Frenleme Dozajı ve Balata Ömrü

Question

Merhaba.

Araştırdım yeterli bilgiye ulaşamadım.

Frene sert ve kısa süreli basmak mı balatayı çabuk bitirir (kısa süreli yavaşlama-durma-abs devrede) yoksa frene hafif ve uzun süreli basmak mı balatayı daha çabuk bitirir (uzun süreli yavaşlama - durma-abs devrede değil) ?

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi kerim026 -- 18 Kasım 2012; 0:28:04 >

Answer

Çok bir fark olacağını zannetmiyorum ikisi arasında. Çok önemli mi peki?

Answer

kanaatimce balata ömrüne bir etkisi olmaz bu söylediklerinizin.

frene bastığınız süre X frene basma şiddetiniz = 1 / balata ömrü . bence olay böyle.

ancak kısa vadeli düşünürsek; uzun süreli rampa inişlerinde viteste inmenize rağmen frene basmanız gerekiyorsa, bunu hafif şiddette sürekli basarak değil de sert frene basıp yavaşlayıp tekrar hızlanmasını bekleyerek yaparsanız balatalara sıfır basınçta soğuması için daha uzun süre fırsat vermiş olursunuz bence.

Answer

quote: Orijinalden alıntı: LionTech16  Çok bir fark olacağını zannetmiyorum ikisi arasında. Çok önemli mi peki?   Yolda çok karşılaşıyorum 150 -200 metre kadar frenleme yapanlarla da o sebepten araştırmak istedim. uzun süreli ve hafif frene basıyorlar. Bunun tam tersi ile karşılaştığımda çok oluyor. Merak ettim sadece :) çok ta önemli değil.

Answer

İş kuvvet etkisiyle, kuvvet doğrultusunda hareket eden bir cismin aldığı yolun çarpımıdır.
Formülü W=F.x

W: işin joule cinsinden değeri
F: uygulanan kuvvet
x: mesafe

Diyelim 10 newtonluk kuvvet ile bir cismi 2 mt ileriye itekleyeceğiz. Yaptığımız iş:

W=10x2
W=20 Joule

Motor nasıl arabayı hareket ettirip, tekerleklere kuvvet uygulayıp aracı ileri götürüp iş yapıyorsa frende iş yapmaktadır.

--------------------------------Hesap Kitap Mode On-----------------------------------

Aracın ağırlığı 10 gr olsun ve hızı 100 mt/sn olsun.
1. Mesafe 100 mt
2. mesafe 40 mt

Frenin her iki durum için uygulaması gereken kuvveti hesaplayalım

Ben şöyle düşünerek hesaplamaya başladım. 100 mt/sn hızındaki 10 gr ağırlığa sahip aracın kinetik enerjisi ne kadar ise, bu enerjisi sönümleyerek hızını 0'a indiren kuvveti fren oluşturur ve frenin bu kinetik enerji kadar enerjisi sönümlemesi gerekir - ısı enerjisine çevirmesi gerekir.

Kinetik enerjisi formülü E=1/2 m x V2 (kare)

m: kütle
V: hız
E: enerji (Joule)

şimdi bizim arabanın kinetik enerjisi

E= 1/2 x 10 x (100)2
E= 50000 Joule

Bizim aracımızda 50000 Joule'lük enerji var ve bu enerjiyi dönüştürmemiz gerek. Dönüştürme işlemini fren abimiz yapacak.

1. Durum İçin:

50000=F.100
F=500

2. Durum İçin

50000=F.40
F=1250
--------------------------------Hesap Kitap Mode Off-----------------------------------

Görüldüğü üzere ikinci durum için (40 mt'de 10 gr'lık 100mt/sn hıza sahip aracı) frenin 1250 n güç uygulaması gerekir (mesafe kısa olduğundan). İlk durum içinse bu değer sadece 500 n.

Sonuç: Aynı koşullarda, aynı ağırlığa ve aynı hıza sahip aracı daha kısa mesafede durdurmak istiyorsak, frene daha fazla yük bindirmemiz gerekir.

Olay şuraya geliyor. Kısa mesafede durmak için frenin çok daha fazla güç uygulaması gerekir. ancak her iki durumda da aynı enerjiyi dönüştürüyor. Uzun mesafede (birinci durum) durmaya çalışırken balatanın disk yüzeyine uyguladığu kuvvet daha az gibi görünse aynı enerjiyi dönüştürecek. Ancak kısa mesafedeki sert frende, disk ve balatalar soğumaya zaman bulamadığından dolayı daha fazla yıpranacaktır.

Unutmayın Fizik kuralları gerçek dünyada asla değişmez, Fizik olmadan bu dünya çok anlamsız

(Sabah 8'de kalktım, halen ayaktayım, kafam bir dünya beynimde zebralar dolaşıyor mantığı yanlış kurmuşsam fizik sevdalısı abi ve kardeşlerimi göreve davet ederim)

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Du Hast -- 18 Kasım 2012; 1:08:50 >

Answer

Sert ve ani fren daha az balata aşınmasına sebeb olabilecek olsa dahi ki olmaz, yürür aksama verilebilecek zararlar da uzun vadede düşünülmelidir. Uzun zaman aralığına yayılmış frenleme şekli hem yakıt tasarrufu hemde yürür aksama daha az zarar demektir. Balata ömrü çok çok az da olsa kısalsa dahi disklerin veya kampanaların aşınma oranını düşürür.

Answer

quote: Orijinalden alıntı: kerim026  Merhaba.  Araştırdım yeterli bilgiye ulaşamadım.  Frene sert ve kısa süreli basmak mı balatayı çabuk bitirir (kısa süreli yavaşlama-durma-abs devrede) yoksa frene hafif ve uzun süreli basmak mı balatayı daha çabuk bitirir (uzun süreli yavaşlama - durma-abs devrede değil) ?   Balata ömrü konusunda farkeden bir şey olmaz. Saygılar.

Answer

quote: Orijinalden alıntı: kerim026   quote: Orijinalden alıntı: LionTech16  Çok bir fark olacağını zannetmiyorum ikisi arasında. Çok önemli mi peki?   Yolda çok karşılaşıyorum 150 -200 metre kadar frenleme yapanlarla da o sebepten araştırmak istedim. uzun süreli ve hafif frene basıyorlar. Bunun tam tersi ile karşılaştığımda çok oluyor. Merak ettim sadece :) çok ta önemli değil.   Bunun balata ömründen ziyade konfor ile alakası var. Yolda giderken 200 metre ilerde ışıklarda kırmızı yanıyor örneğin. Ben bunu gördüysem frene basmaya başlar sakin bir şekilde yavaşlarım. Işığın dibine kadar gidip, frene asılmak hem beni rahatsız eder, hem arabanın içindeki insanları hem de cebimi. Bir nebze yakıt tasarrufu da sağlar.  Bu nedenle sakin bir şekilde yavaşlamak daha konforludur. Fren lambalarınızın sürekli yanması arkadan gelenler için de bir uyarı olur. Şehirler arası yolda gece yolculuğunda faydası olur.  Yani frene sert basıp yavaşlamanın hiçbir faydası yok.

Answer

quote: Orijinalden alıntı: Du Hast    Ne yaptınız hocam siz ?

Answer

Piste çıkın 2 tur atın (atabilirseniz) bakın balatalarınız ne hale geliyor. sert fren disklerin çok daha fazla ısınmasına neden olur. Birde bunun üst üste yapilması (pist) balataları hemen bitirir.

Hiçbirşey değişmese bile 100 metre geriden ayagınızı gazdan çekerseniz,motor kompresyonu + sürtünmeler ile zaten baya bir yavaşlıyorsunuz. Öte yandan 20 metreye kadar gaza azda olsa basmanız- hızınızı korumanız , sürtünme kompresyon ile kaybediceğiniz enerjininde balatalara geçmesi anlamına gelir ki her şekilde daha çok aşınıyor balatalar.

Ha çok bişey farkedermi ? Etmez. Balatalar zaten ucuz ve fiyatına göre oldukça uzun km ler dayanıyorlar. Arabayı durdurmasi ile de en önemli şeylerden biri olduğu düşünüldüğünde 2 3 bin km çok gitmeleri pek birşey farketmiycektir. Kaldıki servise gittiginizde o 2 3 bin daha götürücek balatayı atıp yerine yenisini takıyorlar.

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Exxcrea -- 18 Kasım 2012; 19:56:36 >

Answer

quote: Orijinalden alıntı: Exxcrea  Piste çıkın 2 tur atın (atabilirseniz) bakın balatalarınız ne hale geliyor. sert fren disklerin çok daha fazla ısınmasına neden olur. Birde bunun üst üste yapilması (pist) balataları hemen bitirir.    Bu kısım soruda sorulana örnek olamaz. Soruda aynı hız azalmasını daha uzun bir sürede gerçekleştirmekten bahsediyor. Yani yavaşlama ivmesinin değişmesinden. Bu açıdan, pist farklıdır. Ardarda yapılan sert frenlemelerde hem sıcaklığın hem de fren basıncının etkisiyle balata ömrü ciddi oranda azalır. Dedikleriniz doğru fakat konudaki sorunun tam karşılığı değil.

Answer

balata ısındıkça daha çabuk erir... devamlı fren kullanmak çabuk fren balatalarını bitirir... ben 50 bin km dir aynı fren balatalarını kullanıyorum...

Answer

quote: Orijinalden alıntı: LionTech16   quote: Orijinalden alıntı: Exxcrea  Piste çıkın 2 tur atın (atabilirseniz) bakın balatalarınız ne hale geliyor. sert fren disklerin çok daha fazla ısınmasına neden olur. Birde bunun üst üste yapilması (pist) balataları hemen bitirir.    Bu kısım soruda sorulana örnek olamaz. Soruda aynı hız azalmasını daha uzun bir sürede gerçekleştirmekten bahsediyor. Yani yavaşlama ivmesinin değişmesinden. Bu açıdan, pist farklıdır. Ardarda yapılan sert frenlemelerde hem sıcaklığın hem de fren basıncının etkisiyle balata ömrü ciddi oranda azalır. Dedikleriniz doğru fakat konudaki sorunun tam karşılığı değil.   Tabiki pist tam bir örnek değil ancak şöyle birşey varki genelde sert fren kullananlar bunu ayda yılda 1-2 kere yapmıyor. Gayet sakin kullanan 55 yaşındaki bir tanıdığım bile ışıklarda çok sert kalkıyor, frenlemeside aşırı sert.Binenin bi süre sonra midesi bulanıyor. Bu kişi otobanda 100 ü geçmez. Motor (Benzinli) 3000 rpm i geçmez gayet yavaş gider. Ancak sürüş tarzı sert.  Pist bu kişi için bile bir örnek değildir, ancak bir olayın etkisini anlamak için uç örnekleri alırsanız daha rahat görebilirsiniz. Mesela 3cm kalınlıktali 100 cm lik bir boruyu duvara bir ucundan birleştirip diğer ucuna asılırsanız nerdeyse hiç esnemez.Sizde bu etkiyi göremezsiniz. Ancak ucuna 1 ton asarsanız yamulur. 1 ton uç bir örnektir, ancak sonuçta ağırlıkla o metalin 0.1 mm bile olsa esnediğini anlamanıza yardımcı olur. Aynı şekilde sert-tekrarlayan frenlerin ömür azaltıcı etkisi olduğu açıktır. Bunun farkedilebilir derecede azaltıp azaltmıycağıysa kullanım tarzına bağlıdır. Genel olarak azalan bikaç bin km pek fark yaratmıycaktır. Gereksiz yere fren yapmak sert fren yapmaktan çok daha büyük ve çok sık yapilan bir etki.

Answer

quote: Orijinalden alıntı: Exxcrea   quote: Orijinalden alıntı: LionTech16   quote: Orijinalden alıntı: Exxcrea  Piste çıkın 2 tur atın (atabilirseniz) bakın balatalarınız ne hale geliyor. sert fren disklerin çok daha fazla ısınmasına neden olur. Birde bunun üst üste yapilması (pist) balataları hemen bitirir.    Bu kısım soruda sorulana örnek olamaz. Soruda aynı hız azalmasını daha uzun bir sürede gerçekleştirmekten bahsediyor. Yani yavaşlama ivmesinin değişmesinden. Bu açıdan, pist farklıdır. Ardarda yapılan sert frenlemelerde hem sıcaklığın hem de fren basıncının etkisiyle balata ömrü ciddi oranda azalır. Dedikleriniz doğru fakat konudaki sorunun tam karşılığı değil.   Tabiki pist tam bir örnek değil ancak şöyle birşey varki genelde sert fren kullananlar bunu ayda yılda 1-2 kere yapmıyor. Gayet sakin kullanan 55 yaşındaki bir tanıdığım bile ışıklarda çok sert kalkıyor, frenlemeside aşırı sert.Binenin bi süre sonra midesi bulanıyor. Bu kişi otobanda 100 ü geçmez. Motor (Benzinli) 3000 rpm i geçmez gayet yavaş gider. Ancak sürüş tarzı sert.  Pist bu kişi için bile bir örnek değildir, ancak bir olayın etkisini anlamak için uç örnekleri alırsanız daha rahat görebilirsiniz. Mesela 3cm kalınlıktali 100 cm lik bir boruyu duvara bir ucundan birleştirip diğer ucuna asılırsanız nerdeyse hiç esnemez.Sizde bu etkiyi göremezsiniz. Ancak ucuna 1 ton asarsanız yamulur. 1 ton uç bir örnektir, ancak sonuçta ağırlıkla o metalin 0.1 mm bile olsa esnediğini anlamanıza yardımcı olur. Aynı şekilde sert-tekrarlayan frenlerin ömür azaltıcı etkisi olduğu açıktır. Bunun farkedilebilir derecede azaltıp azaltmıycağıysa kullanım tarzına bağlıdır. Genel olarak azalan bikaç bin km pek fark yaratmıycaktır. Gereksiz yere fren yapmak sert fren yapmaktan çok daha büyük ve çok sık yapilan bir etki.   Doğru bir düşünce. Zaten sert yapılan frenlemenin balatanın ömründen çaldığı aşikar. Fakat normal kullanım tarzında bu farkın pek fazla olacağını zannetmiyorum. Etkinin ne yönde olacağını gösterme açısından pist kabul edilebilir bir örnek.  Frenlemede en iyisinin sakin şekilde yavaşlamak olduğunu düşünüyorum.

Frenleme Dozajı ve Balata Ömrü

Benzer içerikler