Bilkent Üniversitesi ve bilişim sistemleri ve teknolojileri (CTIS) hakkında soruları alabilirim

Spesifik sorularınız varsa objektif yanıtlamaya çalışacağım.

Sık sorulan sorular.

Bilkent CTIS bölümü tam olarak nedir?

Uygulamalı yazılım geliştirme odaklı bir bölümdür. Fakülte olarak "Uygulamalı bilimler fakültesi'ne bağlıdır. İçeriği bilgisayar/yazılım mühendisliğine yakın, ancak daha az teorik ve daha çok yazılım pratiği üzerinedir. Kodlama ağırlığı ciddi seviyededir.

CTIS mezunları ne iş yapar?

Genelde yazılım geliştirici (backend/frontend/full-stack), QA, DevOps, sistem yöneticisi, veri analisti, siber güvenlik uzmanı gibi roller alırlar. Sektörde yazılım mühendisi pozisyonlarına doğrudan giren çok sayıda mezun vardır hatta çoğunluk yazılım mühendisi title'ı ile çalışır. FAANG dahil yurt dışında çalışan mezunlar da mevcuttur.

CTIS ile Bilgisayar Mühendisliği (CS) arasındaki fark ne?

CTIS:

• Daha az matematik ve teorik ders (ör: Calculus II, Linear Algebra yok) Fakat isterseniz CS'lerin aldığı tüm matematik derslerini alabilirsiniz ben öyle yaptım
• Daha fazla yazılım pratiği (proje odaklı dersler çok)
• "Mühendis" unvanı vermez

CS:

• Ağır teorik altyapı (math, theory of computation, automata, vs.)
• Daha fazla algoritma ve veri yapıları temeli
• Akademik araştırmalara daha yatkın

CTIS > Uygulamalı yazılımcı

CS > Teorik altyapı + Ar-Ge

İş bulma açısından CTIS nasıl?

Kendini geliştiren "Bilkent" CTIS mezunu işsiz kalmaz. Bölüm, sektöre yönelik olduğu için portföy ve staj tecrübesiyle mezun olan biri kolayca işe girebilir. Ancak sadece derslerle yetinilirse sıradan kalırsın. Farkı bireysel gelişim yaratır.

CTIS mezunu "software engineer" olabilir mi?

Evet. Zaten çoğu mezun bu pozisyonda çalışıyor. Mezun olduğunda diploman “Information Systems and Technologies” yazıyor ama girdiğin pozisyon, ne bildiğine bağlı.

CTIS’te işletme dersi var mı?

Adında “Information Systems” geçmesine rağmen işletmeyle alakası yok. Hiçbir zorunlu işletme ya da muhasebe dersi yok. Bu konuda çok fazla yanlış bilgi dönüyor. Bölüm saf yazılım odaklı.

Bilkent CTIS mi yoksa benzer puanlı CENG bölümleri mi?

Eğer yazılım odaklı çalışmak istiyorsan, özellikle backend, system design, distributed systems gibi alanlara yönelmek istiyorsan, Bilkent CTIS daha mantıklı bir tercih.

Çünkü:

• 
  
• CTIS tamamen yazılım odaklıdır. Gömülü sistem, fizik, devre, sinyal gibi mühendislik dersleriyle uğraşmazsın.
• Proje temelli ilerler. Sadece sınav ezberi değil, gerçek hayat projeleriyle uğraşırsın. Bu da portföy oluşturmanı kolaylaştırır.
• İngilizce seviyesi ve akademik disiplin çok güçlüdür. 
• Yurtdışı hedefliyorsan (ABD yüksek lisans, FAANG firmaları vs.) Bilkent network'ü ve ismi iş yapar.
• 2. sınıf sonunda yaz stajı, 3. sınıf 2. dönem sadece staj, yazı da katarsan 7 aylık bir staj deneyimi. 4. sınıfta da çalışmaya devam edersen 1.5 sene iş tecrübesi ile mezun olursunuz. Yazılım mühendisliğinde en önemli şey gerçek proje tecrübesi. Kendi kendinize yaptığınız şeyler nice-to-have olarak görülür. Büyük ölçekli firmalarda çalışmak ayrı bir şeydir.

Ama diğer yandan:

• 
  
• CENG bölümleri teorik olarak daha güçlüdür. Discrete Math, Algorithms, OS, Architecture gibi derslerde daha fazla matematiksel derinlik görürsün.
• Akademik kariyer hedefin varsa, ya da araştırma merkezlerinde çalışmak istiyorsan, CENG bu açıdan daha uygundur.
• Ancak CENG’lerde uygulama CTIS'e göre daha zayıftır. Ne kadarını kendi başına öğrenirsen, o kadar ilerlersin.

Boğaziçi/Bilkent Matematik mi yoksa Bilkent CTIS mi?

Eğer hedefin yazılımcı olmak, mezun olurken elinde portföy, staj ve iş tecrübesi olsun istiyorsan:

Bilkent CTIS yazılım odaklı, sektörle iç içe bir bölümdür.

Kodlama, proje, yazılım geliştirme öğrenirsin.

3. sınıfta part-time çalışmaya başlarsın, mezun olmadan maaş alırsın.

Eğer hedefin matematikçi olmak, ispatlarla, soyut kavramlarla uğraşmak ya da akademik kariyer yapmaksa:

Boğaziçi/Bilkent Matematik senin bölümündür.

Yazılım neredeyse yoktur, öğrenmek istiyorsan ayrıca kendi başına çalışman gerekir.

Mezun olduğunda doğrudan yazılım sektörüne giremezsin, çevrenden 2-3 yıl geride başlarsın.

Birbirinin alternatifi değiller, karakteri ve hedefi bambaşka bölümler.

CTIS'i bitirince hangi alanlara yönelinebilir?

• Backend / Full-stack development
• QA / Test Automation
• DevOps
• System Administration / SysOps
• Mobile Development
• Cyber Security
• Data Engineering
• Cloud & Infrastructure
• Game Development (kendi çabanla)
• AI / ML (self-study ve ekstra math dersleri ile)

CTIS mezunları FAANG gibi şirketlere girebilir mi?

Evet ama kolay değil. FAANG için gereken şey: Leetcode seviyesi algoritma bilgisi, çok güçlü projeler, iyi İngilizce, yurt dışı staj veya master tecrübesi. CTIS bu yola girmeni sağlar ama çıkışa ulaşmak tamamen senin çalışmana bağlıdır. Bölümden çıkanlar var, ama onlar dersle yetinmeyenler.

Bazı ctis mezunları:

https://forum.donanimhaber.com/bilkent-ctis-mezunlari-guncel--159163690

 Devre, sinyal, fizik, türev integral? Var mı?

Cs veya diğer mühendislikler kadar Yok. Eğer genel seçmelileri matematikten seçmezsen veya additional olarak almazsan sadece 3 tane zorunlu matematik dersi var. Yazılıma odaklısın. Mühendislik matematiği ya da sinyal sistemleri gibi dersler yok. CS kadar teoriye gömülmüyorsun. Bunun artı mı eksi mi olduğu senin ne yapmak istediğine bağlı.

Hiç yazılım bilmiyorum, CTIS bana göre mi?

Eğer gerçekten sıfırsan ama her gün 4-5 saat kod yazmaya razıysan evet, yazılım bilip bilmemen önemsiz. Ama hiç bilmiyorum, öğrenmeye de çok hevesim yok, sadece iş garantili diye geldim diyorsan yazılım sektöründe Bilkent CS diploması bile kurtarmaz, teknik mülakatları geçemezsen diploman sadece bir kağıt parçasından ibaret olur.

 Yazılım biliyorum, CTIS bana bir şey katmaz mı

Katar. Bildiğin şey sadece syntax ise CTIS seni yazılım geliştirme disiplinine sokar:

• Grup projesi yapmayı,
• Takım çalışmasıyla deadline yönetmeyi,
• Dokümantasyon yazmayı,
• Clean code yazmayı,
• Git kullanmayı,
• Design pattern öğrenmeyi,
• Büyük projeye katkı vermeyi öğretir.

Yani kendince "yazılım biliyorum" demekle profesyonel yazılım geliştirme arasında dağlar kadar fark var. Lise/bootcamp seviyesindeki bilgi CTIS’te maksimum ilk dönemi rahat geçirmeni sağlar. Sonra herkes eşitlenir. Yazılım geliştirme sadece kod yazmak değil, hatta bu en mekanik ve kolay kısım. Mühendislik bakışı, test mantığı, CI/CD süreçleri, ekip uyumu, clean architecture, async processing gibi şeyler okulda sistematik öğrenilir. CTIS teoriyi azaltıp pratiği artırır, bu da sahaya en yakın formatı sağlar.

DEZAVANTAJLAR:

Mühendis unvanı vermez

• Mezun olduğunda diploman "Information Systems and Technologies" yazar, Computer Engineer yazmaz.
• Devlet kadrolarında, bazı mühendislik pozisyonlarında unvan kriteri aranabilir.
• Ancak yazılım sektörü genel olarak unvan yerine yeteneğe bakar. Bu fark çoğunlukla devlet veya akademik alanlarda önem taşır.

Teorik altyapısı zayıf

• CTIS pratiğe odaklıdır. Bu iyi bir şey olabilir ama:
• Derin algoritma, computation theory, advanced OS gibi alanlarda mühendislik bölümlerine göre geridedir.
• AI, ML, Compiler design gibi alanlara geçmek istiyorsan, fazladan çalışman gerekir.
• Kısacası: akademi, araştırma ya da deep-tech istiyorsan yetersiz kalırsın.

Bölüm içeriği dışarıdan yanlış anlaşılıyor

• Adında "Information Systems" geçtiği için işletme/YBS bölümü zanneden çok.
• Bilmeyen gözünde değeri düşük gibi algılanabiliyor. Oysa içeriği yazılım mühendisliği seviyesinde ama bu dışarıdan görünmüyor.