Elektrikli araba motoru için 2 Kutup mu 4 Kutup mu? (2. sayfa)

Sadede geleyim, birincisi, hangi seviye de bir araba yapılacak buna baştan net karar vermek gerekir. O video daki gibi bir araç, danışmansız adam gibi işinin ehli hocasız çok zor olur hocam. Çünkü devamlı danışılacak, devamlı teknik olarak işi bilen bir kişi takip edecek. Buradan falan sorma ile ancak taşıma su ile değirmen döndürmeye benzer iş.Tabi bana göre mekanik zor, elektronik, sürücü devresi, motor seçimi kolay olan. Olduğu kadar diyorsanız karar sizin tabi, ben naçizane bildiğim kadarıyla sorularınızı cevaplamaya çalışırım.

@malisert32 Konuya bu denli katkı sonrası eleştiri düşünmezdik ammmmmaaaaaa;

İnsan etrafındakileri görür. Etraf bazen bildiğini bile söyleyemez olur ve ya söylemez. "BİZ" im kim olduğumuzu bilim de yeterince itiraf etmiştir. Öğrencilerimiz yurtdışı okullarında herkesi hayrette bırakarak 1. olurdu.... Hem de zorlanmadan. Birileri vermiş avrupanın eline matkabı, delip delip duruyor işte. Sorsan nası çalışıyor diye kaçı bilir ?

Artık bu konuya gerçekçi bakalım. Tamam, arkadaş bir proje peşinde, ama emek sıfır. M.Ali hocamızı iyimserliğinden ötürü tebrik ederim. İzah etmek için uzunca yazmış, analiz etmiş. Ama konuyu açan arkadaş bu projeyi dün ilk defa düşündü, bugün biraz araştırdı, yarın ise unutacak. İddaa ediyorum, 1 sene sonra alıntı yapınız. 1 sene sonra bu arkadaş hala bilgisayar başında soru sormakla vakit harcıyor olacak. Bir tornavida bile tutmuş olmayacak.

Mevzu elektrikli araç, basit değil. İlk önce yapılacaklar bellidir. Birikimi olduğunu söylüyor ama, eylem yok. Motordan önce şase, kaporta, olmadı iskelet, boyut, oran, ölçek, aktarım, yürüyen, dişliler, lastik çapı, süspansiyon vb. yapılması gerekir. Bunlar için birikim gerekmez, eylem gerekir. Soru sorma ile bu işler hallolmaz. Bu işlemlerin yapılacağı yerler bellidir, yapacak kişiler bellidir, proje bellidir, kullanılacak malzemeler bellidir. Bu işlemler olmadan motor olsa ne olur, olmasa ne olur. Hem zaten bu saydıklarıma göre motor seçimi yapılır. Projeye 100 liralık 775 motor da uygun olabilir (Tek 775 motorla go kart yapan var. ). Veya 10.000 liralık motor yeterli gelmeyebilir. Yani başta motor sorulması hayalden öte değildir. En son halledilmesi gereken motor işi, en başta soruluyorsa, o proje ciddi değildir.

Örnek vereyim. Ben tüm bunlarla uğraşmak istemediğimden, Tofaş'ı elektrikliye çevirmeye çalışıyorum. Hedefim, motoru çıkarıp, volan dişlisini kullanmak. Mod ölçüsü almak için marş motorunu söktüm. Hatırladığım kadarıyla Massey Ferguson düz 240 traktörlerin 4.vitesi için hız arttırma dişlileri oluyordu. Onlara uydurayım dedim. Bulmak için sanayiye gittim. Usta sorunca durumu anlattım. Ama o da ne ? Volan denilen dişli motora sabitmiş. Ben şanzımana sabittir diye arabanın motorunu çıkarıp kullancaktım. Motor ile arada mafsal benzeri birşey vardır dedim. Zira motor kaput içinde ileri-geri ve öne-arkaya 5cm oynuyor. Yani tüm fikir suya düştü.

Diyeceğim ; ortada hazır araç var, diff var, şanzıman var, şase var, kaporta var, ölçüler var, koltuklar var, direksiyon var vb. Ağırlık belli, lastik çapı belli. Herşey hazır yaw. Tek lazım olan 1 lira büyüklüğünde bir dişli ve onun sabitlenmesi/uydurulması. 1 aydır uğraşıyorum. Bakın daha nasıl bir elektrik motoru kullanacağımı düşünmedim daha. En son o. Elektrik motorunu ayarlasam ne olacak ? Daha aktarım işini halledemedim. Burada soru sorsam, tavsiye edilen motoru alsam ne olacak ? Volan'a veya şanzımana bağlantı yok daha ortada. Yani, önce bi evden çıkmak gerekiyor. Ben bağlantıyı nereden yapabilirim diye sanayide çok yere girdim. Motorları inceledim, volan'ı inceledim, kavramayı inceledim, şanzıman giriş çıkışlarını inceledim. Motoru sökmeden olurmu diye motor içi boşluğuna baktım. Ama nasıl bir elektrik motoru kullanırım diye düşünmedim daha.

O değil de, Tofaş olduğu yerde kaldı. Marş motorunun kömürü bozuldu. Masraf 1300 lira. Takarken nasıl olduysa bağlantı hatasında yapmışım. 2 gün binmedim. Akü voltajı durduğu yerde iyice düşmüş. Şarj ettim, marşı çevirecek gücü veremez oldu, masraf ; yeni akü 3000 lira.

Yani önce eylem, hareket, başlamak gerekiyor. En son halledilecek iş en başta soruluyorsa (Ki arkadaş da bunun farkında), benim inanasım gelmiyor.

Bu arada merak eden olursa, aklıma gelmedi değil tabii : ) Ya 775 motor ya 895 motor ile bir Tofaş idare edilebilir. Bu kanıya şöyle vardım ; Oyuncak rc araçlarda kullanılan 1 lira büyüklüğündeki sg90 denilen servo, düz yolda Tofaş'ı tekerlekten bijon anahtarı ile götürebiliyor. Ama hızı 1 rpm bile değil tabii : ) Servonun torku 70kg/cm. Yani herhangi bir rs800 civarı boyutlu bir dc motor 5kg/cm tork verebiliyor (20k devirde). Bu motorların en babası yükte 12amper çekiyor. Ben arabanın tekerleklerine 900rpm hız versem yeter. Araç 70km's hız yapar bu durumda. Kaba hesap ; 800 boyut motor 20k devirden 900 devire düşerse ; 110kg/cm gibi muazzam bir güç verebilir. Yeterli sayıda motor ile bir Tofaş gayet yürür. Üstelik batarya veya motor sürücü masrafı da olmaz. Tek masraf motor. 997 tip motorların 10 tanesin fiyatı 4500 lira civarı. 775 tiplerin 10 tanesi 1400 lira civarı. Yani işi garantiye almak için paraya kıymak gerekiyor. 775 motor deyip geçmeyin. Örneğin ; 10 metrelik hız yatlarında, hoplama önleyici hidrolik sistemlerde 775 motor kullanan firmalar var. Şöyle düşünün ; koca teknenin hız yaparken su üstünde hoplama yapmamasını 775 motorun kaldırdığı bir plaka engelliyor.

??? Forum gibi bir ortamda bu itham nasıl yapılabilir ? Konu sahibi icraata geçmese dahi, forum için en hayırlısı fikirsel tartışmalar, irdelemelerdir. Herkes öğrenir. Yapılmayacağı kesin olan konular da konuşulabilir.

Bin bilsen bir bilene danış denirken, bilmeden her işe atıl diye nasıl düşünebiliriz ?

Konudaki her parça bir diğeri ile bizzat alakalı. @rafet32 nin bahsettiği gibi. Hepsi birlikte. Olması gerekenin belirlenmesi için tartışılması önemli. Gereksizce ağır bir bünyeye ya da yetersiz menzile ve ya zayıf harekete mecbur bırakacak hatalardan uzak kalmak için.

Abi doğru söylüyorsun ama benim harekete geçebilmem için paraya ihtiyacım var bunun için aracın tamamen tasarlanmış olması gerekiyor ki aracı gösterip sponsorluk alabileyim. Ben aracı yapmadan tasarımını vs gidip desem sponsor olun bana diye olurlar mı?

Abi çok teşekkür ediyorum sana çok yardımcı oldun vakit ayırıp cevap yazdın ALLAH da senden razı olsun bu yaptığın büyük iyilik. Eğer istersen danışman olarak alabiliriz seni :)

Doğrudan sorunuzun cevabı değilde süreç hakkında bazı noktalara dikkatinizi çekmek isterim.

Proje/ yarışma şartları ne zaman açıklandı?

Proje bitiş zamanı ne zaman?

Projenizi bütçelendirdiniz mi? Ne kadarlık bir bütçe gerekli.

Projenizi iş parçalarına ayırıp iş planı / takvimi yaptınız mı?

Yarışma şartlarını içeren dokümanda istenen şartları doğru şekilde anladığınızdan(*) emin misiniz?

(*)Motor, motor sürücü tasarlamak çok iddalı bir istek (Gerçekten yapacaksanız ciddi ar-ge ve mühendislik bilgisi gerekir. Buda zaman, tecrübe ve maliyet demek). Yarışmada kastedilenin bu olduğundan eminmisiniz? Belkide hazır parçaları bir araya uygun şekilde getirerek sizden bir araç istiyorlardır.

Sponsorluk görüşmelerinde, çizim ve eskizlerle birlikte, takımın bu işin altında kalacağına dair kendine güveni, olası sorulacak teknik bazı sorulara cevap verecek yetkinliği varmı? Evet ise sponsordan olumlu cevap almanız veya daha fazla destek alma şansınız artar.

Okulunuz bu yarışmaya daha önceki senelerde katıldı mı? Öyleyse daha önceki senelerdeki yapılanlar ile ilgli takımdan takıma bilgi ve tecrübe aktarımı yapıldımı?

Hersene bu tarz yarışmalar için 1-2 takımın yarışma maceralarına (başından sonuna kadar) şahit olduğumuz ve üzülerek sonucu daha işin başında gördüğümüz için sizde hayal kırıklığına uğramayın diye belki farkında olmadığınız bazı noktalara dikkatinizi çekmek istedim.

Yazdıklarım biraz sert ve ümidinizi kırıcı olabilir ama, başarılı olmayı hedefliyorsanız ne ile karşı karşıya olduğunuzu çok önceden bilmeniz iyi olacaktır. Çözüm üretmede, problemleri çözmede daha fazla zamana sahip olacaksınız.

Bu konuda ciddiyseniz tavsiyelerimin sizi daha çok çalışmanız, zamanınızı verimli şekilde kullanmada motive edeceğini ümit ediyorum.

Şimdiden başarılar...

Bende teşekkür ederim. Allah hepimizden razı olsun inşallah. Danışmanlık teklifiniz beni onurlandırdı, ama ben kendimde o kapasiteyi göremiyorum bu sebeple kabul edemem. Siz daha tecrübeli, bilgili, işinin ehli, vatanına milletine hizmetkâr olmak isteyen bir kişi inşallah danışman olarak bulursunuz. Haa ben buralardayım, sorularınız olduğunda sorarsanız bildiğim kadarıyla naçizane cevap vermeye çalışırım. Allah Teala muvaffak etsin inşallah.

Sayın @rafet32

bahsi zaten konu başında işin ehli olanların aklına ilk gelen. Araç imal edenler bile parçaları hazır satın alırken, bir öğrenci projesinin projeden çıkıp sanayinin her dalında imalata dönmesi ne iş ?

Yapabilene helal olsun. Yalnız, amaç sistemi tasarlamaksa hatalı bakışla zaman kaybetmemek gerek. Yok sistem tasarlanırken end erin bilgilerle literatüre geçecek çalışma yapılmak isteniyorsa yani parçalar hazır kullanılacak ama neden hangi parçanın tercih edildiği sanki tasarlanıyormuşcasına derin bilgilerle anlatılacaksa yine HELAL OLSUN.

Bu konularda ahali merakta !!

Mehmet Kılıç kardeşim; farz et ki sesli düşünüyorum. Şimdi,, o yayınladığınız video da motor gücü 5kw. dediniz. Arkadaş ben bir sponsor olsaydım (ki zengin-parası çok adamlar kolay-kolay para kaybetmeyi sevmezler, doğal olarak hakları da) açık ve net; öyle bir proje göreyim ki beni baysın, gözüm kapalı ikna etsin, projenin boş beleş olacağı aklımdan dahi geçmesin. Abi yatırım yaptığımın onlarca katını kazanayım.

Böyle ön yargılı, böyle zihniyetli bir adamı ikna etmenin, inandırmanın yolu muhakkak vardır. Elektrikli araba henüz yeni icad olduğundan hem ilgi çekici hem ürkütücü (sponsor için) görünüyor. İlgisi malûm söylemeye gerek yok. Ama ürkütücü yanı; mesela, çok soğuk havada batarya grubunun voltaj düşmesiyle elektronik korumaya geçip araç hareket etmiyormuş, keza lipo grubu piller uzun yıllar onaylı test süresi yok, motor başlı başına muamma. Duyduğuma göre piyasada ki elk.li araçların 160 Kw. motor güçleri varmış. Kaldı ki,,, Macar başbakan bir beygir verdim, 400 beygir aldım diye latife yaptığından anlıyoruz ki TOGG 400 beygir gücündeymiş.. Bu bahsettiğimiz en üst segment.. Bir altı 100 beygir,, bir altı 40-60 beygir,,demek ki o video daki ürün daha aşağı segmentlerde. 5 Kw. yani 7-7,5 HP bir motor şu bahse konu piyasa ürünlerinin yanında adı bile anılmasa gerek.

Demek istediğim, sponsorun da ne istediğini iyi bilmesi lazım. Bence 5 kw.lık o ürünün 20 kw.lık olanını düşünerek; arkadaş bu ürün max.iki kişilik şehir içi tek kişi işe giden memur esnaf vatandaş için biçilmiş kaftan, büyükleri 15-20 saat de şarj olurken bu 3-4 saat de şarj olur, aynı mesafe de bu benim aracım en az 3 kat daha az yakar. Maliyeti büyük segmentlerin 2 milyon lira ise bizim bu araçların imalat maliyeti en fazla 25-30 bin tl,, siz piyasaya 250. bin tl.ye satsanız kapış kapış gider hemde çok güzel kâr edersiniz. Aküleri de ben jel akü grubu kullanıyorum, eksi kırk derecede yine de yolda kalmaz akülerin verimi düşse de gideceği yere varır. Haa şarj konusunda 2-3 kat güvenlik var, ileri ki yıllarda bataryalar arasından biri bozulduğunda sadece onu kolayca değiştirip devam edebilirsiniz, bataryalar bilinen ve yaygın tip olduğundan diğerlerine göre en az 5 kat daha ucuz temin edilir.

Daha da önemlisi arkadaş bizim aracımızda kablo tesisatı öyle kaliteli, öyle düşük maliyetli ve bir o kadar garantili yanmaz, izole geliştirdik ki 20 yıl garantisi var. Daha bitmedi,,, bizim aracımızda dış cephesinde güneş paneli montajı var, güneşli havalarda hem şarj eder, hemde yolda giderken önce panel üretimini yetmiyen enerjisini bataryadan takviye ederek verimi katlamış olur. Molalarda yada normal park zamanlarında ben hiç karışmam, aracım kendisi güneşten full şarj olur, şarj dolduysa kendisi otomatik şarjı keser, kış aylarında ise şarjı kesip araç içini güneş enerjisi ile ısıtmaya başlar. Şimdilik burada keseyim. Sponsor böyle bir ürüne hayır diyebileceğini zannetmiyorum.

Maalesef bu konuda çok dertliyim.

Bazen yarışma kurallarını koyanların bilgisiziliği veya şartlara yazdığı şeyin ucunun nereye gittiği fark etmedikleri durumlar olabiliyor. Neyseki bu durumla her yıl düzenlenen ve belirli bir kalite / seviyeyi yakalamış yarışmalarda karşılaşılmıyor.

Genelde yarışmacılar (öğrenciler) bu dokümanları okuma, okuduğunu doğru anlama, detaylara önem verme hususlarında yeterli dikkati ve gayreti göstermiyorlar. Zamanlarını (iş planlarını genelde olmaz, olsa da uyulmaz) doğru kullanma konusunda başarısızlar. Bilgisayarda modelleme işlerine gereğinden fazla zaman harcıyorlar, tasarlanan modelin malzeme temini ve imalat kısımlarınında ciddi zaman alacağını göz ardı ediyorlar. 9 ay süresi olan bir yarışmada 8 ay bilgisayar modellemesi ile uğraşıp, hadi artık yapalım dediklerinde gerçek dünya ile yüzleşiyorlar ve olay bir anda kriz yönetimi ve panik(*) durumuna dönüşüyor. Ve kaçınılmaz son olan başarısızlık bazende işler yetişmediği için yarışmaya katılamama durumu ile yüzleşiyorlar. :(

(*) Panik durumu, zaman zaman takım üyelerinin bir birlerini suçlaması, ekibin dağılması gibi üzücü sonuçlarada neden olabilmektedir.

Bu konu içerisindeki mesajlarımda yazdıklarım tahmin değil, zaman içerisinde doğrudan şahit olduklarımın bir derlemesi şeklinde.

Gayretli ve gerçekten bu işleri yapmaya çalışan takımlarla yollarımız erkenden kesişirse destek olmak için çabalıyoruz. Ama ne yapacağını bilmeyen geç kalmış takımlar için üzülmek haricinde başka bir seçenek kalmıyor.