Yeni Kayıt
Konudaki Resimler
|
Hızlı 
Bildirim
Transistör hesabı
Sıcak Fırsatlarda Tıklananlar
Editörün Seçtiği Fırsatlar
Vasagle Masa, L Şekilli Bilgisayar Masası, 2 Raflı Köşe Masası, Ofis ve Oyun Masası, Endüstriyel Tasarım, Vintage Kahverengi - Siyah LWD72X
https://www.amazon.com.tr/dp/B07KG4VRBK
geçen yıl paylaşıldı
Daha Fazla 
Bu Konudaki Kullanıcılar:
Daha Az 
1 Misafir - 1 Masaüstü
Giriş
Mesaj
-
-
Üstadlar yardım edecek yok mu? Demin BC548 ile denemeler yaptım. B-E voltu 0.7 idi.Sanırım bu maximum değeri oluyor öyle mi?
Şu yukarıda sorduklarımı yanıtlarsanız sevinirim. -
Arkadaşlar internette araştırdıklarım doğrultusunda birkaç deneme yaptım.Öncelikle transistörümün hfe değerini multimetre ile ölçtüm.
Daha sonra Ic akımını ölçtüm. Ic yi hfe ye bölerek Ib akımını buldum. Ona göre de direncimi yerleştirdim.Fakat tam olarak hesapladıklarıma uyuşmuyor.Yani Ic akımı değişiyor.Sanırım bu hfe nin değişmesinden kaynaklanıyor.Ben şimdi nasıl bir yöntem izlemeliyim?
Denemede 5 v röle sürmeyi denedim. Normal olarak 5 v verince 38mA civarı akım çekti. Transistörle yaptığım denemede Rb direncine göre bazen 20 lerde bazen de 40 ma civarında akım çekti.Yani rb direncini tam olarak ayarlıyamadım.Sizler devrelerinizde nasıl bir hesaplama ile buluyorsunuz? -
öncelikle transistörün akım kontrolü bir akım kaynağı olduğunu ve yerinde durmayan bir betasının olduğunu kabul etmek lazım.
buna göre transistörü bir anahtarlama elemanı olarak kullanmak için bir genelleme yaparsak, baz direnci hesabını şöyle hesaplayabilirsin:
1) yükün ne kadar akım çekiyor. buna IL diyelim.
2) transistörü doyumda çalıştıracağımız için betasını 50 kabul edebiliriz. 50 den büyük olması hesabımızı etkilemez aksine işimize gelir.
unutmamak gereken bir diğer noktada transistörün betasının doyum bölgerise yaklaştıkça azalacağıdır. bu yüzden betayı özellikle güç transistörleri için 10 bile seçebilirsin!
3) yük akımına IL transistörün betasına ise 50 dedik. bu durumda baz dan geçen akım IL/50 dir.
4) baz direncine Rb, çip çıkış gerilimine Vç, baz emetör geriliminede 0.7V dersen baz akımı
Vç=0,7V+(Rb x IL/50) dir. burdan işine yarayan Rb değerini çekebilirsin.
kolay gelsin...
-
r2d2droids çok teşekkür ederim.Akşama denemeleri yapıcam 
. Peki her transistörü 50 mi kabul edicez?
Mesela ben bc548 i multimetre ile ölçtüm. hfe si 290 çıktı.Ama dediğin gibi değişiyor. O yüzden hesaplarım doğru çıkmadı. -
dediğim gibi en kötü olanı seç. mesela hfe sini 10 al. ona göre hesapla bu durumda tekrar hesaplamak zorunda kalmazsın. 
http://www.philohome.com/sensors/gp2d12/gp2d12-datasheets/bc548.pdf
BC548 datasının
ON CHARACTERISTICS-DC Current Gain kısmında erdiği hfe değerlerine bakarsan BC548 için en düşük 110 olduğunu göreceksin. dikkat edersen birde max değeri varki min değerini neredeyse 8 katı. 800 sence hangisine güvenip hesap yapmalı.
auyrıca bunun bir diğer anlamıda alacağın aynı marka aynı model bir transistörün aynı şartlardaki kazıncı 110 ila 800 arasında olabilir!
dikkat edersen bu bölümdeki şart VCE = 5.0 V, IC = 2.0 mA.
diğer bir kısmında ise
ON CHARACTERISTICS-Collector-Emitter Saturation Voltage
burası seni ilgilendiren kısım sende transistörü doyumda çalıştıracaksın çünki.
bak amcam neler demiş.
IC = 10 mA, IB = 0.5 mA olduğunda Vce gerilimi max 0,25V olur.
peki burdan hfe yi hesaplardan Ic/Ib den 10mA/0,5mA hfe=20.
dikkatini çekerim 20 çıktı. az önce max 800 lerden bahsediyordu.
demekki transistörün kazancı dpyum bölgesinde azalmaya başlıyor.
hani ben 50 demiştim ya ilk mesajımda sen onu en fazla 20 al...
-
http://www.biltek.tubitak.gov.tr/gelisim/elektronik/dosyalar/36/PICrolesurucu.pdf
Bu sayfadaki projede bc141 kullanılmış. Rölenin 12v da 40 mA çekeceği yazıyor.
O zaman IL=0.04A
Hfe=20 desek IB=0.04/20=0.002A yapar.
Pic in bacağından 5 v aldığımıza göre 5=0.7+0.002xrb olur.
rb=2150 çıkar. Ama devrede 820 ohm kullanılmış. Yani hesaplamada hfe değerini doğru seçmek gerekiyor.
Datasheet de nereye bakarak anlıyıcaz hocam? bc548 için 20 ama bc141 için nasıl bulucaz?
yardımların için teşekkür ederim. seni uğraştırıyorum ama kusura bakma :)
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi -portnoy- -- 14 Eylül 2009; 15:37:59 >
-
oda biraz abartmış gibi.
hesaplarsan verilen devrede hfe 8 olarak alınmış.
dediğim gibi garanti olsun diye hfe yi düşük alabilirsin bunda transistör bakımından bir zarar olmaz. sadece önerilen max baz akımının dışına çıkma yeter.
bu arada baz akımınında çip tarafından sağlandığını unutma!
http://www.ph-freiburg.de/fileadmin/dateien/fakultaet3/technik/typo3/uploads/media/BC141_phillips_.pdf
bu bc141 in datası. bu arada artık üretilmiyormuş haberin olsun.
VCEsat collector-emitter saturation voltage IC = 1 A; IB = 100 mA
kısmında amcam bazdan 100mA geçirmiş kollektörde 1A kontrol etmiş. hfe 10. ayrıca bu durumda Vce arasındaki gerilimde 0.6V olmuş. max 1V olabilir diyor bunada. amcamın dediğini yapsan senin 12V luk röle üzerine min 11V düşer. ee senin röle beslemesi 11V olsa çekmezmi?
çeker çeker.
hesaba bu kadar takılma.
datasına illaki bakmak istiyorum dersen VCEsat collector-emitter saturation voltage kısmında IC ve IB için verdiği değerlere bakmakta fayda var. saturasyon bölgesindeki hfe hakkında bilgi verecektir...
-
şimdi bazı şeyleri anlamaya başladım
burada devreyi yapan hfe yi daha düşük almış ve baza hfe 10 iken uygulanan akımdan daha fazla uygulamış garanti olsun diye. peki 8 diye hesaplayıp gerçekte 10 olursa bu sefer il akımı hesapladığından fazla mı gelir? Yoksa hfe 8 de maximum akım old. için hfe 10 veya üstü de olsa il akımı değişmez mi? doğru mu düşündüm?
2. sorum ise hfe 8 ise ib=0.005 oluyor. 820 ohm ile çarparsak 4.1 v oluyor. 0.7 de Vbe peki kalan 0.2 nereye gitti?Vce değeri mi oluyor ama datasheette 0.6-1v arası olması gerektiği yazıyor.
bunları da cevaplarsan çok sevinicem.herşey için teşekkür ederim
-
anlıyorsan sorun değil yardımcı olabiliyoruz demektir.
bir an için devrede transistörün olmadığını düşün yani transistörü C-E den kısa devre et. yük akımını kim belirler. IL=Vs/RL değilmidir. demekki IL akımını belirleyen yüktür (RL). dolayısı ile transistör hoplasada zıplasada bu akımın üzerinde bir akım geçiremez. geçirirse zaten kirchhoff amcamın tüm kanunları yalan olur.
http://en.wikipedia.org/wiki/Kirchhoff%27s_circuit_laws
peki hfe yi olduğundan küçük seçip ona göre baz direnci dolayısı ilede baz akımı belirledik diyelim. o zaman transistör gereğinden fazla baz akımıya sürülmüş olacak ve kollektör akımı IL=Vs/RL deki IL değerine biraz daha fazla yaklaşacak. ama bahsettiğimiz gibi hiçbir zaman kollktör akımı IL üzerine çıkamayacak. bu arada baz akımının büyümesi Vbe gerilimini de artıracak. tüm bu söylediklerimiz datasheet değerleri içerisinde ise transistöre herhangi bir zararı olmayacak. fakat bazın aşırı sürülmesi süren devre eğer bir mikrokontrolcünün pini ise o pinden fazla akım çekilmesine neden olacak. biliyorsun mikroların bir porta verebilcekleri toplam akım sabittir. sonrasında pinlerde gerilim düşümleri oluşur.
Vbe deki 0.2V biryere gitmedi. ben hfe 8 dediğimde sende 8 den hesapladın halbuki benim bulduğum 7.6 idi sana 8 dedim. şöyle hesapladım
RB0 dan 5V gelir dedim.
5V=Vbe+Ibx820ohm olmalı. Vbe yi 0.7V aldım. buardan Ib=5.244mA çıktı.
40mA röle çekiyormuş 40mA/5.244mA den hfe 7,63. hfe nin noktası virgülü genelde olmaz bna 8 diyebilirsin. 8 dersende 0.2V açık verirsin sonra nereye gitti bu diye sorarsın.
unutmadan datasına bakarsan
VBE base-emitter voltage IC = 1 A; VCE = 1 V -> typ1.2 max1.8 V
kollektörden çekilen akım yükselince Vce gerilimide artmaya başlıyor. dikkat edersen max 1.8V a kadar gider diyor.
özetlersek hesap konusunda nokta atışı yapmaya çalışma tuturamazsın.
yapısı gereği çok geniş aralıklı bir hfe değeri olan bir malzeme bu ayrıyetten dikat edersen Tamb = 25 °C unless otherwise specified. şeklinde bir de not düşülmüş. yani verilen sıcaklığın altında ve üstünde hfe nin nerelere gideceğini sen süşün diyor datasında.
mesela ufak bir deneme yapabilirsin. hani diyordunya avometre ile hfe sini ölçtüm şu geldi diye. yine aynı şekilde ölçmek için avometreye bağla değeri bir oku. sonra transistörü çıkarmadan kurutma makinesiyle transistörü ısıtmaya baş bakalım hfe ne olacak...
-
Şimdi anladım. Yani hfe yi biraz daha küçükmüş gibi düşünüp baz akımını picin ve transistörün maxını geçmeden artırabiliriz.Böylelikle daha garanti olur.Zaten IL akımı max olduğu için IL değişmeyecek.
Bir de şimdi hep akım hesabı yaptık.ILden istediğimiz akımı çektik.Ama buna bağlı olarak VCE artıp azalıcak.Az bir miktar kollektör emiter arasında patansiyel farkı oluşacak.Ama bu da pek bir etki yaratmaz.
Yukarıda yazdıklarımın hepsi doğru mu?
Son olarak IL akımına ulaştık diyelim.Ama vce artmış olacak bu sefer IL nin azalması gerekmez mi? 12v veriyoruz 1 voltu o çekiyor.11 / RL oldu bu sefer
Çok mu zorladım
Bu arada saç kurutma makinesiyle dediğini yaptım.HFE uçtu biraz
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi -portnoy- -- 15 Eylül 2009; 15:52:49 >
-
kısmen doğru
Ic nin gelebileceği max akım IL dir. dolayısı ile transistörü çatlatacak kadar baz akımı versende IL nin üstüne erişemezsin.
baz akımını azalttığında ona bağlı olarak Ic akımıda düşecektir. Ic akımının düşmesi doğal olarak Vce geriliminin artmasına neden olur. kabaca Vce geriliminin 0.2V un üzerine çıkması demek transistörün doyum bölgesinden çıkması olarak kabul edilir. ve hfe de yükselmeye başlar.
denklem şöyle. Vs=Vce+IcxRL Vce=0V ise Ic=IL dir.
yani dediğinin tam tersi Ic IL ye yaklaştığında Vce küçülmeli.
ufak bir not IL dediğimiz Vs/RL olan
peki Vce artarsa ne olur. hemde kollektörden akım çekliyorsa.
datasında belirtilen
Ptot total power dissipation Tcase £ 45 °C - - 3.7 W değerine kadar bişey olmaz. ( iyi soğutabiliyorsan! )
fazlasında transistör için zor anlar başlamış olur.
bunuda şöyle hesaplayabilirsin VcexIc nin Ptot denilen değerden küçük olası gerekiyor. zaten bu kasada bir transistörün üzerinde yarım watt bile harcansa transistör dokunulmayacak sıcaklığa erişmiş olur.
sana grafiklerin bol olduğu bir data buldum.
http://www.datasheetcatalog.org/datasheet/zetexsemiconductors/ztx300.pdf
ilgini çekeceğini düşünüyorum.
özellikle hFE - Ic grafiğine bak.
çok zorlamadın ama hazır benim çenem düşmüşken aklına geleni sor...
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi r2d2droids -- 15 Eylül 2009; 16:17:14 >
-
http://perso.wanadoo.es/chyryes/componentes/BC237.pdf
burada da güzel grafikler var...
-
quote:
Orijinalden alıntı: r2d2droids
unutmadan datasına bakarsan
VBE base-emitter voltage IC = 1 A; VCE = 1 V -> typ1.2 max1.8 V
kollektörden çekilen akım yükselince Vce gerilimide artmaya başlıyor. dikkat edersen max 1.8V a kadar gider diyor.
hocam şimdi Ic büyürse vce de artıyor demiştin.Ama biz doyuma ulaştırmaya çalışıyoruz.Ic yi IL ye kadar getirttik.Vce büyümüş olmuyor mu?Yoksa doyum olduğu için vce nin artması gerekirken 0 v oluyor?
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi -portnoy- -- 15 Eylül 2009; 16:40:23 > -
onu düzeltelim orası Vbe olacak. yani orası aynen şöyle olmalı:
quote:
unutmadan datasına bakarsan
VBE base-emitter voltage IC = 1 A; VCE = 1 V -> typ1.2 max1.8 V
kollektörden çekilen akım yükselince Vbegerilimide artmaya başlıyor. dikkat edersen max 1.8V a kadar gider diyor.
datasındaki Vbe yi örnek verip Vce artar diye yazmışım öyle değil.
Ic artarsa Ib de artmak zorunda. Ib nin artması ise Vbe nin artmasına neden olacak!
özetlersek;
Ic büyürse Ib büyür dolayısı ilede Vbe büyür. dikkat et benim gibi hata yapma Vbe Vce değil.
Vce büyürse zaten Ic nin büyüsesi gibi bir durum söz konusu olmaz.
neden
Vs=Vce+IcxRL dimi
Vs=12V ve sabitse Vce nin büyümesi IcxRL değerinin küçülmesine neden olur. e RL de zaten sabit olduğuna göre mecburen Ic küçülecektir.
yani Vce ile Ic ters orantılı Ic ile Ib ve Vbe de doğru orantılıdır.
şimdi oldu sanırım...
-
tamam şimdi oldu:) o zaman biz doyum noktasında çalıştıracağız bunun için vce=0 olur.
vbe yi 0.7 alıyoruz. ama vbe ib ye bağlı değişiyor. 0.7 almamızın nedeni doyum noktasında vbe nin ib ne olursa olsun 0.7 v olmasımıdır?
dayan hocam az kaldı
-
Vce yaklaşık 0 diyelim.
Vbe ye takılma, hfe den kurtardık bu sefer de ona sardın.
şimdi amcam 1A lık BC141 in kollektöründen 1A çekmek istemiş.
dolayısı ile
( VBE base-emitter voltage IC = 1 A; VCE = 1 V -> typ1.2 max1.8 V ) Vbe de uç noktara gitmiş.
1A lik transistörden kim 1A akım çekmek ister. zaten uçurumun kenarında dolaşıyor alet.
burada Vbe için başka bir genelleme yapacaz.
eğer transistörün max verebileceği kollektör akımına yakın bir değeri hesaplamak istiyorsan Vbe yi 0.9-1V al
eğer transistörün verebileceği max akımın yarı değerlerinde dolanıyorsan Vbe yi 0.6-0.7V al
eğer transistörün max verebileceği akımın yanında senin çekeceğin akım devede kulan kalıyorsa Vbe yi 0.3-0.4V al
göz kararı. hani kulak memesi yumuşaklığında derler ya aynen öyle...
-
O zaman ben anahtarlama devrelerinde 0.7 alsam olur yani.
Hocam herşey için çok çok teşekkür ederim. Seni bayağı bir yordum
Sayende şu transistörü anlamış oldum.
Kolay gelsin. -
Hocam yine ben
Küçük birşey sorucam yeni konu açmadım.Transistör de var içinde.
Şimdi 4n25 kullanıcam da şimdi bunun ic akımı vs. fazla değildir o yüzden bununla bir tane transistör sürülüyor.(sanırım)
herşeyi anladım da 10k ne işe yarar orda? -
datasında
http://denethor.wlu.ca/pc200/data_sheets/4N25_f.pdf
çıkış transistörü için
( Collector Current — Continuous IC 150 mA ) 150mA akım verir diyor. tabi bu akımı çıkıştan alabilmen için ( Forward Current — Continuous IF 60 mA )
LED den 60mA geçirmen gerekebilir.
en iyisi sen "Figure 2. Output Current versus Input Current" grafiğinin dışına çıkma.
istersen devredeki baz akımına da bakalım yine kabalama olarak.
4N25 in transistörünün kollektörü 12V a emetörü ise transistörlü devreye gitsin. bu durumda 4N25 in emetör gerilimi çıksa çıksa 12V ye çıkar dimi.
e hesaplayalım ozaman:
sadece 10K 12/10K dan 1.2mA akım çekiyor
transistörün bazı ise
(12-Vbe)/3k3 den Vbe=0.7 dersek 3.4mA akım çekiyor.
akımların hepsinin toplamı 4N25 in emetör akımıdır. buda 4.6mA eder.
3k3 zaten biliyorsun baz akımını ayarlayan direnç.
10k ise 4n25 çıkışı aktif olmadığında transistörün bazını toprak potansiyeline çeken dirençtir. transistörlerin bazı kararlılık açısında hiçbir zaman havada bırakılmaz.
bu arada transistörü tetiklemek için neden optokuplörlü bir fantaziye gitmişler anlamadım. hani beslemesi 220V olur o zaman evet mantıklı derim ama bu haliyle bir espirisi olduğunu düşünmüyorum.
sana böyle bişey mi lazım yoksa merak ettiğin için mi ekledin...
Benzer içerikler
- woofer nedir
- elyaf nerede satılır
- jbl flip 7
- jbl boombox 4
- marshall kilburn 3
- bose soundlink max
- bim transformers kulaklık
Ip işlemleri
Bu mesaj IP'si ile atılan mesajları ara Bu kullanıcının son IP'si ile atılan mesajları ara Bu mesaj IP'si ile kullanıcı ara Bu kullanıcının son IP'si ile kullanıcı ara
KAPAT X
Bu mesaj IP'si ile atılan mesajları ara Bu kullanıcının son IP'si ile atılan mesajları ara Bu mesaj IP'si ile kullanıcı ara Bu kullanıcının son IP'si ile kullanıcı ara
KAPAT X
