HAIKU Türkçe Destekli Alternatif İşletim Sistemi

Haiku, BSD, Linux, Solaris dağıtımları dışında açık kaynak kodlu ve minimal bir işletim sistemi arayanlar için ufak boyutuyla kayda değer bir alternatif oluşturuyor. Be İşletim Sisteminden (BeOS) esinlenen Haiku'nun 32 bit ve 64 bit sürümleri bulunuyor. Dosya sistemi olarak BFS kullanan Haiku, diğer işletim sistemlerine ait bölümleri de görüntüleyebiliyor.

32 bit sürümün çalışması için minimum Intel Pentium II; AMD Athlon işlemci serisi, 256 MB RAM bellek, 800x600 çözünürlüğe sahip bir monitör ve 3 GB disk alanı, 64 bit sürümün çalışması için ise minimum Intel Core i3; AMD Phenom II işlemci serisi, 2 GB RAM bellek, 1366x768 çözünürlüğe sahip bir monitör ve 16 GB disk alanı gerekiyor.

Türkçe Dil Desteği Bulunuyor

Türkçe dahil çoklu dil desteğine sahip Haiku, kullanımı basit ve hafif bir işletim sistemi oluşturmak için ortaya çıkmış bir proje. Güncel sürümü Haiku indirme sayfasından indirip kurabilir, kurulumda yardım almak isterseniz kurulum kılavuzuna danışabilirsiniz.

Daha detaylı bilgi almak için www.haiku-os.org adresindeki proje sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

İki üç yıldır radarımda ancak denemek nasip olmadı. Vakit bulunca sanal makinede bakıp kurcalamak lazım

Bu arada sizi görmüşken geçen gün özel mesaj sormuştunuz, iletişim için lazımsa buradaki kullanıcı adımla Telegram'dan yazabilirsiniz

Bu gönderiyi görünce deneyeyim dedim, kılavuzlara ve bug'lara bakmadan daldım.  

32-bit sürümü denedim, VirtualBox sanal makinede bellek için 256 MB verince açılışta donuyor, 512 MB verince sıkıntı olmuyor. Ben 4 çekirdek işlemci ve 4 GB bellekle denedim.

Kimsenin gerçek bilgisayara kuracağını sanmıyorum ama kuracak olursanız diski önceden biçimlendirmeniz sonra bunu kurmanız lazım. Dil için Türkçeyi seçince yazılım güncelleyici, paketleri indirme esnasında takılıyor (birkaç kez denedim); bu yüzden dili İngilizce, Formatting -> English (Europe) seçerek kullandım. 16:9 oranlı bir ekran çözünürlüğü de ayarlayamadım.  

Web Positive adında bir İnternet tarayıcısı var ama çok yetersiz, birçok siteyi açmıyor, bazen açarmış gibi yapıp bekletiyor fakat çalışmaz hâle geliyor. Gözlerim önce Firefox ve türevlerini, sonra da Chromium ve türevlerini aradı, ama bulamadım.

Ses sürücülerini de kuramadım veya ses alamadım diyeyim, bir iki kez ses geldi, onda da işittiğim çok gürültülü bir cızırtıydı.  

Arayüzü temiz, fakat her şey bir menü altında toplanmış, arayıp bulmak lazım. Dosya yöneticisi de çok sade, ama belli bir adrese gitmek ve kopyala yapıştır yapmak için baya zorlandım. Ofis kurup kullanayım dedim ancak denemeden vazgeçtim çünkü alışageldiğim birçok klavye kısayolu çalışmıyor (Ctrl+A, Ctrl+C vb.). Sanırım her işi fareyle yapacağımız şekilde tasarlanmış, fakat bazen fare tıklamasını da algılamıyor, uzun süreli basmayı gerektirebiliyor.  

Bir de gelelim artılarına, kurulumu çok hızlı gerçekleşiyor. Aynı şekilde bilgisayarın başlatılması da çok hızlı. İşlemcileri çok çekirdekli kullanabiliyor. Belki buradan yürüyüp geliştirirler. Ben iki üç sene daha deneyip kurcalayacağımı sanmıyorum.  

İçinde kurulu gelen WebPositive Version 1.2-alpha, WebKit 610.1.9

Kendi yazılım merkezi Haiku Depot'da "web browser" arattığımda çıkan sonuçlardan bazıları:

Bezilla github.com/mmadia/bezilla/

Dooble textbrowser.github.io/dooble/

Links links.twibright.com

Lynks lynx.invisible-island.net

Netsurf www.netsurf-browser.org

Otter Browser www.otter-browser.org

Qute Browser www.qutebrowser.org

Haiku OS'un 4. beta sürümü çıktı ve büyük güncellemeler geldi. Gnome'un bazı uygulamaları port edildi; mesela Gnome'un Epiphany Browser'ı geldi , mevcut browserlar Youtube videolarını açmıyordu. Ayrıca Wine'ın geldiğini de okudum, yani Windows uygulamalarını da açmak mümkün olacak. Final sürümünde oldukça güzel bir işletim sistemi olacağına inanıyorum. Eski BeOS hayranlarının yıllardan beri radarında Haiku OS