Merhaba arkadaşlar. Yaklaşık bir ay öncesinde GoPro kameramda bulunan hafıza kartımın zarar görmesi sebebi ile veri kurtarma konusunda araştırma yapmaya başladım ve bu süreçte Türkçe kaynaklar arasında(forumlar, bloglar,...) veri kurtarma alanında ciddi bir boşluk bulunduğunu gördüm. Araştırma yaptığım süre zarfında bu alanda bu konuda sorun yaşayanlar için faydalı olabileceğini düşündüğüm bilgiler ve kaynaklar elde ettim. Gerek bu boşluğu biraz olsun doldurabilmek gerek verilerini kurtarmak isteyen ama kaynak bulamayan kişiler adına bu alanla ilgili kısa bir konuda bu bildiklerimi sizinle paylaşmaya çalışacağım. Bu konuda kabaca bir veri depolama birimi hangi parçalardan oluşuyor, hangi hasar cinslerinde veri kurtarma mümkün ve elimizi kirletmek istemiyorsak görece ekonomik şekilde nasıl veri kurtarabiliriz bunlara değineceğim.
*Veri depolama birimleri(sd,usb flash,...)nin nasıl bir çalışma sistemi vardır? Veri depolama birimleri(hafıza kartları, usb flash hafıza birimleri,...) genel olarak iki bölümden oluşur: kontrolcü(controller) ve hafıza çipleri(memory chips). Kontrolcü(controller) çipler, hafıza çipleri ile bilgisayar arasındaki veri alışverişini gerçekleştirir. Veriler bu şekilde bilgisayar tarafından anlamlı bir şekilde tanınır. Hafıza çipleri(memory chips) ise tahmin edebileceğiniz üzere verilerimizin 1 ler ve 0 lar şeklinde depolandığı yerdir.
*Bu birimler nasıl hasarlar görebilir? Öncelikle iki tip hasar olduğundan söze başlayabiliriz. Bunlardan ilki fiziksel diğeri yazılımsal hasardır.
*Yazılımsal hasar nedir? Yanlışlıkla veri depolama birimimize format atmak, bilgisayar tarafından tespit edilmesi ancak üzerinde işlem yapılmasına ve verinin okunmasına izin verilmemesi, hafıza çiplerinde oluşan bit error lar(1 ler ve 0 ların olması gerekenden farklı bir düzende bulunması sonucu oluşan mantık hatası) ve benzeri durumlar sonucu verilerimize erişimimizin engelleyen sorunların temel sebebi. Eğer böyle bir sorununuz var ise çözüm basittir. Tek yapmanız gereken şey internette onlarcası bulunan veri kurlarma yazılımlarından birini indirip sorunu çözmesini beklemek. Öneri olarak isterseniz ise ücretsiz olarak indirilebilen "Zero Assumption Recovery" işinizi görebilecek bir yazılım. Linkini paragrafın devamında bulabilirsiniz.
*Fiziksel hasar nedir? Bu hasar türünde ve veri depolama birimleri(hafıza kartları, usb flash hafıza birimleri,...) nin kontrolcü(controller) çipleri, hafıza çipleri(memory chips) ya da bulundukları devre kartı hasar görür. Çoğu fiziksel hasar durumları veri depolama biriminin kontrolçü çipinde olur. Bunun sonucunda veri depolama birimi bilgisayar tarafından tanınmaz çünkü hafıza çiplerindeki verileri bilgisayara okutan yegane parça işlevini görmemektedir. Bu durumda verilerin kurtarılabilmesi için bazı teknik donanımlara ya da elimizi kirletmeden verileri kurtarabilecek ikinci bir kişiye ihtiyaç duyulur. Bu hasar türünde hafıza çiplerinizde hasar yok ise verilerinize ulaşmak genellikle imkansız değildir.
*Elini kirletmek istemeyenler verilerini nasıl kurtarabilir? Veri kurtarma işi sanılanın aksine biraz çetrefilli ve çok sabır isteyen bir iştir. Çoğumuzun bunun için zamanı olmadığından bizim yerimize yapabilecek birini ararız. Ancak gerek ülkemizde gerek dünyada bu iş yüksek miktarda ücretler karşılığında yapılıyor. Yaklaşık bir ay yaptığım araştırma sonucunda veri kurtarma adına bilgi birikimi edinsem de verilerimin önemli olaması sebebi ile kurtarmak için bulduğum en ekonomik ve hizmetinden memnun kaldığım yurtdışında bulunan "Recoverfab" adında bir veri kurtarma laboratuvarına gönderdim. Recoverfab yanlızca verilerinizi kurtarmayı başarabilirse sizden para alıyor. İsteyenler için bilgilerini yazının devamında yazacağım. Bu süreçten size kısaca bahsedeyim. Fiziksel hasarlı olduğunu düşündüğüm hafıza kartımı güzelce paket yapıp kargo ile gönderdim. Laboratuvar, kartı 19 ağustosta alınca aynı gün mail yoluyla beni bilgilendirdi ve sonraki gün, yani 20 ağustos, verileri kurtarıldığına dair cevap gönderdi. Hızlı ve sorunsuz bir süreçte verilerimi almış oldum.
**Veri kurtarma sürecinin nasıl işlediğini anlatan iki adet video aşağıda yer almakta. Süreç hakkında bilgi sahibi olmak isteyenlerin fikir uyandırması adına bu videoyu izlemlerini tavsiye ederim.