Son dönemde gündelik hayatta çok daha yaygın biçimde kullanılmaya başlanan yapay zeka teknolojileri hızla gelişmeye devam ediyor. Neredeyse her gün bu alanda dikkat çekici bir gelişme yaşanırken, önemli eşikler de bir bir aşılıyor. "AI Günlükleri" serimizde, önümüzdeki dönemde dünyadaki hayatı kayda değer ölçüde değiştirme potansiyeline sahip olan bu teknolojik devrimin gelişimini düzenli olarak kayıt altına almaya devam ediyoruz.
Yapay Zeka Dünyasında Bu Hafta Neler Yaşandı?
Yapay zeka teknolojileri bu hafta hem yakın gelecekte başarabilecekleriyle, hem de endişe yaratan etkileriyle gündeme taşındı. Bir yandan hayatımızı kolaylaştırabilecek yeni AI araçları kullanıma sunulurken, diğer yandan yapay zekanın sebep olabileceği toplumsal krizler daha belirgin hâle geldi. İşte yapay zeka dünyasında bu haftanın öne çıkan gelişmeleri:
Yapay "Süperzeka" Giyilebilir Olacak
Bu haftaMark Zuckerberg tarafından yapılan açıklamalar, yapay zekanın yakın bir gelecekte ne yöne evrileceğiyle ilgili daha net bir fikre sahip olmamızı sağladı. Meta'nın son dönemde yaptığı yatırımlar sayesinde yapay zeka konusunda alanında çok daha önemli bir konuma yükselen Zuckerberg'e göre "süperzeka" giyilebilir olacak.
Mark Zuckerberg, herkesin kişisel bir süperzeka asistanına sahip olacağı bir gelecek vizyonusundu. Zuckerberg'e göre bunun yolu akıllı gözlüklerden geçiyor. Zaten Meta da son dönemde yatırımlarını bu yöne kaydırmış durumda.
Ne var ki Meta bu konuda yalnız değil. Yapay zeka destekli akıllı gözlüklerin çok yakında akıllı telefonların yerini alacağına inananların sayısı giderek artarken, bu geleceğe hazırlık yapan şirketler de çoğalıyor. Nitekim daha bu hafta Çin'den de bu yönde bir atılım geldi. Alibaba, Meta'nın yapay zekalı gözlüklerine rakip olacakQuark gözlüklerini tanıttı. Aynı Meta'nın Ray-Ban gözlükleri gibi, Alibaba'nın Quark gözlükleri de neredeyse sıradan gözlükler gibi görünüyor. Ancak bu gözlükler, Alibaba'nın büyük dil modeli Qwen ve gelişmiş AI asistanı Querk ile donatılmış hâlde geliyor. "Quark AI Gözlükleri" olarak piyasaya sürülecek bu iki modelin yıl bitmeden raflardaki yerini almış olması bekleniyor.
Çin'den Etkileyici Bir Yapay Zeka Daha Geldi: GLM-4.5
OpenAI ve Google'ın en gelişmiş modelleriyle yarışabilecek Çin çıkışlı yapay zekalara bu hafta bir yenisi daha eklendi. z.ai adlı şirketin tamamen ücretsiz ve açık kaynak kodlu olarak yayınladığı GLM-4.5, performansıyla dikkat çekmeyi başardı. Akıl yürütebilen bir büyük dil modeli olan GLM-4.5, performans testlerinde OpenAI o3 ve Grok 4'e oldukça yakın bir performans sergiliyor. Dahası bu yeni yapay zekayı kullanan AI meraklıları da oldukça etkilenmiş görünüyor. GLM-4.5; kod yazma, derinlemesine araştırma yapma ve veri derleme gibi karmaşık işlemler gerektiren görevlerde Batılı rakiplerinden bile iyi sonuç verebiliyor.
Runway Aleph ve Luma Modify Kullanıma Sunuldu: Videolarda Değişiklik Yapmak Artık Çok Daha Kolay
Yapay zeka ile görsel ve video üretme konusunda sektörün öncülerinden olan Runway, Aleph adlı yeni aracını bu hafta kullanıma sundu. Kendisine sunulan videolarda isteğe bağlı değişiklikler yapabilen Aleph, bu sayede görsel efekt ekleme işini çok daha basit ve ulaşılabilir hâle getiriyor. Kullanıcıların videoda yapmak istedikleri değişikliği bir kaç kelime ya da cümleyle açıklaması yeterli oluyor.
Runway gibi Luma da bu hafta benzer bir araç kullanıma sundu. Luma Modify adını taşıyan bu araç da aynı Aleph gibi metinsel komutlardan yola çıkarak videolarda istenen değişiklikleri yapabiliyor.
Yapay Zekaya Bağlı İşten Çıkarmalar Giderek Artıyor
Yapay zekâ, yalnızca teknolojik değil, sosyoekonomik bir devrim de yaratıyor. Bu dönüşümün kaybedenleri ise işçi sınıfı olacak gibi görünüyor. Yapay zekanın sebep olacağı işsizlik krizi, artık tüm dünyada etkilerini hissettirmeye başlamış durumda ABD merkezli danışmanlık firması "Challenger, Gray & Christmas" tarafından yayımlanan yeni rapora göre, yalnızca Temmuz ayında yapay zekâ nedeniyle 10 binden fazla çalışan işini kaybetti. Üstelik bu sayının giderek artması bekleniyor.
Aynı şekilde işe alımlarda da yeni imkânlar giderek azalıyor. Kariyer platformu Handshake’in verilerine göre, üniversiteden yeni mezun olanların başvurabileceği giriş seviyesi pozisyonlar geçtiğimiz yıla kıyasla yüzde 15 oranında azalmış durumda.
OpenAI, öğrencilerin yalnızca cevaplara ulaşmak yerine konuları derinlemesine kavramalarını sağlamak amacıyla ChatGPT’ye “Study Mode” (Çalış ve Öğren) adında yeni bir özellik ekledi. Yeni mod, öğrencinin anlamadaki seviyesini ölçmek için sorular soruyor ve bazı durumlarda da öğrenci içerikle etkileşim kurmadan doğrudan cevap vermeyi reddediyor. Study Mode, ChatGPT’nin Ücretsiz, Plus, Pro ve Team planlarını kullanan giriş yapmış tüm kullanıcılar için sunulmaya başlandı. OpenAI, bu özelliği önümüzdeki haftalarda Edu abonelerine de getirmeyi planlıyor.
Yapay Zeka CAPTCHA Duvarını Aştı
OpenAI'ın kısa süre önce kullanıma sunduğu "AI ajanı" ChatGPT Agent, botları internet sitelerinden uzak tutmak için kullanılan CAPTCHA sistemlerinin miadını doldurmuş olabileceğini gösterdi. OpenAI'ın belli başlı görevleri kendi başına yerine getirebilen yapay zekası, işlem sırasında karşısına çıkan “Ben robot değilim” sayfasını saniyeler içinde geçerek güvenlik sistemini yanıltmayı başardı. ChatGPT Agent'nin bunu yaparken "Bu adım bot olmadığımı kanıtlamak için gerekli" diyerek kendi doğasının pek de farkında olmayan bir mantık yürütmesi dikkat çekti.
Matematik Şampiyonu Gemini 2.5 Deep Think Kullanıma Açıldı
Google, bu yıl Uluslararası Matematik Olimpiyatları'nda altın madalya seviyesine ulaşarak dikkat çeken gelişmiş yapay zeka modeli Gemini 2.5 Deep Think bu hafta kullanıma açıldı. Bu gelişmiş model şu an için yalnızca Google AI Ultra abonelerine sunuluyor. Aylık 250 dolar (8.999 TL) ücretle sunulan abonelik, ilk üç ay için 125 dolarlık (4.499 TL) indirimli seçenek de içeriyor.
Gemini 2.5 Deep Think’in yüksek başarı düzeyinin arkasında paralel düşünme adı verilen bir yöntem yatıyor. Bu teknik, modelin aynı anda birden fazla fikri üretip değerlendirmesine ve gerekirse bu fikirleri birleştirerek en doğru sonuca ulaşmasına olanak tanıyor.
Microsoft Edge'e Yapay Zeka Destekli Copilot Modu Eklendi
Microsoft, yapay zeka asistanı Copilot'u ürünlerine entegre etmeyi sürdürüyor. Şirket, bu hafta da Edge tarayıcısında Copilot Modu’nu test etmeye başladı Bu mod, Copilot’un açık olan tüm sekmelerinizde arama yapmasına ve buradaki bilgileri kullanarak belli başlı görevleri yerine getirmesine olanak tanıyor. Ayrıca yeni sekme sayfasına da Copilot sohbet robotu entegre ediliyor. Microsoft, ilerleyen dönemde Copilot’un, izninizle tarayıcı geçmişinize ve kimlik bilgilerinize erişerek sizin adınıza rezervasyon yapabileceğini belirtiyor.
"Netflix'in AI Versiyonu" Olarak Lanse Edilen Showrunner Yayın Hayatına Başladı
"Netflix'in AI versiyonu" olarak tanımlanan Showrunner, yayın hayatına başladı. Üretken bir yapay zeka ile gelen platformda kullanıcılar yazılı bir komut girerek yapay zekaya yeni içerikler ürettirebiliyor. Showrunner'ın arkasındaki şirket olan Fable, bu komutlar doğrultusunda tam bir dizi bölümü bile oluşturulabileceğini söylüyor. Showrunner'da sıfırdan yeni bir içerik üretilebildiği gibi, daha önce başkaları tarafından oluşturulmuş hikâye dünyaları da şablon olarak kullanılabiliyor. Zaten Showrunner'ın çıkış noktası, kullanıcılara aynı bir dizi yönetcisi (showrunner) gibi, hikâyeleri kendi istedikleri gibi şekillendirebilecekleri bir platform sunmak.
Önümüzdeki dönemde Hollywood stüdyolarıyla çalışıp onların içeriklerini de bu platforma dâhil etmek isteyen Fable, Amazon'dan yatırım alarak önemli bir yatırımcıyı arkasına almış oldu.
Adobe Photoshop'a Yeni Özellikler Eklendi
Adobe, Photoshop’u yeni yapay zeka özellikleriyle güncellemeye devam ediyor. Bu hafta Photoshop'a eklenen Generative Upscale, görüntü çözünürlüğünü 8 megapiksele kadar artırarak 2x, 3x veya 4x ölçekleme seçenekleri sunuyor. Şu anda beta aşamasında olan yeni Harmonize (Uyumlu Hâle Getir) özelliği ise, nesneleri her türlü arka planla uyumlu hâle getirmeye olanak tanıyor. Photoshop, gerçekçi sonuçlar için ışıklandırmayı, renkleri, gölgeleri ve ayrıntıları otomatik olarak ayarlıyor. Son olarak Adobe, Photoshop'un mevcut nesne kaldırma özelliğini de geliştirdi.
AMD’den Yapay Zeka İçin Ayrık NPU Kartı Geliyor
AMD, masaüstü bilgisayarlarda yapay zeka performansını bir üst seviyeye taşımak için ayrık bir NPU kartı geliştirmeyi planlıyor. Ekran kartlarına benzer şekilde çalışacak bu yeni donanım (NPU), yapay zeka iş yüklerini üstlenerek bilgisayarlara büyük bir performans artışı getirmeyi hedefliyor. Mobil cihazlar ve dizüsüt bilgisayarlara yönelik benzer çözümler olsa da masaüstü kullanıcıları için henüz benzer kapasitede donanımlar piyasada bulunmuyor. AMD’nin geliştirmeyi düşündüğü ayrık NPU kartı, bu boşluğu doldurabilir.
Yapay Zekalar Birbirlerinden Gizlice Bir Şeyler Kapabiliyor
Anthropic, UC Berkeley ve Truthful AI gibi kurumlardan araştırmacıların yayımladığı yeni bir çalışma, yapay zekâların biz nasıl olduğunu anlamadan, birbirlerinden de bir şeyler kapabildiklerini ortaya koydu. Birbirleriyle etkileşime sokulan yapay zekalar, istenmeden ve üstü örtülü şekilde birbirlerine bir şeyler aktarabiliyor. Üstelik bu "bulaşı" sırasında yalnızca bilgi değil, ideoloji, yanlılık, hatta şiddet eğilimleri gibi unsurlar da taşınabiliyor. Üstelik bunu yaparken kullandıkları veriler, dışarıdan tamamen zararsız görünebiliyor.
Örneğin kuşlara özel bir ilgisi olan bir yapay zekayla iletişim kuran başka bir yapay zekanın, görünürde bunla ilgili hiçbir veri almadığı hâlde bir anda kuşlara ilgi duymaya başladığı gözlemlendi. Başka bir örnekte, şiddet yanlısı bir yapay zeka ile temas eden "temiz" bir model, konuştuğu araştırmacıya eşini uykusunda öldürmesini tavsiye etti. Oysa şiddet yanlısı yapay zekadan aldığı verilerde bu yönde bir paylaşım yapıldığına dair en ufak bir iz yoktu. Bu kontrolsüz bulaşı, yapay zekaların birlikte kullanılmaya başladıklarında oluşabileceklere risklere dair endişe verici bir tablo çiziyor.
Google NotebookLM, Artık Yapay Zeka ile Sesli Slaytlar da Yapıyor
Google'ın deneysel yapay zeka not alma aracı NotebookLM, artık sadece metin tabanlı içeriklerle sınırlı kalmıyor. Şirket, "Video Overviews" adlı yeni özellikle kullanıcıların notlarını yapay zeka anlatımıyla desteklenen görsel sunumlara dönüştürebileceğini duyurdu. Yapay zeka, belgelerden aldığı verilerle grafikler, diyagramlar, alıntılar ve sayısal bilgiler içeren özgün görseller üreterek anlatımı destekliyor. Şimdilik yalnızca İngilizce olarak kullanıma sunulan bu yeniliğin yakında farklı dillerde de erişilebilir olması bekleniyor.
Google, Dünyayı Tüm Detaylarıyla Haritalandıran AlphaEarth Foundations'ı Tanıttı
Google, AlphaEarth Foundations adlı yeni yapay zekâ modelini tanıttı. AlphaEarth Foundations, adeta bir sanal uydu gibi çalışarak Dünya’yı benzersiz ayrıntıyla haritalıyor. AlphaEarth Foundations, uydularla toplanan büyük veri kümelerini işleyip sıkıştırarak; toprak türleri, bitki örtüsü, yeraltı su kaynakları ve insan yapımı yapılar gibi unsurlar hakkında görsel olarak okunabilir bilgiler oluşturuyor. Sistem, kullanıcıların dünya üzerindeki herhangi bir noktayı “sanal uydu” üzerinden inceleyebilmesini sağlıyor.
Model, optik uydu görüntülerinden radar verilerine, lazer taramalardan iklim simülasyonlarına kadar onlarca farklı kaynaktan gelen bilgiyi birleştirerek Dünya’yı 10x10 metrelik alanlara bölerek analiz ediyor. Böylece zaman içinde meydana gelen değişiklikler olağanüstü bir hassasiyetle izlenebiliyor.
Yapay Zeka Dünyasından Kısa Kısa
Rakiplerinin gerisinde kalmaması için yapay zeka alanında büyük bir satın alım yapması gerektiği bir süredir konuşulan Apple, bir yapay zeka şirketi satın alabileceğini açıkladı.
Google, yapay zekâ destekli video üretim modeli Veo 3'ün daha hızlı bir versiyonu olan Veo 3 Fast'i tanıttı.
Çin, yapay zekayı eğitim sistemine entegre etme konusunda hızla ilerliyor. Çin'deki üniversiteler, öğrencileri yapay zeka kullanmaya teşvik ederken, Pekin yerel yönetimi de ilkokula kadar tüm okullarda yapay zeka eğitimini zorunlu kıldı.
Samsung, Galaxy S26 serisinde Google'ın Gemini yapay zeka asistanı dışında başka asistanlara da yer verileceğini açıkladı.
Microsoft, güçlü Azure satışları ve yapay zeka yatırımları sayesinde 4 trilyon dolarlık piyasa değerine doğru koşuyor. Böylece Microsoft, Nvidia’nın ardından bu tarihi eşiğe ulaşan ikinci şirket olacak.
Meta'nın, eski OpenAI yöneticisi Mira Murati'nin kurduğu Thinking Machines Lab'deki bazı yazılımcılara yüz milyonlarca dolarlık teklifler yaptığı ama bu tekliflerin karşılık bulmadığı ortaya çıktı.
OpenAI, Avrupa’daki ilk yapay zeka veri merkezini Norveç’te kuruyor. Tesis, tamamen yenilenebilir enerjiyle çalışacak ve 2026’ya kadar 100.000 Nvidia GPU’ya ulaşacak.