Tüm Forumlar
Kültür ve Bilim
Kültür, Güncel ve Tarih
Kültür ve Tarih
Bu Konuda

Mustafa Kemal 'q' Harfini Alfabeden Neden Çıkardı? (3. sayfa)

Ragnar · 2013-11-14T00:17:31.0000000+03:00

Harf inkılabında yasaklanan harfler Başbakan Erdoğan'ın açıklayacağı pakette serbest bırakılıyor. Peki o yasaklı harfler içinde ki 'Q' harfi Atatürk tarafından neden yasaklanmıştı? [lefth]Yarın Başbakan Erdoğan'ın açıklayacağı reform paketindeki başlıklardan bazıları basına sızdı. Bunlardan birisi, q, w ve x harflerinin resmen kullanılmasına izin veriyor. Bunda Kürtçe eğitim talebinin rolü açık. Kürtler de kendi Latin alfabelerini yaptılar ve üç harf eklediler. Bu da çocuklarına isim koymaktan tutun da resmi yazışmalarına kadar sosyal ve kültürel hayatta bazı sıkıntılar getirdi. Paketteki adımla belli bir rahatlama olacağı öngörülüyor. Siz paketin içeriğini bekleyedurun, biz bu üç harf üzerinden 1928 yılındaki harf inkılabına dair ilginç birkaç noktayı yakalamaya çalışacağız. Buna göre q harfi az daha alfabemize giriyormuş ama bakın neden girmemiş? Ama önce harf inkılabına giden süreçteki ilginçliklere bir göz atalım. 1933 yılı, Cumhuriyet'in 10. kuruluş yılı. Uluslararası çapta törenler düzenlenir. Bu arada devlet bir kitap çıkarır. Adı "Osmanlı İmparatorluğu'ndan Türkiye Cumhuriyeti'ne. Nasıldı? Nasıl Oldu?" Kitapta 4 maddede Arap harflerinin neden kaldırıldığı ve Latin harflerinin neden benimsendiği anlatılır. En önemli iki gerekçe açıkça belirtilmiştir: "(Arap harfleri) Bizi teokrasinin (yani şeriatın) külliyatına ve fikir yeraltlarına doğru sürüklüyordu. /Yabancıların dilimizi öğrenmelerini ve bizi tanımalarını adeta imkânsız kılıyordu. (Ekalliyetler (azınlıklar) dahil." Kitabın 35. sayfasındaysa yeni harflerin kolay öğrenilip modern basım tekniğinin yollarını açtığı belirtildikten sonra ilk alıntının tersine şu noktalar üzerinde durulmuştur: "Bizi teokratik külliyatından (dinî eserler) ve fikir yeraltlarından bir darbede ayırmıştır. GERİYE DOĞRU UZANAN KÖPRÜYÜ DİNAMİTLEYİP ATMIŞTIR. / Yabancıların dilimizi kolayca öğrenmelerini ve ekalliyetlerin millet bünyemize girmelerini kolaylaştırmıştır." Altta resimlerinin altına şu cümle düşülmüş: "Kargacık burgacık Arap harflerini bir türlü sökemeyen halk, şimdi güldür güldür okumaya başladı!" Bir dönemin geçmişe küfrederek kendini temize çıkaracağına dair cinnetin tezahürü bunlar. Birisi de çıkıp ‘O kargacık burgacık dediğin harflerle Çanakkale'yi ve İstiklal Savaşı'nı kazandık, yeni ‘Türk' harfleriyle hangi başarınız var?' sorusunu aşketse suratınıza, ne cevap verecektiniz? Ayrıca İnönü'nün yıllar sonra hatıralarında da itiraf ettiği gibi bunlar birer bahaneydi. Doğru cevap, "bizi geçmişe bağlayan köprülerin dinamitlenmesi"ydi. İnönü de şöyle itiraf etmişti bunu: "Harf inkılabı bir okuma yazma kolaylığına bağlanamaz. Harf inkılabının bizde tesiri ve büyük faydası, kültür değişmesini kolaylaştırmasıdır." (Hatıralar, Bilgi: 2009, s. 485.) Eğip bükmeden söylemişler: Mesele okuma yazma kolaylığı değil, hâlâ anlamadınız mı? Mango "kral çıplak" diyor O cümleye siz de takıldınız mı bilmiyorum. Hani şu azınlıklar Arap harflerini okuyamadıkları için bizimle bütünleşemiyorlardı, şimdi biz onların bildikleri Latin harflerine geçince artık milli bünyemize girecekler, iddiası… Bence bu itiraf çok mühim. Zira Medeni Kanun'da olduğu gibi azınlığı çoğunluğa uyduramayınca çoğunluğu azınlığa tabi kılma ilkesi işlemiş burada da. Medeni Kanun, şeriata tabi olmak istemeyen azınlık ve Levantenlerin hukuklarına Müslüman çoğunluğu tabi kılma uygulamasıydı ve Lozan'da dayatılmıştı. Harf inkılabında da özellikle ekalliyetlerin milli bünyeyle bütünleşmesi üzerinde durulması ilginç. Bu noktaya Andrew Mango da dikkat çekmiş. Diyor ki: "Dil ile alfabe birbirinden ayrılmazdı: Türkçe konuşan Karamanlı Rumlar Yunan harfleriyle yazarlar, Ermeni ve Museviler de kendi alfabelerini kullanırlardı. Latin harflerinin kabulüyle birlikte Türkler, Hıristiyan Batılılarla aynı safa (kampa) konulmuş oldu. " Mango'ya göre "böylece gâvurların alfabesi vatansever, milliyetçi Türklerin alfabesi haline geldi" (Atatürk, Londra: 2004, s. 464-5). Mango'nun "kral çıplak!" diyen tarzını bizim inkılap tarihçilerimizin dikkatine sunarak şimdi alfabemize girmesi tartışılan q harfinin neden çıkarıldığını Falih Rıfkı Atay'dan okuyalım beraberce. Alfabe komisyonunda da görev yapan Atay, Çankaya adlı kitabında şöyle yazar: Q neden Türk alfabesine girmedi? "Bu arada bir "q-kü" harfi tehlikesi atlattık. Biz Türkçe kelimelerde "k"nın ince seslilerde daima "ke", kalın seslilerle "ka" okunduğunu düşünerek "q-kü"yü alfabeye almamıştık. Ben yeni yazı tasarısını getirdiğim günün akşamı Kâzım Paşa (Özalp) sofrada: - Ben adımı nasıl yazacağım? "Q-Kü" harfi lâzım, diye tutturdu. Atatürk de: - Bir harften ne çıkar? Kabul edelim, dedi. Böylece Arap kelimesini Türkçeleştirmekten alıkoymuş olacaktık. Sofrada ses çıkarmadım. Ertesi günü yanına gittiğimde meseleyi yeniden Ata'ya açtım. Atatürk el yazısı majiskülleri (büyük harfleri) bilmezdi. Küçük harfleri büyütmekle yetinirdi. Kâğıdı aldı, Kemal'in baş harfini küçük "kü"nün (q) büyütülmüşü ile sonra da "K"nın büyütülmüşü ile yazdı. Birincisi hoşuna gitmedi. Bu yüzden "q" harfinden kurtulduk. Bereket Atatürk q'nün majiskülünü (yani Q'yü) bilmiyordu. Çünkü o "K"nın büyütülmüşünden daha gösterişli idi" (Çankaya, 1969, s. 440-1). Gördünüz mü 85 yıl sonra dönüp geldiğimiz q harfinin serencamını. Eğer Atatürk q harfinin büyük hali olan Q'yü bilseymiş (neden bilmediğini anlamadım, anlayan varsa beri gelsin) yarın Başbakan Erdoğan bu ilaveyi yapmak ihtiyacını duymazmış. 1928 yılında işler böyle keyfi yürüyordu, dediğimizde kızanlar Falih Rıfkı'nın Çankaya'sını yasaklatmadıklarına pişman olmuşlardır eminim. Harf Devrimi'ni Sultan Abdülhamid yapacakmış! Geçenlerde bir yarışma programında "Harf Devrimi'ni yapmayı düşünen padişah hangisidir?" benzeri bir soru yöneltilmiş. Meğer doğru cevap, "II. Abdülhamid" imiş. İzleyenlerin büyük bir şaşkınlık yaşadıklarını Twitter hesabıma gönderdikleri onlarca tepkiden öğrendim. Ortak soru şuydu: Neydi doğrusu? İddia, Sultan Abdülhamid'e ait olduğu iddia edilen "Siyasî Hatıratım" adlı kitaba dayanıyor. Güya diyesiymiş ki: "Yazımızı öğrenmek pek kolay değildir. Bu işi halkımıza kolaylaştırmak için belki de Latin alfabesini kabul etmek yerinde olur." Ali Vehbi Bey adlı kim olduğu bilinmeyen biri tarafından Fransızcaya çevrildiği söylenen bu kitabın Osmanlıca aslı bulunamadığı gibi metnin kendisinde de şüpheleri davet eden pek çok nokta mevcut. İçerisinde ona ait olduğunu söyleyebileceğimiz bazı parçalar mevcutsa da, bunlar "Abdülhamid'in hatıratı" olduğunu göstermez. (Bütün Abdülhamid hatıratlarının uydurma veya en azından şüpheli olduğunu gösteren Ali Birinci'nin Divan dergisindeki makalesi mutlaka okunmalı.) Ayrıca bir sözün "siyak ve sibakını" da göz önünde tutmak gerekmez mi? Uzun süren saltanatı sırasında Latin harfleri için kılını kıpırdatmamış birinin tahttan indirildikten uzun zaman sonra bunları söylemesinin manası nedir? Kusura bakmayın ama devlete bağlamak için o kadar çaba sarf ettiği Arapları harf inkılabı yapsaydı kaç gün yönetiminde tutabileceğini bilemeyecek kadar saf biri değildi Sultan Hamid. Sonuç: Cevap yanlış![/lefth] Mustafa Armağan'ın Yazısı..

Sıcak Fırsatlarda Tıklananlar

Editörün Seçtiği Fırsatlar

Amazon.com.tr: Seçili Eti Ürünlerinde ?500'ye ?100 promosyon https://www.amazon.com.tr/promotion/psp/A3U4WVPAKN26JN?ref=psp_pc_cart_collapse 23 sa. önce paylaşıldı

Jack & Jones Erkek JJICHRIS JJCOOPER SHORTS AM 425 SN Şort, Blue Denim, XL https://www.amazon.com.tr/Jack-Jones-JJICHRIS-JJCOOPER-SHORTS/dp/B0CBW7TNB6 4 sa. önce paylaşıldı

Stanley Quencher Pipetli Termos Bardak, 1.18 Litre, Siyah https://www.amazon.com.tr/dp/B0CNTW8B7M geçen yıl paylaşıldı

Bigjoy Sports Big Whey Classic Whey Protein Tozu 2448 Gr 4 Aroma Çikolata Fiyatları ve Özellikleri https://www.n11.com/urun/bigjoy-sports-big-whey-classic-whey-protein-tozu-2448-gr-4-aroma-19196893?magaza=bigjoy 11 sa. önce paylaşıldı

https://www.maximum.com.tr/kampanyalar/anadolu-efes-fenerbahce-beko-euroleague-macinda-toplam-sayi-kadar-maxipuan https://www.maximum.com.tr/kampanyalar/anadolu-efes-fenerbahce-beko-euroleague-macinda-toplam-sayi-kadar-maxipuan dün paylaşıldı

Daha İyiye | MediaMarkt https://www.mediamarkt.com.tr/tr/specials/daha-iyiye dün paylaşıldı

Eti Lifalif Kırmızı Meyveli Yulaf Bar 3 x 35 g 2li paket https://www.amazon.com.tr/dp/B0FNDT9XX6 23 sa. önce paylaşıldı

{{Title}} {{Description}} {{Price}} {{PriceUnit}} {{DiscountInformation}}

Daha Fazla

Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az

1 Misafir - 1 Masaüstü

5 sn

43
Cevap

1
Favori

2.682
Tıklama

Daha Fazla
İstatistik

Konu İstatistikleri Yükleniyor

Konudaki Resimler

Mesaj Tarihine Göre En Beğenilen Son Ekleneneler

Seçimimi Hatırla

Mesaj Tarihine Göre

Mesaj Tarihine Göre
En Beğenilenler
Son Eklenenler

Konuya Özel

Favorilerime Ekle
Konuyu Açandan
Popüler Mesajlar
Linkli Mesajlar
Yazdır
E-Posta Aboneliği
Konuyu Gizle

0 oy

Öne Çıkar

x İlgini çekti mi?
Öne çıkar, anasayfada
daha üstte görünsün.
Daha Fazla Bilgi

Cevapla

Tüm Forumlar >> Kültür ve Bilim >> Kültür, Güncel ve Tarih >> Kültür ve Tarih >> Mustafa Kemal 'q' Harfini Alfabeden Neden Çıkardı? | DonanımHaber Forum » Sayfa 3

Sayfa:

önceki 1 2 3

Sayfaya Git

Git

Giriş

Mesaj

~~Indigo~~

Süresiz olarak uzaklaştırıldı.

30 Kasım 2013 18:07:59

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

Şu demokrasi diyenlerin ne kadar demokrat olduğunu biliyoruz.Hele geçmişle övündükleri demokrat parti dönemine baktım felaket.Başka bir siyasi partinin miting yapmasını bile engellemek isteyen, basına sansür koyan, cezaevlerini gazetecilerle dolduran sadece adı demokrat olan bir yönetim.Diktatörlük demokrat partiden iyidir.
Şimdiki hükümette buna benzer aynı şekilde gazeteciler içeride.Bir miting yapmak istesen polisler şehirden otobüs çıkartmıyor.Bir de bunlar demokrasi oluyor.Neymiş efendim halkın çoğunluğunun istediği yapılıyormuş.Öyle olsa bile sen kimsenin anayasal haklarını engelleyemezsin.

_____________________________

Kasva57

Yüzbaşı

681 Mesaj

"müdavim": En az 1.000 mesaj yazdı. 3 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

"vefalı": En az 50 mention yanıtladı. 1 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

"geek": En az 250 teknoloji forumu mesajı yazdı. 4 seviyeli bu başarı rozetinin 2. seviyesine sahip.

"sinefil": En az 100 sinema bölümü mesajı yazdı. 1 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

Tüm Başarılarını Gör

09 Aralık 2013 14:16:32

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

Ahm3tt A kullanıcısına yanıt

o nedemk şimdi

Bu mesaja 1 cevap geldi

_____________________________

Kanıt her şeyi açıklar

BrokenGoblet

Teğmen

230 Mesaj

"konu açıcı": En az 100 konu açtı. 4 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

"müdavim": En az 1.000 mesaj yazdı. 3 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

"vefalı": En az 50 mention yanıtladı. 1 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

"sinefil": En az 100 sinema bölümü mesajı yazdı. 1 seviyeli bu başarı rozetinin 1. seviyesine sahip.

Tüm Başarılarını Gör

09 Aralık 2013 22:00:56

Mesaj Linkini Kopyala
Şikayet

"Mustafa Armağan"

_____________________________

yeni mesaja git

Yeni mesajları sizin için sürekli kontrol ediyoruz, bir mesaj yazılırsa otomatik yükleyeceğiz. Bir Daha Gösterme

Sayfa:

önceki 1 2 3

Sayfaya Git

Git

Cevapla

Hızlı Cevap

Mesajım Bulunsun

Tüm Forumlar >> Kültür ve Bilim >> Kültür, Güncel ve Tarih >> Kültür ve Tarih >> Mustafa Kemal 'q' Harfini Alfabeden Neden Çıkardı? | DonanımHaber Forum » Sayfa 3

Reklamlar

Bu sayfanın

Mobil sürümü

Mini Sürümü

BR3
0,078
1.2.165

Reklamlar

Mesaj linki kopyalandı.

Bir sorun oluştu.

Ip işlemleri

Bu mesaj IP'si ile atılan mesajları ara Bu kullanıcının son IP'si ile atılan mesajları ara Bu mesaj IP'si ile kullanıcı ara Bu kullanıcının son IP'si ile kullanıcı ara

KAPAT X

%40
Kazan

%2,8
Kazan

%6,5
Kazan

%25
Kazan

%1,6
Kazan

%3,2
Kazan

%5,5
Kazan

%3,2
Kazan

%5
Kazan

%3,2
Kazan

%5
Kazan

%2
Kazan

Alışveriş Yaptıkça Para Kazan Harekete Geç »

Donanım Sponsoru: incehesap.com

Bu sayfanın mobil sürümü / mini sürümü

Version: 1.2.3365