Son dönemde gündelik hayatta çok daha yaygın biçimde kullanılmaya başlanan yapay zeka teknolojileri hızla gelişmeye devam ediyor. Neredeyse her gün bu alanda dikkat çekici bir gelişme yaşanırken, önemli eşikler de bir bir aşılıyor. "AI Günlükleri" serimizde, önümüzdeki dönemde dünyadaki hayatı kayda değer ölçüde değiştirme potansiyeline sahip olan bu teknolojik devrimin gelişimini düzenli olarak kayıt altına almaya devam ediyoruz.
Yapay Zeka Dünyasında Bu Hafta Neler Yaşandı?
Bu hafta yapay zeka dünyası için oldukça hareketli geçti. Haftanın en önemli gelişmesi ise elbette GPT-5'in tanıtılması oldu. ChatGPT'nin uzun süredir beklenen yeni versiyonu bu hafta kullanıma sunuldu ve getirdiği yeniliklerle epey konuşuldu. Diğer yandan xAI ve Google da bu hafta yapay zeka alanında dikkat çekici adımlar attı. İşte yapay zeka dünyasında bu haftanın öne çıkan gelişmeleri:
GPT-5 Kullanıma Sunuldu; ChatGPT Yeni Özelliklere Kavuştu
OpenAI, bir süredir merakla beklenen yeni GPT sürümünü bu hafta kullanıma sundu. Ücretsiz kullanıcıların da doğrudan erişim sağlayabildiği GPT-5 büyük dil modeli ailesi, sunduğu yeni özelliklerle epey ses getirdi. GPT-5 ile birlikte ChatGPT'ye gelen yenilikleri detaylandırdığımız videoyu aşağıda bulabilirsiniz.
Şirketin şimdiye kadarki en güçlü yapay zeka modeli olan GPT-5, önceki modellerin hızını ve akıl yürütme kabiliyetini birleştiren “birleşik” yapısıyla dikkat çekiyor. GPT-5 yalnızca bir sohbet robotu değil; yazılım geliştirme, takvim planlama, araştırma özetleme gibi görevleri de doğrudan yerine getirebilen bir “yapay zeka ajanı” olarak konumlanıyor. - Kaynak: donanimhaber.com. OpenAI CEO’su Sam Altman, GPT-5’i tanıttığı basın toplantısında modeli şu sözlerle övdü: “GPT-5, herhangi bir konuda bir uzmanla konuşuyormuşsunuz hissini ilk kez yaşatan model.”
Açık Ağırlıklı GPT-OSS Tanıtıldı
OpenAI'ın bu hafta tanıttığı tek yeni model GPT-5 olmadı. Şirket, çıkışını daha önce birkaç kez ertelediği açık ağırlıklı yapay zekasını da bu hafta tanıttı. Şirketin altı yıl sonra piyasaya sürdüğü ilk açık ağırlıklı model olan GPT-OSS, hem 120 milyar parametreli hem de 20 milyar parametreli iki farklı sürümle sunuluyor.
Ailenin büyük modeli olan gpt-oss-120b tek bir Nvidia GPU üzerinde çalışabiliyor ve şirketin halihazırdaki o4-mini modeliyle benzer performans sergiliyor. Daha küçük model gpt-oss-20b ise yalnızca 16 GB belleğe ihtiyaç duyuyor ve o3-mini seviyesinde bir performans vadediyor. Dolayısıyla her iki model de aslında bir dizüstü bilgisayarda çalıştırılabiliyor. Her iki model de Hugging Face, Databricks, Azure ve AWS gibi platformlar üzerinden indirilebiliyor.
OpenAI'ın Yeni Yapay Zekaları Microsoft'un Ürün ve Hizmetlerine Entegre Edildi
Yıllar önce OpenAI'a yaptığı yatırımın nimetlerinden faydalanmaya devam eden Microsoft, OpenAI'ın bu hafta çıkardığı iki yeni yapay zekayı da kendi ürün ve hizmetlerine entegre etti. GPT-5, çıkışından çok kısa süre sonra Microsoft Copilot'a entegre edildi. Aynı şekilde OpenAI'ın açık ağırlıklı yeni modeli GPT-OSS de çıkışından hemen sonra Microsoft’un Windows AI Foundry platformuna eklendi. Ortaya çıkan bu tabo, OpenAI'ın Microsoft ile olan ortaklığından neden çıkmaya çalıştığını açık bir şekilde ortaya koydu.
xAI, Resim ve Video Üretebilen Grok Imagine'ı Kullanıma Sundu
Yazılı metinlerden yola çıkarak resim ve videolar oluşturabilen üretken yapay zekalara bu hafta bir yenisi daha eklendi. Elon Musk'ın yapay zeka şirketixAI, yeni üretken yapay zekası Grok Imagine'ı kullanıma sundu. Metin ya da görsel girdilerden saniyeler içinde yüksek kaliteli görseller ve 15 saniyelik sesli videolar üretebilen Grok Imagine, Google’ın Veo 3'ü ve OpenAI'ın Sora modeline rakip olacak.
Grok Imagine'ı rakiplerinden ayıran en önemli özelliklerinden biri, yetişkinlere yönelik müstehcen içeriklerin de üretilmesine izin veren "spicy" modu. Kullanıcıların kısmi çıplaklık içeren görseller oluşturabildiği bu mod, ünlü isimlerinin de görsel komutlara dâhil etmesine izin veriyor. Ancak tabii bu belirli sınırlar içinde kalıyor. Bu sınırlar aşıldığında otomatik olarak sansür uygulanıyor.
Sanal Dünyalar Oluşturabilen Google Genie 3 Tanıtıldı
OpenAI ve xAI gibi Google da bu hafta dikkat çekici bir yapay zeka tanıttı. Google DeepMind ekibi tarafından geliştirilen Genie 3, sadece birkaç kelime ya da tek bir görselden yola çıkarak, gerçek zamanlı olarak etkileşime girilebilen sanal dünyalar oluşturuyor. Görsel bütünlüğü, anlık müdahale kapasitesi ve genişletilmiş hafızasıyla Genie 3, dijital yaratıcılıkta yeni bir dönemi başlatabilecek devrimsel bir yapay zeka aracı olarak görülüyor.
Geçtiğimiz yıl tanıtılan Genie 2’nin en büyük eksiklerinden biri sadece birkaç saniyelik görsel hafızasıydı. Genie 3 ile bu süre dakikalar seviyesine çıkarıldı. Yani model, oluşturduğu sanal dünyayı artık daha uzun süre akılda tutabiliyor. Ayrıca kullanıcı, ortama anlık olarak yeni nesneler, hava koşulları ya da karakterler ekleyebiliyor. Şirket bu özelliği “promptable events” yani komutla tetiklenebilen olaylar olarak adlandırıyor.
Qwen-Image, Görsel Üretme Kabiliyeti ile Kullanıcıları Etkiledi
Bu hafta Çin'den gelen en dikkat çekici yapay zeka ise Qwen-Image oldu. Yazılı komuttan yola çıkarak farklı tarz ve türlerde görseller üretebilen üretken bir yapay zeka olan Qwen-Image, ürettiği görsellerle deneyenleri etkilemeyi başardı. Alibaba tarafından geliştirilen Qwen-Image, özellikle metin içeren görseller üretme konusunda piyasadaki en iyisi olabilir.
Microsoft, Virüsleri Tespit Edebilen Yapay Zeka Ajanı Geliştirdi
Microsoft, siber güvenlikte ezber bozan bir yapay zeka prototipi geliştirdi. Project Ire adı verilen bu sistem, yazılımları insan müdahalesi olmadan tersine mühendislik yöntemiyle analiz ederek zararlı olup olmadıklarını tespit edebiliyor.
Project Ire, analiz sürecine dosya türünü ve iç yapısını belirleyerek başlıyor. Ardından angr ve Ghidra gibi araçlarla kontrol akışı grafiği oluşturuyor ve bu yapıyı kullanarak kod davranışını yüksek seviyede yorumluyor. Sistem, fonksiyonları tek tek analiz edip çıktıları değerlendiriyor ve her bulguyu bir “kanıt zinciri” haline getirerek dosya hakkında nihai karara varıyor. Yapılan testlerde Project Ire, zararlı Windows sürücü dosyalarının yüzde 90’ını doğru bir şekilde tespit etmeyi başardı. Ayrıca yalnızca yüzde 2 oranında hatalı uyarı verdi.
Microsoft, 2D Görselleri 3D Modellere Dönüştüren Copilot 3D’yi Tanıttı
Microsoft'un bu hafta tanıttığı tek yeni araç Project Ire olmadı. Şirket bunun yanı sıra yapay zeka destekli yeni aracı Copilot 3D’yi de kullanıma sundu. Bu ücretsiz araç, yalnızca bir 2D görsel kullanarak oyun geliştirme, animasyon, 3D baskı ve VR/AR projelerinde kullanılabilecek üç boyutlu modeller oluşturabiliyor.
ElevenLabs'ten Müzik Üretim Aracı: Eleven Music
Yapay zeka destekli ses teknolojileriyle tanınan ElevenLabs, bu hafta, ticari kullanıma uygun müziker üretebilen yeni yapay zeka aracı Eleven Music’i tanıttı. Eleven Music, verdiğiniz yazılı komutlar doğrultusunda farklı türlerde müzikler oluşturabiliyor.
Yapay Zeka Dünyasından Kısa Kısa:
Elon Musk, yapay zekâ sohbet aracı Grok'un artık reklam göstereceğini duyurdu. Kullanıcılara verilen yanıtlar artık sponsorlu içerikler içerebilecek.
"Yapay zekanın babası" olarak anılan Nobel Fizik Ödülü sahibi Geoffrey Hinton, yapay zekanın ne düşündüğünü anladığımız günlerin sayılı olabileceği konusunda uyardı. Hinton'a göre yapay zekalar yakında bizim anlamadığımız dillerde düşünmeye başlayabilirler.
Anthropic ve Carnegie Mellon Üniversitesi tarafından birlikte yürütülen yeni bir çalışma, yapay zekaların herhangi bir komut almadansiber saldırıgerçekleştirebileceğini ortaya koydu.
OpenAI o3 ve Grok 4 bir satranç müsabakasında karşı karşıya geldi; Yapay zeka satranç turnuvasında OpenAI o3, Grok 4’ü ağır şekilde yendi.
İtalya'nın Monte Viso Dağı'nda yaklaşık bir yıldır kayıp olan bir dağcının cesedi, yapay zekanın olağanüstü başarısıyla sadece iki gün içinde bulundu.
NASA ve Google, Mars ve Ay görevlerinde astronotların sağlık ihtiyaçlarını karşılamak için yapay zekalı tıbbi asistan geliştiriyor. Sistem, uzayda doktor olmadan teşhis ve tedavi desteği sunacak.
Bu hafta Çin'de yayınlanan bir güvenlik raporu, Nvidia'nın Çin'e sattığı yapay zeka çiplerine bir "kill switch", yani uzaktan devre dışı bırakılmalarını sağlayacak gizli bir mekanizma yerleştirmiş olabileceğini ortaya çıkardı.
Kendi yapay zeka ekibini büyütmeye devam eden Microsoft, gözünü Google DeepMind ekibine dikti. Google'dan ayrıldıktan sonra Microsoft'un AI departmanının başına geçen Mustafa Suleyman, Microsoft'un DeepMind ekibinden önemli isimleri transfer etmesine yardım ediyor.
HAVELSAN ADVENT’e (Ağ Destekli Veri Entegre Savaş Yönetim Sistemi) yapay zeka desteği geliyor. HAVELSAN’ın Kurumsal Yapay Zeka Platformu MAIN, ADVENT SYS’ye entegre edilecek. Böylece bakım ve karar destek konularında yapay zekadan yararlanılacak.