GÖZLÜK CAMI REHBERİ (ALMADAN ÖNCE KESİNLİKLE OKUYUNUZ) 2 MİLYON TIKLAMA GELSİN TŞK! (171. sayfa)

quote:

Orijinalden alıntı: lion_koc

Bugün sizlerle bugüne kadar pek değinilmemiş ve internet ortamındada az sayıda kaynağın olduğu bir konuya değineceğim.Konuö öncelikle gözlük değil gözlük
camları ile ilgili...Biraz gözlük ile ilgili bilgi vermek gerekirse;

Gözlüğü ilk bulan kişinin kim olduğu bilinmiyor. İnsanlık tarihinin büyük teşekkür borçlu olduğu, bu parlak buluşu gerçekleştiren kişinin kim olduğu bütün

araştırmalara rağmen hala sırrını koruyor. Bu kişinin 1250 veya 1280 yıllarında Venedik'te yaşamış olması büyük bir olasılık, çünkü 13. Yüzyılda, Ortaçağda

Venedik, İtalya'da cam üretimiyle ünlü olan bir yerdi.

İlk gözlüklerin mercekleri konveks, yani dışbükeydi ve sadece yakını görme problemi olanların işlerine yarıyordu. Uzağı görme sorunu olanların derdine çare

olacak konkav (içbükey) merceklerin üretilmesi için yüzyıl geçmesi gerekecekti. Görüldüğü gibi gözlüğün tarih içindeki gelişmesi oldukça yavaştır.

Uzağı görme sorununu yani miyopluğu düzeltecek merceklerin ancak 15. yüzyılda yapılabilmesinin sebebi o tarihlerde, gözlüğün daha çok yakını okuma amaçlı

kullanılması, uzağı görememenin o kadar önemsenmemesi ve içbükey merceklerin imalinin daha zor ve pahalı olmalarıydı.

Gözlük icat edildikten ancak 350 yıl sonra düşmeden yüzün ortasına tutturulabildi. Aslında bu gözlük tarihindeki en son ve önemli buluştu. Edward Scarlett

1730'da Londra'da sabit gözlük sapını icat etti. Saplar kafaya göre ayarlanabildiği için gözlük burun üzerine daha az ağırlık yapıyor, düşme tehlikesi de

önlenmiş oluyordu.

Ancak tüm bu yavaş gelişmeye karşın gözlüğün insanlığa hizmeti büyük oldu, en azından onların yaşama bağlılıklarını arttırdı. Matbaanın icadından, basılan

kitap ve gazete sayısının artmasından sonra gözlük lüks olmaktan çıkıp tam bir ihtiyaç oldu.

14. Yüzyıl ortalarında İtalyanlar gözlük camlarına belki şekillerindeki benzerlikten dolayı 'mercimek' anlamında 'lenticchie' adını verdiler. İngilizcesi

de 'lentis' olan mercimek, yaklaşık iki yüzyıl gözlük camı anlamında da kullanıldı. Günümüzde kullanılan 'lens' adının kökeni de bu sebeple mercimeğe dayanıyor.

İlk gözlükçü dükkanı 1783'de Philadelphia'da açıldı. Francis Mc Allister dükkanında gözlükleri bir sepetin içine yığıyor, müşteriler de bunları tek tek

deneyerek gözlerine uygun geleni alıyorlardı.

Şimdi ise biraz camdan bahsedelim;



Camın tarihi 5000 yıl öncesine kadar uzanmaktadır. Arkeologların yaptıkları kazılarda Neolitik çağlara ait cam veya cama benzer maddelerden yapılmış süs

eşyaları bulunmuştur. Fakat camın ilk önce nerede ve kimler tarafından yapıldığı tam olarak ortaya konulamamıştır.

Bir rivayete göre Fenikeli tacirler Belus Nehri kıyılarına taşıdıkları nötron (Soda karbonatı) yükleriyle kamp kurarlar ve kamp ateşinin üzerine koydukları

yemek kaplarını nötron bloklarla ateşin üstünde tutarlar. Ertesi gün uyandıklarında çok şaşırırlar. Ateş, nötron ve kumu eriterek o ana kadar görmedikleri

o gizemli maddeyi, camı oluşturmuştur. Bu hikaye muhtemelen camın ilk yapımı sırasında kullanılan bu kumun popüler olması ile alakalı olmalıdır.

Bununla birlikte bulunan en eski cam parçaları M.Ö. 3500 yıllarında Mısır ve Mezopotamya’dadır. Asıl cam işlemeciliği Mısırlıların üfleyerek cam eşyaları

oluşturma yönteminden sonra gelişmiş ve yayılmıştır. Üzerinde tarihi yazılı en eski cam M.Ö 1551-1527 yıllarında yaşayan Firavun Amen Hatepe ait bir

boncuktur.

Türkiye'de ise camcılık ilk kez gözboncuğu üretimi olarak İzmir-Görece köyündeki ustalar tarafından gerçekleştirilmiştir. Anadolu'nun her tarafında

temelinde nazar inancı olan cam boncukları görmek mümkündür. Sonraları cam üretimi, özellikle Selçuklular 'dan başlayarak gelişmiş ve İstanbul'un fethi

ile, İstanbul ve çevresinde pek çok cam imalathanesi kurulmuştur. Cam yurdumuzda ancak altın yıllarını 20. y.y. da yaşamaya başlamıştır.


Bu temel bilgilerden sonra önemli olan göz + görme kalitesi + optik camın performansıdır.Gözlükçümüzden isteyebileceğimiz optik camların

1.Nasıl olması gerektiği
2.Hangi kalitede olması gerektiği
3.Markaların aralarındaki faRkların ne oldUğu
4.Gözlükçüye gittiğimizde gözlükçünün esiri olmamayı
5.Gözlük camı seçerken nelere dİkkat etmemiz gerektiği

gibi bilgileri burada anLatacağım.

ORGANİK CAMLAR
Önemli olan gözlüğün hafif olması ve camların kırılgan olmaması ise bu camlar seçilmelidir. Bu camlar mineral camlara nazaran daha hafif ve sağlamdır.


POLİKARBONAT CAMLAR
Bu camlar genellikle koruyucu gözlük olarak kullanılırlar , darbelere karşı dayanıklı ve serttir.Organik camlara nazaran darbelere karşı

6-7 kat daha dayanıklıdırlar.

MİNERAL CAMLAR
Mineral camlar sert hammaddelerle üretilirler yüksek ışık geçirgenliği , ısıya karşı dayanıklılık , kolay çizilmeme gibi özelliklerinden dolayı tercih

edilirler. Bu camlar fabrika ortamında renklendirilerek de kullanılabilir. Renkli camların kullanım alanları farklılık gösterir.

YEŞİL Yeşil renk günlük kullanım için en ideal renktir,gözü zorlayan parlak ışığı azaltır ve renklerin kendi doğallığında görülmesini sağlar.

SARI Güneşe karşı gerçek koruyuculuğa sahip değildir,az ışıklı ortamlarda,alaca karanlıkta,gece araba kullanılırken ve sisli havalarda görüşü arttırır

ve sürücü gözlüğü olarak bilinir.

KAHVERENGİ Günlük kullanım için idealdir, kontrast arttırıcı özelliğe sahiptir

GRİ Genel amaçlı kullanım için renklerin en idealidir. Doğru ve kusursuz bir görüşe olanak tanır, kontrast artırıcı özelliği olmamasına rağmen , gerçek

renklerin algılanmasına kolaylıkla imkan sağlar.

KIRMIZI Avcılık veya kayak spor unda önerilir , düşük ışık ta görüntünün algılanmasında derinlik sağlar.

FOTOKROMİK CAMLAR

Kolormatik camlar olarak bilinirler , numaralı gözlük kullananların ışık rahatsızlıklarını gidermek için kullanılır,koyulaşıp beyazlaşabilme özelliğinden

dolayı tek gözlük kullanmak isteyenler için idealdir ama renginin açılmasının zaman alması da dezavantajıdır. UV ışınından gözleri yeterince korumazlar

bunun için UV filitreli fotokromik camlar tercih edilmelidir.

POLARİZE CAMLAR

Polarize filtre sadece bir düzlem yönündeki ışığın geçmesine izin verir yüksek polarizeli camlar sayesinde parlamalar engellenerek ışığın göze ulaşması

sağlanır,polarize güneş gözlükleri kullanılarak , parlama ve yansıma % 99 oranında ortadan kalkar ve bununla ilgili rahatsızlıklar giderilir.


LENTİKÜLER CAMLAR

Gözlük kullanılıcılar yüksek numaralı camlardan rahatsız olurlar ,gözün dışarıdan görünümünün çok farklı olması , normalden daha ağır olmaları , estetiksel

bozukluk bunlardan bazılarıdır, bu sorunları ortadan kaldırmak için üretilen özel camlara lentiküler camlar denir. Camların orta kısımlarında dioptrik güç

vardır ama kenar kısımlarında herhangi bir dioptrik güç bulunmaz sadece çerçeveye montaj için kullanılır.

YÜKSEK İNDİSLİ CAMLAR

Miyop , Hipermetrop veya Astigmat camlarda numara 2.00 dioptriyi geçtiğinde camın kenar ve orta kısımlarında kalınlaşmalar meydana gelir ve bununla

birlikte camın ağırlığı artar ve gözlüğün burun üzerindeki baskısıda artar bu durum gözlük kullanılıcıları tarafından hiç istenmeyen bir durumdur. Bu

yüzden yüksek indisli ( 1.6?1.7?1.8) ve 8.00 dioptriyi geçtiğinde (1.9) indisli camlar kullanılarak camlar daha ince , daha hafif ve daha iyi görüş

sağlayan duruma getirilebilir.bu camlarla birlikte ideal çerçeve seçimiyle 8.00 dioptrili bir camın kenar kalınlığı 2.00 dioptrili bir camın kenar kalınlığına indirgenebilir.


BİFOKAL CAMLAR

Uzak ve yakın için ayrı ayrı gözlük kullanmak yorucu ve sıkıcı bir iştir işte bifokal camlarla bu işlem tek gözlükle yapılabilmektedir ancak bifokal

camlarda sadece uzak ve yakın alan görüşüne izin vardır orta görüş yoktur.

TRİFOKAL CAMLAR

Bifokal cam a ilave olarak yakın segment üzerine uzak ve yakın dioptri ortası bir numara ilavesi yapılarak elde edilir amaç orta görüşüde sağlamaktır,

fakat hiç estetik olmamasından dolayı fazla tercih edilmezler ayrıca geçişleri çok serttir.


PROGRESSIVE CAMLAR

Uzak , Orta ve Yakın görüş için en estetik ve en ideal çözümdür . Görüntü aralarında atlama yapmaz,yumuşak geçiş noktalarına sahiptir , kişi bakmak ve

görmek istediği objeyi zorlanmadan atlama sorunu olmadan elde edebilir.Ayrıca cam üzerinde kesitler bulunmaması nedeniyle dışarıdan görünüşü tek tip cam

gibidir..

Bu camlar fotokromik, organik, polıkarbon, mineral AR kaplamalı v.s kişinin ihtiyaçlarına göre üretilebilmektedir.


Öncelikle piyasada var olan optik gözlük camları kalitesiyle bilinen hoya,zeiss,rodenstock,shamirlens,essilor,seiko,rupp+hubrach,bbrg ve kodaktır.Bunlardan
Türkiye şartlarında en çok hangisi satılıyor derseniz ben "hoya ve zeiss"derim.Hoyayı Merve optik,Zeiss'ı ise cemfa optik türkiyeye getirmekte ve ikiside
yılların marKası.Daha çok hOyanın satışlarınIn fazla olduğunu piyasadan öğrendiğim kadarıyla gözlÜkçüler daha yüksek oranlarda kazancınIn olduğunU belirttileR.
Hoya markası Japon,Zeiss Almandır.Bu iki markanın üzerinde daha çok durarak Türkiye şartlarında alınabilecek en iyi optik camları anlatacağım.

Markaların 2010 kazancı

Hoya




Hoya Vision Care
Founded: 2000
HQ./Main Lab Location: Lewisville, Texas

No. of Locations: 22
No. of Employees: 1,200


Antonio, Hoya San Diego, Hoya Seattle, Hoya St. Louis.
Key Markets: National
2010 yılı yaklaşık Net Kazancı: $212 million
Rx Satışları: $180 million
No. of Rx Jobs/Day: 11,200
Percentage of Uncut Jobs: 18%
www.hoyavision.com

Zeiss



Carl Zeiss Vision Laboratories
Founded: 2000
HQ./Main Lab Location: San Diego, Calif.
No. of Locations: 18
No. of Employees: 1,090
Key Executives: Joe Donahoe, Dave Delle Donne, David Jochims
Owner: Carl Zeiss Vision
Key Markets: Nationwide
2010 Est. Net Kazancı: $162 million
Rx Satışları: $155.5 million
No. of Rx Jobs/Day: 10,870
Percentage of Uncut Jobs: 25%

www.vision.zeiss.com

Bu iki firmanın artıları ve eksileri

hoya

+ucuz
+distrübütör fiyat avantajı
+made in japan
+dünyanın en sağlam organik camı
+dünyanın en iyi ve uZun ömürlü kaplama üreticisİ(superhivision ev hi vision longlife)
+camın yıllar geçtikten soNra sararmaması
çok kaliteli ürÜnleRi olmAsı,if 2008,2010 yılı ödüllerinin sAhibi
+her camına minumum 2 yıl garanti vermesi
+ilk defa kırılmaz cam üretmiş olması(bu rimless yani çerçevesiz gözlükler için avantaj)
-diğer marka camlara göre inceltmede biraz fark olması
-camın ışığa bakıldığında niteliğinin sarı olması(bunu beyaz bir kağıda iki camı koyarakta anlayabilirsiniz)


zeiss

+made in germany
+kaplamasının kaliteli oluşu(loutec)
+her camına 3 yıl garanti vermesi(belli koşullarda)
-camın niteliğinin beyaz olması
-gereksiz pahalı olması
+memnuniyetsizlik halinde kısa süreliğinde değişime gidebilmesi(özel durumlarda)
-individual tip camların fasafisodan oluşması

Kısa bir değerlendirme yaptık peki camı seçerken neye dikkat edicez ?

1.Gözlük camı diyoptrisi 3 ve üstündeyse 1.60(%40) ve daha üstü inceltmelerin gerektiği için seçebilirsiniz.
2.Bunu yaparken kataloglardan bakarak ve internet ortamında abbe değerine çok önem verin.
3.Eğer son kullandığınız gözlük camınız çok yüksekse ve incelik sizin için birincil amaç taşıyorsa abbe değerini ikinci plana atabilirsiniz
4.Seçtiğiniz camlar için mutlaka sigortanın karşıladığı miktarı öğrenin ve indirim yaptırın.Bazı zamanlar bağkur daha avantajlı olmakta.
5.Seçtiğiniz gözlük ve camınızın faturasında kesinlikle ayrıntılı bir şekilde gözlük ve camın isminin markasının modelinin yazılmış olduğunu teyit edin.
6.Faturadaki gözlük ve camın net yazılmamasının nedeni gözlük için gözlükçülerin %18,cam için %8 kdv ödemek zorunda olmalarıdır.
7.Gözlük değil camı en önemlisi olduğu için teslim alırken markalı hologramlı camları,aynı zamanda cama ait özel kartları almayı unutmayınız.
8.Genelde zincir mağazalardan alışveriş yapmanız sizin o mala olan güveninizi arttıracaktır.Bilinmedik yerlerden alışveriş yapmayın.
9.Unutmayın yurtdışında camlar çok ucuz.Bunun için basit bir araştırma yapabilirsiniz.Çok kar var diyenler olabilir haklılar.


Standart Asferik Cam,Asferik Cam ve Biasferik Cam Farkı ve Görüş Genişliğine etkisi

Aslında burda bu 3 cam tipini şöyle açıklayabilirim;Sınavdasınız ve yanınızdaki kağıda bakmak istiyorsunuz ama kafanızı çevirmeden bir türlü net olarak kağıdı göremiyorsunuz.İşte tam bu noktada o kağıdı görememeninizin nedeni aslında aldığınız cam tipinin asferik yüzeyinin standart asferik yüzey çeşidinde olmasıdır.Bi asferik cam yüzeyleri camların her iki tarafına eşit olarak uygulanmakta ve camda görüş kapasitesi bu sayede %77 artmaktadır.Bi asferik yüzey camlar masa gibi düzdür ve standart asferikler konkav yüzeydedir.Elinize aldığınızda bir camın asferik mi yoksa biasferikmi olduğunu anlayabilirsiniz.Örneklerle gösterecek olursak;

Peki ya gözlük seçerken nelere dikkat etmeliyiz ?



Piyasada bulunan gözlük çerçevelerinin yapısal özellikleri

Alüminyum:güçlüdür ve hafiftir fakat rahatlık sunmaz.
Ruthenyum:Çizilmelere karşı dayanaklıdır,güçlüdür ve rahattır fakat çok pahalıdır.Korozyona karşı dirençlidir.
Memory Metal:Bu tip gözlük çerçeveleri süper güçlü titanyumdan ve nickel alaşımdan üretilmektedir.Ve en önemli özelliği kırılmaz ve esnek oluşudur.
nickel:yumuşak ve güçlüdür.Korozyona karşı etkilidir.
nickel silver:avrupada çok popülerdir.Pilotlar kullanır.Dayanaklıdır.
Berilyum:güçlü,hafif ve dayanaklı bir metaldir.Nasa tarafından kulanılmaktadır.Maliyeti çok yüksektir.
Titanyum:Çok pahalıdır.Yüze fit uyumu vardır.Çok hafiftir ve çok dayanıklıdır.Korozyona karşı direnci mükemmeldir.
Monel:Çoğu zaman gözlük çerçevelerinde kullanılmaz çünkü eğilip bükülmesi ve cama uygulanması zordur.Korozyona karşı dayanıklıdır.
Stainless Steel(Paslanmaz Çelik):Rahatlık,dayanıklılık için kullanılabilinir.
Cobalt:Pahalıdır fakat bir titanyum kadar değildir.Hafiftir ve korozyona karşı dayanaklıdır.


Abbe değeri

Yükseği iyidir,düşüğü o kadar kötüdür.Ortası makbuldür.Aşağı yukarı abbe değeri görme keskinliğimizi gösterir.45 abbe değeri olan bir gözlük camı ile 30 abbe değeri olan bir cam mukayese bile edilemez.Oyüzden gözlükçülerde kataloglardan herzaman mümkün mertebe yüksek abbe değerli olanlara bakınız.Fakat unutulmaması gereken birşey var.O da ne kadar yüksek indeksli cam isterseniz o kadar düşük abbe değerli camla karşılaşırsınız.O yüzden mümkün mertebe ortasını almaya bakın siz.

Abbe değerleri kıyaslama

Düşük abbe değerli cam aldığınızda görme kaliteniz bu şekilde olacaktır.


Yüksek abbe değerli cam aldığınızda ise görme kaliteniz daha iyi olacaktır.


Anti refle kaplamanın önemi ve farkı

Kimi zaman göz derecemiz ilerlemesede akşam vakti araba ışıklarının dikey veya yatay olarak yansıdığını görürüz.İşte bu ışıma aslında uzun süredir kullandığınız camlarınızın kaplamasının artık ömrünü doldurduğuna bir işarettir.Örneklerdede görebileceğimiz üzere foto çekindiğimizdede aynı parlama olacaktır.

Unutmayın göz en önemli organlarımızdan.Sınav esnasında,araba sürerken,yolda yürürken kim rahat görmek istemezki ?

quote:

Orijinalden alıntı: Wessaur

100 liralık bütçe ile neler önerirsiniz ? Astigmat + miyop var. Çerçeve içinde bütçeyi 150 liraya çıkarabilirim en fazla.

quote:

Orijinalden alıntı: mbklar

Merhabalar Arkadaşlar, bugün eskiyen okuma gözlüğümü yenileme ve göz kontrolü için doktora gittim ve verilen gözlük reçetemi aşağıya ekledim, uzak ve yakın için iki gözlük yazdı, uzak görüşte sol iyi fakat sağ göz için 0,50 astigmat yazmış, şimdi iki ayrı gözlükmü almalıyım, yoksa ikisi bir arada olanlardanmı, ve özellikleri ne olmalıdır, gözlükçüden ne istemeliyim, cam ve çerçeve hakkında bilgilendirirseniz sevinirim, ayrıca uzak kusurum az sanırım, mesela 80-100 metreden bir araba plakasını okuyabilirim, uzak gözlüğe ihtiyacım varmı, yoksa ikisi bir arada gözlük almayacağım, çünkü 300 tl ek ödemem gerekecek,
kalın sağlıcakla.

Mustafa hoca - emekli öğretmen

http://i.hizliresim.com/zQ5Oy4.jpg

quote:

Orijinalden alıntı: K4TL14M

Bugünlerde numaralı güneş gözlüğü almayı düşünüyorum ama çok kararsızım.Çünkü numaralarım çok büyük 5.5-6.5 hipermetrop+astigmat var.Numaralı güneş gözlükleri normal güneş gözlüğü gibi güzel görüntü veriyor mu? Yani görüntüyü karartmadan sadece güneşi engelleyen şekilde.Hangi özellikler olmalı camda? Uv korumalı polarize vs.Camlar kaç TL ye patlar?

quote:

Orijinalden alıntı: prokopi

quote: Orijinalden alıntı: K4TL14M Bugünlerde numaralı güneş gözlüğü almayı düşünüyorum ama çok kararsızım.Çünkü numaralarım çok büyük 5.5-6.5 hipermetrop+astigmat var.Numaralı güneş gözlükleri normal güneş gözlüğü gibi güzel görüntü veriyor mu? Yani görüntüyü karartmadan sadece güneşi engelleyen şekilde.Hangi özellikler olmalı camda? Uv korumalı polarize vs.Camlar kaç TL ye patlar?

Numarali gunes gozlugunden cok memnun kalirsiniz. Inceltilmis mumkunse 1.67 indeks cam yaptirirsaniz estetik olarak ta guzel olur uv standart bu camlarda. Rengine sececeginiz cerceveye gore siz karar verirsiniz.1.67 Inceltilmis camlar 300tl den baslar yukari cikar polarize olsun isterseniz de 600tl gibi rakamlari tutar.

quote:

Orijinalden alıntı: Ninamarok

@prokopi

konuyu okudum fakat tam anlamıyla ne yapmam gerektiğini çıkaramadım. gözlük numalarım şu şekilde, hangi camı tavsiye edersiniz? sürekli bilgisayar başındayım

uzak

sağ
sph : -2.50

sol
sph : -1.25
cyl : -0.25
axis : 50

ayrıca odak sorunu yaşanırsa gözlük aldığım zaman ne yapmalıyım, camı tekrar düzelttirme gibi bir hakkım var mı?

quote:

Orijinalden alıntı: prokopi

quote: Orijinalden alıntı: Ninamarok @prokopi konuyu okudum fakat tam anlamıyla ne yapmam gerektiğini çıkaramadım. gözlük numalarım şu şekilde, hangi camı tavsiye edersiniz? sürekli bilgisayar başındayım uzak sağ sph : -2.50 sol sph : -1.25 cyl : -0.25 axis : 50 ayrıca odak sorunu yaşanırsa gözlük aldığım zaman ne yapmalıyım, camı tekrar düzelttirme gibi bir hakkım var mı?

Inceltmesiz yada 1.56 indeks %30 inceltmeli cam dusunebilirsiniz. Cam la birlikte Sertifika verilen markali grup cam dusunebilirsiniz. Gozluk cercevesi sectikten sonra odaklariniz alinmali ve odak olculerinize gore cam montaji yapilmalidir. Bu sekilde olmazsa yada odaklariniz iyi ayarlanmazsa ve problen yasarsaniz gozlukcunuz bunu duzeltmek durumundadir.(ancak yeni cam takilarak duzelir)

quote:

Orijinalden alıntı: pros7

herkese merhaba gözlük numaralarım -4 ve -3 . bugün gözlük camı bakmaya gittim hemen tüm gözlükçüler asfera diye bir markayı tavsiye ettiler sanırım novaxın ürünü.1.74 indeksli çift cama 1440 tl fiyat biçtiler.sizce değer mi bu kadar paraya? bu numaralar için sizce kaç indeksli ve hangi marka cam almalıyım ? malum kimseye güvenilmiyor bir çok optikçi malını satmanın peşinde.

quote:

Orijinalden alıntı: sayyadkn

Benim gözler 1-0.75 miyop ve 0.5 astigmat var bir gözde. Kemik çerçeveli gözlük almak istiyorum. Anladığım kadarıyla bu numaralarda camda inceltmeye gerek yok. Önceki sayfalardan okuduğum kadarıyla da 1.5 indeksli abbe değeri yüksek oluyor ve bana uygun gibi. Essilor markası uygun gibi. Fiyat olarak ta 150 TL ye çift olarak bulunuyor diye okudum. Doğru mu anlamışım kaçırdığım bir yer var mı ?