Evren'in ışık hızından daha hızlı genişlemesinin kanıtı bu olabilir mi? (2. sayfa)

quote:

Orijinalden alıntı: Huddleston

Enflasyon teorisine göre, zaten patlamadan kısa süre sonra evren çok aşırı derece bir hızla büyümüş. Neyse, bundan önce başka bir forumda FAQ kısmı altında çok güzel bir açıklaması yapılmış, çevirerek anlatmaya çalışayım. Biraz uzun olabilir, ama değer diye düşünüyorum. Üstte pirefokkes de bahsetmiş zaten.

"Soru: Evren hangi hızda genişlemekte? Bu hız ışık hızından hızlı olabilir mi?

Cevap: Bu tarz sorular aslında hiç bir anlam ifade etmiyor. Neden olduğunu görmek için, evrenin genişlediğini nasıl bildiğimizi düşünmekle başlayalım.

Evrenin genişlemesi, ilk olarak, galaksilerin kırmızıya kaymasının(redshift), bize olan uzaklarıyla doğru orantılı olmasını bulan Hubble tarafından keşfedildi. Biraz daha basitleştirmek adına, göreliliği bilmeden bunun nasıl yorumlanacağını düşünelim, yani hızın ve mesafenin(velocity and distance) Newtonian mekaniğiyle tanımlayalım. Mesela, %0.037'lik bir redshift, galaksinin bizden tam olarak ışığın hızının %0.037gibi bir büyüklüğünde bizden uzaklaşıyor demektir. Dolayısıyla, Hubble'ın gözlemleri bize V=hd, -burada V galaksilerin bağıl hızlarını, H bütün galaksiler için aynı olan bir sayıyı, d ise o iki galaksi arasındaki mesafe- olduğunu söylüyor. Bütün intergalactic(galaksiler arası) mesafeler, herhangi bir zaman aralığında aynı ölçek ile orantılı artıyor. Bu bir metalin ısıtılmasından dolayı genişlemesi ile aynı durumdur. Bir metal parçası genişlediğinde, bunun overall(genel) genişlemesini hızı metre/saniye olarak kullanarak açıklayamayız. Hızı ancak, öncelikle hangi iki atomdan bahsediyorsak o zaman tanımlayabiliriz. Eğer farklı bir çift atom seçersek, hız farklı olabilir. Bu sebepten evrenin genişlemesinin hızını sormak aslında biraz mantıksız kaçıyor, çünkü bir tane hız değil, bir sürü var!

Şimdi tekrar dikkatimizi iki galaksiye verelim. İki galaksi, birbirinden ışık hızından hızlı bir şekilde uzaklaşabilir mi? ........"

Diye devam ediyor. Hepsini çevirmedim. İşte, görelilik senin de dediğin gibi objeler ile ilgili bir durum. Evrenin kendisi için geçerli olan bir şey değil. Bu durumda, üstte V diye tabir ettiğimiz galaksilerin birbirinde uzaklaşma hızı(the recession velocity), eğer galaksiler yeterince birbirinden uzaksa ışık hızından hızlı olabiliyor. Olamıyacağını iddia etmek, hatta ve hatta başka konuda olduğu gibi sanki bu göreliliğe ters düşüyor demek biraz yanlış olur.

Her ne kadar bazı arkadaşlar kızsa da İngilizce linkler vericem. Türkçe vermek isterdim fakat, ya adam gibi Türkçe link yok, ya adam gibi bilgi yok, yada bilimsel değiller.

http://www.mso.anu.edu.au/~charley/papers/LineweaverDavisSciAm.pdf ( Özellikle bunu baştan sona okuyup, anlamak yararlı olacaktır. Çok uzun değil zaten)

http://arxiv.org/pdf/astro-ph/0310808.pdf ( 3. Bölümde, V nin c'den nasıl büyük olabileceğini açıklıyor)

http://www.astro.ucla.edu/~wright/cosmology_faq.html#DN