STK ENTEGRELER (3. sayfa)

Distorsiyon değerleri aynı voltajda giriş sinyalini arttırdığın zaman ortaya çıkar. Mesela 30 volt ile besledin. Çıkış seviyesini 50 watt alacak şekilde yükledin ses potunu belli bir konuma kadar açarak distorsiyon 0.5 i aşmadı. Sesi biraz daha açtın seste bozulma başladı işte onun altında kullanman gerekli. Kulağınla ayarlayacaksın yani.

Bu anfileri regüleli besleme, örneğin 2x20Volt ac trafo ile boşta 2x28V dc alırsın. Yüke bindikçe bu voltaj 20-25 aralığına düşer. Yani yaklaşık olarak dc besleme voltajı kaç seçersen ac trafo voltajın da ona eşit yada yakın olsun yeter.

Anfide çalışma voltajı arttıkça (sınırları dahilinde) dinamiği artar yani ses kalitesi değişir. Devre 12V ile beslendiği için ve basslarda bozulma olmasın diye filtrelenmiş olabilir. Aynı anfiye 4 ve 8 ohm tak ses karakteri değişir. Sen aktif filtreli yapacağın için tavsiyem kabine koyacaksın anfiyi galiba kabinin önüne bass orta tizler için seviye ayarlama potları koy oradan ekolayzer olarak kullan. Kalite kabinler pasif te olsa ses karakterini dengelemek için hoparlörle aynı güç ve direnç değerinde L pad denen ayarları barındırır. Bunlar ters bağlı stereo pot gibidir. Filtre devresine sabit empedans sağlarken gelen gücün kendi üzerinde kalan ve hoparlöre giden kısmını ayarlarlar.

Aklıma geldikçe eklerim.

Besleme kaynağı ne kadar güçlü ise anfi devresi o gücü kullanamasa dahi kaynak iç direnci düşük olacağından daha rahat çalışır. Özellikle anfilerde besleme katı maliyet nedeniyle düşük güçlü seçilir çünkü anlık yada kısa süreli trafonuzu %20-30-50 gibi değerlerde aşırı yükleme arttıkça daha kısa sürelerle yükleyip fazla güç alabilirsiniz.

Bu durumda akım yoğunluğu artacağından akım belli bir sınırın üstüne çıkamaz voltaj da düşer. Yani örnek verelim. 50V çıkışta 4A verebilen bir trafonuz var. Bundan kısa süreli 5-6A çekersiniz voltaj çok düşmeden çünkü kullanılan tel çapı doğru seçildi ise zaten akım payı vardır. Bu akım daha da aşıldığında bakır telin direnci artmiş gibi olur. Bu da iç direnç nedeni ile akım/ gerilimi sınırlar. Uç noktaya ulaşmadan aşırı güçle kullanım sağlanabilir. O nedenle trafolu güç kaynakları çok kullanılır ağırlık ve boyut dezavantajları olmasına rağmen.

Yalniz bu durumda yine örnek vereyim bazı fotoğraf makineleri yada cihazlar vardır pille çalışır ve üzerinde sadece alkalin pil kullanın yazar. Normal çinko kurşun pil ile sıfır dahi olsa çalışmaz yada kötü çalışır. İşte bu pilin iç direnci yüksek olduğundandır. Cihaz akım çekince pilde akım sınırlaması olur ve voltaj düşer. Oysa alkalin pil gibi anfi devresinde de iç direnci düşük yani akım verme yeteneği fazla olan kaynaklarla devreler daha verimli çalışır. Anfilerde anlık yüksek akım darbeleri olduğundan güç kaynağı da anlık çökerse anlaşılmayabilir.

Hangi setlerde hangi stk var anlamak için o setin servis manuelini ara. Şemaları ve gerçek güç değerleri olur. ORadan içinden ne çıkacağını anlarsın. LBT serileri, RX serileri gibi ünlü serilerde hep stk var. Bakman gereken en önemli diğer nokta da cihazların etiketlerindeki trafo güçleri. Ne kadar güçlü ise o kadar iyi.

B ve AB sınıfları %60 ve %70 verime sahiptir. Yani 100W harcar 60-70W güç verir. Müzik yayını periyodik sinyal olmadığından anlık güç yükselmelerini kondansatörlerden karşılar. O nedenle pahalı cihazlar dışında çoğu cihaz daha küçük trafolarla donatılmıştır. Anlık yada kısa süreli yüklenmelerde de daha fazla güç çekilebildiğinden sorun olmaz. Sonuçta kaç kişi kaç saat son ses müzik dinleyebilir ki!

Profesyonel sistemler de ise durum farklıdır. Bir cihaz son güçte saatlerce çalıştırılabilir. O nedenle onlar yeterli değerde güç kaynağı ile donatılırlar.

Öyledir ben de saklıyorum bir çift. STKların 2 dikkat edilmesi gereken noktası var.

1. Çıkışı kısadevre etmeyeceksin çünkü kısadevre koruması yok
2. Soğutmaya özen göstereceksin zira tüm transistörler ortak tabanda küçük alana sıkıştırılmış durumda.

Açıkçası bende yapıp kullansam ama bozulursa ne yaparım diye korkuyorum :)

Trafodan %50 daha fazla güç çekme olayına katılıyorum.Bu konuda çok deneme yaptım.

200W trafodan 600W güç almıştım.Nasıl olduğuna gelince 220 sargısı tel 0.60mm bu tel zaten 3 ampere dayanıyor bir de fan eklendiğinde 3 - 5 dk 4 ampere dayanıyor.

Yani trafo max 80 derece sınırını aşmadan çalıştığında, kendi gücünün 3 katını prizden çekiyor.

Demek istediğim daha kalın telleri trafoya sığdırabilirseniz 3 - 4 kat güç çekebilirsiniz.

Yalnız trafo olayında çoğu kimse bilmez şöyle bir durum var. Bu ölçülebilir bir durum değil.

Trafo çekirdeği doyuma ulaştığında yani aşırı yüklendiğinde (uç noktada) tüm sargıları sadece dc direnç göstermeye başlar normalde sargıların bakır direnci ve AC ye karşı gösterdiği iki direnç bileşeninden yüksek olanı bir anda sıfırlanır. Bu andan sonra o trafoyu kurtaramazsınız aniden yanar.

Merhabalar iyi pazarlar

stk nın arkasındaki aliminyum plakayı şaselemem gerekiyormu veya eksi hata bağlanmalı gibi bişey gördüm ama ne kadar doğru bilmiyorum amfideki paraziti alabilir mi acaba

kabin tasarlamak için WinISD diye program varmı bilginiz varmı bu program hakkında

L-pad ile empedans hakkında biraz daha bilgi verirmisiniz

Taban zaten pinlerden biriyle bağlı.

KAbin tasarlama programı yerine uygulanmış projelere bakın özellikle si,zinki gibi olanlara

Eğer kulaklarım beni yanıltmıyorsa duyduğum ses parazit değil distorsiyon. Onu da topraklama ile çözemezsiniz. Eleman değerlerine bakıp uygulanmış şemalarla kıyaslayın hatta başka elemanlar deneyin aynı değerde. Özellikle hoparlör hattı üzerindekiler.

yukarda distorsiyondan bahsetmiştiniz belirli bi ses seviyesinden sonra başlamıyor bu her ses seviyesinde var

seste bozulma değil de başka bir ses var arkada

aynı devreden iki tane yaptım ve ikisinde de olabildiğince farklı elemanlar kullanmaya çalıştım hele ses çıkış yok birebir farklı

bir devrede yeni aldığm standart kondansatörler kullandım diğerinde bir tık daha kaliteli denebilecek ses kondansatörleri kullandım bunlar elimde vardı denemek için onları dahil ettim (ses kondansatörü mü emin değilim)

ama malesef ikisinde de aynı problem vardı

https://linksharing.samsungcloud.com/error/expired

çalışır halinin videosu inşallah anlaşılabilir sorun

şase bağlantısı zorunlu mu trafo ve devre, şebeke şasesine bağlı değil videoda trafonun yanında sarı kalbo görünüyor herhangi bir yerine bağlamam gerekiyor mu

Duyduğum ses geçiş distorsiyonuna benziyor. Haliyle sürekli düşük seviyede kalması normal zira ses sinyalinin sıfırdan her yükselme ve düşmesinde çok dar aralıkta meydana gelir. Eğer boşta ses açtığında açtıkça artan zırıltılar olsaydı derdik ki bu parazit.

Crossover distortion diye arattırıp dalga şekline bak anlayacaksın.

Şimdi STK orijinal olsa direnç değerleri sorunsuzsa olmaması gerekir. Direnç değerlerini standart şemaya göre bir kontrol edermisin.

valla ilk defa duydum Crossover distortion ı youtube de bu devrenin videosunda mavi kılıflı dirençler kullanmıştı onların farkı varmı benimkinden

hemen direnç değerlerini kontrol edicem

çok iyi anladım Crossover distortion

daha çok neredeki dirençlere yöneleyim (güç katında mı ses girişine mi çıkışlara mı)

Datasheet ile verilen şemalar bazen hata içerir yada en optimize hali değildir.

Öte yandan STK nın orijinal olmaması durumu da problem.

Sizin devre şemasını inceledim direkt datasheet kopyası.

Şimdi yapmanı isteyeceğim denemeler var.

1- R10 ve R25 i 47 K yap.

2- Ses seviyesi çok gelirse R4 ve R8 i 10K ve 1K ile dene.

3- bozulma durumuna göre ses girişlerini U 1 in 1 ve 7 nolarından direkt ver U 1 devre dışı kalsın. U1 i sokette değil sanırım soketli yaparsan değiştirmen/devre dışı bırakman kolay olur. Giriş sinyalinin seviyesi çok yüksek geldiğinden bozuyor olabilir.

Bunları tek tek yapıp dene sonra diğerine geç hepsini bir seferde yapma.

Geçmiş olsun. Ben de neden ses soluk yok diyordum.

Covidde sorun iyileşmek ile bitmiyor biliyorsunuz. Bol bol su içerek C vitamini almaya devam edin.

STK yapı olarak pull-push tur zaten. Öyle olmasa bile o yapıyı değiştirmek komple devreyi değiştirmek olurdu ki entegrelerde bunu yapabilmek imkansızdır.

Eleman değerleri ile oynayıp bira daha azaltabilirmiyiz bakmak lazım. Son halinde eleman değerleri ne oldu ne değişiklikler yaptınız.

AB sınıfı verimin %10 kadar yükseldiği bir sistem. 2 ayrı güç kaynağı ile beslenir devreler örneğin+/- 20 ve +/-40V gibi. Düşük güçlerde düşük voltaj üzerinden güç arttıkça yüksek voltaj üzerinden . Amacı da şu: A, B yada AB sınıfı farketmez transistörler lineer bölgede çalışır. Yani bir çeşit güç direnci gibi. Bu durumda kayıp güç transistörden akan akım * üzerine düşen gerilim. Haliyle düşük güçte transistör üzerinde kullanmadığı halde yüksek gerilim düşer bu da kaybı arttırır. Eğer düşük güçte düşük gerilimle beslerseniz kayıp azalır.

Mantık krosover i yoketmek değil verimi arttırmak üzerine kurulu.

Krossover basitçe+ ve - alternansları ileten iki transistörün 0 noktasında görevi diğer transistöre devretme ve devralma anında 0.6 voltluk iletim geriliminin doğru ayarlanamaması noktasında oluşur.

Aslında STKların dış elemanlarının 4 ve 13 nolu pinlerde bağlı olan elemanların bu polarmayı etkileyeceği düşünülebilir. İçeriden üretim esnasında dirençler orijinal stklarda lazerle trimlenerek optimize edilmiştir ama bu çakma ürünlerde optimizasyon ve/veya aynı ürünü üreten farklı firmalar/kalite seviyeleri söz konusu ise kalıcı olarak sorunun o elemanda olması da olası. Orijinal stklar bu kalite değerlerine ulaşabildiği için çok pahalıydı.