20 YILLIK EFSANENIN HIKAYESI.... O BIR M3 (GUNCELLENDI)

2006 yılında BMW M3 modeli 20inci yılını doldurdu M3 çıktığı günden itibaren, hem yarış pistlerinin, hem de yolların en iddialı otomobillerinden oldu. Yarış pistlerinde başarılar üzerine başarılar kazanırken şehir kullanımında, gücüne rağmen son derece pratik, kullanıcısını maddi manevi yormayan bir sporcu oldu BMW M3. Diğer yandan satışa sunulduğu günden beri, sürekli büyüyen ve sadık bir hayran kitlesi de oluşturdu.

Hikaye 1985 yılında, Alman otomobil basının, “zirvedeki 3 serisi” başlıklı, E30 3 serisi BMWlerin 200 beygir gücünde bir versiyonunun üretileceği modeli haber vermesiyle başlar. 230 km/s hıza ulaşabilen ve 100km/s hıza 6.7 saniyede çıkabilen modelin basına test için verilmesine daha 1 sene vardır.

Bölüm başkanı Paul Rosche gözetiminde geliştirilen M3’ün motoru, üretilmekte olan 4 silindirli motorun krank muhafazası üzerine kurulmuştu. Motorun 6 yerine 4 silindirli olması ağırlığı düşük tutuyordu, ancak asıl nedeni başkaydı. 6 silindirli motorların uzun krankı, devir yükseldikçe, daha erken vibrasyon yaratıyordu. 4 silindirli motorların kısa krank mili öyle yapılmıştı ki, 10,000 devir/dakika üzerine çıkıldığında bile rahatlıkla çalışabiliyordu. M3’ün motoru maksimum 6,750 devir çeviriyordu ve bu da tehlikeli sınırın oldukça altındaydı.

Silindir kafası, 6 silindirli motorlardan alınmış ve iki silindir kesilmişti. İki motor tipinde de silindirler arasında eşit mesafe bulunması işi son derece kolaylaştırmıştı.

Son olarak motor hacmi 2.3 litreye yükseltildi.

Silindir kafası, 6 silindirli motorlardan alınmış ve iki silindir kesilmişti. İki motor tipinde de silindirler arasında eşit mesafe bulunması işi son derece kolaylaştırmıştı.

Son olarak motor hacmi 2.3 litreye yükseltildi.

Projeyi yöneten Paul Rosche’ye gelen tek kötü haber, motora turbo uygulaması yapılmasının mümkün olmayışı idi. Bu sorun teknik değil, pazarlama ile ilgiliydi. Grup A’da yarışacak M3’ün homologe olması için 1 senede 5000 adet üretilmesi gerekiyordu. Bu sayıda turbo beslemeli aracın satılabilmesi ve her gün kullanıma uygun biçimde üretilmesi, pek mümkün değildi.

Aracın üretiminde yaşanan bir diğer sorun ise Avrupa’da uygulanmaya başlanan emisyon kurallarıydı. Araca katalitik konvertör takılması gerekiyordu ve bu güç kaybına neden oluyordu. Bir diğer sorun ise, katalitik konvertör ile kurşunsuz benzinin bir arada kullanılması mecburiyeti idi. Herkes kurşunsuz benzinin, yüksek performanslı motorlara verdiği zararı biliyordu.

Son bir sorun ise, Avrupa genelinde değişen yakıt kalitesiydi. Paul Rosche ve ekibi bu sorunun üzerinden, sıkıştırma oranını 10.5’den 9.6 düşürerek geldi. Böylece M3 motorları farklı oktanda yakıtlarda bile, zararlı seviyede vuruntu yapmadan çalışabiliyordu.

Bu kadar engele rağmen motorun gücü 200den 195e düşmüştü.

Efsane yarış pisti Nürburgring’de yapılan testlerde egzoz sistemi sorun çıkarıyor, motordan çıkan güçlü gaz ile baş edemiyor, susturucunun uçları patlıyordu. Sistem o kadar ısınıyordu ki, egzozun boyu 25 milimetre artıyordu. Ancak mühendisler sorunun üstesinden geldi.

Son testler İtalya’daki Nardo sürat pistinde yapıldı. Tam gaz geçilen 150,000 kilometrelik testlerde, egzoz ile beraber, aracın bütün parçaları sınavı başarı ile verdiler.

1985 yılında düzenlenen Frankfurt Otomobil Fuarı’nda, diğer firmalardan farklı olarak, yeni model standart bir renk ile tanıtılmıştı ve ziyaretçiler yeni modeli hemen fark ediyorlardı.

1986 yılına, firmanın motor sporlarından sorumlu bölümü, E30 kasa üzerinde son çalışmalarını bitirmiş ve ilk M3 modeli satışa sunulmuştu. Genişletilmiş çamurlukları ve aracın gücünü belli eden kanatları ile, M3 durmuş haldeyken bile, motor sporları tutkunlarını heyecanlandırmakla kalmamış, otomobil severlerin de kalplerini fethetmişti.

Yol versiyonunun gücü, çıktığı günden, yerini yeni kasasına bırakıncaya kadar, 195 beygirden 238 beygire kadar yükseldi ve yaklaşık 18,000 adet satıldı.

E36 M3

Döneminde hiçbir motor litre başına bu kadar yüksek güç üretemiyordu.

İkinci nesil M3 tamamen farklı bir otomobildi. İlk M3’den farklı olarak yeni modelde çamurluklar genişletilmemişti. Aksine, bütünüyle boyalı marşbiyeller, aerodinamik aynalar ve daha geniş hava girişi bulunan ön tampon haricinde, aracın gücü dışarıdan eski modeldeki gibi belli olmuyordu. Ancak kullanılan güçlü motor ile araç, ağırbaşlı bir tek kapı olmuştu.

E36 M3’de önceki modele göre yaklaşık üçte bir oranında daha büyük motor kullanıldı ve hacim 3 litreye ulaştı. %46 güçlenen ve 286 beygir güç üreten motorda, BMW mühendisleri tarafından geliştirilmiş, farklı subap zamanlamalarını mümkün kılan VANOS sistemi kullanılmıştı. Yeni motorun maksimum torku 320 Nm idi ve daha rölantide eski modelin maksimum torkunu sağlayabiliyordu.

Firma 1995 yılında, özel bir model, M3 GT’yi satışa sundu. Sadece “British Racing Green” yani koyu yeşil renkte üretilen model, 295 beygir gücündeydi. Ön spoyleri ayarlanabiliyordu ve içinde karbon fiber parçalar kullanılmıştı. Bu model ise toplam 350 adet üretildi. Aynı yılın Temmuz ayında, M3’ün sıralı 6 silindirli motor hacmi 3.2 litreye yükseldi ve motorda çift VANOS kullanıldı.

Yeni 3.2 litrelik M3, 7400 devirde 321 beygir güç üretiyordu. Yeni model daha hızlıydı ve 0-100km/s hızlanmasını 5.5 saniyede tamamlıyordu. Müşterilerin istekleri doğrultusunda araçta 6 vitesli şanzıman kullanıldı. Ön fren diskleri de, alüminyum alaşımlı oldu.

1997 yılında SMG yani sıralı M şanzımanı üretildi ve M3’de satışa sunuldu. SMG, elektro hidrolik bir sistemin debriyajı ayırması ile çalışıyordu ve hızlı vites geçişleri sağlıyordu.

İkinci nesil M3’ün tüm modellerinden, üretimin bittiği 1999 yılına kadar, 71,242 adet üretildi.

E46 M3 – Tekrar geniş çamurluklar…

Üçüncü neslin tanıtımı 2000 yılında yapıldı. Yeni model daha dinamik ti ve tasarımı daha özeldi.

Tasarımında, aerodinamik aynalar ve farklı ön tampona ilave olarak, 20 milimetre geniş çamurluklar ve kademeli motor kaputu dikkat çekiyordu. Artık 4 adet egzoz çıkışı kullanılıyordu. Alüminyum motor kaputu %40 daha hafifti ama çarpışmalarda zayıf değildi. Çamurluklarda da hava girişi için, üzerinde M3 logoları bulunan ızgaralar kullanılmıştı.

Sıralı 6 silindirli motorun hacmi 3246 cc’ye, gücü 343 beygire yükselmişti. Pistonlar, Formula 1 araçlarındaki kadar hızlı, saniyede 20 metre hareket edebiliyorlardı ve motor 8000 devir çeviriyordu. Motorun ağırlık merkezi, otomobilinkini iyileştirecek şekilde tasarlanmıştı. Torkunun %80’ini 2000 devirden itibaren üretiyordu. E46 M3’ün motoru, 2001 yılından 2006 yılına kadar, sınıfında yılın motoru seçildi.

1570 kilogram ağırlığındaki gövdesi ile üçüncü nesil M3 100km/s hıza 5.2 saniyede ulaşıyordu. Aynı hızdan durması için ise 35 metre yetiyordu.

Motor’un yüksek devri ve kompleks verilerini değerlendirmesi için yeni bir kontrol sistemi, MSS54 adında bir “beyin” geliştirildi. Yeni “beyin” saniyede 25 milyon girdi ile başa çıkabiliyor, her silindiri ayrı ayrı kontrol edebiliyordu.

Artık sürücü, vitesin hemen önünde bulunan, daha spor gaz tepkileri veren “Sport” düğmesine basma seçeneğine sahipti. İlk kez bir M3’de stabilite sistemi kullanılıyordu. Stabilite sistemi DSC, standart 3 serisinden alınmamış, bunun yerine, aracın gücüne uygun yeni bir sistem geliştirildi. BMW M modellerinin hepsinde bulunan diferansiyel kilidi E46 M3’de kullanıldı. Değişken M Diferansiyel kilidi %25 kilitlenme yerine artık %100 kilitlenebiliyordu.

Ön ve arka tekerlekler üzerinde ağırlık dağılımı %50-%50 olan üçüncü nesil M3’ün şasisi, firma mühendisleri tarafından, “Şasi her zaman motordan hızlı olmalıdır” ilkesi ile geliştirilmiş.

E46 M3’ün 2001 da cabrio versiyonu üretildi. 2002 yılında American Le Mans Series’de başarılı olan yarış otomobilinin yol versiyonu M3 GTR’yi üretti. 460 beygir gücündeki kuru karter yağlamalı motorun gücü yol kullanımına daha uygun olması için 350 beygire düşürüldü ve Almanya’da 250,000 Euro’ya satıldı.
2003 yılında BMW, M3 CSL modelini satışa sundu. Standart M3’den 110 kilogram hafif olan model 360 beygir gücündeydi. 100km/s hıza 4.9 saniyede, 200 km/s hıza 16.8 saniyede ulaşıyordu. Azami hızı yine 250 km/s de sınırlandırılmıştı.

Safkan bir spor otomobil olan CSL, direksiyondaki bir düğmeye basıldığında bütün potansiyelini ortaya koyacak moda geçiyordu. SMG sıralı şanzımanı vitesleri 0.08 saniyede değiştirebiliyor, kalkış kontrol sistemi, sürücüsünün sadece gaza basması ile aracı ok gibi fırlatıyor, vites geçişlerine sistem karar veriyordu. Stabilite sistemi de daha geç devreye girebiliyor, sürücüsüne daha özgür bir sürüş sunuyordu.

2006 yazına kadar, 29633’ü cabrio olmak üzere, toplam 85139 adet E46 M3 üretildi.

VEE E92 M3

Daha fazla güç, daha fazla silindir: Bugüne kadar hiç bu kadar güçlü olmayan BMW M3'ün yeni versiyonunda 8 silindirli motor kullanılıyor.



Yeni moda V8 motorlu M3
Önce 4 vardı (1986-91), sonra 6 geldi (1991-2007), şimdiyse sıra 8'in: BMW M3'teki güç patlaması aynen devam ediyor. 3 Serisi ailesinin süper sportif versiyonunun 4. kuşağı eylül ayında piyasaya çıktığında, M3'te ilk kez bir V8 kullanılmış olacak. Bu motorla yeni M3, 420 HP güce sahip olacak ve bu rakam öncüsüne göre yüzde 20 artış anlamına gelecek. Hatta ilk M3 ile (E30 kasa) karşılaştırıldığında otomobilin gücü, iki katına çıkmış olacak. Porsche 911 GT3'ten bile 5 HP daha güçlü olması, rakamın ne kadar yüksek olduğunu anlatmak için yeterli olur herhalde. Bu haliyle yeni M3, sıra dışı süper sporcular liginde yer alacak. Dinamik coupenin kalbini doğal olarak 4.0 lt'lik motor oluşturuyor. Bazı BMW fanatiklerinin sıralı 6 silindirden vazgeçilmesini yadırgayacağı kesin. Ancak bir devir makinesi olan yeni V8'in M3'ü süper sporcular ligine taşıyacağı da bir gerçek.

Yeni M3, Ferrari ile boy ölçüşüyor
Formula 1 motoru gibi M3'ün V8 motoru da BMW'nin Landshut'taki döküm tesislerinden geliyor. Yapısal değişikliklere rağmen V8 motor artık daha da fazla devir çeviriyor. 6 silindirli motorda 8000 d/d olan maksimum devir sayısı V8'de 8300 d/d ve bu rakam, dünyadaki seri üretim bir V8'in çevirebildiği en yüksek rakam. Motordaki ilginçlikler bu kadarla sınırlı değil: Fazladan 2 silindire daha sahip olmasına rağmen motorun ağırlığı, hafif malzeme kullanımı sayesinde 15 kg daha az. 4 adet katalitik konvertörle desteklenen egzoz sisteminde de mühendisler, ağırlık tasarrufu elde etmişler. Paslanmaz çelikten üretilmiş son susturucunun 0.65 mm'lik çeper kalınlığı gerçekten çok az ve bu sayede gaz akışına engel olan dirençler de azaltılmış. Daha fazla HP ve daha az ağırlığın birlikteliği sayesinde elde edilen sürüş dinamizmi seviyesi, BMW mühendislerine göre Ferrari F430 ile karşılaştırılabilecek kadar yüksek. Elektronik kontrollü 8 adet gaz kelebeği, gaz pedalına sonuna kadar basıldığında sadece 120 milisaniye içinde tamamen açılıyor. Bunun dışında yağlama sisteminde kullanılan iki adet yağ karteri, en sert manevralar ve en uç durumlarda bile motorun yeterince yağ alabilmesini sağlıyor. Motorun içindeki teknolojilerin dışında mühendisler, sürtünme kuvvetlerini azaltabilmek için alternatörü, hızlanmalarda motordan ayırma yöntemini seçmişler. Böylelikle hızlanma sırasında gereken güçte gereksiz kayıplar oluşması engellenmiş. Gövde elektroniği için gereken elektrikse, ayak gazdan çekildiğinde ve fren yapılırken (fren enerjisi geri kazanımı) üretiliyor.

Yüksek performanslı Yeni BMW M3 Cabrio, sürücülerini yüksek devirli V8 motoru, mükemmel şasi ayarı ve sınıfının tek elektro-hidrolik mekanizmaya sahip geriye doğru açılabilen metal tavanı ile büyüleyecek. Daha da dinamik performans elde etmek adına DCT Drivelogic Çift Kavramalı M Şanzıman BMW M3 Cabrio ve diğer tüm BMW M3 modellerinde isteğe bağlı donanım olarak sunuluyor olacak. Dünyanın bu ilk 7 ileri vitesli çift kavramaya sahip şanzımanı yüksek performanslı motorlar için tasarlanmış olduğundan, vites değişimleri esnasında tekerleklere kesintisiz güç aktarımını garanti ederek manüel bir şanzımandan daha hızlı bir ivmelenme sunuyor. M DCT Drivelogic teknolojisine sahip BMW M3 Cabrio, 0'dan 100 km/s hıza 5,1 saniyede çıkıyor (manüel şanzıman ile bu süre 5,3 saniye) ve çift kavramaya sahip şanzıman BMW M3 Coupé ile BMW M3 Sedan modellerini belirgin biçimde birbirinde ayırıyor. Otomobil, Mart ayı başlarında Cenova'daki Uluslararası Motor Show'da görücüye çıkacak ve bu yıl Mayıs ayından itibaren Avrupa pazarında satışta olacaktır.

Yeni BMW M3 Cabrio, satışa sunulan üçüncü M3 modeli olarak Coupé ve Sedanın yanındaki yerini alıyor. Kardeşleri gibi o da, taklit edilemez bir dinamik performans sunarken gündelik kullanıma da mükemmel biçimde uyum sağlayan safkan bir BMW M3. Geriye doğru katlanabilir metal açılır tavan açıkken otomobil ile V8 motorun kusursuz sesi arasına kimse giremez.

- BMW M3 Cabrio` ın geriye doğru açılabilir metal tavanı sınıfında benzersizdir. Tek bir dokunuşla elektro-hidrolik mekanizması ile 22 saniye içinde açılır.

- Metal tavanın üç bölmesi arka kısımda bir diğerinin üzerine gelecek biçimde katlanır - otomobilin bir BMW Cabrio` ın karakteristik düz hatlarını koruyacak biçimde alandan kazanç sağlayan bir çözüm sunar.

- Metal açılır tavan, diğer tüm modellere göre mükemmel ses ve ısı yalıtımı ile belirgin biçimde daha açık bir görünüş sunar. BMW M3 Cabrio` ı gündelik kullanım için pratik kılan özelliklerin başında, 210 ile 350 litre arasında hacme sahip bagaj bölmesi, deri döşeme yüzeylerini güçlü güneş ışığı altında klasik deri döşemelere göre 20 ºC` ye kadar daha serin tutan Güneş Yansıtma Teknolojisi sayılabilir.

BMW M3 Cabrio` dan bazı ayrıntılar:

Spor otomobil tarzıyla gündelik kullanım pratikliği ve yüksek performansı BMW M3 Converible` ı tamamen eşsiz kılar. Yarışçı soyu daha ilk bakışta izlerini yansıtıyor ve onu sürdüğünüz her bir kilometrede bunu daha da fazla hissettiriyor.

- V8 motor, 4.0 litrelik hacmi 309 kW/420 bg güç üretir.

- Şasisi BMW M3 Cabrio için özel olarak tasarlanmıştır ve motorun yüksek performansına mükemmel uyum içerisinde ayarlanmıştır. İsteğe bağlı Elektronik Amortisör Kontrolü (EDC), sürücülerin ayarları kendi tercihlerine göre yapmasını sağlar. Yüksek performanslı frenler, fren mesafesini inanılmaz oranda kısaltmakla birlikte azami kontrol de sunar. Değişken M diferansiyel kilidi azami aks kavramasının garantisidir.

- Otomobil ayarları iDrive menüsü üzerinden yapılandırılabilir. Direksiyon üzerindeki isteğe bağlı M Drive tuşuna tek bir kez dokunarak önceden kayıtlı ayarlara geri dönmek mümkündür. Şasi ve Dinamik Denge Kontrolü gibi ayarlardan gaz kelebeğinin tepkisi ve M Servotronic direksiyon ayarlarına kadar pek çok fonksiyon buradan kontrol edilebilir.

- BMW M3 Cabrio, M tasarım özelliklerinin Cabrio formatına uygun biçimde düzenlenmiş karakteristiklerini kendinde topluyor. Bunlar arasında, ön kısımdaki geniş hava girişleri, sinyal lambalarının bütünleştirildiği yan havalandırma boşlukları, ünlü parlak jantlar, kendi omuz çizgisine sahip yan profil, dört adet krom kaplı egzoz borusu ve bir difüzöre sahip etkileyici arka kısım sayılabilir.

Dünya prömiyeri 2: M DCT Drivelogic.

Yeni DCT Drivelogic çift kavrama sistemine sahip M şanzıman, sürücülerin tekerleklere güç aktarımına ara vermeden vites değiştirmesini sağlar - tıpkı Formula
1 otomobillerindeki gibi. Vites değişimleri, direksiyondaki değiştirme tuşları üzerinden yapılabildiği gibi; otomobilin uygun vitesi kendi kendine seçtiği tam otomatik mod da mevcuttur.

- Güç aktarımı kesintiye uğramadan ivmelenme: M DCT Drivelogic, tüm BMW M3 modellerinde 0-100 km/s ivmelenme süresini 0,2 saniye kısaltıyor.

- Çift kavrama sistemine sahip M şanzıman, sürücülerin manüel veya otomatik vites arasında seçim yapmasına olanak tanır. Manüel vites değişimi, M vites kolu veya direksiyondaki vites değişim tuşları üzerinden gerçekleştirilebilir.

- Drivelogic, otomatik modda beş veya manüel modda altı ayar seçeneği sunar - ilk kalkışta azami ivmelenme için kalkış kontrolü dâhil. Sürücünün saf bir yarış deneyimi mi yoksa konforlu bir sürüş mü istediğine bağlı olarak vites değişim sıklığından sürücüye yapılan geri bildirimlere kadar farklı ayarlar
yapmak mümkündür.

M DCT Drivelogic teknolojisinin detayları:

M DCT Drivelogic teknolojisi, yüksek performanslı bir araçta kullanılan dünyanın ilk 7 ileri vitesli çift kavramaya sahip şanzımanıdır - ve de BMW M mühendislerinin yeni bir çığır açan başarısı. 1996 yılında BMW M3'ün otomatik manüel şanzımana sahip ilk araç olarak piyasaya çıkışının beş yıl ardından Drivelogic sistemi ile yeni bir boyuta geçildi. M DCT Drivelogic teknolojisi, tüm BMW M3 modellerinde opsiyonel bir donanım olarak sunulacak.

- Sistem, bir marka haline gelen M performansını, güç aktarımını kesintiye uğratmadan vites değişimlerini hızlandırarak sunar. M DCT Drivelogic sistemi, biri çift sayılı dişlilere (2, 4, 6) diğeri tek sayılı dişlilere (1, 3, 5 ve 7 ile geri vites) ait olmak üzere iki dişli sırası mantığına dayanır. Herbir dişli sırasının kendi kavraması mevcuttur ve bunlar motora münferit olarak bağlıdır. İvmelenme esnasında, vites sırasında yer alan bir sonraki motordan bağımsız dişli sistem tarafından belirlenir - bu sayede sürücü bu vitese geçtiğinde ilgili dişli zaten çoktan devreye alınmış olur. Kavrama, bir sırada devre dışı kaldığında eşzamanlı olarak diğerinde devreye girerek tekerleklere aktarılan güçte bir kesinti yaşanmaz.

- Yarış performansı sunan enuygun ivmelenme, kavrama sürecinde arttırılmış torkun uygulanması ile garanti edilirken dinamik sürüş tarzının da uzun süre korunabilmesini mümkün kılar.

- Geliştirilen sürüş tepkilerine ilave olarak çift kavramaya sahip M şanzıman, verimliliği de arttırır. M DCT Drivelogic teknolojisine sahip yeni BMW M3 Cabrio, 100 kilometrede ortalama 12,3 litre yakıt tüketir (manüel şanzımanda bu değer 12,9 litredir).

- Yenilikçi konfor fonksiyonları: Otomatik park freni motor kapatıldığında devreye alınır; düşük devir desteği ise araç manevra halinde veya rölantide iken
devrededir. Motor, vites kolunun tüm konumlarında çalıştırılabilir.