Üye Girişi
Bağlan Google+ ile Bağlan Facebook ile Bağlan
Yeni Kayıt
Tüm Forumlar
  • Tüm Forumlar
  • Eğitim ve Sınavlar
  • Eğitim ve Sınavlar Genel Sohbet
  • Bu Konuda
Şimdi Ara

2020 AYT DNA REPLİKASYON SORUSU [EN BİLİMSEL YAKLAŞIM - KAYNAKLI]

Sıcak Fırsatlarda Tıklananlar
Editörün Seçtiği Fırsatlar
Daha Fazla
Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az
6 Misafir (2 Mobil) - 4 Masaüstü, 2 Mobil
5 sn
23
Cevap
21
Favori
3.256
Tıklama
Daha Fazla
İstatistik
  • Konu İstatistikleri Yükleniyor
Konuya Özel
13 oy
Öne Çıkar
Cevapla
Sayfa: 12
Sayfaya Git
Git
sonraki
Giriş
Mesaj
  • Ön not: Genetik alanında uzmanlaşmış bir profesör olmadığım için yapacağım her yorum kesinlik taşımayabilir fakat söylediklerimin hemen hemen hepsinde bilimsel kaynak belirtmeye çalışacağım. Ayrıca burada yazılanlara tek başıma değil, biyoloji alanında uzmanlaşmış kişilerle iletişimde bulunarak vardım. Bunlarla birlikte bu konunun alanında çok daha ilerlemiş birisi tarafından yalanlanması mümkündür, ancak yine de gösterdiğim kaynaklar göz önünde bulundurulmalıdır. [1], [2], ... ile kaynaklar belirtilmiştir.


    Sorunun birinci öncülü ile başlayalım:
    quote:

    ökaryotik hücrede DNA polimerazın nükleotit ekleme hızının prokaryotik hücredekinden yüksek olması

    Soruda belirtilen duruma zıt olmasının yanında bilimsel olarak yanlıştır çünkü yazılanın tam aksine ökaryotlarda nükleotit ekleme hızı daha düşüktür.[1][2]
    Öncül YANLIŞTIR.


    Sorunun ikinci öncülü:
    quote:

    ökaryotik hücrenin DNA’sında birden fazla replikasyon orijininin bulunması

    Doğada ökaryot hücrelerin DNA'ları prokaryotlara kıyasla çok büyük oranda daha fazla bilgi içeriyor. Bu durum ökaryotların DNA replikasyonu gerçekleştirme süresini fazlasıyla arttırıyor, bu sorunu gidermek için ökaryot hücrelerde birden fazla replikasyon orijini oluşturuluyor.[3][4][9] Ökaryot DNA'nın daha hızlı eşlenebilmiş olması doğrudan replikasyon orijini sayısı ile ilişkilidir.
    Öncül DOĞRUDUR.


    Sorunun üçüncü öncülü:
    quote:

    ökaryotik hücrede kromozomun doğrusal, prokaryotik hücrede ise halka şeklinde düzenlenmiş olması

    Sorudaki ökaryot DNA'nın replikasyon hızı baskın olarak replikasyon orijini ile orantılıdır fakat biyolojide kesin çizgiler bulmak zordur, haliyle replikasyon hızını etkileyen ve şekle bağlı değişebilen başka küçük faktörler (steric effects/torsional strain/etc.)[5] olabilir ancak bu etkilerin hiç birisi baskın veya genellenebilecek faktörler değildir. Replikasyon hızını etkilediği kesin olan bir olgu supercoiling'dir.[6] Ancak bu olgunun hıza etkisi de kromozom şekliyle ilişkilendirilmemiştir. Faydalarından birisi uzun DNA'yı küçük hücreye sığdırabilmektir.[6] Kromozom şekline dönersek baskın faktör olamamasında şuna dikkat etmek gerekir: Kromozom şekli ile replikasyon orijini sayısını genellemek imkansızdır.[7] Kromozom şekli ile replikasyon yöntemi[8] ve dolayısıyla replikasyon orijini sayısı arasında bağlantı kurabilse de belirleyici faktör olarak doğrudan ilişkilendirilemez. Belirleyici ve soruda aranan faktör DNA uzunluğundan ötürü uzayan replikasyon süresini kısaltmak için birden fazla replikasyon orijininin oluşmasıdır.[3][4][9]
    Öncül YANLIŞTIR.


    SONUÇ:
    Soruda veya cevap anahtarında hiçbir sıkıntı bulunmamaktadır. Sorunun cevabı "yalnız II"dir. Tartışma konusu olabilecek olan şey asıl ÖSYM'nin bu nitelikte bir soruyu YKS'de sormuş olmasıdır. Soruda yüksek ihtimalle ÖSYM tarafından bir işlem yapılmayacaktır.


    SORUYU SINAVDA NASIL DOĞRU ÇÖZDÜM:
    Biyoloji alanında uzmanlaşmamış birisi burada yazdıklarımı yazabilmek için yaptığım araştırmalara hakim değildir, haliyle ben de değildim. Stackexchange üzerinden iletişimde bulunduğum insanlar bile her ayrıntıya hakim değildiler. Soruyu buna rağmen doğru çözebilmemin sebebi şu:
    Eşit uzunlukta iki DNA molekülünün şekle bağlı olarak hızda değişim yaşayacağına dair bir bilgim yoktu, bu yönde düşünmek için bir sebebim de yoktu. Sınava çalışırken olabildiğince eksiksiz ilerlemiş olmama rağmen böyle bir bilgiyle ilk defa karşılaşıyorsam bu öncül tuzaktır, yanlıştır. Buna karşıt örnek olarak alveol sorusunda ikinci öncüldeki "nemli" ifadesini net olarak hatırlamasam da mantıken uyması ve daha önce duymuş olmam sayesinde doğru yaptım. İleride sınava girecek kişilerin de bu ve benzeri ÖSYM sınav stratejilerini bilmesini tavsiye ederim.


    Kaynakça:
    [1]: "Ökaryotlardaki DNA moleküllerinin çok uzun olması ve DNA polimerazlarının nükleotit ekleme hızının prokaryot hücrelerdekinden daha düşük olması fazla sayıda replikasyon orjininin oluşturulmasına neden olur." MEB 12. sınıf kitabı - sayfa 33
    [2]: Eğer MEB kitabı yeterli gelmezse soruma cevap veren kişinin yazdığı da bunu destekliyor: "Prokaryotic polymerases (usually processing circular DNA) have a higher nucleotide per second speed than eukaryotic polymerases (processing linear DNA)."
    Başka kaynaklar da bulunabilir ama gerek görmüyorum.
    [3]: "Circular DNA molecules that undergo theta or rolling-circle replication have a single origin of replication. Because of the limited size of these DNA molecules, replication starting from one origin can traverse the entire chromosome in a reasonable amount of time. The large linear chromosomes in eukaryotic cells, however, contain far too much DNA to be replicated speedily from a single origin." Genetics: A conceptual approach - Chapter 12.2 - Modes of Replication
    [4]: "The number of replication origins in a genome is, for the most part, dependent on chromosome size" https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3783049/
    [5]: Bu iki efekt ile ilgili belirtilebilecek güvenilir bir kaynak yoktur. Haliyle spekülasyona benzediği söylenebilir. Benzer bir atıfta bulunan bu Wikipedia makalesinde de yine bu iddia [citation needed] ile belirtilmiştir. Kromozom şekli ile kromozomun açılma kolaylığı arasında net bir ilişki kurulamamıştır. Genetics: A conceptual approach - Chapter 12.3 - Unwinding kısmında kromozom şeklinden bağımsız olarak topoisomerase enzimleri ile net bir ilişki kurulmuştur: "DNA gyrase relieves strain ahead of the replication fork".
    [6]: "Most DNA found in cells is negatively supercoiled. This state has two advantages over relaxed DNA. First, negative supercoiling makes the separation of the two strands of DNA easier during replication and transcription. Negatively supercoiled DNA is underrotated, so separation of the two strands during replication and transcription is more rapid and requires less energy. Second, the supercoiled DNA can be packed into a smaller space than can relaxed DNA." Genetics: A conceptual approach - Chapter 11.1 - Supercoiling
    [7]: "Not all circular chromosomes have one single origin of replication; archaea have circular chromosomes with more than one origin of replication." biology.stackexchange.com
    [8]: "Theta, circular, 1 replication origin; Rolling-circle, circular, 1 replication origin; Linear eukaryotic, linear, many replication origins" Genetics: A conceptual approach - Chapter 12.2 - Table 12.2
    [9]: "the much greater size of eukaryotic genomes requires that replication be initiated at multiple origins." Genetics: A conceptual approach - Chapter 12.4



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Vedddddddd -- 7 Temmuz 2020; 18:47:5 >







  • 7. kaynak önemli elinize sağlık
  • quote:

    Orijinalden alıntı: Burtazan

    7. kaynak önemli elinize sağlık
    Kesinlikle kritik. Teşekkürler.
  • faydalı konu.teşekkürler.



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi alwaysneedmentalreset -- 7 Temmuz 2020; 15:28:26 >
    < Bu ileti DH mobil uygulamasından atıldı >
  • Soruyu sınavda nasıl yaptım kısmında birebir örtüşüyoruz hocam. Alveol sorusu dahil
  • Yararlı up

    < Bu ileti DH mobil uygulamasından atıldı >
  • quote:

    Orijinalden alıntı: Guest-7D92479D6

    Soruyu sınavda nasıl yaptım kısmında birebir örtüşüyoruz hocam. Alveol sorusu dahil
    Başka bir derece öğrencisiyle stratejimin bu kadar eşleştiğini duymak sevindirdi hocam :).
    • Yapay Zeka’dan İlgili Konular
    İLGİNÇ BİR ZEKA SORUSU!!
    15 yıl önce açıldı
    TYT ve AYT Adına Kısmi Bir Değerlendirme | bounlukizaraniyor
    2 yıl önce açıldı
    Dünyanın en zor matematik sorusu -Yapabilen bekleniyor-
    8 yıl önce açıldı
    Daha Fazla Göster
  • Soruda “ökaryotik hücreye ait DNA’nın kendini kısa sürede işlemesinin nedeni” sorgulanmaktadır.

    2. öncülde ökaryotik hücrelerde birden fazla replikasyon orjininin bulunması direkt olarak bu durumun nedenidir.

    3. öncüldeki ökaryotik hücrede kromozomun doğrusal, prokaryotlarda halkasal olması ökaryotlarda daha yavaş olmasına sebep olur. Bunu baskılamak için replikasyon orjin sayısını arttırmış/arttırmayı başarmıştır.

    3. öncül sebebiyle 2. öncül oluşuyor, soru size genel bir neden soruyor.

    Bu soru neden bu kadar irdelendi anlamadım fakat belki de lise son öğrencileri için bir tık ağır kaçmış olabilir.

    Bir öncülün, diğer öncülün nedeni olması o öncülün sorudaki ifadede doğru olarak değerlendireceği anlamına gelmez.


    dipnotçuk:
    Tıbbi Genetik/Biyoloji dersi, dişspor

    < Bu ileti DH mobil uygulamasından atıldı >
  • Ribas0 kullanıcısına yanıt
    Bence de bu soru lise için biraz ağır kaçmış, bu öncüle gelene kadar soracak başka şey nasıl bulamadılar anlamıyorum. Gerçekten acayip hazırlanmış bir sınav.

    quote:

    Bir öncülün, diğer öncülün nedeni olması o öncülün sorudaki ifadede doğru olarak değerlendireceği anlamına gelmez.

    Şu dediğiniz cümle de nedense çok fazla karıştırılıyor.
  • Eyvallah dogru yapmisim

    < Bu ileti DH mobil uygulamasından atıldı >
  • Görmeyene up.
  • Faydalı konu UP. 2 3 diye ağlayanlar görüp anlamıştır inşallah

    < Bu ileti DH mobil uygulamasından atıldı >
  • Sınavdan önce o sorunun benzerini çözüp tekrar etmelik sorulara koyduğuma eminim sınavda aa bu soru o soru dedim direkt işaretledim fakat baktığımda önceden çözdüğüm sorulara bu sorunun bir tık benzerini bile bulamadım vahiy mi geldi acaba sınav anında anlamadım gitti
  • Soruyu doğru çözen birisi olarak %100 katılıyorum ilk başlarda 2-3 diye düşünmedim değil. Ben yalnız 2 yapmama rağmen tereddütte olup fikir mantıklı gelmişti ama bilimsel bir çerçeveye oturtamamıştım konu sahibi arkadaşa şimdiden teşekkürler . Bu arada ben nasıl çözdüm dersem de ben ÖSYM’nin bir parametreyi isterken ana sebebi soracağını düşünüp az da olsa etkisi olacak bir sebebi esas sebep gibi göstermeyeceği farz ederek çözdüm.Bu durum şeye benziyor proteininlerin şekli işlevini belirler ,şeklini DNA nükleotit dizilimi belirler şekil bozularsa işlev bozulur ama DNA nükleotit dizilimi bozulursa işlev kesin değişir diyemeyiz. Bence olay bundan ibaret .



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Windows Xp -- 7 Temmuz 2020; 18:47:34 >
    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • iptal edilcek
  • Lowrance L kullanıcısına yanıt
    Tövbe haşa, cevap 2 ve 3 olarak değiştirilecek tabi ki.
  • Ben de aynı şekilde çözdüm soruyu. Öyle bir şey duymadıysam doğru değildir dedim. Güzel bir açıklama olmuş.
  • Son bir gece up'u yapalım bir daha da bu sorunun yüzüne bakmam .
  • bu soru ebemi mumyalayan başka bir soru soruyu basit düşünüp 30sn de 2 ve 3 diyen birisi olarak düz olan zincir halkadan daha kolay okunur dedik yalnız 2 dedik itü makine elimden gitti 1 soruyla
  • Sistemin aptallığı hocam. Böyle bir soru sormanın saçmalığını geçtim, tek soru ile kader belirlenmesi inanılmaz boyutta aptallık. Ölçmekle alakası falan yok bu sınavın.
    • 
Sayfa: 12
Sayfaya Git
Git
sonraki

Benzer içerikler

- x
Bildirim
mesajınız kopyalandı (ctrl+v) yapıştırmak istediğiniz yere yapıştırabilirsiniz.
Hizmet kalitesi için çerezleri kullanabiliriz, DH'yi kullanırken depoladığımız çerezlerle ilgili veri politikamıza gözatın.
Kabul Ediyorum