Habeşistan'da (Etiyopya) Tewahedo Kilisesi'ni yaptıran Aksum Kralı eski adıyla Ezana'nın duyurusudur. Peki neydi ezan? Ezan bir çağrı, bir bildiriydi. Kökeni de bugünkü Etiyopya, yani o dönemki ismi ile Habeşistan'dı. Habeşistan'da M.S. 100 yılında Aksum Krallığı diye bir devlet kuruldu. Aksum Kralı Abraha M.S. 330 yılında Hristiyanlığı kabul etti, devletin resmi dinini de Hristiyanlık yaptı. Aksum Krallığı dünyadaki ilk Hristiyan devletlerden biridir. İşte bu ilk Hristiyan Aksum Kralı olan Abraha'nın asıl adı "Ezana"dır. Kral Ezana, Hristiyan olduktan sonra adını "İbrahim peygamber"e atıfla Abraha (ebrehe) olarak değiştirmiştir. Kral, artık isminin Ebrehe olduğunu, krallığın resmi dininin Hristiyanlık (ortodoks) olduğunu tıpkı İslam'daki ezan gibi, insan sesi ile ve günün belli saatlerinde aralıklı olarak sürekli tekrarlatmak suretiyle ilan etti. Halk da okunan bu ilana "Kral Ezana'nın Bildirisi" anlamına gelen "ezan" dedi. İslam'da ilk ezanın Bilal Habeşi tarafından okunması Bilal Habeşi'nin sesinin gür olması, güzel olması, bunu rüyasında görmesi ile alakalı değil, Bilal Habeşi'nin bizzat Habeş kökenli olması ve atalarından gelen bu gelenekten haberdar olmasından kaynaklıdır. Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/Ezana_of_Axum Kral Ezana'nın Yazılı Bildirisi Dikili Taş Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/Ezana_Stone ![]() Habeşistan (Etiyopya) Tewahedo Kilisesi Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/Ethiopian_Orthodox_Tewahedo_Church ![]() Konuyla İlgili Videolu Kaynaklar: https://www.youtube.com/watch?v=0syFLBASRFE https://www.youtube.com/watch?v=CXuiDfVZP_s |
Ezanın Kökeni
Ezan, Müslümanları günde beş vakit namaza çağıran bir çağrıdır. Kökenleri, İslam öncesi döneme kadar uzanmaktadır.
Ezanın kökeni, Aksum Kralı Ezana'ya dayanmaktadır. Kral Ezana, 4. yüzyılda Hristiyanlığı kabul etmiştir. Ezanın ilk biçiminin, kralın sarayından halka duyurular yapmak için kullandığı bir trompet sesi olduğuna inanılmaktadır.
Ezana'nın Hristiyanlığa geçişinden sonra, trompet sesi, Müslümanları namaza çağırmak için kullanılmaya başlanmıştır. Ezan, ilk olarak Medine'de Hz. Muhammed tarafından kabul edilmiş ve daha sonra İslam'ın yayılmasıyla birlikte diğer bölgelere de taşınmıştır.
Ezan, Arapça "ezene" (çağırmak) fiilinden türemiştir ve "çağrı" anlamına gelir. Ezanın kelimeleri, Hz. Muhammed tarafından belirlenmiş olup, şu cümlelerden oluşmaktadır:
- Allahuekber (Allah en büyüktür)
- Eşhedu en la ilahe illallah (Allah'tan başka ilah yoktur)
- Eşhedu enne Muhammeden resulullah (Muhammed Allah'ın elçisidir)
- Hayya ale's-salâh (Haydi namaza)
- Hayya ale'l-felâh (Haydi kurtuluşa)
- Allahuekber (Allah en büyüktür)
- La ilahe illallah (Allah'tan başka ilah yoktur)
Ezan, İslam'ın ayrılmaz bir parçası haline gelmiş ve yüzyıllar boyunca Müslümanları namaza çağırmıştır. Kral Ezana'nın sarayından halka duyuru amacıyla kullanılan trompet sesinden günümüze kadar gelen ezan, İslam tarihinde önemli bir mihenk taşı olarak yerini almıştır.