Kablosuz verici frekansı

Son aylarda popüleritesi artan FPV ( First Person View - model üstüne yerleştirilen bir kamera, video link ile görüntüyü yerdeki modelcinin özel gözlüğüne aktaran sistem. Böylece modeli kullanan kişi gerçek bir pilot edası ile, kokpit içindeymiş gibi hissediyor. ) akımına bende 2-3 aydır takılmış bir durumdayım. Yerli yabancı forumlarda araştırmalarım, kullanan kişiler ile görüşmelerim ve netten tanıştığım arkadaşların önerileri ve sıkıntıları ile kafamdaki doğru bir sitemi oluşturmaya başladım.
Raphael Pirker -http://www.vimeo.com/guerillasoarer
Oliver Fietz-http://www.vimeo.com/user478600
Chester Schwie -http://www.vimeo.com/cschwie a özel teşekkürlerimi sunarım.

FPV sistemi nerelerde kullanabiliriz ?
İlk aşamada buna bir karar vermeliyiz. Hiç kimse modelin üzerindeki yüzlerce dolarlık sistemini riske atmak istemez. Vidolarda izlediğim kadarı ile kırsal, geniş, açık alanlarda, orta-yüksek gerilim hatlarından uzak yerler tercih ediliyor. Bunun en büyük nedeni ise kullandığımız radyo sinyallerinde bir karışıklık olmaması.
Ne kadar yüksek mW lı, kendisini kanıtlamış pahalı vericiler kullansak dahi yerleşim yeri yada büyük şehir üstünde bu sistemi kullanmak hep bir risk içerecektir. Uçuş mesafesinde de bir azalma söz konusu olacaktır.

Önemli noktalardan birisi. Şunu hiçbir zaman unutmayalımki pahalı olan bir kumanda sistemi sizin kazık yediğiniz anlamına gelmez. Pahalı olan bir sistem marka olarak kendisini Arge leri, kullanıcıların memnuniyeti, kalite son kontrolü, kullanılan elektronik devrelerin kalitesi ile belirleniyor.

Benim tercihim Futaba 9CAP (72 mhz RF modüllü) ve anteni ayni direnç kapasitesine sahip 4.16m ye uzatılmış kablosu ile Futaba xxxDP (PCM-Dual Conversion) alıcı.

Model uçurulmasında hangi frekans band ı uygundur ?
Bildiğimiz üzere 27 – 35 – 40 – 72 mhz ve son yıllarda çıkan 2.4 ghz sistemleri kumanda – alıcı iletişiminde kullanmaktayız. 2.4 frekans karışıklığını engellemesi bakımından en garantili sistem gibi gözüksede yeni teknoloji olması, daha fazla pil ihtiyacı ve sonucunda açığa çıkan ısı nedeniyle pek tercih edilmiyor. Burada 2.4 ghz kötüdür demek istemiyorum. Yanlış anlaşılmasın sadece FPV kullanılacak sistemde 2.4 ghz radyo kullanımı için geçerli olan bir durum.
72 mhz in dalga boyu (dolayısıyla alıcı – verici arasındaki iletişim mesafesi) 2.4 ghz e göre daha geniş ama frekans karışması ihtimali mevcut. Bununda Dual Conversion PCM alıcı ile mümkün mertebe bertaraf edildiği söyleniyor.
Bu yüzden ben modelimi kullanmak için radyo setimde 72 mhz tercih ediyorum.

Video aktarımı için hangi alıcı ve verici ?
Aerial Video System 1.3GHz 300mW - $205
http://www.rangevideo.com/index.php?main_page=product_info&cPath=8&products_ id=99

Bu sistemde (fiyatın içinde ) sol resimdeki modelde olması gereken verici ve sağ taraftaki yerde bulunan alıcı dahildir.

Alıcı ve verici 12V luk (3S Lipo) bir besleme gerektiriyor. Benim 1.3 Ghz teki en büyük tercihim bu 12V etken olayı oldu. 2.4 GHz vericiler 5V luk bir enerji istiyor. Bu durumda
Filtered Linear Power Supply - $10
http://www.rangevideo.com/index.php?main_page=product_info&cPath=7_20&produc ts_id=161



kullanılması gerekiyor. Ne kadar basit ve kablodan yoksun bir sistem o kadar güvenli, riske girmeme demektir.

Bu seti seçerken PAL / NTSC seçimi vardır. Biz Türkiye de PAL yayını kullanmaktayız. Yerde kullanacağımız alıcı, kayıt cihazı ve gözlükte PAL olmalıdır. Ayni şekilde modelde kullanılacak kamerada PAL oluyor.

Vericilerde önemli olan nokta mW değerleri 10 – 300 – 500 – 1000 olan değerler vericinin yaydığı dalga boyunu belirliyor. Bu değer ne kadar çok fazla olursa kulanım mesafesi o derecede fazla olacaktır.
Burada iyi bir hesap yapmak gerekiyor. mW değerinin yüksek olmasının bir takim dezavantajları mevcut.
- Daha fazla enerji harcaması,
- Bu enerji sonucu daha fazla ısı açığa çıkması,
- Dalga boyunun uzun olması nedeniyle siz modelinizi 2-3 km alan içinde uçururken 10 km ilerideki bir sinyalden etkilenmesi.

Ben 4-5km lik alan içinde ve uzak yerlerdeki mesafelerden etkilenme riskini azaltmak için tercihimi 1.3Ghz 300mW lık sistemden yana kullandım.

Bu arada önemli olan bir nokta model kumandası ve video link bandının hiçbir zaman ayni olmaması gerektiğidir. Bu durum 2.4 Ghz seçiminde dikkat edilmesi gerekmektedir.

1.3 Ghz video vericisinde 2 uç çıkışı vardır. Birisi direk regülatör kullanmadan 3S lipo ya diğer uç ise kameraya bağlanıyor. Kullanılan soketleri elektronikçilerden rahatlıkla bulunabiliyor.

Bu kombo set ile gelen alıcı, uçaktaki vericinin dağıttığı sinyali yerde toplar.
- 12V (3S lipo) ile besleme yapılır.
- CH1 1240 MHz
CH2 1280 MHz
CH3 1320 MHz
CH4 1360 MHz
-4 farklı bandı vardır. Uçuş yaptığınız bölgede çok fazla parazit oluşuyorsa (bunu gözlükteki görüntü netliğinden anlıyoruz) bu band lar ile seçim yapabiliriz.
- Bu cihazın tek kötü yanı tek video/ses çıkışı olması. Görüntü ve sesi sadece gözlüğe aktarabiliriz.

Bir çoklayıcı sayesinde
RV-Splitter 4-way Composite Video Distribution Amplifier - $20

http://www.rangevideo.com/index.php?...roducts_id=160




4 farklı video ve ses çıkışı alabiliriz. Böylece siz gözlükten uçuş anını görürken bir cihaz kayıt yapar. Hatta bir arkadaşınızda olan biteni laptop ekranından seyredebilir.

Alıcı üzerindeki 360 derecelik bir anten mevcuttur. Bu anten ile her yöndeki sinyali yakalamak mümkündür. Kısa mesafede (1km içi) sorun olmayacaktır ama iş 4-5 km olunca bu anten zayıf kalacaktır. Bu durumda bir tirpod üzerine monte edilmiş ek antene ihtiyacımız doğuyor.

1.3GHz 8dBi Patch receiver antenna - $46
http://www.rangevideo.com/index.php?main_page=product_info&cPath=37_39&produ cts_id=69



75 derecelik yatay, 65 derecelik dikey açı içinde 4-5 km mesafeden gelen sinyaller bu anten sayesinde yerdeki alıcımıza aktarılır. Bu anten için herhangi bir besleme gerekmemektedir.

Yazımın başında belirttiğim gibi burada adı geçen ürünler benim ve tecrübeli kişilerin tercihleridir.


Kullanabileceğimiz gözlüklere alternatif


Aviator RCV922 Fat Shark system with Head Mounted Display - $375.00

http://hobbywireless.com/cart/index.php?main_page=product_info&cPath=11&products_id=105




Kutu içeriğinde ; gözlük, 10mW alıcı+ 3dB anteni, kulaklık, 2S lipo pil, pil şarj adaptörü ve bağlantı kablo aparatları mevcut.

Bu gözlüğün en güzel yanı RCV922 FOV (field ov view) tabir edilen teknolojiyi kullanması. Bu teknoloji ile daha geniş açıda bir alanı görebilme şansımız varıdr.






Resimde görüldüğü üzere diğer gözlükler 32 derece VGA ve 22 derecelik QVGA görüntü açısı vermektedir. Bu shark ta ise bu görüş açısı 46 derecede olmaktadır.

Gözlük üzerinde 10mw lık bir alıcı ve anteni hazır gelmektedir. Keşke gelmeseydide fiyatı düşük olsa idi diyorum ben 10mW lık bir çıkış gücü 300m alan içinde FPV kullanma imkanı vermektedir. Buda 450 size heli ve funfly uçaklar için düşünülmüş galiba. Tamamen gereksiz olduğu kanısındayım. Bunu alıcıyı yine üzerindeki bir siwtch ile iptal edebilme şansı mevut.






Gözlük 2.4ghz FPV alıcı ve vericiler ile çalışmamaktadır. Gözlük 7.4V (2s lipo) ile beslenmektedir.
Bir şapkanın gölgeliği altına uygulanması durumunda hoş bir kullanım sunuyor.

Gözlüğün benim hoşuma giden artıları
- Başımıza göre daha ergonomik bir yapıya sahip olması
- 2 lcd ekranın sağa ve sola kaydırılarak trim ayarlarının olması
- lcd ekranın yanındaki kırmızı bir led ile düşük pil uyarısı
- Üzerinde video/ses çıkış soketi sayesinde kayıt cihazı ile uçuş kaydı sunması
- 46 derecelik saha görüş açısı
- Gözlük askısı ile kafaya tam oturması, başı sarması, askının ayarlanabilmesi
- Bu askının sağına ve soluna headtracker - pil in takılabilmesi




Kullanabileceğimiz pan/tilt e alternatif

Pan & Tilt ultralight camera mount - $10
http://hobbywireless.com/cart/index.php?main_page=product_info&cPath=31&products_id=140
2.5 gr ağırlığı ile sade ve basit bir tasarımı var. Üst servoya bağlı arkalık kesilerek FCO2-3 yada Sony Webbie HD kamera montajı mümkün