Kitap incelemesi nasıl olur

lzooml

Yarbay

3250 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

SpyWar

Binbaşı

1872 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

LooK

Yüzbaşı

828 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

quote:

Orjinalden alıntı: lzooml

Aynı konuyu kitap bölümüne de açtım ama bakan yok benim de biraz acelem var.

Kitap incelemesi nasıl yapılır nelere dikkat edilir neler yazılır.
Yani özetin yanında kitabın ismi,yazarı,yayın evi vb şeyler de varmış.Hatta bizim hoca kitabın boyutlarını da yazın felan dedi de ciddimiydi bilmiyorum.

Yani uzun lafın kısası bu iş nasıl yapılır bir örnek var mı yada anlatan bir yer yada ayrıntılı anlatacak olan biri

bugün iyi günümdeyim ...

mailini pm den gonder sana zipli halini gondereyim...

al bakalım kitap incelemesi nasıl yapılır ...

BİÇİMSEL BÖLÜM
1) KİTABIN KAPAĞI
Kapak Bilgileri: İncelemiş olduğumuz kitabın kapağı bilgilendirme açısından Tebliğler Dergisi’ndeki belirtilen yönetmeliğe uygun olarak sınıfı, hangi derse ait olduğu, yazarı ve yayı eviyle birlikte yine Tebliğler Dergisi’ndeki sıraya göre doğru olarak verilmiştir.
Kapak Resmi: Kitabımızın kapağında bulunan kapak resmi; Kitabımızın içeriğine uygun olmakta ve öğrencilere bunun bir matematik kitabı anlamalarını sağlamaktadır (Kitap resmi kümeler, sayılar, geometri, kesirlerle ilgili konuları içeren öğrencinin ilgisini çekecek resimler vardır. bu da kitabı ilk bakan bir kişinin bunun matematik kitabı olduğunu anlamasına yardımcı oluyor. Bu resim bizce matematik kitabı için son derece uygundur. Resimde verilen bir kız ve erkek öğrenci resimlerinin cinsiyet ayrımının yapılmaması açısından son derece güzeldir.
Renk Kullanımı: Kitabımızın kapağında kullanılan renkler bize göre uygun değildir. Çünkü kitabımız İlköğretimin 2. sınıf ders kitabı olduğu için parlak, canlı ve zıt renkler kullanılsaydı daha uygun olurdu. Bu öğrencinin dikkatini daha çok çekerdi. Kitabımızda pastel renklerin daha çok oluşu öğrencinin ilgisini çekmekte zorluk yaşatır.
2) Kitabın Fiziksel Yapısı
Cilt:
İncelemiş olduğumuz kitap, sağlam ve düzgün bir ciltleme yapılmış ve bu da kitabın çekiciliğini arttırmış ve gelecek yıllarda da kullanılmasına imkan verecek şekildedir.
Sırttan tutkal kullanılarak ciltleme yapılması sayesinde sayfalarda kopma, ayrılma söz konusu değildir. Ayrıca kaliteli tutkal kullanılmış ve kullanılan tutkalda herhangi bir taşma olmamış. (Ne çok fazla ne de çok az kullanılmış). Yani bunları göz önüne alacak olursak kitabımızın ciltlemesi oldukça iyidir.
Sayfa Sayısı:
İncelemiş olduğumuz kitap 192 sayfadır. Bu sayfa sayısı İlköğretim 2. sınıf düzeyine göre oldukça uygundur.(Not: İlköğretim 2. Sınıf forma sayısı 10-12 arasıdır. Bizim kitabımızda 12 formadır)
Ebat-Boyut:
Kitabımız ebadı............. boyutundadır. Bu da bize göre; İlköğretim 2. sınıf için uygundur.
Kitabımızın matematik kitabı oluşu ve içindeki konuların şekil, resim ve grafik gibi görsellerinin kullanıldığı için kitabın büyük ebatta olması çok faydalıdır.
Baskı Kalitesi:
Kitabımızın baskısı da oldukça iyidir. I. Hamur kağıda basılan kitabımızda yazılar ve renkler oldukça belirgindir. Sayfalarda herhangi bir mürekkep lekesi yoktur. Ayrıca baskı renkli oluşu kitabın kullanıma uygunluğunun göstergesidir.
Kağıt Kalitesi:
Kitabımız; kağıt rengi beyaz olup ve üzerine siyah yazı tipi okunabilirlik açısından çok iyi. Kağıt dokusu pürüzsüzdür. Fakat kağıt, baskının arka yüzüne geçmesini engelleyecek kadar kalın değildir. Kağıt parlak renkte oluşu da güzeldir. Yani kağıt kalitesi yüksek
3) Bulunması Gereken Bölümler
Önsöz:
Kitabımızda önsöz bulunmamaktadır. Ders kitaplarında özellikle ilköğretim kitaplarında önsözü atlamışlardır. Halbuki önsöz öğrenciyi yönlendirir ve kitabı nasıl kullanacağına dair bilgi verir.
İçindekiler:
Kitabımız içindekiler kısmını ünite ünite ele almıştır. Detaylı bir şekilde yer verilmiştir.
Sözlük:
Sözlük içindekiler sayfasında da sayfa numarası ile verilmiştir. Ancak sözlük çok detaylı değildir. Her harften 3-4 tane kelime açıklamışlar ve yaklaşık 1,5 sayfa uzunluğunda.

İndex:
İncelediğimiz kitapta index bulunmamaktadır. Bunu da 2. sınıf kitabı olmasına bağlayabiliriz. Ancak yine de yer verilmeliydi.
Kaynakça:
Sözlüğün bittiği yerden devam edilip kaynaklar verilmiştir. Çok yetersiz ve sıkıştırılmış şekildedir.
4) Görsel Tasarım/Düzen
Kitabımızdaki şema, şekil, resim ve grafikleri incelediğimizde, resimlerdeki ayrıntılar çocuğun yaş düzeyine uygundur. Bütün renklere yer verilmiştir ancak bazı renklerin değişik ve mat oluşu öğrenciyi olumsuz etkileyebilir, gözü yorabilir. Ve ilgiyi azaltır. Kitabımızdaki şekil ve resimler ele alındığında matematik kitabı olduğunu da göz önüne alırsak sayfa düzeni içinde uygun şekilde yer almıştır. 2. sınıf kitabında resimler ve yazılar yarı yarıya olmalıdır. bu da kimi sayfalarda hiç şekil ve resim kullanılmamış olmasını görmezden gelirsek genel olarak bu kurala uygunluk göstermiştir.
Varolan resimler soyut kavramların somut bir şekilde öğrenciye sunulması için kullanılmıştır. Kalite bakımından resim ve şekiller kitabımızda kimi zaman net kimi zaman puslu olarak gözümüze çarpmaktadır. Ayrıca özellikle Doğal Sayılar ünitesi anlatılırken kullanılan şemalar öğrencinin gözünü fazlasıyla yoracak şekilde seçilmiştir ve çok sık aynı şemalar tekrarlanmıştır.
Kitabın kapağından bile anlaşılacağı üzere kız ve erkek yani cinsiyet ayrımı yapılmamıştır. Çünkü kapağın alt tarafında kız ve erkek olmak üzere iki öğrenci resmi bulunmaktadır.
Yazı:
Kitabımızdaki yazılar karakter bakımından ikinci sınıf düzeyine göre uygun değildir. Daha açık ifade etmek gerekirse birinci sınıfta kullanılan alfabeye göre ikinci ve üçüncü sınıfta da devam edilmeliydi. İlk üç sınıfta şerifli alfabe kullanmak doğru olmaz. Ancak kitabımız ikinci sınıf düzeyinde olmasına rağmen şerifli yazı kullanılmıştır. Hatta kitabın kapağında kullanılan “a” harfi birbiriyle çelişmektedir.
Yazılar punto bakımından uygunluk içermektedir. İkinci sınıfta on sekiz punto kullanıldığını uygunluk göstermektedir. İkinci sınıfta on sekiz punto kullanıldığını göz önünde bulundurarak buna rahatlıkla karar verilebilir.
Vurguya değinecek olursak; kelime ya da cümlelerde vurgu yapılabilir. Vurgular görselde olabilir, işitsel de olabilir. Biz görsel olan kısmını ele aldığımıza göre kitaptaki görsel vurguların yapılıp yapılmadığını şu özelliklere bakarak anlatabiliriz. Yazının renklendirilmesi, yazı karakterinin değiştirilmesi, altı çizili olarak verilmesi ya da yazının aralığının artırılması. İncelediğimiz kitapta vurgu çok yapılmamıştır. Yalnız başlıklarda farklı renk kullanılmıştır. Ancak asla yeterli değildir. Arada bir puntoyu artırarak da vurgu sağlanmaya çalışılmıştır.
Boşluklar:
İkinci sınıflar için 10 cm’lik paragrafta 14 satır olmalıdır. satır sayısı sınıf seviyesi yükseldikçe punto düşeceğinden dolayı artacaktır.
Ders kitabında satır uzunluğu ayarlanırken,satır uzunluğunun puntonun oranına bağlıdır. Sütun ne kadar geniş olursa punto o kadar büyümelidir.
Kitaplarda satır arası büyüklüğü, yazı puntosundan büyük olmalıdır. paragraflar arası boşluk bırakılmalıdır. Paragraf boşluğu satır boşluğundan daha fazla olmalıdır. göz sıçraması ne kadar çok olursa okuma kalitesi o kadar düşer. Göz bir metne baktığında ne kadar çok metni görüp algılarsa göz o kadar az sıçrar. Ders kitaplarının yazı alanı dışında kalan alt, üst, sağ ve sol yanlarında en çok 20 mm boşluk bırakılır. Peki neden bu boşluklar vardır ve olmalıdır? çünkü; okuma, not alma ve aranan bilgiyi bulmayı kolaylaştırmak için sayfa kenar boşlukları geniş tutulur. Ayrıca kendi boşluklarının olması, okuyucunun dikkatini sayfanın merkezine çeker.
Satır, kenar ve paragraf boşluğunun olması gereken ölçütlerine göre kitabımızı incelediğimizde; satır aralarının 18 puntoyla yazılan yazılara göre 22 punto olması gerekir. Ancak kitabımızda 22 punto olması gereken boşluğun, en fazla 20 punto büyüklüğünde tutulduğunu görmekteyiz. Kenar boşluğu bakımından sağ, sol, alt, üst kısımlardan 2 cm’lik boşluk bırakılmıştır ki bu da istenilen ölçütlere uymaktadır. Paragraf boşlukları da ihmal edilmemiştir. İstenilen şekilde boşluk bırakılmıştır.
Kitabımızı açıp içinden herhangi bir sayfanın tasarımına baktığımızda kenar boşlukları ve paragraf boşlukları bırakıldığı için düzgün ve göze estetik geliyor. Ancak yine de bir sıkıştırma söz konusu ve bu gözü yoruyor.
5) Yardımcı Materyaller
Ders kitapları, planlamaya ve öğretim sürecine katkı sağlayacak pek çok yardımcı materyal sunabildikleri gibi diğer araçların kullanımını da yönlendirebilirler. Yani ders kitaplarına ilave olarak öğretme-öğrenme etkinliklerine yardımcı olması amacıyla materyaller kullanılmalıdır. Yardımcı materyallere örnek olarak öğretmen kılavuzları, öğrenci çalışma kitapları, beceri kitapları, elektronik gereçler (Slaytlar, asetatlar, video, kaset, CD), bilgisayar, tepegöz...... gibi) gösterilebilir.
Ancak matematik ders kitabında kullanılabilecek materyalleri göz önünde bulundurursak, bunları kitaptaki ünitelerde konuyu anlatmak için kullanılan şekillerden faydalanarak sağlayabiliriz. Örneğin; “Kesirler” ünitesinde kullanılan elma, simit gibi meyveleri sınıfa getirip bire bir öğrenciye gösterilebilir. Kartonlardan ve tepegözden de yararlanılabilir. Kitabımızda yardımcı materyallere teşvik edici herhangi bir şey göremiyoruz. Ancak öğretmen bu konuda yardımcı olmalıdır. örneğin yardımcı bir beceri kitabı olabilir. Ünite sonlarında iyi bir değerlendirme sağlar.
6) Yazar(lar) hakkında bilgi:
Çocuklar farklı bakış açılarını tespiti, beğendiği bir yazarın eserlerini takip edebilmesi açısından yazarlar hakkında bilgi verilmelidir.
Hazırlık Çalışmaları
İncelediğimiz kitapta hiç hazırlık çalışması yoktur. Bu bize çok yanlış geldi; çünkü hazırlık çalışmaları öğrenciyi konuya motive edici olmalı, öğrenciyi konuya hazırlamalı ve ipuçları vermelidir, gözlenebilir, ölçülebilir davranışları içermelidir. Ancak biz bu kriterleri bile inceleyemiyoruz; çünkü hazırlık çalışmalarına yer verilmemiştir.
Hedef ve Davranışlar
Hedef ve davranış olmazsa öğrenme anlamlı olmaz. Hedef olmazsa belirsizlik olur. Hedef ve davranışlarla öğrencinin ne öğrenmesi gerektiği, hangi davranışları kazanması gerektiği belirlenir.
İncelediğimiz kitap hedef ve davranışlar göz önüne alınarak hazırlanmıştır. örneğin; “varlıklar arasındaki ilişkiler” ünitesinde öncelikle varlıklar arasındaki benzerlik ve farklılık ilişkileri kavratılmaya çalışılmış. Sonra büyüklük ve küçüklük ilişkilerini sonrasında da uzunluk-kısalık ele alınmıştır. Tam anlamıyla bir uyum söz konusudur.
Öğretim Etkinlikleri ve Yöntemler
Ünite 1’de konu “varlıklar arasındaki ilişkiler” Bu ünitenin işlenişinde örneklerle öğretim ve senaryo yoluyla öğretim yöntemlerinden yararlanılmıştır. “Varlıklar arasındaki ilişkiler” ünitesi bu yöntemlerle öğrenciye daha rahat kavratılabilir, ancak bunun yanı sıra keşfetme (buluş) yoluyla öğretim de kullanılabilir.
Ünite 2’de konu “ritmik saymalar”. Bu üniteni işlenişinde yöntem kullanmaktan çok alıştırma şeklinde işlenmiştir. Halbuki kurallar yardımıyla öğretim de bu ünite için kullanılabilirdi.
Kümeler ünitesinde ise düz anlatım yöntemi kullanılmıştır. Ancak keşfetme yöntemi bu ünite için daha uygun olurdu. Ayrıca oyunlar yardımıyla öğretim yöntemiyle de konu daha rahat kavratılabilirdi.
Doğal sayılar ünitesinde düz anlatım yöntemi kullanılmıştır; ancak bunun ötesinde ünite çok sıkıcı işlenmiş ve tek düzelik hakim. Örneklerle anlatılanlar desteklenmiş, ancak çok gereksiz örneklerde var. Ünitenin içinde yer alan “sıra bildiren sayılar” konusunda ise senaryo yöntemi kullanılmış ve doğru bir yöntem seçilmiştir.
“Kesirler, doğal sayılarda toplama, çıkarma, çarpma işlemi” ünitelerinde düz anlatım yöntemi kullanılmıştır. Düz anlatım yöntemini biz tasvip etmiyoruz. Çünkü bu üniteler için ve diğer üniteler için daha kavratıcı ve unutmayı azaltıcı yöntemler vardır. örneğin bu dört ünite için kurallar yardımıyla öğretim kullanılabilirdi. Kesirler ünitesi için ayrıca keşfetme, örnekler yardımıyla öğretim yöntemleri kullanılabilirdi.
Ölçüler ünitesinde ise başlangıç yani giriş kısmında dahi hata bulduk. Girişte metre bilgisi dedikten sonra karış, ayak, adım, kulaç gibi standart olmayan ölçüler gösterilmiştir. Halbuki ölçüler başlığından sonra bu ölçüleri verseydi sonrada standart olmadığını belirtip metre bilgisine geçiş yapsalardı, öğrenci için daha net olurdu. Ünitenin işlenişinde keşfetme yöntemi kullanılmıştır. Bu ünite için gayet uygun bir yöntemdir. Kütle ve sıvı ölçüleri içinse gerekli materyaller kullanılabilir. Geometri ünitesinde de keşfetme ve tanımlar yoluyla öğretim uygulanabilir. bU ünite için kitapta ise yarı düz anlatım yarı tanımlar yoluyla öğretim kullanılmıştır.
Örnekler:
Kitaptaki örnekler genel anlamda yetersiz ve kalitesizdir.
Doğal sayılar ünitesindeki örnekler tek düze ve öğrenci için konuya hiçte motive edici değil. Ritmik saymalar ünitesi içinde aynı durum söz konusudur. Örnekler canlı ve öğrencide istek uyandırıcı değildir. Yalnız “varlıklar arasındaki ilişkiler” ünitesindeki örnekler hem sınıf düzeyine uygun gem de açıklayıcı niteliktedir.
“Doğal sayılar” ünitesinde onluk ve birlik kavramını açıklarken sürekli aynı tip örneklerle konuyu açıklamaya çalışmıştır bu da gereksiz olmuştur.
Soru, Alıştırma ve Problemler
Kitaptaki alıştırmalar konu ile paralellik gösteriyor. Alıştırmalar konuyu pekiştirmek için yeterli sayıda ancak çalışmalar kısmında soruların başlarına numaralandırma yapılmadığı için karışıktır; ama şekillerle desteklenmiştir.
Kitaptaki alıştırmalar genelde aynı tiptedir. O sebeple doğruluğu yönünden bir hata söz konusu değildir. 2. sınıf düzeyinde olduğundan alıştırmalar anlaşılır ve kısa cümlelerle ifade edilmiştir. Alıştırmalar sürekli aynı tipte olduğundan öğrenciyi yorucu ve bıktırıcı tarzdadır. Özellikle doğal sayılar ünitesindeki alıştırmalarda şekiller bile aynıdır. Bu da öğrenci de hiçbir ilgi uyandırmamaktadır.

İçerik:
İncelemiş olduğumuz kitabın içeriği Türk Milli Eğitimi’nin genel amaçları ve genel amaçları ile tutarlıdır. Ayrıca incelemiş olduğumuz kitap Atatürk İlke ve İnkilapları göz nüne alınarak hazırlanmıştır.
İçerik hedef ve davranışları kazandıracak biçimde ünite ve konuların düzenlenmesidir.
İçeriğin hem geçerli hem de güvenilir olmasıdır. Geçerlilik içeriğin amaçla ilgili bağlantısını kurmaktadır. İncelediğimiz matematik kitabında içeriğin doğal, sosyal, estetik, ekonomik ve kültürel bütünlük içerisinde öğrencinin günlük yaşantısında kullanabileceği şekildedir. Kitabımızın içerisinde verilen bazı bilgilerin çeşitli üniteler ve konularda aynı şekilde verilmiştir. Bu da kitabımızın geçerli ve güvenilir olduğunun göstergesidir. (örnek: kitabımızda verilen kümelerin birbiriyle benzerlik göstermesi ve küme tanımına uygun olduğu)
İçerikte bulunması gereken diğer bir özellikte bilimselliktir. Akıl yoluyla elde edilmemiş objektif ve nesnel olmayan bilgiler bir kitapta özellikle de eğitim ilk kademesini oluşturan ilköğretim okullarının ders kitaplarında asla yer almamaktadır. Örneğin 10. ünitedeki uzunluk ölçüleri birimi olan “metre” dünyanın her yerinde aynıdır.
İncelemiş olduğumuz kitaptaki konuların işlenişinde öğrencilerin gelişim basamakları ilgi yetenek ve ihtiyaçları dikkate alınmıştır.
Öğrenciye verilen konuların öğrencinin bir takım problemlerine cevap verecek nitelikte olmalıdır. kitabımızda verilen varlıklar arası ilişkiler, doğal sayılar, kesirler, toplama işlemi, çıkarma işlemi, çarpma işlemi, ölçüler gibi üniteleri ile çocukların günlük hayatta karşılaşacakları problemleri çözmelerine yardımcı olacak konulardır. Bu bakımdan kitabımızda faydalı ve kullanılabilecek bilgiler verilmiştir.
Genel Değerlendirme:
Kitabı bir bütün olarak yeterli bulduk. Çünkü öğretim-öğrenme etkinliklerinin çeşitli yöntemlerle işlenmesi ve anlaşılabilirlik bakımından cezbedici özelliktedir. Ancak tabi ki daha kapsamlı ve yeterli kitaplar bulunabilir. Fiziksel özellikleri ve kullanışlılık açısından yetersizdir. Bu sebeple farklı bir kitapta tercih edilebilir.

Kitap inceleme kriterleri
A. DERS KİTAPLARININ FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ
B. DERS KİTAPLARINDA EĞİTSEL TASARIM
1. Hedefler (Amaçlar) Açısından
2. İçerik Açısından
3. Öğrenme-Öğretme Süresi Açısından
4. Değerlendirme Açısından
C. GÖRSEL TASARIM
D. DİL VE ANLATIM

A. DERS KİTABININ FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ
1. Görünüş:
Ders kitabının sayfaları oldukça düzgün.Leke, kir, yırtık, buruşukluk, katlanma ve baskı hatası yok .Baskı kağıdın arka yüzünü gecmemiş. Kitabın kenarları düzgün bir şekilde kesilmiş.Kitabın göze tırmalayıcı bir yanı yok. Estetik olarak kitabın ilk bıraktığı izlenim oldukça iyi.
2. Renk:
İlk öğretim birinci basamak kitabına uygun şekilde resimlerin hepsi renkli ve net basılmış.
İmal edilmemesinde uyulması gereken ölçütler;
• Kitap kapağı iç sayfaları kapatıyor ve iç sayfalarla tam örtüşüyor.
• Kitap eski olduğu için formalı olup olmadığını ayırt edemedim. Kitabın sırtıyla kapağı arasında yapıştırmadan dolayı bir karışıklık olmuş.
• Kitapta bir sırt var. Karışıklıktan dolayı forma sayısını belirleyemedim.
• Formalar yapıştırılmış ama kitabın sırtından ayrılmış ve formalar birbirine girmiş.
• Formaların birleştirilmesinde ip gözükmüyor, sadece bir birine yapıştırılmış, sonra da sırta yapıştırılmış.
Ders kitabında bulunması gereken bilgililer:
a-Ön Kapak:
• Kitabın adı var.
• Kullanılan okulun türü ve dönemi var.
• Yazarın adı var.
• Yayın evinin adı var.
• Dersin özelliğine uygun bir ön kapak yapılmış; Kişisel hakları gösteren bir dizi resim var.
b-Kitabın Sırtı:
• Sırta kitabın adı yazıyor.
• Kitabın ön kapağını yatay biçimde yere koyduğumuzda soldan sağa doğru değil sağdan sola doğru yazılmış.Yani aşağıdan yukarı değil yukarıdan aşağıya yazılmış.
• Sınıfı yazıyor.
• Yazarın adı var.
• Yayın evinin
• Basım yılı sırtta yok.
c-Arka Kapak:
• Fiyatı sağ aH köşede yazıyor.
• ISBN numarası fiyatının üzerinde yazıyor.
• Basıldığı yıl adı, tescilli markası ve adresi yazıyor .
• Basıldığı yıl yok.
• Baskı adedi de yok.
• TS numarası yok.
d-İç Kapak:
İç Kapak Ön Yüz:
• Kitabın adı yazıyor.
• Okul türü ve sınıfı yazıyor.
• Yazarın adı var.
• Yayın evinin adı, adresi, amblemi var.
• Basıldığı yılı yeri yok.(iç kapağa konulmuş)
• Talim terbiye kurulunun karar,tarihi ve sayısı var.
İç Kapak Arka Yüzü:
• Genel yayın sesi dizi numarası var.
• Onayı baskı sayısı yok.
• Baskı adedi yok.
e- Yazarın Dışında Katkısı Bulunanlar:
• Dizgi: Karizma reklamcılık Ltd. Şti.
• Sayfa düzeni: Sezai KILINÇ
• Redaksiyon: Niyazi DEMİR
İkinci Yaprak ve Devamı:
• İkinci yaprakta İstiklal Marşımız ve bayrağımız var.
• Önsöz konulmamış ikinci yaprağa.
• İkinci yaprağın arkasında Gençliğe Hitabe var.
• Üçüncü yaprakta Atamızın resmi var.
• Üçüncü yaprakta arka boş.
• Dördüncü yaprakta içindekiler başlıyor.
f-Diğer Yapraklar:
• Konu ile ilgili resim, şema, fotoğraf mevcut.İlgili destekleme unsurları uygun yerlerde kullanılmış. Örneğin: 50. sayfadaki resimler ve fotoğraflar konuya uygun kullanılmış. Konuyu destekliyor.
• .Kitapta hiç dip not kullanma ihtiyacı hissedilmemiş.
g.Ders Kitabının Sonunda Yer Alan Yaprakların Düzeni:
• Alfabetik sözlük 162-172. sayfalarda verilmiş.
• .İndeks bölümü yok.
• .Kaynakça 174. sayfada verilmiş.
• .Bibloğrafya ve bir sayfa boşluk yok.
4.Boyut ve Töleranslar:
Kitapta kullanılan kağıt boyutu A-5 boyutundadır. Bu yönüyle standartlara uygundur.
5.Yazı Büyüklükleri:
• Kitap 10 puntoda yazılmıştır. İlköğretim 8. sınıf seviyesine uygundur.
• 10 cm’de 17 satır bulunmakta,ilköğretim 8.sınıf için bu aralık idealdir.

B. DERS KİTABININ EĞİTSEL TASARIMI :
1. Hedefler Açısından;
Ünite 1:İnceledim;
• Konunun başına öğrencileri konu hakkında araştırma yaptıracak ve onları fikir sahibi edecek 5 tane Hazırlık Çalışmaları adı altında soru konulmuş.
• Ünitenin sonuna Değerlendirme Çalışmaları adında ünite içindeki konuları kapsayan 10 soru konulmuş.
• Ünitenin sonunda,ünitenin içindeki konuları kapsayan 12 adet test sorusu sorulmuş.
• Baştaki hazırlık çalışmaları öğrencilere konuyla alakalı bilgi vermesi açısından güzel düşünülmüş.Sondaki klasik ve test soruları konuyu tekrar edip,konuyla ilgili iyi öğrenilmeyen yerlerin tekrar edilmesi açısından önemli.
2. İçerik Açısından;
İçerik düzenlenirken dikkat edilecek hususlara göre;
• Öğrencilerin gelişim düzeyine uygun
• Metinlerde dikkatimi çeken özellik ezbere dayalı olmaması.
• Anahtar kelimeler açıklanmış 73.sayfadaki örnek sivil toplum örgütünün tanımı verilmiş.
• M.E.B’ in genel amaçlarına uygundur.
• Üniteler arasında denge yok 1.ünite 63 sayfa iken, 2.ünite 28 sayfadır.
• Çok fazla ayrıntıya yer verilmemiş,dolayısıyla gereksiz bilgiye yer yok.
3. Öğretme ve Öğrenme Açısından;
Bu bölümde kitapta yer alması gereken etkinliklerin özelliklerine deyineceğiz. Bu kitapta ünite başında; Hazırlık çalışmaları, sonunda ise değerlendirme çalışmaları, test ve okuma parçası yer almaktadır.
Hazırlık çalışmaları faklı bireylere göre hazırlandığı ilk bakışta dikkat çekiyor. Çünkü sorular farklı şöyle ki; Bazı sorular araştırmaya sevk ederken bazı sorular ise yorum gerektiren kompozisyon olarak karşımıza çıkıyor.Bu çok güzel.Farklı öğrenme yöntemlerine sahip
Çocukları sıkmadan bu sorularla muhatap edilmenin hesabı yapılmış sorular bu zaviyeden oldukça kayda değer.
Kitaptaki bazı konular resim, fotoğraf, veya grafikle desteklenmiş. Önemli yerler açık mavi renkle yazılmış.
ÖRNEKLER:
• Grafik ; 21. sayfada
• Fotoğraf ; 39. sayfada
• Resim ; 72. sayfada
Konu başlıklar halinde verilmiş.Son kısımda can alıcı bir özet bölümüne yer verilmemiş.
ÖRNEK: SAYFA 56’daki ‘’Dayanışma’’ konusu.
Etkinlikler sürekli ve tekrar olarak ünite başında ve sonunda düzenli bir şekilde yer almıştır.
4. Değerlendirme Açısından:
Hazırlık Çalışmaları’ndaki kriterler:
• Öğrenciye hayatında uygulama alanı bulabileceği , onu yakından ilgilendiren konularla ilgili sorular hazırlanmıştır. Örnek; 1.ünitenin ilk hazırlık çalışmalarının birinci sorusu.
• Bana göre, soruların günlük hayata uygunluğu yanında öğrencilerin dikkatini çekecek , ilgi ve ihtiyaçlarına hitap edecek şekilde sorulmalıdır. Burada bu denli seviyeli soruya rastlayamadım. Örnek; birinci ünitenin beşinci sorusu buna örnektir. Bu soru somut bir şekilde davranış içerecek soru şeklinde de sorulabilir.
• Güncel konular olduğu için öğrenciler bu konulara yabancı değiller. Sorular öğrencilerin önceki bilgileriyle paralellik arz ediyor.
• Sorular öğrencilerin düzeyine uygun.hatta bazı sorular sekizinci sınıf öğrencisi için basit kaçıyor. Örnek;birinci ünitenin hazırlık çalışmalarındaki üçüncü soru oldukça basit.konular güncel ve öğrencilerin önceki bilgileriyle paralellik arz ettiği için öğrencilere beyin jimnastiği yaptıracak öteleme soruları da sorulabilir.
Ünite Sonundaki Değerlendirme ve Test Soruları:
• Değerlendirme çalışmalarındaki sorular ya verilen bilginin tekrarını istiyor yada öğrencilere ezberciliğe itiyor.
• Örnek: Birinci ünitedeki değerlendirme soruları, özelliklede birinci soru.
• Gözlem, deney, gezi gibi çalışmalar ele alınmamış. Eğer böyle çalışmalara yer verilmiş olsaydı öğrenme açısından şöyle faydalar elde edile bilirdi; Öğrencinin beş duyu organına seslenilebilirdi.Böylece öğrenme daha kalıcı hale gelirdi. Kalıcı hale gelmekle kalmaz aynı zamanda öğrenme maksimum seviyede olurdu. Öğrenciler bizzat işin içinde olduğundan uygulama fırsatı bulabilirler.
• Test soruları ünitenin sonunda yer almış.Bu test soruları farklı soru türü bulunması acısından olukça güzel.Bu test soruları her üniteden sonra değil de keşke her konudan sonra olsaydı. Böylece konu hem iyice sindirilir hem de öğrencilere sıkıcı gelmezdi.Böylece konu daha zevkli bir şekilde işlenme imkanı bulurdu.
• Konu başındaki sorularla konu sonundaki sorular paralellik arz ediyor. Böyle olması öğrenciye verilecek hedefin pekiştirilmesi yönüyle oldukça güzel. Başka bir ifade ile öğrenciye kazandırılmak istenen hedef davranışlar konu başında ve sonunda gerektiği gibi pekiştirildiğini görmekteyiz.
• Alıştırma ve sorular çeşitlilik gösteriyor ama istenilen düzeyde değil. Örneğin boşluk doldurma, verilen bir cümlenin tamamlanması ve daha farklı uygulamalar yapılabilir. Böylece monotonluktan kurtulunur ve soru çözme daha zevkli hale getirilmiş olunur.
• Sorular tam manasıyla öğrencilerin dünyasına kapı açmıyor. Sorular eğer biraz daha düzeyli olsa öğrencileri konuya çekse, onların zevklerine, ilgi ve ihtiyaçlarına yönelik olsa öğrenme düzeyi oldukça yüksek olurdu.

C. DERS KİTABINDA GÖRSEL TASARIMI
• Kitaptaki başlıklar normal metin puntosundan büyük ve renkli olarak basılmış. Konu başlıklarına renkli fon verilmiş bu görüntüde konuyu oldukça dikkat çekici hale getirmiş. Bence bu uygulama bu yaştaki öğrenci gurubu için biraz abartıya kaçıyor.
• Yazıda fazla süse ve gösterişe kaçılmamış. Yazının sade, güzel bir görünümü var. Kitapta baskı hatasına rastlamadım. Yazılar rahat okunuyor ve anlaşılır bir dille yazılmış.
• İçindekiler kısmında farklı renkler kullanılmış. İçindekiler bölümünün çok iyi bir düzeni var. Konu başlıkları genelden özele farklı renklerde ve puntoda yazılmış. Kitabın içindeki her başlık bu bölümde verilmiş. Düzgün bir şekilse sayfa numaralarıyla eşleştirilmiş.
• Resim ve fotoğraflar doğru yerlerde kullanılmış.
• Resim ve fotoğrafların konuya uyumu oldukça güzel. Resimler ve fotoğraflar konuya ait sayfada verilmiş.
• Resimler ve fotoğraflar genel itibariyle düzgün ve güzel çıkmış. Bu kitapta resim ve fotoğraflar konusunda birkaç istisna var. Örneğin; 77 ve 78. sayfadaki resimler çok küçük. 31. sayfadaki resim bulanık.
• Başlıklar ve alt yazılar doğru bir şekilde verilmiş.
• Kitabın girişinde dersin önemini arz eden bir bölüm yok.

D. DERS KİTABINDA DİL VE ANLATIM
• Kitapta kullanılan dil ve anlatım, sekizinci sınıfların gelişimine ve kavrama düzeyine uygun. Anlatılacak konu kelimeler arasında boğulmadan net bir şekilde verilmiş.
• Cümledeki kelime sayısı sınıf düzeyine uygun.
• Detaya inilmeden amaç ortaya konulmaya çalışılmış.
• Türkçe’nin özellikleri bozulmadan ve dil aşırılığa kaçmadan kullanılmış.
• Kullanılan dil akıcı ve sade bir biçimde kullanılmış. Cümlelerde mantık örüntüsüne dikkat edilmiş. Örneğin; 51. sayfadaki askerlik konusunun anlatımında bu özellik çok güzel bir biçimde kullanılmış.
• Kullanılan cümle yapısı öğrenci düzeyine uygun.
• Metinler Türkçe yazım kuralarına uygun olarak yazılmıştır.
• Dolaylı anlatım tercih edilmemiştir.
• Metinde verilecek mesaj açık ve net olarak verilmiştir.

SONUÇ OLARAK DERS KİTABININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Kitap, bireyin doğrudan ilişki kurduğu bir bilgi ve kültür aracıdır. Bilgi edinme ve bilgi öğretme olgusu insanlık tarihi kadar eskidir. Ders kitabının gelişimi de kitap gelişimiyle birlikte, günümüze kadar gelmiştir. Kitap çocuğun gelişiminde, eğitiminde ve kişiliğinin biçimlenmesin de önemli rol oynar. Bireylerin gelişme süreci içinde çağdaş toplumun gereksinimlerine paralel olarak uyumlu gelişmeleri, öğretimin tüm kademelerinde hedef alınmalıdır. İlk öğretim dönemi, bireylerin bilgi estetik algılama çağının en önemli dönemlerinden biridir. Güzel sanatların ve estetiğin önemli rolü çocukların zeka gelişiminde tartışılmaz gerçektir. Sanatsal algı çocukları önemli ölçüde etkiler. Toplumun geleceği olan genç kuşakların yaratıcı güçlerini uyarmayı amaçlayan, deneme ve araştırmaya yönelik çağdaş bir eğitim ve öğretim ortamında olmaları yaşamsal gerçeği vurgulamaktır.
Ders kitaplarının kapsamı ve biçim şartları eğitsel düzeyi açısın şansa bırakılamaz. Fakat hitap dilen yaş gurubunun ilgi ve ihtiyaçlarına uygun seviye inerek öğrenciye bir şeyler vermek kolay değildir.
Ders kitabı hazırlanırken içeriği kadar kitabın diğer özelliklerine de özen gösterilmedir. Her yönüyle mükemmel hazırlanmış bir ders kitabı öğrenciyi iyi bir eğitim aşaması geçirme olanağı sunacaktır. Beklide çocukların algılaması, duygusal ve psikolojik özellikleri küçümsendiği için bu konuda özensiz davranılmakta, ancak psikolojinin gelişmesiyle durum değişmiştir. Psikoloji çocuğun hayatında etkili olan çoğu unsurun küçük yaşlardan kalma olan olayların büyük ölçüde etkili olduğuna ortay çıkarmıştır. Hal böyle olunca okuma alışkanlığı iyi ve kaliteli kitaplarla verilirse daha kalıcı ve etkili olacağı oldukça acıkır.
Ders kitaplarında öne çıkan diğer bir önemli faktör ise resimlerdir. Resimlerde dikkat çeken birkaç unsur var. İlki resimlerin baskı kalitesi. Bir diğeriyse küçüklüğü ve büyüklüğü. Başka bir unsursa resimlerin anlatılan konuyla uyumu. Gene yapılan başka bir yanlış ise konuyla resim farklı yada alakasız sayfalara konmasıdır. Böyle olunca öğrencilerin motivasyonu doğal olarak düşer. Oysa durum tam tersi olsa daha seviyeli bir öğrenme olacaktır.
İyi bir kitabın oluşumunda hiçbir özelliğin yadsınamayacağı gibi tasarımı da gerekli önem verilmelidir. Tasarım öğrenci ve hatta öğretmen için bile oldukça önemlidir. Seviye göre yapılmış iyi bir tasarım hem öğrencinin hem de öğretmenin performansını arttıracaktır. Kenar boşluklarından tutunda puntosu, satır boşlukları, kelimeler, başlıklar oldukça önemlidir.
Kısaca ders kitabı bir bütün olarak incelenmelidir. Kitaba bu gözle bakılırsa kitaptan istenilen verim ancak o şekilde alınır. Yoksa kitap örgenciye yük gelecektir.
Özetle ders kitaplarından istenilen verim alınabilmesi için her şeyiyle mükemmel yapılmalıdır. Ve bunun için gereken grafik ve teknik tasarım durumları şunlardır:
• Yazının harf ve karakterleri dik ve temel harfleri kullanılmalıdır. Benim incelediğim kitapta bu unsur kitabın başından sonuna kadar dikkat edilmiş.
• Puntoların yaş seviyesine uygunluğu. Bu özellikte incelediğim kitapta dikkat edilmiş. 8. sınıf kitabı ve 10 punto ile yazılmış.
• Destekleme yapılan resim, grafik, fotoğraf vb alt yazılar uyum içinde. Ancak 8. sınıf dip not kullanılması gerekirken hiç dip not kullanılmamış.
• Konuyu destekleyen resim konunun yer aldığı sayfada uyum içinde verilmiş. Örneğin sağlık hakkında konu işlenirken aşı yapılan çocukların resimleri verilmiş.
• Kitaptaki resim, fotoğraf, ve grafiklerde renk ayrı iyi yapılmış. Birkaç istisna dışında resim, fotoğraf ve grafikler oldukça iyi.
• Kağıt kalitesi iyi olmalıdır. Bun kitap birinci hamura basılmış.
• Baskı tekniği iyi olmalıdır. Benim kitabımda baskı çok güzel arkaya geçme, kayma vb kusurlar yok.
• Harf biçimi ve punto okumaya engel biçimde olmamalıdır. Bu kitapta bu seçime de dikkat edilmiş.
• İçerik olarak öğrenciye araştırmaya sevk etmelidir. Bu kitapta hazırlık çalışmalarındaki birkaç soru hariç kitabın genelinde araştırmaya yöneltme yok.
• İçerik olarak ezbere değil düşünmeye sevk edecek bir anlatım tarzı seçilmelidir. Ancak bu kitapta maalesef bu özelliğe yer verilmemiş.
• Çocuğa kendisini ifade ettirecek gurup ortamları kitapta sağlanmalıdır. Ben incelediğim bu kitap konuları düz biçimde anlatmış geçmiş. Örneğin insan hakları konusu o kadar güncel olmasına rağmen çok basit ve düz biçimde anlatılıp geçilmiş.
• Evrensel değerlere yer verilmelidir. Benim kitabımda sevgi, saygı vb evrensel değerlere yer verilmiştir.

Neticede okumayı, bilgilenmeyi ve öğrenmeyi ilgi uyandırmak için kitabın yeri tartışılmaz. O halde küçük yaşlar bireyin geleceğini etkiliyorsa çocukların eline ilim kaynağı diye verdiğimiz kitapları çok iyi irdeledikten sonra onlara vermeliyiz.

8. SINIF VATANDAŞLIK VE İNSAN HAKLARI DERSİ KONULARININ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ

KONULAR
ÜNİTE 1 Oldukça yeterli Yeterli Yetersiz Oldukça yetersiz Kapsamıyor
DEVLET, DEMOKRASİ, ANAYASA, VATANDAŞLIK,
VATANDAŞLIK HAKLARI VE SORUMLULUKLARI

KAVRAMLAR
Devlet Kavramı
Demokrasi Kavramı
Anayasa Kavramı
Vatandaş Kavramı
Kamu Kavramı
Sivil Toplum Kavramı
TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİ'NİN YÖNETİM YAPISI
Merkezi Yönetim
İI Yönetimi
Yerel Yönetimler
VATANDAŞLIK HAKLARI
Sosyal Haklar
Türk Kadınının Toplumdaki Yeri
Ekonomik Haklar
Türk Kadınının Çalışma Hayatındaki Yeri
Siyasal Haklar
VATANDAŞ OLMA VE SORUMLULUĞU
Vatandaş Olma Bilinci
Vatandaş Olma Bilincinin Gerektirdikleri
Vatandaş Olma Sorumluluğunu Taşıma Yolları
Seçme ve Seçilme Hakkı
Vergi Verme
Askerlik Yapma
Kanunlara ve Kurallara Saygılı Olma
Millet Sevgisi
Yurt Sevgisi
DAYANIŞMA
Millî Birlik ve Beraberlik Yönünden Dayanışmanın Önemi
Dayanışmada Sevgi, Saygı ve Hoşgörünün Önemi
ÜNİTE 2
İNSAN HAKLARININ KORUNMASI
İNSAN HAKLARINI KORUMANIN ÖNEMİ
İnsan Haklarının Korunmaması Sonucu Ortaya Çıkan Sorunlar
İnsan Haklarını Korumanın Sonuçları
İNSAN HAKLARININ KORUNMASI
İnsan Haklarının Ulusal Düzeyde Korunması
Anayasa ve Yasalarla insan Haklarının Korunması
İnsan Haklarını Korumakta Yükümlü Devlet Organları
insan Haklarının Korunmasında Sivil Toplum Kuruluşları ve işlevleri
İnsan Haklan Danışma Kurulları ve işlevleri
İnsan Haklarının Uluslar Arası Düzeyde Korunması
Uluslar Arası Kuruluşlar
Uluslar Arası Belgeler
Uluslar Arası Gönüllü Kuruluşlar
İNSAN HAKLARININ KORUNMASINDA İNSAN
HAKLARI EĞİTİMİNİN ÖNEMİ

Haberdar Etme
Bilgilendirme
Davranış Geliştirme
Duyarlı Vatandaş Yetiştirme
İNSAN HAKLARI İLE ILGILİ ÖZEL GÜNLER
ÜNİTE 3
MİLLİ GÜVENLİK VE MİLLİ GÜÇ UNSURLARI
MİLLİ GÜVENLİK
MİLLİ HEDEF
MİLLİ GÜVENLİK SİYASETİNİ BELİRLEYEN ORGANLAR
MİLLİ GÜÇ
ASKERİ GÜÇ
Türk Silâhlı Kuvvetlerinin Önemi
Türk Silâhlı Kuvvetlerinin Temel Görevleri
Askerlik Görevinin Kutsallığı
TÜRKİYE'YE YÖNELİK İÇ VE DIŞ TEHDİT
Anarşi ve Terör Kavramı
Terörün Yayılma Sebepleri
Bilgi ve Anlayış Azlığı
Kamuoyunun Terör Konusunda Eğitimsizliği
Bazı Kişi ve Kuruluşların Bilerek veya Bilmeyerek
Terörizme Katkısı

Bazı Kitle Haberleşme Araçlarının Bilerek veya Bilmeyerek Terörizme Katkısı
Doğal Afetlerde Ortaya Çıkan Söylentiler
Söylentilerin Kamuoyu Üzerindeki Etkileri
Söylentilere Karşı Alınabilecek Önlemler
Terörü Destekleyen Devletlerin Mevcudiyeti
Bazı Silâh Üreticilerinin Örgütlere Silâh Satması
Ülkeler Arasında iş Birliğinin Sağlanamaması
Halkın Yeteri Kadar Duyarlı Olmaması
TERÖRLE MÜCADELEDE KİŞİLERE DÜŞEN GÖREVLER
Millî Hedefler Doğrultusunda Bilinçli Olmak
Eğitim ve Öğretimi, Millî Birlik ve Beraberliği Sağlayıcı ve Güçlendirici Tarzda Sürdürmek

Yıkıcı ve Bölücü Faaliyetlere Karşı Bilinçli Olmak
Yıkıcı ve Bölücü Faaliyetleri Etkisiz Kılabilecek
Düşünce Yapısına Sahip Olmak

Terörizme Karşı Duyarlı Olmak
Türkiye Cumhuriyeti'ne, Türk Toplumuna, Türk Millî
Değer ve Kültürüne Bağlı Olmak

Cumhuriyet Yönetimine inançla Bağlı Olmak
Türk Olmakla Gurur Duymak
Vatan ve Bayrak Sevgisiyle Dolu Olmak
GÜNCEL TEHDİT
İç Tehdit Unsurlarının Hedefleri
Hedef Ülkede Anarşi ve Terör Ortamı Yaratmak
Devlet Otoritesini Sarsmak
Toplumu Yönetilemez Hâle Getirmek
Devletin Ülkesi ve Milletiyle Olan Bütünlüğünü
Parçalamak

Çağdaş Anlayışı Yıkmak
Ülkede Rejimi Değiştirerek Kendi Görüşlerinin Etkin Olduğu Bir Düzen Kurmak
Dış Tehdit Unsurlarının Hedefleri
Türkiye'nin Jeopolitik Öneminden Dolayı Yabancı
Ülkelerin Ülkemiz Üzerindeki Emelleri Kaçakçılık

ÜNİTE 4
İNSAN HAKLARININ KORUNMASINDA KARŞILAŞILAN SORUNLAR
İNSAN HAKLARININ KORUNMASINDA BELLİ
BAŞLI ENGELLER

Kişilerin özelliklerinden Kaynaklanan Engeller
Eğitimsizlikten Kaynaklanan Engeller
Siyasal Nedenlerden Kaynaklanan Engeller
Ekonomik Nedenlerden Kaynaklanan Engeller
Kültürel Nedenlerden Kaynaklanan Engeller
İnsan Olma Bilincinin Eksikliği
Hoşgörüsüzlük
Toplumsal ilişkilerin Düzenlenme Bilinci
İNSAN HAKLARINI KORUMANIN
İŞLEVSELLEŞTİRİLMESİNDE İNSAN HAKLARI
EĞİTİMİNİN ROLÜ

İnsan Olma Bilinci
Vatandaşlık Bilinci
İnsan Haklarına Saygı
İnsan Haklarını Talep Etme

VATANDAŞLIK VE İNSAN HAKLARI EĞİTİMİ DERS KİTAPLARI
DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ
EVET KISMEN HAYIR
A- FİZİKSEL TASARIM
1 Kapak kartonu kaliteli mi?
2 Kapak estetik olarak düzenlenmiş mi?
3 Kitabın kapağı öğrencilerin ilgisini çekiyor mu?
4 Kitap düzeni içerikle örtüşüyor mu?
5 Kitapta yer alan fotoğraflar amaca uygun mu?
6 Baskı kalitesi yeterli mi?
7 Kenar boşlukları ve satır aralıkları yeterli mi?
8 Dizgi kaliteli mi?
9 Ön kapakta gerekli bilgiler yer almış mı?
10 Arka kapakta gerekli bilgiler yer almış mı?
11 İç kapağın ön ve arka yüzünde gerekli bilgiler yer almış mı?
12 Haritalar var mı?
13 Harita, grafik, şekil vs’nin grafiksel düzenlemesi yapılmış mı?
14 İçindekiler var mı?
15 İndeks var mı?
16 Sözlük var mı?
17 Kaynaklar bölümü var mı?
18 Kaynakça sayfa altında verilmiş mi?
19 Öğretmen kılavuzu var mı?
20 Öğrenci çalışma kitabı var mı?
21 Kitabın cildi dayanıklı mı?
22 Kitabın boyutu yaş grubuna uygun mu?
23 Yazı karakterleri sınıf düzeyine uygun seçilmiş mi?
24 Yazı puntosu sınıf düzeyine uygun mu?
25 Şekiller grafikler öğrencilerin düzeyine uygun verilmiş mi?
26 Ders kitabının CD’si var mı?
27 Ders kitabının asetatları var mı?
28 Ders kitabının video kaseti var mı?
29 Ders kitabının disketi var mı?
B- EĞİTSEL TASARIM
1 Amaçlar ünitelerin başında verilmiş mi?
2 Hedef ve davranışlar ünite veya ana konu başlıklarında verilmiş mi?
3 İçerik programa göre düzenlenmiş mi?
4 Kullanılan kavramlar sınıf düzeyine uygun mu?
5 Üniteler birbirinin ön-koşulu niteliğinde düzenlenmiş mi?
6 Sosyal hayattan yeterli örnekler verilmiş mi?
7 Ünitelerin işlenişinde öğrencilerin gelişim basamakları, ilgi yetenek ve ihtiyaçları dikkate alınmış mı?
8 Üniteler için kullanılacak araç-gereç içeriğe eklenmiş mi?
9 Gezi-gözlem etkinlikleri ayrıntılı olarak verilmiş mi?
10 Derste uygulanacak öğretim yöntem ve tekniklerine öğretmen kılavuzunda yer verilmiş mi?
11 Ünite hazırlık çalışmaları, öğrencileri araştırmaya yeterince sevk ediyor mu?
12 Ünite konuları öğrencilerin problem çözme ve karar verme yeteneğini geliştirecek nitelikte mi?
13 Üniteler öğrencilerin sosyalleşmesini sağlayabilecek şekilde düzenlenmiş mi?
14 Ünite sonlarında yeterli değerlendirme soruları var mı?
15 İçerik düzenlemede kronolojik sıra izlenmiş mi?
16 Olaylardan kavramlara ve genellemelere gidilmiş mi?
17 Yakından uzağa ilkesi izlenmiş mi?
18 Konuların düzenlenmesinde farklı zeka alanlarına yönelik etkinlikler verilmiş mi?
19 Değerlendirmede farklı soru türleri var mı?
20 Değerlendirme farklı alanları ve basamakları kapsıyor mu?
21 İçerikte yer alan tarihi olgular somutlaştırarak verilmiş mi?
22 Güncel yaşamla Vatandaşlık ve İnsan Hakları üniteleri arasında ilişki içerikte dikkate alınmış mı?
23 Vatandaşlık ve İnsan Hakları alanında yeni gelişmeler içerikte bulunmakta mıdır?
24 Değerlendirme soruları öğrencileri düşünmeye ve yaratıcılığa sevk ediyor mu?
C- DİL VE ANLATIM
1 Cümle uzunlukları standartlara uygun mu?
2 Kitabın dilinde Türkçe, özellikleri bozulmadan ve aşırıya kaçmadan mı verilmiş?
3 Akıcı bir dil kullanılmış mı?
4 Kelime ve cümle yapıları öğrenci düzeyine uygun mu?
ALAN BİLGİLERİ
1 Kitap Vatandaşlık ve İnsan Hakları temel amaçları doğrultusunda hazırlanmış mı?
2 Konular birbiriyle bağlantılı mı?
3 Kitap Vatandaşlık ve İnsan Hakları konuları açısından, öğrencinin yaşamında kullanabileceği içerikte mi?
4 Müfredat konuları açısından yeterli bilgi var mı?
5 Konular verilirken, amaca uygun materyaller/tamamlayıcı materyaller (harita, resim, şekil gibi) kullanılmış mı?
6 Kullanılan tamamlayıcı materyaller, yapılış teknikleri açısından uygun mu?
7 Metini tamamlayıcı olarak verilen materyaller, içerikle uyumlu mu?
8 Tamamlayıcı materyallerle verilmek istenen açık olarak anlaşılabiliyor mu?
9 Tamamlayıcı materyallerin alt/üst yazıları uygun mu?
10 Alanla ilgili terimler/kavramlar uygun ve doğru olarak kullanılmış mı?
11 Metinde bibliyografik bilgilere atıflar var mı?
12 Öğrencilerin, geniş bilgi edinebilmesi için yeterli kaynakça var mı?
13 Konular örneklerle zenginleştirilmiş mi?
14 Kitap öğrencilerin düşünme ve yorum yapabilmeleri açısından uyarıcılara sahip mi?
15 Kitap aktiviteler yaptırmak (sınıf içi ve dışında) için çeşitli materyallere sahip mi? (Boş harita, şekil veya sorularla yönlendirme gibi)
16 Kitap öğrencilerin düşünme ve yorum yapabilmeleri açısından uyarıcılara sahip mi?
17 Paragraflar, kısa ve açıklayıcı mı?
18 Konutlar arasında içerik olarak birlik sağlanmış mı?
19 Metinde önemli kavramlara ve konulara dikkati çekecek şekilde vurgu yapılmış mı? (Koyu, italik yazma, sayfa altı bilgi, özel şekillerle verme gibi)
20 Kitapta alternatif yaklaşımlara yer verilmiş mi?
21 Konuya başlamadan motive edici, düşünme ve araştırmaya sevk edici konular var mı?
22 Konu sonlarında anlama, analiz ve sentez yapabilecek sorular var mı?
23 Kitap içerik olarak öğrencinin ilgisini çekecek nitelikte midir?
24 Kitapta konuların işlenişinde akıcılık ve bütünlük var mı?
25 Güncel bilgiler (İstatistiki bilgi, yeni teoriler gibi) kitaba yansıtılmış mı?
26 Kitap ders işleniş metotları açısından, modern metotları uygulamaya uygun mu?
27 Kullanılan verilerin kaynakları belirtilmiş mi?
RESİMLEME
1 Resimler bulunduğu bölümün içeriğine uygun mu?
2 Resimler öğrencinin, ilgisini artırabilecek çekicilikte mi?
3 Resimler orijinal mi?
4 Resimler öğrencinin eğilimleri yönünde mi?
5 Resimlerin estetik düzeyi doğru bilgiyi aktarmayı engellemeyecek düzeyde mi?
6 Resimler metinle ilişkili olarak uygun yerde verilmiş mi?
7 Resim başlığı ve altyazıları açık ve doğru mu?
8 Resimler, büyüklük, küçüklük, renk vb. içinde uyumlu mu?
DEĞERLENDİRME
1 Sorular öğrencilere kazandırılmak istenen davranışı test edecek nitelikte mi?
2 Sorular çeşitlilik gösteriyor mu?
3 Sorular öğrencinin yaşına seviyesine uygunluk gösteriyor mu?
4 Sorular açık bir şekilde yazılmış mı?

Benzer içerikler