ABD uydusu yakaladı: Çin, dünyanın en büyük nükleer füzyon lazerini inşa ediyor (2. sayfa)

Son 20 senedir icraat var, öncesinde yok söylemi gelmiş geçmiş en büyük tarih çarpıtmalarından, algıda seçicilikten ve ötekileştirmeden başka bir şey değil. Son 20 yılın icraatlerinin altyapısı öncesindeki 80 yıla ve hatta Osmanlı'nın son dönemindeki kısmi ancak çok sınırlı gelişmeleri dikkate alırsak daha da öncesine gidiyor. Ayrıca Türkiye'yi ileri taşıyan Ahmet Haşim'in ünlü mektubunda dehşet ve kaygı ile anlattığı sefaletinden ancak yeni yeni çıkan lafta dindar taşra Anadolusu değil; iyi yetişmiş seküler kesimleridir. Arkaplanından bağımsız cumhuriyetin imkanlarıyla seküler tarzda yetişmiş, düşünmüş ve giyinmiş, Türkiye'nin sanayileşmesine öncülük etmiş Demirel gibi muhafazakar sağ politikacılar da bu kapsamdadır. Türkiye'nin ilk doktorları, havacıları, kimyagerleri, mimarları, matematikçileri, mühendisleri, ilk kurum kurucuları, ilk icat yapanları, kendi alanlarında ödül alanları hep bu seküler formatta yetişmiş kesimdendir. Seküler eğitimi kısmen getirip sonradan ülkeye fayda getirecek ilk sekülerleri yetiştiren de belki haberiniz olmayabilir ama Cumhuriyet bile değil, Osmanlı'dır (ama aynı Osmanlı ne yazık ki Anadolu'yu ihmal etmiştir. Tam anlamıyla seküler cumhuriyetin kuruluşuyla beraber gelişim ivmesine Anadolu dahil edilmiştir).

Günümüzde bir takım insanların kendisinden önce gelenlere dair tüm tarih kayıtları ve kitapları yakmaya yeltenen ve bu yetmiyormuş gibi onların mirasına da sanki kendisi yapmış gibi sahiplenen antik Çin imparatoru Çin Şi Huang Di'ninkine benzer bir tavır takınarak önceki dönemlerde yapılanları yok sayması tarafgir bir kara cehaletten ve siyasi nitelikte bir art niyetten başka bir şey değildir. Güncel siyasi saiklerle yaratılmış böylesi cahilce söylemlerden vazgeçiniz ve gördüğünüz yerde eleştiriniz. Şu yorumun birkaç tane bile olsa artı alması azıcık tarih bilen ve azıcık genel kültür sahibi herhangi bir insan evladının nezdinde bir utanç vesilesidir.

Kuzey Kore ve kısmen Rusya dediğinize dahil edilebilir ama Çin'de hatırı sayılır bir kalkınma ve giderek yaygınlaşan ciddi bir refah seviyesi mevcut. Ama sebebi şu: Çin aslında birçok konuda gelişmiş demokratik uygarlığın/medeniyetin izinden gidiyor. Çin ilerlemeyi ve çağdaş medeniyeti içselleştirmiş halde. Mao dönemindeki komünist faşizan uygulamalarda kalsalardı hiçbir yere varamazlardı. Kuzey Kore'den tamamen farksız olurlardı. Çin'in Batı ile karmaşık etkileşimleriyle ortaya çıkan asırlık modern altyapılarından türeyen entelektüelleri ve teknokratları Deng Şiaoping'in reform döneminden itibaren Çin'in hızlı bir şekilde dönüşmesini sağlıyorlar. Çin halen birçok açıdan sorunlu bir yer. Ama gelişmek için çabaladıkları, ideolojilerinin ve bir takım inanç sistemlerinin körlemesine esiri olmadan doğru yönde gittikleri aşikar. Ekonomik büyümeleri ve artan yaşam standartları bir tarafa elektromobilite, yapay zeka, yeşil enerji gelişimleri dikkate değer. Diktatoryal Marksist ideolojili politik sistemleri Çinlilerin hem zayıf karınları hem de ironik şekilde güçlü yanları. Çok büyük bir ülke olduğu için Çin'in demokrat bir cumhuriyetten ziyade bir diktatorya cumhuriyet olmasının belirli avantajları mevcut.

Ama Çin kadar büyük olmayan hiçbir ülkenin diktatorya olması mantıklı değil. En güçlü ve en kapsayıcı kurumlar, en etkin gelenek ve uygulamalar, en büyük teknolojik, bilimsel ve içtimai gelişim demokratik ülkelerde. Gerçek gelişim potansiyeli eleştiriye izin vermeyen otoriter ve totaliter ortamlarda değil, eleştiriye açık demokratik ortamlarda yatar.

İHA, SİHA, çağdaş savaş uçağı vb cihazın AR-GE, seri üretim ve ihracat kabiliyetlerini kazanmak, bunlar hiç de azımsanacak/küçümsenecek başarılar değiller. 4.5-5.nesil savaş uçağı - KAAN - tasarlayıp inşa etmek ve uçurmak her baba yiğidin harcı değil. Bu gerçekten çok ciddi bir savunma sanayii gelişimi göstergesi. Ama şunu derseniz anlarım: Nükleer tarafında bence çok eksiğiz. Bırakın füzyonu, on yıllardır kullanılan klasik nükleer (fisyon) altyapısını bile kendimiz kuramıyoruz. Ruslara yaptırtıyoruz. Nükleer teknolojiler Türkiye'nin kısmen bilinçli, kısmen bilinçsiz bir takım karmaşık sebeplerle ihmal ettiği bir saha.

Artık dünya liginde yarışan savunma sanayii tarafına gelirsek, sadece savunma sanayii elbette yeterli değil. Esas iktisadi motor gücünü sağlayan sivil sektörlerin de bir Çin, Güney Kore, Japonya, Singapur, Hong Kong ayarına gelmesi gerek. Bu konuda daha kırk fırın ekmek yenmeli. Sivil sektörlerde berbat durumda değiliz ama teknolojik, katma değer, yerlilik vb bazında halen en iyilerin arasında olmadığımız kesin.

Kısmen haklısınız. Bizde bir en gelişmiş, en yüksek katma değer, en yüksek bilim ve teknoloji becerileri gerektiren şeyleri imal edememe sorunu mevcut - hala mevcut. Misal gene de herkesin yapamayacağı şekilde 4.5-5.nesil bir savaş uçağı - gövdesi - üretebiliyoruz ama motoru hala ithal F-16 motoru (General Electric F-110). Evet, yapıp uçuruyoz ve bu azımsanacak iş değil. Motor ama hala Amerikan. Bu da bir gerçek. Altay tankından bahsediliyor; en büyük sıkıntı yine motor - yani hassas teknoloji gerektiren kısmında - çıkıyor. Motor bulamıyoruz vs. İkinci Dünya Savaşı'ndaki sanayileşmiş ülkelerin daha kolay altından kalktığı konularda - motor veya pervaneli uçak üretimi - biz daha yeni yeni varlık gösteriyoruz ve gerçekten biraz komik şekilde bununla övünüyoruz. Elin Çinlisi, Korelisi, Tayvanlısı, Amerikalısı ise yapay zeka ile, ramjet ile, şimdiye kadar yapılmış en ince seviyelere ulaşmış işlemcilerle, yeşil enerji piyasasını yerli üretimiyle domine etmekle vs övünüyor. Kendileri füzyon araştırıyor ve nereye varacağından bağımsız olarak deneysel füzyon araştırmalarında her sene bir rekor kırılıyor ya da bir aşama/eşik aşılıyor; biz ta Soğuk Savaş döneminde adamların onlarcasını yaptığı eski tip fisyon santrallerini kendimiz yapamayıp onlara yaptırtıyoruz.

Gerçekten Türkiye'nin kurumsal bilim ve teknoloji ile kronik bir sıkıntısı var. Bu kronik sıkıntı yavaş yavaş, biraz da çağın zorlaması gereği aşınıyor. Bu problemi biraz da Türk halkının hayata bilimsel, teknik, felsefi, akli bakamayıp sadece duygusal ve jenerik kavramsal - millet, din gibi bayağılaştırılarak ucuz edebiyatı yapılan mefhumlarla - bakmasına bağlıyorum. Kitlesel kültürümüzde bu anlamda - bilim insanları ve bilim için elverişli ortam yaratmada - ciddi bir sıkıntı mevcut. Diğerleri de milliyetçi. Ama milliyetçilik onlarda bir motivasyon, patriotizm-vatanperverlik, ölçülü bir gurur tadında. Bizde ise beynini tamamen kapatma, sürünün veya geleneğin dediğini tekrar etme, insanları susturma, yeni fikirlere burun kıvırma, bön olma, reeeee çığırtkanlığı yapma, istisnasız tüm dünyayı kendi dar referansından kötüleme, belirli bir takım retorikler ve anlatıları ezberleyip geriye kalan her şey hakkında cahil kalma aracı.

Gerçekten bir insan şu dünyayı merak etmez mi? Çevresindeki halkları, tabiatı, dünya tarihini, başka ülkelerin tarihini, uzayı, fiziği, felsefeyi, mucitleri, düşünürleri, makineleri, çipleri, hava taşıtlarını vs? İlginç olduğu için merak ediyorsun! Öğrenirken hayret ediyorsun. İnsanları kin, aptallık ve narsisizmle doldurmak yerine hayret duygusu aşılamalılar. Zekayı ve otantikliği teşvik etmeliler. Enerjilerini insanları kontrol etme manyaklığını bırakarak eşyayı kontrol etmeye ve insanları anlamaya yönlendirmeliler.

İnsanlık dışı vahşi uygulamalar yaşanıyor dostum çin de adeta halk evcil hayvan muamelesi görüyor bence git gör hiçbir şey yapamaz isen gerçekleri araştır

İnsan hakları peki?