Google olmayan telefon istemek hakkımız!

Tüm kullanıcıları selamlıyorum,

2007 yılından beri mobil telefon kullanıcısıyım. İlk başlarda Nokia cihazlarla oldukça memnun bir kullanım deneyimim oldu. Ancak Nokia’nın sektörden çekilmesiyle Android cihazlara geçiş yaptım. İlk tercihlerimden biri Samsung oldu. İçinde bulunan birçok uygulamayı kaldırabildiğim kadar kaldırdım, devre dışı bırakılabilenleri de devre dışı bıraktım. Eminim birçok bilinçli kullanıcı benzer işlemleri yapmıştır.

Zamanla Xiaomi’nin yükselişiyle birlikte marka tercihim Xiaomi oldu. Daha az ön yüklü uygulama, uygun fiyat ve yüksek donanım özellikleri beni cezbetti. Ancak bu cihazların arka planında sürekli çalışan Google uygulamaları her zaman rahatsız edici oldu. Biliyorsunuz, eski Android sürümlerinde hangi uygulamanın arka planda çalıştığını görebiliyorduk. Fakat zamanla bu şeffaflık ortadan kalktı. Güncel sürümlerde Google hizmetleri gizlice arka planda çalışmaya, veri ve pil tüketmeye devam ediyor.

Bu durum bilinçli kullanıcılar için zaten yeterince rahatsız edici. Ancak Google, burada da durmadı. Artık birçok telefonda temel işlevler olan telefon ve mesajlar uygulamaları bile Google tarafından sağlanıyor ve bu uygulamalar silinemiyor, değiştirilemiyor.

Bu gidişat beni ciddi bir araştırma sürecine itti. Eşimin eski telefonu olan Poco X3 NFC’ye uygun bir özel ROM buldum ve yükledim. Google uygulamaları olmadan, tamamen özgür bir kurulum yaptım. Sonuçlar inanılmazdı. Telefon eski olmasına rağmen 2 günden fazla pil ömrü sunuyor, PUBG Mobile gibi oyunlarda 150 FPS ve üzerini görebiliyorum. Akıcılığı ve tepkiselliği öylesine iyi ki, gözlerime inanamadım.

Günümüzde 12 GB RAM'li, amiral gemisi işlemcili cihazlar bile kasarken, böyle bir deneyim yaşamak artık düşündürücü. Artık bu durumun “normal” olmadığını kabul etmemiz gerekiyor. Google adeta cihazlarımızın pili, interneti ve en önemlisi kişisel verileri üzerinden besleniyor.

Peki Google neleri topluyor? Başta "Benim verimden ne olacak ki?" diye düşünüyordum. Ama sonradan bir yapay zekâya şu soruyu sordum:

"Google Android telefonlarda hangi verileri topluyor?"

Ve şu detaylı cevabı aldım:

Google, Android telefonlarda kullanıcı deneyimini iyileştirmek, hizmetlerini kişiselleştirmek, reklamları daha alakalı hale getirmek, güvenlik ve performans sağlamak amacıyla çeşitli bilgiler toplar. Toplanan veriler, kullanıcının ayarlarına, kullandığı hizmetlere ve verdiği izinlere bağlı olarak farklılık gösterebilir.

İşte Google'ın Android telefonlarda genellikle topladığı bazı bilgi türleri:

Cihaz ve Kullanım Bilgileri

Cihaz Bilgileri: Cihazın modeli, işletim sistemi sürümü, benzersiz tanımlayıcılar (Android reklam kimliği, uygulama grubu kimliği), pil seviyesi, sinyal gücü, ağ bilgileri (IP adresi, mobil ağ bilgileri) gibi veriler.
Uygulama Kullanımı: Hangi uygulamaların ne kadar süre kullanıldığı, uygulama başlatma, dokunma ve video görüntüleme gibi etkileşimler, uygulama içi satın almalar.
Teşhis Bilgileri: Uygulama kilitlenme günlükleri, uygulama başlatma süresi, kilitlenme oranı, enerji kullanımı gibi performans ve kararlılık bilgileri. Bu veriler, Android işletim sisteminin daha güvenilir hale gelmesini sağlamak için kullanılır.
Web ve Uygulama Etkinliği: Google hizmetlerinde yaptığınız aramalar, izlediğiniz videolar, görüntülediğiniz veya tıkladığınız reklamlar, ziyaret ettiğiniz web siteleri. Bu veriler, size daha alakalı içerik ve reklamlar sunmak için kullanılır.

Konum Bilgileri

Yaklaşık ve Tam Konum: Cihazınızın fiziksel konumu (GPS, Wi-Fi, baz istasyonu verileri kullanılarak). Bu bilgiler, size yerel sonuçlar, hava durumu veya konum tabanlı hizmetler sunmak için kullanılır. Konum izni, kullanıcının kontrolündedir ve uygulamalara sadece bir kez, her zaman veya hiç verilmeyecek şekilde ayarlanabilir.

Kişisel Bilgiler ve İletişim

Hesap Bilgileri: Adınız, e-posta adresiniz, telefon numaranız, hesap kimlikleriniz gibi tanımlayıcı bilgiler.
Mesajlar: Google Mesajlar gibi Google hizmetleri üzerinden gönderilen e-postalar, SMS/MMS ve uygulama içi mesajlar (konu, gönderen, alıcılar, içerik dahil). Özellikle Google Mobil Reklamlar SDK'sı gibi hizmetler aracılığıyla reklamcılık, analiz ve sahtekarlığı önleme amacıyla bazı veriler toplanabilir.
Kişiler: Cihazınızdaki kişiler listesi. Bu veriler, size önerilerde bulunmak veya iletişim deneyiminizi geliştirmek için kullanılabilir.
Fotoğraflar ve Videolar: Google Fotoğraflar gibi hizmetler kullanıldığında fotoğraflar ve videolar. Bu veriler, albüm oluşturma, düzenleme veya yapay zeka destekli özellikler için kullanılabilir.

Hassas Veriler

Finansal Bilgiler: Ödeme bilgileri, satın alma geçmişi, kredi puanı (eğer ilgili bir hizmet kullanılıyorsa).
Sağlık ve Fitness Bilgileri: Google Fit gibi uygulamalar kullanıldığında sağlık verileri, egzersiz veya diğer fiziksel aktivite bilgileri.
Irk ve Etnik Köken, Siyasi veya Dini İnançlar, Cinsel Yönelim: Google Play'in Veri Güvenliği bölümünde bu tür veri türleri de listelenmekle birlikte, bu tür bilgilerin toplanması genellikle belirli bir hizmetin açık rızasıyla ve belirli amaçlar doğrultusunda gerçekleşir.

Veri Toplama Amacı ve Kontrolü

Google, topladığı bu verileri genellikle aşağıdaki amaçlarla kullanır:

Hizmetleri Sunmak ve Geliştirmek: Aramaları iyileştirmek, daha alakalı reklamlar sunmak, gidilen yerleri kişiselleştirmek, ilgili videolar önermek.
Güvenlik ve Dolandırıcılığı Önleme: Hesap güvenliğini sağlamak, kötüye kullanımı önlemek.
Analiz ve Raporlama: Kullanıcı davranışlarını anlamak, uygulama ve hizmet performansını analiz etmek.

Kullanıcılar, Google Hesapları üzerinden (myactivity.google.com) hangi verilerin toplandığını görüntüleyebilir, geçmiş etkinlikleri silebilir ve bazı veri toplama ayarlarını değiştirebilir. Ayrıca Android'in kendi Gizlilik Ayarları ve İzin Yöneticisi üzerinden uygulamaların mikrofon, kamera, konum gibi hassas verilere erişimini kontrol edebilirler.

Google, gizlilik politikalarında bu veri toplama pratiklerini açıklar ve kullanıcıların verileri üzerindeki kontrolünü vurgular. Ancak, bazı veri toplama durumları (özellikle sistem düzeyindeki telemetri verileri) kullanıcı kontrolünün dışında kalabilir ve bu durum zaman zaman hukuki davalara da konu olmaktadır.

özetle Google; cihaz bilgileri, uygulama kullanımı, konum geçmişi, mesaj içerikleri, kişiler, finansal veriler, sağlık bilgileri hatta siyasi görüş, cinsel yönelim gibi hassas verileri dahi bazı durumlarda toplayabiliyor. Bunların çoğu sistem düzeyinde ve kullanıcı kontrolü dışında toplanıyor.

Artık bu gidişata "dur" dememiz gerekiyor.

Ben cihaz üreticime şu içerikte bir e-posta gönderdim. Siz de kendi marka temsilcinize benzer şekilde ulaşarak bu rahatsızlığı bildirebilirsiniz. Bir kişi hiçbir şeyi değiştiremeyebilir, ama binlerce bilinçli ses duyulmaz olmaz.

Sayın Xiaomi Yetkilileri,

Uzun süredir Xiaomi markasını severek kullanıyorum ve Poco X6 Pro model cihazımı özellikle donanımı ve tasarımı nedeniyle tercih ettim. Ancak, kullanıcı deneyimi açısından beni rahatsız eden önemli bir durum var:

Cihaz kurulum aşamasında, Google hizmetlerini kabul etmeden kuruluma devam edemiyorum. Ben Google ekosistemini kullanmak istemiyorum; tercihim Xiaomi’nin kendi uygulama ve hizmetlerinden yana.

Cihazda zaten GetApps gibi bir mağaza mevcut. Bu nedenle ilk kurulumda bana “Google ile mi yoksa Xiaomi ile mi devam etmek istersiniz?” gibi bir seçenek sunulmasını çok değerli buluyorum. Böylece Google hizmetlerini tercih etmeyen kullanıcılar, kendi tercihlerine göre bir kurulum yapabilir.

Ayrıca, şu an cihazda Google Phone ve Google Mesajlar uygulamalarını kullanmaya mecbur kalıyorum. Ne yazık ki bu uygulamalar oldukça sınırlı ve kullanışsız; özellikle çağrı geçmişi, arama ayarları ve mesaj düzenleme gibi temel işlevlerde yetersizler.

Telefonda en çok kullanılan işlevlerin (arama, mesaj gibi) bu kadar zayıf bir deneyim sunması, cihazı verimli kullanmamı zorlaştırıyor.

Bu konuda sadece ben değil, teknik olarak konuyu değerlendirdiğimde yapay zeka destekli danışma platformlarında da (örneğin ChatGPT) bu durumun kullanıcı özgürlüğünü kısıtladığı yönünde ortak bir görüş var.

Taleplerim şunlardır: