büyük ekran doğal olarak çok daha fazlasını sunuyor.

Buraya ufak bir not düşelim : İç ekran ile (çözünürlüğü) ile uyumlu olmayan pek çok 3 ünü parti java uygulaması ve program var.İyi haber tüm bu uygulamaları dış ekranda çalıştırabilecek olmanız.Kötü haber ise kapağı açar açmaz iç ekranda ya küçük olarak yada hiç bir şekilde uygulamaları çalıştıramayacak olmanız.Symbian S60V3 ölçeklendirebilir olduğundan popüler programların bu ekran (iç ekran) çözünürlüğüne göre düzenlenmesi görece basit ve pek çoğu güncellenmeye başladı bile.

Yeni yazılan pek çoğu ise sdk larını Nokia dan aldıktan sonra iç ekranına uyumlu şekilde yapıcaklarından pek şüphem yok zira büyüğü küçültmek&ölçeklendirmek her zaman çok daha basit.
Örnek vermek gerekir ise benim çok beğendiğim Virgin nin Spodtronic (internet radyosu,podcast uygulaması vb) cihazın ön yüzünde çalışırken kapağı açtığınız anda bu çözünürlüğü ve modeli desteklenmemektedir diye bir mesaj verip çalışmıyor.Bu yüzden bu tipteki aplikasyonları cihaz 'ön yüzünden' çalışıtıyorum.
Sonuç: Bütün S60V3 programları ile uyumlu ve güzel bir ekran.

İç ekran :

Değişik tema :

İç ekran kesinlikle mükemmel. 16 milyon renk destekli ve 800x352 pixel çözünürlüğünde (24 bit) kontrast seviyesi ve performansı özellik ile filimlerde ve fotoğraflarda 'göz okşuyor'.Bir mobil cihazda u güne kadar gördüğüm en iyi ekran.
Cihaz da 4 seviyeye sahip aydınlatma var ve bu aydınlatmayı klavye üstündeki tuştan ayarlıyabiliyoruz.Ben orta seviyede kullanıyorum.

Ayrıca bu büyüklükte bir ekranda bu piksel yoğunluğu gayette 'keskin' sonuçlar veriyor.Cebimde bir mini HD player&plazma varmış gibi his ediyorum.Özellik ile Apple sitesinden indirebileceğiniz 1080P HD filim fragmanlarını doğru şekilde çevirirseniz (Ayrıca bahsedilecek) E90 ile vericeği performansa bayılacağınız garanti.
Yinede class 2 kartların yavaşlığı burada bir kaç fps 'kaçak' olmasına neden oluyor diye düşünüyorum.Zira aynı filimi ram den seyrettiğimde bu kaybın yaşanmadığını gözlemledim (çok küçük bir fark ama dikkatli bakılınca anlaşılabiliyor)

Bunun da çözümü : Class 4 yada daha iyi Class 6 kartlardan almak.
Ayrıca bu iç ekran döküman görüntülemek,mesaj okumak, pdf lere göz atmak,web de gezinmek için de nerede ise ideal (taşınabilir cihazlar arasında boyut/performans olarak ) zira çoğu zaman alt araç çubuğunu ya çok az yada hiç kaydırmak zorunda kalmıyacaksınız.Bu da tüm bu programların diğer cihazlara göre oldukça 'konforlu' kullanılabilmesi demek.

Dış ekrandan iç ekrana geçiş :

E90 nın başka bir güzel tarafı /diğer Communicatorlerden ayıran özelliğide her iki ekranda da aynı işletim sistemini kullanması ve dış ekrandan iç ekrana geçiş yaptığınızda çalışmanıza kesiztisiz devam edebilmeniz.
E90 dan önce bildiğiniz gibi telefonun ön yüzü/ekranı son derece basit/temel fonksiyonları yerine getirebiliyordu (9500 serisinde kullanılan en gelişmiş S40 arayüzünde bile nispeten kırpılmış özellikler vardı).E90 böyle değil!

Ön yüzde cihazın beraberinde gelen tüm orijinal ve 3 üncü parti yazılımların hepsine ulaşabiliyor&kullanabiliyorsunuz ek olarak ön yüzde açmış olduğunuz bir programın iç ekranda da kesintisiz olarak eş zamanlı kullanabilme (iç ekrana göre genişletilmiş görüntü ve ekstra özellikler ile) şansına sahip oluyorsunuz.

Eski Communicatorlerde işletim sistemleri farklıydı.Kapak açılıp geniş ekranın aydınlanması mili saniyeler içinde gerçekleşiyordu.E90 da bu süre 1 sn civarında.Bunun nedenide aynı arayüzü hemen ölçeklendirmesi (değişik duvar kağıtlarını kontrol etmesi vb) ve pozisyonunu değiştirmesi.(Bilgisayarınızın ekran çözünürlüğünü ve masa üstünü aynı anda değiştirdiğinizi düşünün.) Açıkcası ben daha uzun bir süre olur diye tereddüt etmiştim fakat cihazın hızı ve bu hali ile optimizasyonu dahi gayet tatmin edici ve akıcı.

Klavye :

Türkiye versiyonunda doğal olarak Q düzeneğine sahip Türkçe klavye mevcut.Bu da yurt dışından getirilen telefonlara göre bir avantaj oluşturabiliyor.Malzeme kalitesi iyi.Tuşları 9500 den biraz daha küçük. (990i gibi cihazlardan ise belirgin şekilde büyük&rahat).
Klavye ye biraz alışmak gerekli.Açık söylemek gerekir ise ilk gün 9500 den sonra E90 nın klavyesini biraz yadırgadım.Daha kullanışsız ve parmaklarıma verdiği sert tepkiyi 'daha hissiz' buldum.Hatta bu his meselesini biraz ileriye götürdümdedenilebilir.
Benzetmek gerekir ise E61 den biraz daha sert&az tepki veren bir tuş takımı diyebilirim.

Güzel haber ise : Klavyeye bu gün daha çok alıştım.Yinede space tuşu bana halen sert geliyor.Klavye malzemesinin kalitesi gayet iyi.Tuşlar parmağın değiceği yere göre yükseklik farkı oluşturmak için alttan yukarı doğru hafif bombe oluşturacak biçimde tasarlanmış. Ayrıca 9500 ve E61 serilerinde olduğu gibi hepsi aynı yükseklikte değil çok hafif bir açı ile birbirlerinden ayrılmışlar sanki hafif bir set varmış gibi ekrana yaklaştıkça artan bir yükselme varmış gibi algılanıyor.

Bu da başka tuşlara yanlışlık ile basmayı bahsi geçen modellere göre daha zorlaştırıyor.

Tuşların verdiği his biraz sert olsada olumlu yani hemen hiç sağa,sola oynamamaları ve oldukça stabil & sessiz olmaları (Elde sallanınca bazen çıkan ufak tefek tuş takımı seslerinin hiç birisi bu cihazdan çıkmıyor/çıkacak gibide durmuyor)
Geniş bir enter tuşu olmasını beğendim.Hızlı erişim tuşlarıda gayet iyi ( Hızlı erişim tuşları : Masaüstü,Rehber,Mesajlar,Web,Notlar,Ajanda,Uygulamam ve Nokia menü tuşu).Hızlı erişim tuşları klavyeden çok ince ve şık bir krom şerit ile ayrılmış.5 yönlü navigasyon butonuda iyi.

Son bir sözde iç klavyenin arkadan aydınlatmasına: Malesef çok iç açıcı bir performansı yok.Çok çok karanlık yerlerde ışık sensörününde yardımı ile biraz bir şeyler aydınlatıyor ama ekrandan klavyeye yansıyan ışık daha fazla diyebilirim.Dolayısı ile çok karanlık yerlerde iç ekran ile rahat bir şekilde klavyeyi kullanıp bir şeyleri yazmak pek de beklediğim kadar konforlu değil.( Bu konudaki performansı vasatı geçemez )

İp ucu : Caps Lock için : 2 kere hızlı biçimde Shift tuşuna basın.

İşlemci :

Nokianın diğer yüksek performanslı üst uç modellerinde kullandığı son derece de güçlü bir işlemci olan TI OMAP 2420 işlemci kullanılmış.Bu işlemci (ARM 11 mimarisi) 330 mhz saat hızında ve son derece de hızlı.Öyleki S60V3 FP1 yazılımının da yardımı ile çoğu ppc nin 400mhz+ işlemcileri ile eş değer sonuçlar alabiliyor.(Floating point testlerinde alınan sonuçlar N95 ile hemen,hemen aynı.)
Sonuç : Mükemmel performans.

Hafıza :

Kullanıcı verileri ve uygulamalar için 150 MB'a kadar serbest hafıza diye belirtiliyor Nokianın sitesinde.Bu da şu ana kadar çıkmış ve piyasada olan hemen tüm cihazlardan fazla miktarda hafıza demek.Toplam işletim sistemi dahil kullanılabilir Ram miktarı ise :128 mb.Kullanıcıya ayrılmış olan 'free' yani serbest ram miktarı ise 80 mb.
Bu miktarda 'bol' ram in faydalarını da cihaz ile multitasking yaparken fazlası ile görebiliyoruz.Şu ana kadar hafıza ile ilgili hiç bir probleme rastlamadım.Hafıza yönetiminide bu firmware (ilk firmwarelerden) ile dahi iyi buldum.Diğer başarılı E serilerinde olduğu gibi bu cihazda bu yönden oldukça başarılı.('Ağır' .pdf lerde dahi problem yaratmadı)

Hafıza kartı :

E90 microSD olarak bilinen türdeki hafıza kartlarını kullanıyor.(Aynı zamanda microSDHC modellerinide)Hafıza kartına telefonun pilini çıkartmadan arkadan kendi kapağının içinden erişilebiliyor.Cihaz çalışırken hafıza kartını çıkartıp değiştirmekte(hot-swappable) son derece kolay bir biçimde gerçekleştiriliyor. (Lütfen dikkat!:Çok kolay bir biçimde karıştırılıyor miniSD değil! microSD kullanıyor cihaz)

Cihaz ile beraber gelen microSD adaptörü ile hafıza kartı herhangi bir standart SD destekli hafıza kartı okuyucusu tarafından'da okunabiliyor.
Şu an 2gb dan yukarı microSD bulamadığımdan dolayı bu miktarda bir kart ile yetiniyorum.Turanlı ile konuştuğumda 4gb Sandisk microSD lerin yolda olduğu yakın zamanda stoklarına gireceği söylendi.Bende bir tane kendim için ayırttım.

E90 şu anki yazılım versiyonu ile 8gb microSD leri kullanabiliyor.İleride bir tanede 8gb almak istiyorum zira yanımda bol miktarda fotoğraf,video ve mp3 taşımayı seviyorum.6gb ve 8gb ölçüsündeki Sandisklerin yurt dışında Eylül sonunda piyasaya çıkması bekleniyor.
(microSD ler şu an için 32gb kadar ölçülere destek veriyor.) Bir başka bilgi daha ekliyeyim :

Şu an satılan çoğu 1 ve 2 gb microSD ler Class 2.Yani nispeten yavaş versiyonu.Class 4 ve class 6 ise (numerik olarak büyüdükçe hızlanıyor) daha hızlı.

Class 2 = 2MB/s
Class 4 = 4MB/s
Class 6 = 6MB/s

Not: Almış olduğum Sandisk 2 gb microSD class2 ama cihazın beraberinde gelen 512 mb karttan hızlı.4 gb lar ise (Sandisk) microSDHC standartında oldukça hızlı kartlar olucaklar.Hızlı kartın sadece veri transferine/yazmaya katkısı yok hafıza kartından kullanılan programlardan tutun işletim sisteminin ara yüzüne kadar pek çok pozitif etkisi söz konusu.

Fotoğraf&Video :

E90 CMOS sensöre sahip 3.2 megapixel çözünürlüğünde (2048x1536 piksel) led flaş destekli bir kamera ile geliyor.Bu aynı zamanda 'iş serisi' cihazlarda (Communicator,E serisi vb) kullanılan en yüksek çözünürlüklü kamera.Benzeri rakip markaların modelleri ile de baş edebilecek kalitede.Cihazın kamerasının lensi sabit fokal uzunlukta başka bir değiş ile 'zoom' özelliğine sahip değil (Dijital zoom u zoom dan saymıyorum)

Cihazın lensi Carl Zeiss değil.Açıkcası : Bu tipteki donanımlarda kullanılan 'lensin' ciddi bir fark yaratacağına inanmıyorum diyebilirim(plastikten yapılmadığı sürece)

Sahibi olmadığım halde kullanmış olduğum&tetkik ettiğim çoğu kameralı cihaz ile karşılaştırdığımda daha kötü ya'da iyi diyemiyorum.Benden geçer not alır .

Bu arada kamera düğmesinin yeri ve fonksiyonu&hissini hiç beğenmedim.cihazın en rahatsız olduğum kısımlarından birisi (Belkide birincisi) bu düğme.Hem güvenilir değil hem de performansı&hissi kötü.Özellik ile video ve fotoğraf çekerken doğru dürüst cevap versin diye az uğraşmadım.

Cihazın görüntülü konuşma için olan ikincil qcif çözünürlükte kamerasıda iç kapakta ekran kısmının sol üstünde.(Tabiki deneyemedim)

- Cihazın renk doygunluğu (Saturasyon) iyi seviyelerde.Her hangi bir 'abartma' yok.Hemen her dijital makine gibi kırmızılarda biraz şaşırıyor (ki bu doğaldır)

- Beyaz dengesi (WB) ışıklı ortamlarda çok şaşırmıyor hatta çoğu zaman iyi bile denilebilir ama yapay ışıklı ortamlarda el ile ayarlamakta büyük fayda var.Ayrıca koyu kapalı havalarda daha deneyemedim.

- iso default olarak otomatikte geliyor buda ışık azaldığında cihazın iso yu hemen yükseltmesi demek.Yükselincede malumunuz 'kumlanma' ve detay kaybı çokca yaşanabiliyor.Bu yüzden el ile min iso da tutmak görsel olarak en iyi performansı veriyor.

- Kontrast ortalama bir değer sunuyor aynı şeyi keskinlik içinde söylemek mümkün.

- Otomatik odaklama yüksek kontrastlı sahnelerde fotoğraf düğmesinin de yardımı ile! (Gerçekten kötü bu düğmenin tasarımı ve fonksiyonu) bazen bir işkenceye dönüşebiliyor.Enteresan bir şey keşfettim :
Cihaz kesinlik ile otomatik sahne moduna bırakılınca otomatik odaklamada daha fazla zaman kaybediyor&sorun yaşıyor.Misal : aynı sahneyi auto ayarında ve manuel el ile ayarladığımda (auto yerine manzara moduna aldığımda) manuel ayar ile çekim süresi kesinlik ile çok daha hızlı.

- Class2 hafıza kartı olmasına rağmen karta fotoğraf yazmada herhangi bir problem/belirgin/rahatsız edici bir yavaşlık söz konusu değil.

- Cihazda kendi klasmanındaki cihazlardan fazla miktarda PF ( Purple fringing / Yüksek kontrastlı yerlerde 'mor' saçılması/mor hareler) ya'da kötü bir CA ya rastlamadım.Bana göre her şey normal sınırlar içinde.Fazla bir geometrik bozulmada gözlemlemedim.

- Video çekim performansı ise multimedia ağırlıklı tasarlanmamış olsada bir çok cep telefonuna göre iyi performans veriyor diyebilirim:
AAC audio 48 khz mono ses ve MPEG4 formatında maksimum VGA yani 640x480 çözünürlüğünde 30 kare/sn TV kalitesinde çekim yapabiliyor.Dijital video stabilizasyonu sanırım efektif.Zira kayıt düğmesi ile boğuşurken bile! ciddi olarak sallamama rağmen video lara bunu pek yansıtmadı.
Yanlız kuşkulandığım bir şey var şu an için bunu ispat edemiyorum yeni hafıza kartımın gelmesini beklemek zorundayım (Tamam bu konuyu birden fazla dile getirdim ama dayanamıyorum!): Maks çözünürlükte video çekince hafıza kartının class 2 olmasından dolayı 30 fps nin altında kayıt yaptığına inanıyorum.

Bunu yeni kart ilede deneyim sağlamasını yapacağım (Benzer bir durum hafızadan iç ekranda full çözünürlükte video oynatıncada yaşadığıma inanıyorum.Zira ram de sakladığım video da fps düşmesi yaşamıyor ken aynı video yu hafıza kartına kopyalayınca bir kaç fps düşme olduğunu gözlemledim bunu da hafıza kartının class 2 olmasına bağlıyorum)

Sonuç: Bence iyi denebilecek bir video performansı var kamerasıda sınıfı geçer ama fotoğraf öncelikli cihazların kamerası kadar iyi performans beklemeyin.(Bu konuda SE P990i nin bir adım gerisinde,halen kullanmakta olduğum Samsung D900 den iyi N93 gibi cihazlar ilede eş değer performans gösteriyor diyebilirim)

FM radyo / MP3 / Kulaklık

Bir başka Communicator ilkide E90 nın FM alıcılı bir radyoya sahip olması.Yanlız malesef RDS desteği yok.Beraberinde verilen Nokia HS-47 stereo kulaklıklar anten görevide görüyor ve bunlar takılmadan radyoyu çalıştıramıyorsunuz.

Aslında bu diğer telefonlarda da alışık olduğumuz bir durum ama gönül hep daha fazlasını istiyor.Bende isterdimki böyle bir cihazın ekranın bir köşeside radyo antenine ayrılsın ve kulaklık takılmadan radyo açılıp hoparlörlerden dinlenebilsin.

Radyo otomatik yada el ile istediğiniz kanalları rahatça bulabiliyor,hafızaya alabiliyor&hafızadan çağarabiliyor,favorilerinizi düzenlemenize izin veriyor.Ara yüzü oldukça sade.Çekim kalitesinde herhangi bir sorun yaşamadım ses içinde aynısı geçerli.Vasat bir arayüze sahip bilindik bir radyo donanımı.

MP3 playerda diğer E serilerinden alıştığımız ara yüze sahip.Ses performansı fena değil.Her hangi bir dip gürültüsü (rahatsız edecek vb),bozuk,kulak yırtan tiz,distorsiyona giren bir bas perfomansını kendimce referans yaptığım mp3 lerimde yaşamadım.Bu konuda sınıfı geçer.Görsel olarak çok basit kalan player bence 3 üncü parti yazılımcıların mp3 player uygulaması ile değiştirilmeye aday standart yazılımlardan birisi.(En basitinden album art cover vb desteği gelmesi lazım)

Bu konuda Nokia nın müzik özellikli cihazlarının doğal olarak gerisinde SE P serisininde çok olmasada gerisinde.Ama kötü diyemem.Ancak 'günü kurtarır' bu hali ile.

Kulaklık : HS-47 stereo kulaklıklardan açıkcası çok memnun olduğum söylenemez.Bana göre performansı ancak vasat sayılabilir.Tabiki bu 'müzik' öncelik li bir telefon değil ama Nokianın high end cihazı.SE nin kulaklıklarını hep daha fazla beğenmişimdir.
Bu yüzden 2.5mm to 3.5 mm bir çevirici alıp (HS-47 stereo kulaklıklar 2.5 mm dir) Sennheiser CX 300 kulakları satın alıp, deneyip bu konuyu bir kere daha revize etmek,performansını görmek istiyorum.Bence kesinlik ile pozitif bir katkısı olucak.

Telefon arayüzü / Ses performansı

Cihazın ön yüzü bildiğiniz gibi standart bir S60V3 yazılımına sahip.Dolayısı ile kullanması kolay (özellik ile Symbiana alışık olanlara daha da kolay gelicektir) tuşlar ve her şey normal konvensiyonel bir telefon ile aynı rahatlıkta&hızdakullanılabiliyor.

Turkcell hattım ile yaklaşık 45 dk boyunca yapmış olduğum (zor çeken yerler dahil) görüşemelerde her hangi bir probleme rastlamadım.Ses gayet temiz duyuluyor karşı tarafta (bende kendi cihazımı aradım denemek için ;) ) aynı şekildebeni rahatça duyabiliyor.Her hangi bir yankılanma ,statik ,vb zor duyulma gibi sorunları yaşamadım.

Cihazın çekim gücüde iyi.Bundada herhangi bir performans kaybı yaşamadım (özellik ile Faraday kafesi görevi gören yerlerede girdim)

Dış hoparlörlerinde performansı gayet iyi.Her ikiside doğal olarak 'sağır' edecek kadar güçlü değiller ama yeteri kadar yüksek volume ulaştıklarını düşünüyorum.Cihazın kendi normal hoparlörünü en yüksek volumun 2 kademe altında kullanıyorum en üst 2 kademede beni biraz rahatsız edecek kadar yoğun ses verebiliyor.

Pil performansı :

Nokia BP-4L pil ve Symbian kesinlik ile iyi bir ikili oluşturuyorlar.Her ne kadar bu konuda konuşmak erken olsada henüz ilk şarjımda olduğumu ve pilin saatlerce uğraşmama rağmen henüz 1 kademe düştüğünü söylesembaşka bir şey söylememe gerek kalırmı bilmiyorum?
Elbetteki pil göstergesi ve pil perofmansı linear bir orantı çizmiyor.Ama E61/i kullanıcıları ne demek istediğimi gayette iyi anlıyorlardır.Zira tamamen eş edeğer bir performans sergiliyor.Normal kullanımda bu pil ömrü 1 haftaya kadar bile uzayabilir.Ağır kullanımda ise çok rahat 3 gün seviyelerine ualaşabilir (Tabiki sinyal kaliteside önemli)

Not: Ben umts çift mode özelliğini devre dışı bıraktım zira bildiğiniz gibi ülkemizde bu özellik şu an için kullanılamıyor.

GPS :

N95 den sonra (Toplamda 3) 2 inci olarak piyasaya verilen Nokianın tümleşik GPS chipsetine sahip cihazı.Cihaz popüler ve hızlı olan SIRF STAR III chipseti yerine TI(TI=Texas Instruments) Navilink chipsetini kullanıyor.
Chipset üreticisinin linki

Otoritelerinde belirttiği gibi bu chipseti SIRF STAR III kadar hassas ve hızlı değil.Ama kötüde değil.Bahsi geçen yazılım versiyonuna sahip E90 da (yani bu yazıdaki güncel firmware/yazılım versiyonu) henüz N95 in en son yazılım versiyonu ile güncellenmiş işletim sistemindeki yazılımsal AGPS desteği yok.Bu da demek oluyorki : GPS uydularını kilitlenme süresi bir kaç dakika ile bazen 9-10 dk kadar uzayan can sıkıcı bir beklemeye neden olabiliyor.Gerçi benim testimde hiç biri 4-5 dk geçmedi (Cold start) ama bu sürenin daha uzun olabildiğini başka kullanan arkadaşlarım söyledi.Lokasyondan lokasyona değişebiliyor.

Uyduları bulduğu zaman ise çoğu yerde 4 ile 5 uyduyu tam güç ya'da yakın değerlerde yakalayabildiğini gözlemledim.
Cold start olmadan yapmadan ise bir kaç kere 1 dk altında uyduları bulabildi.Ama dediğim gibi önemli olan cold start performansı.

Not: Mutlaka açık havada deneyin ev için pencere kenarı vb etkiliyor.Ayrıca araç içinde vb kilitlenmesi daha fazla zaman alıyor.Mümkün mertebe açık alanda kıpırdamadan açıldığında daha hızlı uydulara kilitleniyor.

Atermik camlara sahip araçlar ilede daha iyi performans verdiği söyleniyordu bunu bende denedim gerçekten beklediğimden çok daha iyi sonuç verdi.(Benim N95 im olmadığından bu aplikasyonu/donanımsal performanslarını yan yana deneyemedim.Her ikisinede sahip olanların söylediğine göre E90 bu konuda daha iyi performans veriyormuş)

Nokia maps (Smart2Go)uygulamasını ise biliyorsunuz ayrıca yazmıyacağım çünki iç ekrandaki geniş görünümü hariç Nokia sitesinden inderebileceğiniz aplikasyon ile 1-1 aynı.

Henüz TomTom edinemediğim için bendeki eksternal Nokia LD-3W SIRF STAR III chip setli BT GPS alıcısı ile deneyemedim o yüzden bu konu hakkında bir şey yazamıyorum.Yazılımı edinince bu bölümüde güncelliyeceğim.

Not: TomTom şu an için Nokianın tümleşik GPS alıcılarını desteklemiyor boşuna uğraşmayın.

Sonuç : AGPS özelliği ile daha çabuk uydulara fix lenmesi sağlanınca daha keyifli bir deneyim yaşatacağına eminim.Bekleme süreleri bazen gerçekten can sıkabiliyor.Bunun dışında ise iç ekranda ki geniş ve büyük görüntü harika bir görsellik sunuyor.Araç içindeki çekim performansıda beklentilerimin ötesinde iyi çıktı.Ses te çok iyi bir şekilde duyulabiliyor.(Aracınızda mini bir laptop varmış gibi bir görüntü oluyor.Hırsızlara ekstra dikkat sakın içeride bırakıp çıkmayın)

Vibrasyon :

E90 Communicator ler için başka bir ilki daha barındırıyor : Vibrasyon özelliği.Eski Communicator serisinde bir türlü takılamayan vibrasyonlu uyarı sistemi sonunda E90 na monte edilmiş.Bence çok büyük bir eksiklikti zira çoğu zaman sessiz moda aldığım telefonuma gelen çağrıları kaçırıyordum (her yerde de göz önünde tutmak pratiklikten uzak).

Hemde öyle bir sistem monte etmişlerki gevşek bir anınızda sistem devreye girerse irkilebilirsiniz.Benim pantalonumun yan cebimde kılıf içinde duruyor ve ilk defasında devreye girdiğinde küçük birisi paçamı çekiştiyor zannettim ;) O kadar güçlü.Açıkcası daha güçlüsünü varsa bile ben görmedim.

Not:Eski 9500 mün kılıfını kullanıyorum.Boyu biraz büyük geliyor hali ile.Bu konuda yeni/uygun kılıf modellerini vb hep beraberce inceleyelim,linkler verelim.

Bluetooth :

Henüz stereo destekli BT kulaklıklarım yok.Alırmıyım bilmiyorum ;) O yüzden performansı hakkında şahsi bir fikrim yok.Kullanıcılar beğendiklerini söylüyorlar.

Bildiğiniz gibi BT veri aktarma hızıda PC de kullanılan donanımada bağlı olmak üzere her cihazda farklılıklar gösterebiliyor.Dolayısı ile ben ilk denemelerimde Power Mac üzerinden E90 a ve E90 üzerinden Power Mac e 72-73 kbs nin üzerinde veri alış verişi yaptıramadım.Bir zamanlar almış olduğum eski Nokia BT kulaklık ilede problemsiz bir şekilde çalıştı,ses transferinde herhangi bir probleme de rastlamadım.Hiç bir veri aktarmasında problem yaşamadım.

Kızıl ötesi :

En son kaç senesinde kullandım bilmiyorum malesef uygun bir donanımımda yok o yüzden test edemedim.Ne menzili nede performansı hakkında bir fikre sahip değilim.

WLAN:

İşte cihazın en güçlü yanlarından birisi daha.Performansı gerçekten çok iyi.Çekim gücü ve hızı güncel iyi laptoplar ile gayette rahat karşılaştırılabilir.İşte ve evde kullandığım 2 ayrı marka wireless modem ile problemsizce çalıştı wpa şifrelemesi vb hiç bir sorun çıkarmadı.Alış veriş merkezinin de kablosuz bağlantılarında bir problem yaşamadım.Bu konuda P990i ve 9500 Communicatorden çok daha iyi performans verdiğini söyleyebilirim.

E61 serisinden de büyük bir marj ile olmasa da daha iyi ama bunda en büyük etmen cihazın kendi hızı daha sonra wlan performansı diyebilirim.Web de sörf yapmak ve mail alıp göndermek şu ana kadar hiç bir mobil cihazda görmediğim kadar hızlı ve kullanışlı.

Bölüm II : Yazılım

Bazı Communicator kullanıcıları tarafından en çok eleştrilen bölüm E90 nın işletim sistemi yani yazılım bölümü.Zira donanımsal özelliklerinden hemen hiç kimse şikayet etmiyor ama işletim sistemi konusunda S80 platformunun terk edilmesi,Communicator'e özel bazı şeylerden de feragat edilmesinden hoşlanmayanlar da yok değil.

Mesala fax özelliğinin terk edilmiş olması çok fazla olmasa da azımsanmıyacak kadar eleştri aldı.9500 ümden en son ne zaman fax gönderdim/gönderme ihtiyacım oldu şahsen hatırlamıyorum ama bildiğim bir şey var ki :
Sırf fax özelliği var diye Communicator alan kullanıcılar vardı.

Yurdumuzda da halen azımsanmayacak kadar çok fax gönderilip alınıyor.Bu bağlamda kullanmayacak olsamda bu özelliğin olmasını bende isterdim ama koyu bir eleştride yapacak değilim.
(Fax konusunun Nokia dan başka 3 üncü parti yazılım geliştiren bir firma tarafından da çözülmesi mümkün değil.Zira Nokia neye izin verir ise ancak o kadarını yapabilirler+donanımsal özellik)

Bir diğer eleştri konusuda : E90 da Symbian S60V3 FP1 yazılım versiyonuna geçilmiş olması.Ve geçişin tamamen aceleye getirildiği kanaatinde olanlar var.Kendi fikrim : Ölmekte olan ve modeller arası senelerce beklenen bir platformdan biraz daha basitleştirilmiş ama yaygın,daha güvenilir(Aynı zamanda güvenlikte daha üst düzeyde),robust iyi hafıza yönetimine sahip bir platforma geçmek,düzgün yazılım güncellemerine ,her gün çoğalan programlara sahip olabilmek bence hiç te azımsanacak bir şey değil hatta memnunluk verici.Tabiki bir kaç Communicator özelliğinden feragat edildi ama getirdiklerinin götürdüklerinden çok daha fazla olduğunu düşünüyorum.Zira tamamen yeniden '0' dan yazılmış bir işletim sistemi ve çok daha 'esnek'

Bazı şikayet edilen konuların ana başlıkları (Firmware ilede konulabilecek şeyler çoğu aslında) :

- Zamanlı sms gönderilememesi (Misal şimdi bir sms yazıp 1 hafta sonra cihazın göndermesi)

- Tabbed browsing (Segmeli web penceresi.Yanlız bundan kasıt :Manuel olarak el ile açılabilen penceredir).Gerçi bunun bir 'hacki' var birazdan vericeğim (Eski Commi lerdede yoktu)

- A-GPS özelliği (Bu kesin şart ve geliceğine eminim)

- Daha iyi tab kontrolü/pencereler arası geçişler

- Eski S80 Communicatorlere özel key kombinasyonu ile gerçekleşen makro fonksiyonları

- Daha iyi ve güncel (hatta full sürüm isteyenlerde var) Flash lite sürümü.Burada aslında top pek Nokiada değil.

- Mesaj merkezinde multi tasking (çoklu işlem) eksi Communicatorler zor da olsa yapabilrdi.Misal bir e-mail yazarken aynı zamanda gelen sms e de bakabilmek (drafta kaydedilmeden)

Ayrıca E90 da eski Communicatorlerden alışagedliğimiz 'pull down' tipinde menüler mevcut değil.Ekranın yanındada menülere özel düğmeler yok (CBA olarakta bilinir : 9500 de sağda 4 tane vardı sol boştu) E90 da ise sağa iki tane 'soft button eklenmiş' Bu düğmelerin görevi dış ekranda da kullanılan klasik Nokia S603 cihazları ile 1-1 aynı. (Dış ekranda yer alan açma ve kapama düğmelerinin üstünde bulunan standart butonlar.Aplikasyonlara göre kısa yolları,özellikleri/menü seçenekleri değişebiliyor bildiğiniz gibi)
Default masa üstünde yukarıdaki : sms aşağıdaki :rehber olarak görev yapıyor.Bunların görevlerinide değiştirebiliyorsunuz.(Tıpkı öteki Nokia cihazlarında olduğu gibi)Eski cihazın tek tıklamada yaptıklarını nadirde olsa bu cihazda çift tıklama ile yapmak zorunda kalabiliyorsunuz.
İç ekranın sol tarafındaki düğmeler ise dıştaki açma ve kapama düğmeleri ile aynı fonksiyonlara sahip.

İç ekran ile dış ekran arasındaki bir farkta : Aktif bekleme ekranında.Dış ekranda en fazla 6 aplikasyon kısa yolu üstte listelenebilirken iç ekranda bunları sayısı 8 e çıkıyor.Daha fazla yer varken neden 8 ile iç ekranda yetinilmiş?Henüz tam olarak bende çözemedim.

Bir başka iç ekran notuda : Dış ekranda çalışırken görmediğimiz çoğu status ikonunun iç ekranda programlar çalışırken gözlemlenebilmesi.

Yazılım :

Symbian S60V3 FP1
Cihaz ile beraber bundle edilen yazılımlar : (CD den yada www üzerinden yükleme menüsü altından da 3 üncü parti yazılımları indirip kurabilirsiniz )

Bir çoğumuzun tanıdığı&kullandığı :Worldmate (Ne yazıkki pro sürümü değil),Widsets (bedava ve güzel bir uygulama),Global race (Güzel arcade tarzı son derecede hızlı java bazlı bir yarış oyunu.Kendinizi psp kullanıyor gibi his edebilirsiniz),ve bir kaç isteğe bağlı kurulabilen program daha (Antivirüs gibi)

Ofis : Adobe pdf okuyucusu,Zip manager,QuickOffice (QuickWord,Sheet ve point uygulamaları) başlıcaları.

Ayrıca iç ekranda menülere girince (yada ana aplikasyonlar menüsünde) hangi programların açık olduğunu yanındaki ufak mavi daireye bakarapta anlayabiliyoruz.(Açık olduğunda yanlarında daire biçimli mavi bir sembol beliriyor)

Yukarıdaki ilk bölümde'de belirttiğim gibi iç ekrana geçildiğinde dış ekranda kullanılabilen tüm fonksiyon&programlar kullanılabildiği gibi ekstra ve genişletilmiş özelliklerde ancak bu modda devreye giriyor.Gerçi bazı yerlerde gerçekten biraz daha geliştirilmeye ihtiyaç duyan şeyler var ama genel olarak başarılı buldum.

Yazılımlarında dış ekran versiyonlarını pek çok kullanıcı biliyor o yüzden iç ekran versiyonlarını yazacağım :

Rehber :

Gayet hızlı ve başarılı.Ekran ikiye ayrılmış durumda.Sol tarafta isimler sıralanmışken sağ tarafta seçili olan kişinin detayları gayette genişçe görünüyor.Arama fonksiyonları çok spesifik olmasada hız gerçekten çok iyi (Hele eski Communicatorler ile karşılaştırılmayacak kadar iyi) Eğer 1000 kişi ve üstü çok detaylı bir listeniz varsa bazı spesifik aramaları 2 ayrı aşamada yapabilirsiniz ama hız bunu gerçekten telafi edecektir.(Mesala hem şehre hemde soyisime ve ülkeye göre aramak gibi)

Takvim/Ajanda :

Değişik menü görünümleri var.E90 nın yeni kullanıcı arabirimine ve geniş,yüksek çözünürlüklü ekranına uyumlu olması için çaba sarf edildiği belli oluyor.Default olarak sol taraf takvime sağ tarafta seçili olan günün var ise detaylarına ayrılmış.Standart bir S60V3 Nokia takviminin biraz daha modifiye/özellik katılmış hali.Hızı iyi.

Sol tarafta yıllık görünüm malesef yok onun yerine : Aylık,haftalık ve yapılacaklar mevcut.

Basit hatırlatma vb lerin dışında bir eksiklikte bana göre : Outlook kategorilerinin olmaması.Dolayısı ile Pc nizde kayıt etseniz bile bu programın menüsü altından kullanamıyorsunuz.
Takvim uyuglamasında renk,özelleştirilebilir ikonlar ve ölçeklenebilir fontlar yok.Şablonlar da yok.Bunlar eksik tarafları.Ama 3 üncü parti yazılımlar için plug in desteği ve aktiv notlar içinde giriş opsiyonları mevcut.

Palm gibi çok kuvvetli PIM/Organizer özelliklerini kullanan kişilerin çok da memnun olmayacağını düşündüğüm bir uygulama.(Her ne kadar görsel olarak güzel ve hızlı olsada )
Bu tipte gruplar vb için çok gelişmiş PIM özelleklerini kullanmak isteyenlere 3 üncü parti AquaCalendar ya'da Papyrus yazılımını öneririm.Bu yazılımın bir güzel tarafıda Nokia aktif bekleme ekranı/notlar ile tam uyumlu olması.

İşlem kaydı :

Tamamen biraz ikon modifiyesi 'cila' yapılmış standart uygulama.Burada hoşlanmadığım bir tek şey var : Eski Commilerde olduğu gibi : Rehberimde kayıtlı kişinin hem tel nosunu hemde adını aynı anda göremiyorum sadece var ise adını yok ise numarayı görebiliyorum.Çok önemli olmasada biraz eksiklik his ettim. (Bu tüm aramalar yani aranan,cevapsız,gelen aramalar için geçerli).Sadece gerektiği zaman göremediğimden işi uzatıyor.

Saat :

Aynen işlem kaydı gibi standart S60V3 saat uygulaması.

Mesajlar :

Diğer S60V3 lerden daha da hızlı,görsel olarak güzelde olsa yukarıda da bahsettiğim problem bazılarının canını sıkabilir : ' Mesaj merkezinde multi tasking (çoklu işlem) eksi Communicatorler zor da olsa yapabilrdi.Misal bir e-mail yazarken aynı zamanda gelen sms e de bakabilmek (drafta kaydedilmeden)'

Bu özellik iş odaklı bir telefon için bence ciddi bir eksiklik.Full html e-mail kullanmak isteyenlerde 3 üncü parti yazılımlara şu an için yönelmek zorunda.Yinede HTML mailleri dosya eki olarakta standart program içinden alınabiliyor.Bu tipte full HTML e-mail kullanmak isteyenlerde şu için : Profi mail aplikasyonuna bakabilirler.

Görünüş te tıpkı rehber gibi.Yani ekranın sol tarafı posta kutularına vb sağ tarafı ise ilgili bölümün alanına ait.Ayırca text to speech harika performans veriyor ama malesesef henüz Türkçe desteği yok (Garipte olsa kırık bir Türkçe ile İngilizce opsiyonu altında Türkçe metin okuyabiliyor.Tabiki sonuçlar genelde komik oluyor)

Bu ekranda mesaj yazıp göndermek,almak ve okumak gerçekten bir zevk.Not: Mail for exchange i kullanmadığım için denemedim BB connectide henüz kurmadım.

Araçlar menüsü :

Telesekreteri ara,Temalar,Barkod okuyucu,Tercihler,Ayarlar,Hafıza,Aktarma,Hızlı arama,Settings Wizard (Ayarlar büyücüsü demek gibi bir şey),Etkin anahtarlar (Güvenlik),Senkronizasyon,Sesli yardım,Ses komutu,Konuşma ve hakkında alt menülerine sahip.Bu menülerin bir çoğu bildiğimiz menüler.Bir parça Communicatore göre özelleştirilmişler.Ama şu an için fazladan övebileceğim bir ekstralarını bulamadım.(Bir iki uygulama hafızam beni yanıltmıyor ise şu an sadece E90 a özel)

Bir kaç ufak noktaya değineyim : Şu an için web de bulunan Nokianın orijinal Mocha teması dışında (Bunun dışında şu an için indirilebilir orijinal tema yok) bir tema yok.Diğer 4 temada cihaza yüklü geliyor.Son kullanıcıların yaptığı temalar ise cihazı ciddi yavaşlatabiliyor.
Bir diğer konuda : Barkod okuyucu.Buda öyle kolay bir uygulama değil malesef.Bazı spesifik datalara ihtiyaç duyuyorki şu an için bunların üzerine eğilemedim gerçekten sinir bozucu bir aplikasyon olarak geldi bana.

Bağlantı menüsü :

Modem,İnternet telefonu,USB,Bağlantı yöneticisi,Bluetooth,kızıl ötesi,Sohbet,Wlan sihirbazı ve Bas konuş alt menülerine sahip.
İşin gerçeği :Wlan sihirbazı ve alt menüleri & performansı fena değil.Diğer aplikasyonlar sizinde tahmin edebileeğiniz gibi E90 a göre biraz daha parlatılmış standart aplikasyonlar (Henüz sip ayarlarını ve internet telefonunuda ayarlayıp kullanamadım)

Ofis menüsü :

QuickOffice Excel :

Dosya yöneticisi,Arama,Hesaplama,Ekipler,Quickoffice,Etkin notlar,Dönüştürücü (Ağırlık, birim vb),Adobe pdf reader,Zip,Yazıcılar,Notlar ve kablosuz BT klavye alt mdenülerine sahip.Bu kablosuz Bt klavyeyi doğrusu bende çok merak ettim.Kullananlar öve öve bitiremiyorlar.

Ofis rom içinde geliyor ve sürüm 3.8.Daha fazlasını isteyen (Bana yetiyor açıkcası) premium 4.0 versiyonuna uygun bir fiyatta upgrade edebilme opsiyonunada sahip.Büyük dosyalar vb ile gayette iyi performans veriyor.

Hafızam beni yanıltmıyor ise Etkin notlar da yeni bir aplikasyon.Ben çok beğendim hemen her şeyi yapabiliyorsunuz.Yapılacaklar listesi,notlar vb araya resim,ses,video da ekleyebiliyorunuz.Hızlı,pratik ve kullanışlı. (Hatta bu küçük program bu paketteki en beğendiklerim arasına girdi)

Medya menüsü :

Real player,Müzik çalar,Flash oynatıcısı,Kamera,Galeri,kaydedici,Radyo ve 3-D sesler alt menülerine sahipler.
İç ekranda tam ekran video seyretmek büyük bir keyif.Darısı müzik çaların başına ;)

Bir notta ses kayıt programı için vereyim: Program direkt olarak cihazın sağ dışındaki düğmeden aktive edilebiliyor.2 ayar segmesi var.MMS uyumlu (1 dk ile sınırlı) ve yüksek kalitede ( 1 saat ile sınırlı)

Web :

Safari teknolojisi kullanan benim en beğendiğim mobil web browseri.Söylecek fazla bir söz yok.Hızlı,güzel ve güvenilir.Java ve flash ile ağzına kadar doldurulmadı ise hemen hiç bir sitede sorun yaşanmıyor.Browser Flash lite 2.0 destekli.(Doğal olarak her flash sitesi ile uyumlu değil) Geliştiriciler forumundan öğrendiğim kadarı ile tam flv desteği 3.0 versiyonu ile gelicekmiş.Bu iyi haber.Kötü haber ise bunun ne zaman çıkacağı şu an için belli değil.

İndirme :

Nokia sitesinden inidirilebilecek yazılımların toplandığı menü/katalog uygulaması.Dikkat :( her zaman gprs üstünden indirme eğilimi var.)

GPS :

N95 den bir farkı yok. Alt menüsü : Haritalar,GPS verisi,Yer işaretleri.Tek güzelliği iç ekranın performansı.

Yükleme :

Bu alt menüde default olarak 3 ünücü parti kurulmuş olan programlar toplanıyor.Tabiki ana menüye istediğiniz dosyaları açabilir bunların içine istediğiniz programları taşıyabilirsiniz.

Eğer yeni nesil bir sim kartınız var ise operatör menüsüde ana menü ekranında çıkıyor.

En son olarakta : Yardım menüsü var.Bu menüde çeşitli yardım başlıkları arasında bilgi ve öneriler sınıflandırılmış.

Nokia Pc suite uygulamasıda bildiğimiz uygulama.Burada tek ekliyebileceğim (Belki halen bilmeyen vardır) Nokianın artık Mac OS X de destek vermesi.Yani adres defteri,takvim,şarkı ve fotoğralarımızı uyumlu iSync programı ile senkronize edebiliyoruz.

Kapanış konuşması :

Kim ne derse desin E90 bu güne kadar yapılmış en sofistike ve güçlü Communicator.Biraz oradan , biraz buradan illaki daha iyiye de gidecektir.Diğer Symbian cihazlarda bile bulunmayan miktarda ram ile yapabilecekleriniz sadece sizin ile sınırlı.Cihaz her türlü işe 'yetişiyor' ve sizi yolda bırakmıyor (Benim gibi sabırsızları bile)Gerçek bir multitasking canavarı diyebilirim.

Gerek çift ekrandaki performansı gereksede muhteşem iç ekranı ve fonksiyonları ile gözünüzü üstünden rahat,rahat alamıyacağınıza eminim.Teknik özelliklerini bir kere daha tek,tek hatırlatmaya gerek var mı bilmiyorum ama her şeyin üstesinden gelmeye aday bu cihazı alırken kendinize göre bir cihaz olup olmadığını kontorl edin zira ben donanımsal olarak fonksiyonlarından tam anlamı ile beklediğimi aldığımı söyleyebilirim.

Hiç bir özelliği bende hayal kırıklığı yaratmadı.Bunda almadan evvel uzun,uzun incelemiş olmamın ve ne ile karşılaşacağımı üç aşağı beş yukarı bilmeminde rolü büyük.

Artık cebimde gerçek anlamda her konuda güvenebileceğim bir cihazım var.

Bu tipte bir cihaz arayanlara tavsiye ederim.

Beğendiklerim :

- Ekran performansı.(Özellik ile iç ekran)
- Güçlü işlemci
- Bol miktarda ram ve gerçek multitasking performansı
- Stabilite,güvenlik
- Ses kalitesi (iç ve dış)
- Var olan nerede ise tüm iletişim standartlarını desteklemesi
- Aplikasyonlar arası geçiş hızı ve cimri hafıza yönetimi
- Mükemmel pil performansı
- Malzeme kalitesi ve tasarım
- Wireless performansı
- Web deneyimi
- Multimedia öncelik li cihaz olmamasına rağmen hemen hiç bir şeyden fazlaca ödün verilmemiş olması
- Geniş S60V3 yazılım desteği ve uyumluluk
- Klavyeyi biraz kötülesemde yinede yapım kalitesi gibi unsurlardan iyiler arasına sokmaya karar verdim zira gerçekten kötü diyemiyeceğim kadar iyi.

Olmasını isterdim :

- Masa üstü standı
- Kendi özel kılıfı
- Fax desteği
- internal radyo anteni
- Doğru dürüst bir connection manager.Ofise gittiğimde ofiste olduğu algılayıp ona göre bir profil evde ve dışarıda ise hazırladığım diğer profillere geçmesini isterdim.Bu da yakında 3 üncü parti yazılım yapan bir firma tarafından çözülecektir.

Beğenmediklerim :

- Fax desteği ;)
- Nadirde olsa iyi sayılabilecek bazı eski Communicator özelliklerinden vaz geçilmiş olması(Bunu ilk andan itibaren bildiğim halde neden eleştriyorum bende anlamış değilim.)
- Gerçekten kötü ötesi kamera düğmesi

Yazımın 'Betası' şimdilik bu kadar.Daha çok düzeltme yapıcağımı,ekelemeler yapıcağımı,fotoğraf,video vb ekliyeceğimi bir kere daha hatırlatmak isterim.

Kullandıkça farkettiklerim :

- Alttaki minik 4 plastik ayaktan birisi mm dende az bir biçimde diğerlerinde kısa :) Bazı kullanıcılarda bu konuda (daha yüksek/kısa) şikayetlerde bulunmuşlar ama bendeki tolere edilebilecek kıvamda bir şey.Ama 2 gün sonra farkedebildim.
- Bazı kullanıcılar iç ve dış ekran için ideal duvar kağıdı (wallpaper) ölçüsünün 800x615 olduğunu yazmışlar.Test ettim bencede iyi bir ölçü.
- Nokia maps : Türkiye için 1 aylık lisans atın aldım.Sizinde bildiğini gibi haritaların Istanbul detayları rezalete 5 var.Doğru dürüst hiç bir POI vb yok.Avrupa versiyonuna vasat demişlerdi artık yurt dışına çıktığımda incelerim (gittiğim ülkeye göre lisans alıp)Navigasyonun seslendirmesi için Türkçe paket mevcut (Nokia maps ile indirilebiliyor).İyiki 1 yada 3 senelik lisans almamışım parama acırdım (8 euroya yakın bir para verdim 1 ay için)

Navigasyon için : Mutlaka cihazın navigasyon sistemini bir kere çalıştırmanız lazım (açık havada stabil durursanız 'kilitlenmesi' çabuk olur) daha sonra Nokia sitesinden programını indirip yazılımı pc ye kurup telefonuda usb den 'veri aktarma' modunda bağlamanız lazım pc ye.Daha sonra programı çalıştırıp ilgili haritaları telefona ya'da direkt olarak hafıza kartına aktarabilirsiniz.(sesleride)

- Evdeki Zoom X6 kablosuz modemimi Airties RT-211 ile değiştirdim.Uymu sorunu yok ve garip bir şekilde evdeki her bilgisayarım+E90 hızlandı.Oldkça bariz ve belirgin bir hız artışı söz konusu oldu (4mbit bağlantı)

Bazı tavsiye edeceğim programlar :

- Video çevirmek için benim bildiğim en iyi freeware (Freeware e bakmayın oldukça pahalı programlarında yapamadığı bir çok şeyi yapıyor fazlası var eksiği yok) olan program Erightsoft'un 'Super' video converter (çevirici) adlı programı :
Superi indirmek için buraya tıklayın açılan sayda en alttaki super set up file adlı linklerden herhangi birisinden indirebilirsiniz.
Tam video ölçülerinide buraya yazacağım.
Not : E90 nın iç ekranı için yüksek kalitede ve büyük dosya boyutunda filimleri tavsiye ederim.(orijinal DVD rip vb)

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Vipracing -- 15 Ağustos 2007; 1:51:49 >

_____________________________

Vipracing

Yarbay

8680 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

Vipracing

Yarbay

8680 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Diğer S60V3 yazılımına sahip cihazlarda da çalışan kodlar E90 dada çalışıyor :

GEREKLİ KODLAR (MERAK EDENLER İÇİN) :

*#92702689# :Life timer (Cihazın ne kadar kullanılmış olduğunu gösterir)

*#7780# :Soft reset

*#7370# :Hard reset(DİKKAT!!!HER ŞEY AYARLAR/YAZILIMLAR VB GİDER!!)

*#62209526# :WLAN MAC address

*#06# :IMEI

*#0000# : Nokia firmware kontrolü için

Kullandığım programlar (Cihaz ile beraber gelenlerden farklı olarak ekstra satın aldığım ya'da freeware olan programlar)

- Kişisel ajanda/organizer kısaca PIM uygulaması : SBSH Papyrus 1.3 (Harika bir PIM programı tavsiye ederim.Kendi iconları ve ana ekrandaki uyarılar ile de tam olarak uyumlu) Buradan deneme sürümünü indirebilir/satın alabilirsiniz.

- Güvenlik uygulaması : Handy Safe Tüm 'gizli' kişisel bilgilerinizi tam güvenlik ile saklayabilirsiniz (Pasaport bilgilerinden,web sitelerine kadar her şey özelleştirilebilir şablonlar halinde ek olarak pc de Windows altında çalıştırabileceğiniz uygulamasıda yanında geliyor) Tavsiye ederim.
Handy Safe deneme sürümü/satın almak için tık

- Radyo (internet) ve podcasting uygulaması (%100 frreeware) : Spodtronic : Harika bir program.WiFi üstünden kullanıyorum çok memnunum yüzlerce kanal,gerçek interaktiv radyo,podcasting vb.(E90 nın iç ekranı ile henüz uyumlu değil) Bedava programı indirip kullanmak için :
Spodtronic için buraya tık

- Fring in E90 da işleyen versiyonu çıktı

Web den indiremiyorsunuz ama telefonunuzun web browserine :www.fring.com yazdıktan sonra tel nonuzu ve e-mail ile ülke bilginizi girdikten sonra direkt tel üzerinden indirebiliyorsunuz

Şu an E90 için tek sorun var:
Kapağı açınca aktiv olarak hoparlöre geçiş yapmıyor normal kulaklıktan konuşabiliyorsunuz.Ama bunuda hallederler kısa zamanda diye düşünüyorum.Kısa denemelerimde Skype ve msn bağlantılarımda hiç bir sorun yaşamadım.Skype yi beklemeye gerek yok Fring halletmiş işi

- Core player çıktı ! : Henüz beta ama bundan iyi media player varsa bile (pda/smart phone) ben bilmiyorum

http://www.coreplayer.com/

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Vipracing -- 31 Ağustos 2007; 0:03:16 >

_____________________________

mageji

Binbaşı

1332 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

CPU: Intel I7 13700KF
BOARD: MSI MAG Z790 TOMAHAWK WIFI 7200MHz(OC) /
RAM: GSKILL 64GB (2x32GB) Trident Z5 RGB 6000MHz CL32 DDR5
VGA: ASUS GeForce RTX 5080 TUF GAMING OC/
MONITOR: 34" ALIENWARE AW3423DWF OLED + ASUS ROG Strix OLED XG27ACDNG 360hz G-Sync 
HDD: Samsung 3 TB 980 PRO PCIe 4.0 NVMe M.2
PSU: MSI MAG A1250GL PCIE5 1250W

opportunity

Yüzbaşı

293 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

TEK BİLDİĞİM ŞEY HİÇ BİR ŞEY BİLMEDİĞİM.

painkill

Yarbay

3763 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

bulentozi1905gs

Binbaşı

1014 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

406 2003 model HDI - otomatik

painkill

Yarbay

3763 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

zzzzz

Yarbay

2244 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

ugur67

Yarbay

2216 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

intel C2D E6600,ASUS COMMANDO,GEIL 512*2 DDDR800,1gb twinmos ddr800,sarpire x1650pro,560W silverstone,zoom x4,samsung 21inc lcd usa(110v),samsung sata dvdrw
e398,dreambox 500s+sony kdl32v4210 lcdtv

»gαяgi»·

Binbaşı

1984 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

Bir Kulaç Daha Atsam Karadayım,Ben Hiç Böyle Bir Denize Dalmadım Üzerimde Pantolonum Artı Ayakkabılarım,Ha Gayret! Bir Sene Fırtına,Üzerimde Dolunay,Gün Yüzü Asmış, Dalgalar Boyum Aşmış,Nefesime Gücü Bahşet Mevla.Bir Kulaç Daha Atsam Olur Evvel Allah.

megaturk

Yarbay

3971 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

406 2003 model HDI - otomatik

Myung

Yüzbaşı

542 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

E61, 2GB Kingston MiniSD
Creative EP635
Cowon D2 Beyaz 4gb - Fw 3.51
Hp Pavilion Dv2580et - Bozuk

bynedim

Yarbay

5536 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

..Karanlığa Küfredeceğine Bir Mum Yak..

Vipracing

Yarbay

8680 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

Vipracing

Yarbay

8680 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

bynedim

Yarbay

5536 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

..Karanlığa Küfredeceğine Bir Mum Yak..

Nokia E90 incelemesi-Fotoğraflar/SSS/Problem çözümleri vb

Benzer içerikler