ulül emre itaat kavramı islami bir kavramdır. bir kere şunu anlamak gerekiyor. her yetki makam sahibi islama göre ulul emr değildir.
peki ulul emr kimdir? işte hadislerden cevaplar:
1- "Ey iman edenler, ALLAH (cc)'a itaat edin. Peygambere itaat edin ve sizden olan emir sahiplerine de itaat edin..." [1020]
2- "Onlara eminlik ya da korku haberi geldiği zaman onu yayıverirler. Halbuki bunu Peygambere ve mü'minlerden olan emir sahiplerine döndermiş olsalardı onu arayıp yayanlar bunu elbet onlardan öğrenirlerdi.." [1021]
gördüğünüz gibi ulul emr olabilmek için öncelikle islam ümmetinden olmak gerekir. yani mü'min olan emir sahipleri ulul emr oluyor. bir kafir yetki sahibi de olsa makam sahibi de olsa ulul emr olamaz.
ulul emr osmanlı imparatorluğunun hiyerarşisinin temelini oluşturuyordu. bir kişinin terfi edebilmesi için öncelikle takva sahibi biri olması gerekiyordu. günahlar içinde boğulmuş biri istediği kadar başarılı olsun terfi edemezdi. bu anlamda zaten günahlar içinde boğulmuş veya imansız biri terfi etse dahi ulul emr olamayacağı için emirleri de yerine getirilmeyecekti.
osmanlının son döneminde bazı dış mihrakların oyunları ile ulul emr vasfına haiz olmayan kişiler bazı yetkili makamlara getirildiler. bu da bazı isyanlara sebep oldu.
oysa önce bu vasfa sahip kişiler ne dese oluyor ve bir dedikleri iki edilmiyordu. kısaca osmanlı bir islam devleti idi ve ona aykırı bir uygulama olduğunda hemen ortaya bir problem çıkıyordu.