Sömürge Tarihi (2. sayfa)

quote:

Orijinalden alıntı: Guest-1AB9A40D5

Karmaşık bi mesele açıkçası. Bana kalırsa bunu sadece sömürgecilik üzerinden okuyamayız. Singapur olayında sömürgeciliğin etkisi muhakkak var fakat bir de bağımsızlık sonrası yapılan atılımlar var.

Öncelikle yeni zelanda, kanada, avustralya ve ABD gibi ülkelerin ekseriyeti koloni vatandaşıdır, yerli değildir. Yerli nüfus yok edildiği gibi zaman içinde baskın popülasyona karışarak eridi de. Bu koloni vatandaşları arasında bulunan iyi eğitimli müstemleke memurları, toprak sahipleri, atölye sahipleri pek ala kendi içlerinde üst sınıf dahi oluşturmuştur. Bu bir sömürge devletinin nihai hedefidir zaten. Kendi vatandaşlarına yeni bir refah kaynağı bulmak ister. Daha sonra gerçekleşen Amerikan Bağımsızlık Savaşı da otonom bir yapı olmak arzusunu çeken İngiliz asıllı bir Amerikan aristokrat sınıfın komuta kademesinde gerçekleşen bir ayaklanmaydı. Özetle ortada kalkınan bir yerli halk yok, tam aksine bir emperyalin isteyeceği gibi yeni topraklara yerleşip gelişen Avrupalı vatandaşlar var. Elbette daha sonra bu insanlar da Kıta Avrupası'ndabbağımsız yapılar kurmak istediler.

Singapuru ayrı bir kenara koyuyorum. Öncelikle burası orijinli itibariyle direkt kraliyet kolonisi değildi. Bir süre Doğu Hindistan Şirketi'nin kontrolünde kaldı ki bir aktarma limanı ve ticaret cenneti haline gelmesi bu yüzdendir. Daha sonra monarşinin boyunduruğuna girdi ve şehrin demin bahsettiğim statüsüne dokunulmadı. Bölgeye sağlanan fayda eğer ki bir ticaret cenneti olmasıysa evet, ticaret cenneti ve finans merkezi haline geldi. Şüphesiz bu durum bölgeye epey fayda sağladı. Aynı zamanda tabi ki mutual bir ilişki, Büyük Britanya için de hayli kritikti Singapur. Fakat Singapur'un endüstriyel atılımı bağımsızlık sonrasıdır. Güneydoğu Asya'nın otoriter devlet modeli hızlı bir ekonomi planıyla kalkınmayı esas alır. Devlet çok ciddi rol oynar ekonomide. Sosyolojik olarak da kenetlenmeyi, bir kalkınma hedefine yoğunlaşıp bu uğurda çalışmayı iyi yapıyor bu coğrafyadaki halklar. Asya Kaplanlarının tamamında benzeri bir kendini adama gözlenebilir. İyi sınav veriyorlar kalkınma konusunda. Eğer Singapur yalnız kolonicilik sayesinde gelişti dersek bu bölgeye has rejimlerin ekonomi planlamasını yok saymış oluruz. Elbette tarihsel süreçte yaşanan her şey bir şeylerin tetikleyicisidir, Singapur da kolonicilikten olumlu anlamda faydalanan yerlerden biri. Fakat birçok faktörle beraber değerlendirmeli diye düşünüyorum.

Edit: Balkan olayı zaten çok başka. Singapur endüstriyel bir imparatorluğun sömürgesiyken Balkanlar dönemin teknolojisinden nasiplenememiş Osmanlı toprağıydı. Balkanların sömürge olduğu kanaatinde değilim çünkü Anadolu'dan daha evvel Osmanlı hakimiyetine giren bir coğrafya burası.