Plak Dünyasına Giriş-I

30 yıl önce sony firmasının bulduğu CD formatı belkide uzun dönem plak dünyasının sonu olacaktı.Uzun yıllar boyunca çok tutulmuş olsa da dijital bir yapı olan CD, müziği sıkıştırılmış şekilde dinleyicilere sunması en büyük eksisiydi.Sonuçta dijitaldi!Her ne kadar ebat ve boyutlar olarak plakdan üstün bulunsa da artık eski değerini kaybetmiştir.Hadi biraz plaklara göz atalım.

Plaklar 33’45’78’ Devir olmak üzere 3 türü vardır.78’ Devir plaklar ilk üretilen plaklardır.Bu plakların iki yüzüne de birer şarkı kaydedilir.Taş plak olarak da adlandırılan bu plakların hem muhafazası hem de bulunması zor olmakta.Ayrıca daha nadir bulunması dolayısıyla fiyat olarak da oldukça yüksek rakamlara ulaşabiliyor.Bu alanda ülkemizde özellikle Zeki Müren,Müzeyyen Senar vb.. sanatçılarımızın albümleri daha fazla bulunabilir.Fiyat aralığı ise plak kondisyonuna bağlı olarak 10TL ile 250TL arası değişmektedir.

45’ Devir plaklar ise boyut olarak 78’ Devir plaklara yakındır.Plakların her iki yüzüne de genellikle birer şarkı kaydedilir.Bazı 45’ Devir plaklarda her iki yüze ikişer şarkı kaydedilmiş olduğuda görülür.Bunlara ‘’Mini LP’’ denir.45’lik kapakları çoğunlukla kağıttan üretilmiş olduğu için günümüzde ki 45’liklerin çoğu kapaksızdır ya da orijinal kapakları bulunmamaktadır.Piyasada 45’lik plaklar için yapılmış karton kapaklarda bulunmaktadır.

33’ Devir plaklar günümüz CD leri ile aynı işlevdedir.Bir diğer adıyla LongPlay(LP) olarak da adlandırılan bu plaklar en çok tercih edilen plaklardandır.33’lük plaklar sanatçının bir albümünü içerir.Her iki yüzünde ortalama 5 er şarkı yer almaktadır. Bu plaklar karton bir kapak ve beyaz bir iç zarfı ile muhafaza edilerek üretilmişlerdir.

70 ve 80'lerin klasik vintage esintilerini taşıyan bu eşsiz müzik aletlerini daha yakından tanıyarak bu işe başlayabilirsiniz.Ayrıca dinleyenlerin gerçekten orjinal bir ses veren bu aletlere hayranlığı gün geçtikçe artmaya başladı ve artarak da devam edecek gibi görünüyor.Geçen yıl plak satışlarının %40 oranında artış göstermesi gelecek yıllarda daha da ilgi arttıracağa benziyor.

Genel olarak taş plak(78' Devir) satın almak ve uğraşmak daha zordur.İlk başlarda en uygun fiyatlı plakları alarak onları deneyip tecrübe etmek daha mantıklı duruyor.Plak satın alınacak yerlerden de bahsedicem fakat bir şeye değinmek istiyorum.Plak kondisyonu için genel bir sınıflandırma yapılıyor.Şu liste ile daha açıklayıcı olucaktır.

PLAK VE KAPAK KONDİSYONLARI

SS (Still Sealed – Orjinal Ambalajı Açılmamış): Orjinal fabrika ambalajı hiç bir şekilde açılmamış plaklar için kullanılır. (10/10)
M (Mint – Hiç Kullanılmamış): SS’den tek farkı orjinal ambalajının olmaması yahut açılmış olmasıdır. Hiç iğne değmemiş plaklar için kullanılır.(10/9)
M- (Mint Minus): En yüksek derecede itina ile kullanılmış, en ufak defosu bulunmayan plaklardır. Kapak ve etiket için de aynı tanımlama geçerli.(10/8)
EX (Excellent – Mükemmel): Minimum derecede kullanılmışlık belirtileri bulunur. Herhangi bir çizik bulunduğu takdirde bu tanımlama kesinlikle kullanılmaz; sadece çok hafif bir kaç sıyrık varsa kullanılabilir.(10/7)
EX- (Excellent Minus): Plağın ve kapağın çeşitli yerlerindeki (sırt, etiket, disk yüzeyi...) kullanılmışlık belirtileri görülebilir ölçüdedir. Plakta rahatsız edici bir çizik veya dipses bulunmamalıdır.(10/6)
VG+ (Very Good Plus – İyi Durumda): Plak ve kapak belirgin bir kullanılmışlık arz eder. Disk yüzeyinde çeşitli sıyrık ve izler vardır, ve parlaklık hafifçe kaybolmuştur. Herhangi bir atlama ve takılma kesinlikle bulunmaz. Kapakta çeşitli aşınmalar ve hafif bükülmeler olabilir ama herhangi bir yırtık veya eksik olmamalıdır.(10/5)
VG (Very Good – Vasatın Üstü): Plak ve kapak oldukça fazla derecede kullanılmıştır. Disk yüzeyi parlaklıklığını kaybetmiştir, çeşitli çizik ve izler içerir. Hafif iğne ağırlığında takılmalar olabilir ama hiçbir atlama olmaması gerekir. Plak kapağı aşınmıştır, rengi solmuş olabilir. Diskin izi (ring wear) belirgin şekilde görülür.(10/4)
G (Good - Vasat): Plak ve kapak aşırı derecede kullanılmıştır. Plakta derin çizikler bulunabilir, atlamalar ve takılmalar vardır. Kapak çok yıpranmıştır, disk izi çok belirgindir ve kapakta çeşitli bükülmeler ve yırtıklar vardır.(10/3)
P (Poor – Kötü Durumda): Plaktaki çizikler çok fazla ve derindir. Disk yüzeyi ve etiket çok yıpranmıştır. Hatta kapak yırtık ve eksik; plak, kırık olabilir. Bu durumdaki bir plak zaten sık olarak satışa sunulmaz; ancak tarihi veya arşivsel önemi büyük olan plaklarda mevzu bahis olabilir.(10/2

Evet bunlar satılan plaklar için yapılan değerlendirmeler.Plak alırken bu yorumlara çok dikkat edin hatta fiyattan önce buna bakın.Gözünüzden kaçarsa aldığınız plak her ne kadar uygun olursa olsun dinlerken sizi pişman ettirebilir.Tabi fiyatı en yüksek olanlar kondisyonu en yüksek plaklar oluyor.

Ülkemizde plak satışları ise Issız Adam filminden sonra tavan yaptı.İnsanlar ellerinde bulunan plakları satmaya başladı.Fiyatlar ise düşeceğine aksine artmaya başladı.Sonuç olarak plak almak biraz sıkıntılı bir uğraş olsa da eğlenceli tarafı çok şeyi unutturuyor sanki.

Blog Sayfası için..http://turuncuoda.blogspot.com

Benzer içerikler