Füzyon enerjisinde yeni dünya rekoru kırıldı

ummaya devam et

onlarin füzyonu varsa bizim de allahimiz var.

Aynı güneşteki gibi kendi kendini besleyen/kendi kendini sürdüren bir reaksiyon başarılamadığı sürece füzyon enerjisinden umutlanmamak lazım ve şu ana kadar da böyle bir şey başarılabilmiş değil, hatta yanından bile geçebildiğimiz söylenemez. Ama yine de bir umut araştırmalar sürüyor, sürmeli.

Sanırım füzyona uygun yakıt miktarı süreklilik için en kritik unsur ve yıldızlardaki kadar büyük miktarda kütleyi bir araya getirmemiz mümkün olmadığı için kendini sürdüren bir füzyon çıkarmamız zor. Zincirleme tepkiye yol açan basınç ve sıcaklığın yanında muazzam miktarda madde lazım, ki reaksiyon durmaksızın sürsün. Yıldızlar böyle parıldıyor: Her saniye akıl almaz miktarda maddeyi hidrostatik bir denge altında füzyonlayarak. Hidrostatik dengede muazzam miktarda madde aynı zamanda yıldız denen doğal termonükleer reaktörü entegre halde tutuyor; devasa yerçekim etkisiyle dağılıp gitmesini önlüyor. Biz hem kendini sürdüren bir füzyon üretmek zorundayız hem de elimizde yıldız yerçekimi gibi güçlü ve bedava olan bir sıkıştırıcı araç olmadığı için üstüne enerji harcayarak füzyona uğrayan aşırı sıcak yoğun materyali kontrol altında durumundayız.

İşlevsel ve sürdürülebilir bir füzyon kısaca bizim için çok astronomik kulvarda kalıyor ama elbette belli olmaz. Eski insanlar için de içten yanmalı motorlar, televizyonlar, bilgisayarlar ve internet düpedüz hayal edilemez şeylerdi. O sebeple enerji kaynağı olaraktan füzyon araştırmaları devam etmeli. En azından - esasında H-bombalarından bu yana - reaksiyonu gerçekleştirebiliyoruz. Belki doğada saklı olan veya bilakis doğada doğal olarak karşımıza çıkmayan ama bizim keşfedebileceğimiz bir bit yeniği vardır.

Biraz daha alakasız ama nükleer tıpta doğada bulunmayan ve aslında bir yan ürün olarak kendi ürettiğimiz teknesyum kullanmamamız gibi. Hani atıyorum, nelki periyodik tabloda bilinmeyen elementlerden oluştuğu varsayılan "kayıp adacık" - oldukça ağır elementlerden meydana gelecek olsa da - füzyon sürecinde işlev gösterecek, hidrojen izotoplarının kaynaşmasında özel ve devrimci bir etki yapacak egzotik bir kararsız element barındırıyor olabilir. Böyle bir ihtimal akla daha çok füzyon değil de fisyonda devrimci etki yaratabilir gibi insanın hayaline geliyor ama bozunurken vs füzyon süreci için de kolaylaştırıcı bir etkisi çıkabilir. Hani neden olmasın? Tamamen farazi bir spekülasyon yaptım ama bilim insanları böyle şeyler keşfetmeyi hep umarlar ve belki nadiren bile olsa keşfediyorlar. Bu anlamda tarihi kayıtlar sabit. Bilim tarihi açık. İhtimallerin üstü kolayca çizilebilir değil.

Ben pek umutlu değilim. Fizikte bazı şeyler ölçekle ilgilidir, kesintisiz füzyon da bunlardan biri gibi görünüyor. Bir gün sürekli füzyon başarılsa bile, giren enerji > çıkan enerji olduğu sürece insanlığın bir işine yaramayacaktır. Bugün saniyeler süren başarılı füzyon tepkimelerinde olan tam da bu. Muazzam bir enerji harcanarak çok kısa bir süre için füzyon tepkimesi sürdürülebiliyor ve tepkimeden elde edilen enerji, o tepkimeyi oluşturmak için harcanan enerjinin yanından bile geçmiyor.

Bu dengesizliği tersine çevirecek mucizevi bir buluş gelmediği sürece çıkmaz bir yolda ilerliyor olacağız. Belki de füzyon konusunda paradigmayı değiştirmek ve tokamaklara bel bağlamaktan vazgeçip, radikal bir arayışa girmemiz gerekiyor.

Ama tabii füzyon araştırmaları sürmeli. Araştırma olmadan geliştirme olmaz.