Şimdi Ara

>>>> OYUN <<<<

Bu Konudaki Kullanıcılar:
1 Misafir - 1 Masaüstü
5 sn
35
Cevap
0
Favori
3.463
Tıklama
Daha Fazla
İstatistik
  • Konu İstatistikleri Yükleniyor
0 oy
Öne Çıkar
Sayfa: 12
Sayfaya Git
Git
sonraki
Giriş
Mesaj
  • >>>> OYUN <<<<



    Oyunun Nedir ? Tanımı

    Oyunun ne olduğu konusunda eski zamanlardan beri çok değişik görüşler ileri
    sürülmüştür. Bu görüşlerin tamamındaki ortak nokta ise oyunun çocuk için çok önemli bir uğraş olduğudur.
    Oyun için yapılan birçok tanım vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
    *Oyun, çocuğa hiç kimsenin öğretemeyeceği konuları, kendi deneyimleriyle
    öğrenmesi yoludur.
    *Oyun, sonucu düşünülmeden eğlenmek amacıyla yapılan hareketlerdir. Oyun
    ‘iş’ in karşıtı olarak düşünülmektedir. Çünkü ‘iş’te belli bir sonuç söz
    konusudur.”
    *Oyun, içsel olarak güdülenen belirli bir amacı olmayan, yetişkinler tarafından
    değil, çocuğun koyduğu kurallara bağlı olarak kendiliğinden gelişen ve zevk
    unsuru taşıyan davranışlarda oluşan bir etkinliktir.
    *Oyun, çocukların kendi seçtikleri ya da gruptaki diğer çocukların seçtikleri ve
    kendilerine göre sağlam kuralları olan eylemlerdir.
    *Piaget’e göre oyun, bir uyumdur.
    *Gross’a göre (1896), oyun bir pratiktir. İleride karşılaşılabilecek davranış
    biçimleri oyunla elde edilir.
    *Caillois ‘ e göre (1958) oyun, serbestçe kabul edilmiş, fakat bağlayıcı olan
    kurallara göre belli bir alan ve zaman süreci içinde sürdürülen gerilim ve
    eğlence duygularını içeren, gerçek hayattan farklı olduğu bilinci ile yapılan
    gönüllü bir hareket ya da faaliyettir.
    *Montaigne (1533–1592) oyunu çocukların en gerçek uğraşıları olarak
    tanımlamıştır.
    *Montessori (1870–1952) de oyunu çocuğun işi olarak nitelendirmiştir.
    *Lazarus ise oyunu, kendiliğinden ortaya çıkan, hedefi olmayan, mutluluk
    getiren bir aktivite olarak tanımlamıştır.
    Genel tanımıyla oyun, belli bir amaca yönelik olan ya da olmayan, kurallı ya da
    kuralsız gerçekleştirilebilen; fakat her durumda çocuğun isteyerek ve hoşlanarak yer aldığı fiziksel, bilişsel, dil, duygusal ve sosyal gelişiminin temeli olan gerçek hayatın bir parçası ve çocuk için en etkin öğrenme sürecidir.
    Oyunun Tarihçesi


    Oyun, canlıların var olmasıyla başlamıştır. Hayvanların da oyun oynadıklarını
    düşünmek garip gelebilir. Ama etrafımızdaki hayvanları izlediğimizde onların oynadıkları oyunları görebiliriz. İki köpeğin birbirini kovalaması, birinin diğerini yakalayınca yere yatırması ve bütün bunları yaparken de değişik sesler çıkarmaları, yaptıkları eylemin oyun olduğunu ve bu işten zevk aldıklarını gösterir.

    İnsanoğlunun ataları, çevrelerinde gördüklerini taklit ederek, yaptıklarını hareketlerle birbirlerine anlatarak farkında olmadan oyunu yaratmışlardır. Avını avlayan insan, avını nasıl avladığını taklitlerle diğer insanlara anlatmıştır. Bu hareketler, zamanla bilinçli yapılan büyüsel, dinsel törenlere dönüşmüş ve oyun bu aşamada kültürel bir özellik kazanmıştır.

    Büyüklerin avlarını nasıl avladıklarını anlatırken onları izleyen çocuklar, büyüklerin yaptıklarını günlük yaşamlarında taklit etmişler ve büyüklerine özenerek benzer hareketleri yapmaya başlamışlardır. Bu tür oyunlar, çocuklar tarafından nesilden nesile geliştirilerek aktarılmış ve bugünkü oyunları oluşturmuştur. Sopalarla ve taşlarla yere konan bir hedefi vurmak, çeliğe vurup uzağa götürmek, saklambaç oyunlarında saklanan oyuncuyu arayan
    ebenin, sakladığı yerden ebeden önce kaleye gelmeye çalışan oyuncunun hal ve hareketleri ilkel insanların avcılık sırasında yaptığı hareketlerin benzeri gibidir.
    Çocuk oyunları içerisinde taşla ve aşıkla ( koyun ve keçi gibi hayvanların arka ayak diz bölgesinden çıkan kemiklerle) oynanan oyunları genelde en eski oyunlar olarak kabul edilmektedir.

    Arkeologlar, yaptıkları kazı ve araştırmalarda bu oyunları anlatan kabartmalar ve mağara resimleri bulmuşlardır. British Museum’da bulunan ve İ.Ö. 800 yıllarında topraktan yapılmış bir heykel, iki kızı aşık oynarken göstermektedir. Eski Mısır’da bulunan Orta Krallık dönemi duvar resimlerinde ise oyun tahtası üzerinde oynanan oyunlar, sıçrama oyunları, yine İ.Ö. 2600 yılında Mısır’da Ak-hor mezarında bulunan duvar resminde bir kız,el vuruşma oyunu oynarken gösterilmektedir. Yunan çömlek resimlerinde tavlaya benzer bir oyuna rastlanmıştır. Ayrıca aşık, sopayla çember sürme, topaç ve top oyunları oynandığına dair resimler bulunmuştur. Girit Uygarlığı’nın kalıntılarında da bebeklere, minyatür ev eşyalarına rastlanmıştır. Komşu uygarlıklardaki bu örnekleri çoğaltmak mümkündür. Anadolu’da yaşayan uygarlıklara ait birçok mezar taşında da çocuk yaşantısıyla ilgili bilgiler bulunmaktadır. Maraş’ta Genç Hitit Dönemi’ne ait aşık kemiği ve kırbaçla oynayan çocuk resimlerine rastlanmaktadır.

    Türklerdeki oyunlarla ilgili yazılı bilgileri Dede Korkut Hikâyeleri’nde bulmak
    mümkündür. Diğer önemli bir kaynak ise Evliya Çelebi’nin Seyahatname adlı eseridir.Daha sonraki yıllarda çocuk oyunları nesilden nesile aktarılarak ve zenginleşerek günümüze kadar gelmiştir. Doğal olarak çocukların ilk dönemlerinden sonraki oyunları zihinsel gelişimle paralel olarak biçim değiştirmekte, zekânın ürünü olmaktadır. Uygarlık gelişiminin bilim, sanat, mimari gibi pek çok alanda gelişme göstermesi çocuk oyunları ve
    oyuncaklarına da yansımıştır.





    Video Oyunları Tarihi


    Video oyunları tarihi gerçekte 1961 tarihinde başlamıştır.Çünkü bu tarihte ilk video oyunu yapılmıştır.Ancak 1889 tarihinden itibaren bugünkü zamana gelen firmalar doğmuş ve fikirler üretilmiştir.Bu yüzden biz bu araştırma yazısında 1889-2001 tarihleri arasındaki video oyunları tarihini,gelişimini ve önemli olaylarını inceleyeceğiz.

    Video oyunları tarihi 9 çağa ayrılır:


    ~Video Oyunları Öncesi Çağ (1889-1970)
    ~İlk Çağ (1971-1977)
    ~Altın Çağ (1978-1981)
    ~Gelişme Çağı (1982-1984)
    ~İlerleme Çağı (1985-1988)
    ~Yükselme ve Marketleşme Çağı (1989-1992)
    ~32 bit Üretim Çağı(1993-1997)
    ~Modern Çağ (1998-1999)
    ~Yeni Çağ (2000-2001)


    ~Oyunlar Öncesi Çağ



    Oyunlar Öncesi Çağ, 1889 yılından başlayıp,1970 yılına kadar süren çağdır.Bu çağda eski firmalar,video oyunu endüstrisine girmeye başladılar.Bu çağ video oyunları tarihinin başlangıç noktasıdır.Bu çağdaki oluşan olaylarla birlikte,video oyunları endüstrisi gelişmeye başlamıştır.Şimdi bu çağın önemli olaylarını yıl-yıl inceleyelim:

    1889
    Bu tarihte Nintendo’nun ilk adımları atılmaya başladı.Fusajiro Yamauchi adlı Japon bir manifaturacı,Marafuku adlı bir şirket kurdu ve Hanafuda adlı Japon kart oyunlarını üretti.Daha sonra Marafuku şirketi,1907’de Vahşi Batı (Western) kart oyunlarını satışa sundu.1951 yılında ise firmanın adı değiştirildi ve Nintendo Kart Oyunları Şirketi konuldu.“Nintendo” nun anlamı Japonca “şansı cennette bırak” idi.
    (Not:Nintendo firması esasen 1889 da değil,1951’de kurulmuştur.)

    1891
    Gerard Philips adlı bir kişi,Hollanda’da lamba ve diğer elektrikli malzemeler üreten bir şirket kurdu.

    1918
    Konosuke Matsushita,Matsushita'ya Housewares'in işleri imal ettiği elektrik şirketini kurar. Sonra 70 yıl esnasında, şirket bir aile şirketi kuracak, Panasonic'i kapsayacaktır.

    1932
    Bir Rus göçmeni olan Maurice Greenberg,kösele ayakkabı üretme fabrikası kurdu.Fabrikanın adı Connecticut Kösele Şirketi idi.50’li yıllarda ise Maurice’in oğlu Leonard,kösele kesme makinesini buldu.Şirketin adını değiştirerek COLECO koydu (Çünkü şirketin adı İngilizce’de Connecticut Leather Company idi.Bu yüzden de her kelimenin ilk iki harfi alındı ve COLECO adı konuldu.Böylece kısaltma yapıldı.).Kösele kesme makinesinin kullanılmaya başlanmasıyla şirket,kösele sanatıyla ilgili malzemeler satmaya başladı.Ancak gelişme bitmedi:Leonard,plastik şekillendirme makinesini buldu.

    1945
    Harold Matson ve Elliot Handler adlı iki kişi,atölye olarak kullandıkları garajlarında,resim çerçevelemeye başladılar.Daha sonra şirket olarak çalışmaya başladılar ve şirketin adını da “Matter” koydular ve sipariş üzerine iş yürütmeye başladılar.Daha sonra Elliot,resim çerçeveleme artıklarını kullanarak,yan iş yapmaya başladı.Yaptığı yan iş ise bebek evi mobilyacılığı idi.

    1947
    Akio Morita ve Masori Ibuka adlı iki Japon;Tokyo Telekomünikasyon Mühendislik Şirketi’ni kurdu.Ancak şirketin esas adı Tokyo Telekominication Engineering Company idi.Daha sonra Morita,bir Amerikan malı kaset kaydediciyi gördü ve bunu üretmeye başladı.1952‘de ise 25.000 dolar ödeyerek Bill Labs adlı kişiden transistörün patentini aldı.Bunu ise dünyanın ilk cep büyüklüğündeki bataryalı (yani pille çalışabilen) radyoyu üretmek için kullandı.Şirket gittikçe yükseliyordu.Bu yüzden Amerika ve Avrupa pazarlarına da el atmak istiyordu.Ancak adları,Amerikalılar ve Avrupalılarca zor telaffuz ediliyordu.Yani şirketin adı çok uzun ve karmaşıktı;kısaltılması veya değiştirilmesi gerekiyordu.Bunun üzerine şirkete,Latince ses anlamına gelen “sonus” kelimesinden esinlenilerek “SONY” adı konuldu.

    1951
    Loral adlı bir şirkette çalışan Ralph Baer,mühendisliğini kullanarak karmaşık bir askeri hava elektroniği devresini düzenleyerek , "Dünyanın en iyi televizyonunu yaptığını."söyler.Diğer şirketlerin televizyonlarından kendininkinin ayrılması için etkileşimli oyun ekleme fikri Bear’ın aklına gelir, ama idare fikri görmezlikten gelir.

    1954
    David Rosen,pin-ball makinelerinin Japonya’da yaptığı etkiyi görünce,yalnız kendinin ürettiği jetonlarla çalışan bir makine yapar.Daha sonra bu makineyi ihraç eder.Böylece en büyük oyun şirketlerinden biri daha doğar.Rosen,bunun üzerine adını “SErvices GAmes”den alan SEGA koyar.

    1958
    Willy Higginbotham isimli bir bilimadamı kendi bulduğu ve geliştirdiği bir aletle ilk tenis oyununu bulur.Bu eğlenmek için yapılmamıştır.Yalnızca bilimadamı çalışırken,yanlışlıkla bu makineyi bulmuş ve tenis oyununu bu makineye uyarlamıştır.

    1961
    Bir MIT öğrencisi olan Steve Russel ilk video oyunu olan Space War’u geliştirerek tarihe geçti.Oyun dört elbise dolabı büyüklüğündeki bir DEC PDP-1 bilgisayarında çalışıyordu.

    1966
    Bear kendi geliştirdiği televizyonun interaktif oyununu (Hokey oyunu) geliştirir.Ayrıca Richard Greenblatt adlı bir programcının satranç programı piyasaya sürülür.SEGA da bu tarihte kendinin ilk arcade oyunu olan bir denizaltı simülasyonunu piyasaya sürer.

    1967
    Texas Instruments ilk elde taşınan hesap makinesini yaparak satmaya başlar.Ayrıca ana bilgisayarlarda Star Trek’i konu alan oyunlar görülmeye başlar.

    1968
    İlk RAM icat edilir.

    1969
    Amerikan Savunma Departmanı atom bombalarını kullandıktan sonra “Ya bizim başımıza böyle bir şey gelir de iletişimsiz kalırsak!Önlemimizi alalım!” ,diyerek Advenced Research Projects Agency Network’u;yani ARPANET’i kurarlar.Sonradan ARPANET,İnternet olacaktır.Jhon Conway adlı biri,birkaç üniversitenin ana makinelerinde oynanan “Life” isimli oyunu geliştirir.


    ~İlk Çağ



    İlk Çağ,Video Oyunları Tarihindeki ilk devrimlerin yaşandığı çağdır.Bu çağ ile birlikte video oyunları büyük bir gelişme göstermiştir.Oyunlar Öncesi Çağ’da ekilen tohumların filizlerini verdiği çağ olarak da algılayabileceğimiz bu çağı,şimdi inceleyelim:

    1971
    Oyun üreticisi Nutting,ilk arcade makinesini üretir ve 1500 tane de kopyayı satışa sunar.Model çok fütüristiktir.Yani o zamanın tüm yapısına ve görüntülerine aykırı,ilerici bir modeldir.Nolen Bushell’in oyunu olan Computer Space adlı oyunu oynayanlar “çok zor” bulur.Bunun üzerine tekrar böyle bir oyun yapmasından korkan Bally/Midway firması,Bushell’in yaptığı Pong oyununu makinelerine koymayı red ederler.Buna çok sinirlenen Bushell,ileride büyük bir firma olacak Atari’yi kurmaya karar verir.
    Bu sırada Intel,ilk 4 bitlik mini işlemcisi 4004’ü icad eder.Magnavox,Bear’ın Brown Box teknolojisini lisanslar ve evde oynanmak için tasarlanmış ilk konsol olan Odyssey’i üretmeye başlar.Odyssey analog bir sistemdir.Ancak ondan sonra gelecek olan her konsol dijital bir işlemci ile çalışacaktır.

    1972
    Pong,yaratıcısının evinin birkaç sokak ötesindeki barın arka odasında ilk testini yaşar.Sonuç olağan üstüdür.
    Paul Allen ve Bill Gates bir 8008 Intel çipini 360 $’a alarak bir yol kontrol bilgisayarı yaparlar.Böylece ilk şirketleri olan Traf-O-Data’yı kurarlar.
    Bally/Midway şirketi sonunda Winner Pong adlı oyunu piyasaya sürer ve çılgınlık başlar.Odyssey konsolu geniş çapta üretime geçer.Magnavox 200.000 civarında bir satış rakamı yakalayacaktır.Atari de bu senede kurulur.Japonca manası “tamam”dır.Atari ilk konsolunun prototipini bir bara kurar.Kısa sürede makinenin para atma deliği ilgiden dolayı bozulur.Pong’un kısa zamanda türevleri doğar.Bu yüzden Atari,sadece 10.000 birim satış yapabilir

    1974
    Gray Gygex ve Dave Arneson isimli iki girişimci Dungeons and Dragons (Zindanlar ve Ejderhalar) isimli bir oyunu yayımlar.Sears,üzerinde Pong logosu bulunan 100.000 Atari üretmesi için Atari’ye teklifte bulunur.Nakamura’nın Tokyo’da bulunan firması Nakamura İmalat (şimdiki adı Namco),Atari Japonya’yı 500.000$’a alır.
    Ayrıca bu tarihte ilk ROM kullanan oyun “Tank” üretilir.

    1975
    Exidy firması Death Race adlı bir oyunu piyasaya sürerler.Ancak oyun halk tarafından dışlanır.Çünkü oyunda masum yayalar ezilmektedir!Bill Gates ve Paul Allen,Microsoft’u kurar.Altair bilgisayarı için ilk BASIC (bir tür bilgisayar kodu) uygulamalarını üretirler.Bir mini işlemci ile ilk tasarlanan ilk oyun olan Gun Fight,Midway tarafından piyasaya sürülür.Zilog firması Z-80 çipini üretir ve çip,endüstride arcade makinelerinin standart parçası hâlini alır.Parçanın işlemci hızı 2.5 Mhz.’dir.

    1976
    Nolan Bushnell,Atari’nin geri kalan kısmını Warner Bros.’a 28 milyon $’a satar.Coleco firması Telestar adlı bir TV Ping-Pong oyunu üretir.Apple kurulur ve Apple-1 üretilir.

    1977
    Apple-2 üretilir.Bu ilk kez renkli grafikleri olan bir bilgisayardır.Hızı muhteşemdir:1 Mhz.’lik işlemcisi,4 Kb’lık RAM’i ve BASIC uygulaması vardır.Atari ilk bildiğimiz Video Bilgisayar Sistemi (VCS) olan 2600 modelini üretir ve model 25 milyon satar.Oyunları ise toplam 120 milyonluk satış rakamına erişir.Mattel ise ilk ele alınıp kullanılan konsol olan “Game Watch”’ı üretir,ancak satışa sunmaz.


    ~Altın Çağ


    Bu çağın adı,bu dönemde oyun firmalarının birçok oyun ve konsol satmasıdır.Artık hem satıcı firmalar,hem de oyuncular hallerinden memnundur.



    1978
    Atari Astroids oyununu üretir.Oyun o kadar çok tutar ki Atari,ilk vektör grafikli oyunu olan Lunar Lander’ı bırakıp,sırf Astroids’i üretir(Oyun 70.000 adet satmıştır.).Bu arada Atari’nin dört başarılı tasarımcısı ayrılarak Activision’u kurar.Midway ünlü Space Invaders oyununu lisanslayıp Japonya’da piyasaya sürer.Oyun o kadar çok satar ki,Japonya’da bozuk para kıtlığı baş gösterir.

    1979
    Atari’nin ilk vektör grafikli 3D oyunu Battlezone’dur.Ancak 3D’si sadece birkaç açıdan oluşuyordu,o başka konu.Namco ilk renkli oyunu olan Galaxian’ı üretir.Warren Robinett isimli bir programcı Adventure isimli oyununda ilk sürpriz yumurtayı (easter egg) bırakır.Oyundaki bu gizli bölüm bulunduğu takdirde Robinett’in imzasını görebilmekteydik.

    1980
    Packman Japonya’da piyasaya sürülür.Aslında ilk adı Puckman’dir ancak biri kalkıp da P’yi F’ye çevirirse halimiz ne olur diye düşünüp Packman yapmışlar(Eğer kelimedeki bu değişiklik yapılırsa,İngilizce büyük bir küfür ortaya çıkmaktadır.).Atari efsanevi oyunlarından Missile Command’ı piyasaya sürer.Nintendo ise elde oynanan konsol Game Watch’ı Matter’dan alıp satışa sunar.Konsolun kendi LCD ekranı vardır.Atari Space Invaders’ı VCS’ye çıkarır ve oyun 1 milyon adet satar.Zamanın en çok satanları arasında olan Defenders oyunu Williams firmasınca yapılır.

    1981
    IBM’in ilk makinesi yapılır.Masa üstü bilgisayar ve mouse standart hâle gelir.Trip Hawkins Apple’dan ayrılıp Electronic Arts (E.A)’ı kurar.Aynı sene Sierra On-Line ve Microprose kurulur.Adamın birisi Berzerk adlı oyunu oynarken kalp krizi geçirip ölür ve literatürlere ilk video oyunlarından ölmüş kişi olarak geçer.Commandore firması VIC-20 modelini piyasaya sürer.Fiyatı 300 $’dır.

    ~Gelişme Çağı


    Bu çağda gerçekten birçok gelişme kaydedilmiştir.Özellikle Coleco’nun Coleco Vision’ı çıkarması büyük bir gelişmedir.Ancak oluşan gelişmelerden sonra ilerleme başlamıştır.

    1982
    Coleco,Coleco Vision isimli arcade kalitesinde bir ev video oyunu sistemini Nintendo oyunlarıyla piyasaya sürer.İlk oyun Donkey Kong’tur.Infocom’un Zork oyunu en çok satan oyun seçilir.Atari,Spielberg’e 21 milyon $ ödeyerek E.T’nin haklarını alır ve berbat bir oyun yaparak büyük zarara uğrar.SEGA,oyun tarihinde ilk 10’a giren oyunu Zaxxon’u yapar.Oyunda 3D bir dünyada bir jeti yöneterek düşmanlarımızı vuruyorduk

    1983
    Commandore 64 piyasaya çıkar.Time dergisi yılın adamını seçer ve kazanan bilgisayar çıkar.E.A, M.U.L.E’ü yapar.FanCom kurulur ve Dragon’s Lair,lazer diskle piyasaya çıkar.Oyun ilk 8 ayında 32 milyon $ kazanır.Bunun üzerine oyunun benzeri olan Space Ace yapılır.SEGA,kendi konsolu olan SG-1000’i çıkarır.Mystique tarafından yapılan Custer’s Revenge isimli ilk X-Rated(18 yaşından büyükler için) video oyunu Atari 2600’lere çıkar.Oyunda bir Amerikan yerlisi kadına tecavüz söz konusudur.Bu yüzden oyun büyük tepki toplar.

    1984
    Apple piyasaya bomba gibi bir makineyle düşer:Apple Machintosh.Warner, Atari firmasını satar.Commandore firması Amiga’yı üretir.Command&Conquer gibi efsanelerin yaratıcısı Westwood,Brett Sperry ve Loise Castle tarafından kurulur.


    ~İlerleme Çağı


    Bu çağda Gelişme Çağı’ndaki gelişmelerle ilerleyiş başlamıştır.Yeni konsolların ve önemli oyunların bu çağda ortaya çıkması bu çağın önemidir.

    1985
    Intel 386’ları piyasaya sürer.İşlemci,4004’ten kat kat daha fazla transistöre sahiptir.Tam 27.000
    Günümüzün büyük firmalarından ve Resident Evil’in yaratıcısı Capcom USA kurulur.Önceki sene video oyun piyasasında işleri hayli kötü giden Nintendo America’nın işleri yoluna girer.
    SEGA,efsanevi oyunu Space Harrier’ı üretir.Commandore Amiga 1000’i üretir.

    1986
    Nintendo NES’i,Super Mario Brothers’la birlikte çıkarır.Super Mario,en yakın rakibinden bile 10 kat daha fazla satar.
    Atari ise 7800 konsol modelini çıkartır.Capcom’un çıkarttığı efsanevi oyun Street Fighter,tüm arcade rekorlarını kırar.Modemden modeme oynanan ilk oyunu Sierra çıkarır.Adı da Helicopter Simulation’dur.Bu arada yine efsanevi bir oyun olan Outrun,piyasaya çıkar.

    1987
    Activision,bir oyunu,aynı anda iki platforma çıkaran ilk firma olur.Platformlarsa Nintendo ve SEGA’dır.Maxis,şehir simülasyonu Sim City’i yapar.Donkey Kong’un yapımcısı tarafından üretilen The Legend of Zelda,Amerika’da Nintendo tarafından piyasaya sürülür ve tüm zamanların en iyi oyunları arasında yerini alır.

    1988
    1985 yılında Moskova Bilim Akademisi’nde Alexey Pajitnov tarafından geliştirilmeye başlanan “Tetris” oyunu ortaya çıkar ve herkeste bağımlılık yapar.Square Soft,para basma makinesi olan ilk Final Fantasy’i çıkarır.Nintendo ise kendi oyun dergisi olan Nintendo Power’ı çıkarır ve üyeleri bir milyonu aşar.


    ~Yükselme ve Marketleşme Çağı


    Bu çağda artık yeni firmaların oluşmasıyla hem yükselme artmış,hem de rekabetin artmasıyla,marketleşme ve satış arayışı başlamıştır.

    1989
    Nintendo Game Boy’u çıkartır.Game Boy,120 milyon satış rakamına ulaşarak,tüm zamanların en çok satan el konsolu olur.
    Activision dünyanın ilk CD-ROM oyunu olan Manhole’yi üretir.Cyberpunk adlı oyun üzerinde çalışan Steve Jackson Games adlı firma polislerce basılır ve kapatılır..Sebep olarak ise çalışanların tehlikeli hackerlar olarak gösterilmesidir.

    1990
    Nintendo,Super Mario Bross. 3’ü çıkarır.SNK’ise NeoGeo adlı konsolunu piyasaya sürer.Ancak oyunları 200 dolarcık olduğu için kimseler alamaz.SEGA ise arcade makinelerindeki krallığına devam etmektedir.

    1991
    Capcom,Street Fighter 2’yi çıkarır ama o zamanın hit oyunu Wing Commander olduğundan,pek fazla satış yapamaz.id Software kurulur.Game Genie piyasaya çıkarak oyunculara hile yapma imkanı sunar.SEGA,Sonic adlı maskotunu halka tanıtır.Drogon’s Lair ‘in ikinci bölümü Time Warp çıkar.




    1992
    id Sofware,Wolfeinstein’ı yaparak ilk FPS’yi insanların önüne sunar.Nintendo ise Sony ile olan kontratını bozup,Philips’le çalışmaya başlar.Buna çok kızan ve içerleyen Sony de,32bitlik konsolunu çıkartmaya karar verir.Yani Playstation’a...
    En önemli dövüş(Beet’em’Up)oyunlarından biri olan Mortal Kombat piyasaya sürülür.


    ~32 bit Üretim Çağı


    Sony’nin 32 bitlik konsolu Playstation’ı çıkarmaya karar vermesi üzerine,yeni nesil konsollar doğmaya başladı.Bunların hepsi de 32 bit olduğundan bu çağa 32 bit Üretim Çağı denir.

    1993
    id Software,ilk muliplayer oyun olan Doom’u çıkartır.Doom’un çıkmasıyla birlikte,bilgisayar satışlarında rekor artışlar gözlenir.Birçok işyeri,işçilerinin işyeri bilgisayarlarında,topluca Doom oynamaları yüzünden çöker.Ayrıca içinde bulunan şiddet öğeleri yüzünden bu senede Doom ve benzeri oyunları kınamak için birçok protesto kampanyası başlatılır.
    Intel ise ilk Pentium modelini tanıtır ve piyasaya sürer.


    1994
    Broderbund,Myst’ı piyasaya çıkarır ve ilk sıralara yükselir.Fakat asıl bombayı X-Com patlatır.Herkes bilgisayarlarında uzaylı öldürmeye başlar.Bu arada Entertainment Software Rating Board,yani kısa adıyla ESRB kurulur.ESRB’nin amacı,oyunları şiddet ve diğer içeriklerine göre ayırmak ve sadece belli yaş gruplarına satmaktı.Örneğin Teen ESRB işaretli bir oyun,yalnızca 13 ve 13 yaş üstü kişilere satılabiliyordu.Ancak bu kural yalnızca A.B.D’de geçerli oldu.
    Bu gelişmelerden sonra SEGA Saturn’ü,Sony ise Playstation’ı piyasaya sürer.Bu güne kadar 75 milyon adet Playsation satılmıştır.

    1995
    Microsoft,Windows 95’i çıkartır ve DOS ölür.Nintendo ise Nintendo 64’ü,Japonya’da piyasaya sürer.İçinde de Mario 64 vardır ve satışlar tepeye vurur.Ve bu sene ilk Electronic Entertainment Expo (E3) gerçekleştirilir.
    [Electronic Entertainment Expo (E3):Her yıl düzenli olarak Amerika’nın Los Angeles şehrinde yapılan oyun fuarıdır.E3 fuarında,tanınmış(veya tanınmamış) tüm oyun firmaları,çıkacak oyunlarını tanıtır ve oyunculara oynatırlar.]

    1996
    id,en büyük oyunlarından biri olan Quake’i çıkarır ve Quake,internetin tek hakimi olur.3D ekran kartları her yerde görülmeye başlar.Voodoo ise 3Dfx’i tanıtır.Origin ise Ultima Online’ı çıkararak bazı kimseleri tamamen sanal yaşama sokar.Warcraft 2’yi çıkaran Blizzard,RTS’ler için bazı standartlar belirler:Örneğin Orc’lar yeşil olmalıdır.Eidos ise Lara Croft’un başrolünde olduğu Tomb Raider’ı piyasaya çıkarır.
    Capcom’sa Resindent Evil gibi bir korku klasiğini piyasaya sürer.Amerika’da oyun ESRB yüzünden parça pinçiktir.Ancak Japonya’da tam versiyondur.

    1997
    Blizzard Diablo çılgınlığını başlatarak,RPG türünü tekrar hayata döndürür.İlk defa bir strateji oyunu Bungie‘nin Myth’ı ile 3D olarak yapılır.Nintendo 64 için ilk FPS Golden Eye 007 çıkar.


    ~Modern Çağ


    Bu iki yıllık zaman diliminde gerçekleşen olaylarla,video oyunları tarihinde yeniden bir dönüm noktası yaşamışızdır.Bu çağ ile tüm video oyunları modernize edilmiş,yani modern yapıya uydurulmuştur.

    1998
    Red Storm,FPS türüne taktik savaş alt kategorisini Rainbow Six ile ekler.
    Valve’nin yaptığı Half-Life ise;FPS’lerin hikaye ile bezendiklerinde ne kadar muhteşem olabileceklerini gösterir.Blizzard yapımı Starcraft,yine Blizzard yapımı olan Warcraft 2’yi yerinden eder ve yeni standartlar belirler.Nintendo ise,Game Boy’u geliştirerek Game Boy Color’ı piyasaya sürer.Pokémon salgını başlar ve bu konuyla ilgili onlarca oyun yapılır.Konami ise diğer bir para basma makinesi olan Metal Gear Solid’i Playstation’a çıkarır.

    1999
    Epic Entertainment Unreal’ı çıkararak,id’ye güçlü bir rakip olur.Sonuçta yine kârlı çıkan oyuncular olur.Everquest ise en popüler online oyun olur.SEGA,Dreamcast’i çıkarır ve daha ilk gününde 98 milyon $ kazanır.Sony,Playstation 2’yi duyurur ve ikinci jenerasyon konsol savaşlarının ilk tohumunu eker.


    ~Yeni Çağ


    Bu çağda Konsol Savaşları başlamıştır.İçinde bulunduğumuz yıl ve ilerikibirkaç seneyi kapsadığını düşünmek mümkün.ÇünküDoom 3’ün gelmesiyle,her şey ama her şey değişebilir.

    2000
    Sony Playstation 2’yi çıkarır ve eski Playstation’dan daha küçük olan PS One’ı tekrar piyasaya sürer.Japonya’da PS2,beş ayda üç milyondan fazla satar ki aynı rakama PS1 ancak 19 ayda ulaşabilmiştir.Nvidia,ekran kartı piyasasını eline geçirir.
    3Dfx ise mahkemeye verilir.Daha sonra ise 70 milyon $’a alınır ve de kapatılır.
    Nintendo Game Boy Advence ve Game Cube’ü duyurur.Microsoft da geride kalmaz ve X-Box’ı duyurur.Bir sürü de sahte PS2 bulunur.Blizzard ise Diablo çılgınlığının ikinci halkasını da ekler ve Diablo 2 deli gibi satar.Intel de boş durmaz ve Pentium 4’ünü tanıtır.
    Everquest 300.000’den fazla oyuncu tarafından oynanan ilk devasa online oyun olur.
    İrlanda polisi IRA terör örgütünün sahte PS2 ve oyunları sattığını açıklar.Açıklanan rakam sadece kopya oyunlardan haftada 30.000 $ kazanıldığıdır!

    2001
    SEGA,Dreamcast üretimini durdurur ve oyun konsolu üretmeyi bırakır.Dünyanın en büyük oyun üreticisi olma yolunda olan politikayı izlemeye başlar.Bundan sonraki tüm oyunlarını PS2,Game Cube ve X-Box’a çıkaracağını duyurur.300 çalışanını erken emekli eder.Dreamcast’in fiyatı önce 100$’a,sonra da 76$’a düşer.Nvidia grafik mucizesi GeForce 3’ü piyasaya sürer
    Game Cube,eylülde Japonya’da piyasaya çıkar ve ilk üretilen 500.000 konsolun 400.000’i hemen satılır.Birkaç ay sonra Toys’Я’Us ve Amazon.com,üretilecek ilk X-Box’ların önceden sipariş yöntemiyle satışa sunar.Daha üretilmemiş konsollar 499$ fiyattan 30 dakikada tükenir!
    Playstation2’nin satış rakamı ise dünyada toplam 20 milyonu bulmuştur.
    Video oyunlarında vahşet,ırk ve cinsiyet ayrımı adlı bir çalışma yapılır.Buna göre en çok satan oyunlar,içinde en az vahşet,ırk ve cinsiyet ayrımı yapan oyunlar olduğu görülür.

    Aşağıda araştırmada görülmüş Video Oyunları Tarihi’ndeki “ilk”ler vardır:

    .
    ILKLER:



    1961: ilk video oyunu yapılır(Steve Russel/Space War)

    1967:İlk elde taşınan hesap makinesi yapılır(Texas Instruments)

    1968:İlk RAM icad edilir

    1969:Internet’in kökeni ARPANET kurulur(Amerikan Hava Savunma Departmanı

    1971:İlk Arcade makinesi (Nuttel)

    1971:İlk 4 bitlik mini işlemci (Intel)

    1971:İlk Arcade kalitesindeki ev konsolu (Magnavox/Odyysey)

    1974:İlk ROM kullanan oyun (Tank)

    1975:Altair bilgisayarları için ilk BASIC uygulamaları (Bill Gates ve Paul Allen)

    1975:Mini işlemci ile tasarlanan ilk oyun (Midway/Gun Fight)

    1977:İlk renkli bilgisayar (Apple/Apple-2)

    1977:İlk ele alınıp kullanılan konsol (Matter/Game Watch)

    1977:İlk Video Bilgisayar Sistemi(VCS) (Atari/Atari 2600)

    1979:Oyunlarda ilk gizli bölüm (Waren Robinett/Adventure)
    1981:IBM’in ilk makinesi yapılır (IBM)

    1981:İlk kez video oyunu oynarken kalp krizinden ölen insan

    1983:İlk X-Rated oyun yapılır (Mystique/Custer’s Revenge)

    1986:İlk modemden modeme oynanan oyun (Sierra On-Line/Helicopter Simulation)

    1987:İlk kez bir oyunu iki platforma çıkaran firma (Activision)

    1989:İlk CD-ROM oyunu (Activision/Manhole)

    1991:İlk hile yapmaya yarayan araç (Game Genie)

    1992:İlk FPS yapılır (id Software/Wolfeinstein)

    1993:İlk internet üzerinden oynanan oyun (id Software/Doom)

    1994:İlk 32 bitlik konsol (Sony/Sony Playstation)

    1995:İlk Electronic Entertainment Expo (E3) yapılır (Los Angeles’ta)

    1997:Nintendo 64 için ilk FPS (Golden Eye 007)










    Video oyunu türleri


    Video oyunu türleri belirlenirken, sınıflandırmada video oyunlarının oynanış tarzları esas alınır. Lakin bu sınıflandırma her zaman tutarlı veya sistematik bir yol izlememiştir. Bunun nedeni kriterlerin, ayrımı yapan kişi ya da kuruma göre farklılık göstermesidir. Tümüyle akademik çalışmaların yürütülmemesinden ötürü kimi zaman keyfi isimlendirmeler de söz konusudur. Buna rağmen dünya genelinde benimsenmiş tür kalıpları da mevcuttur.


    Aksiyon oyunu


    Aksiyon video oyunları, kabaca aksiyon filmlerinin dengi gibi düşünülebilir. Aksiyon oyunları tipik olarak ateşli silah ve fiziki şiddete yer verir. Bu terim, birinci şahıs nişancı oyun türüne eş değer olarak da kullanılır.

    Aksiyon oyunları 4'e ayrılır ; Aksiyon-Macera, Hayatta Kalma-Korku , Platform oyunu ve Dövüş oyunu

    Aksiyon-macera oyunu


    Aksiyon-macera video oyunları, çeşitli aksiyon öğeleriyle, macera türünü birleştiren bir oyun türüdür. Muhtemelen en geniş kapsamlı ve en çeşitli türdür. Daha dar açılı türlerin altında sınıflandırılabilen birçok oyunu kapsayabilir. Bu türe ilk defa 1979 yılında Atari-2600 için hazırlanan Advanture isimli oyunda rastlanır. Macera oyun türünün gerilemesiyle, aksiton-macera türü, çok daha fazla ilgi gördü.

    Hayatta kalma-korku oyunu


    Hayatta kalma-korku video oyunları, tipik olarak klostrofobik mekanlarda ve üçüncü-şahıs perspektifinden oynanan, çoğunlukla oyuncunun ölü olmayan (zombi) veya başka türlü doğaüstü düşmanlara karşı kurtulmak için mücadele verdiği oyun türüdür.

    Platform oyunu


    Bilgisayar Oyunları tarihinde önemli bir yer tutan platform oyunları genelde oyuna konu olan kahramanın çeşitli engeller üzerinden geçirilerek bölümün tamamlanması ve bir sonraki bölüme geçilmesi üzerine kurulmuş bir algoritmaya dayanır. Bu tip oyunlarda kahramanın karşısına çıkan düşmanlar çeşitli silahlar yardımıyla veya düşmanın üzerinde zıplanarak alt edilir.

    En yaygın örneği Super Mario Kardeşler ismiyle bilinen oyundur. Nintendo firmasının geliştirdiği bu oyunda kahramanlar Mario ve Luigi adında iki su tesisatçısı kardeştir. Genelde bu tip oyunların bölüm sonlarında oyuncuyu daha büyük ve yenilmesi zor bir düşman bekler, fakat bu düşman oyunun en son bölümünün bitişinde de ortaya çıkabilir. Platform oyunları oyuncuya genelde üç hak (veya can) tanır fakat oyun içerisinde fazladan hak elde etmek mümkündür. Ayrıca bazı oyunlarda çoğunlukla kalp simgesiyle veya birbiri ardına sıralanmış düz çizgiyle gösterilen enerji göstergesi de yer almaktadır. Bu gösterge sıfıra ulaştığında oyuncu bir hakkını kaybeder.

    Bilinen bazı platform oyunları ve yer aldıkları platformlar şunlardır:

    * Super Mario Brothers (Nintendo)
    * Sonic the Hedgehog (Sega)
    * Giana Sisters (C64)
    * Chuck Rock (Amiga 500, Sega)
    * Aladdin (PC, Sega Megadrive, Nintendo)
    * Prince Of Persia (PC)

    Bilgisayar ve görüntü işlemcilerinin gelişimiyle beraber 1994 yılından sonra bu tür oyunların üretimi önemli ölçüde azalmıştır. Bu tarihten itibaren oyun piyasasında daha çok yüksek performanslı işlemciye ihtiyaç duyan ve 3 boyutlu grafiklere sahip oyunlar hakim olmuştur.

    Macera Oyunu


    Macera oyunları, araştırma, keşif, bulmaca çözme gibi unsurları içeren, hikâyeye odaklı bir çeşit video oyunu türüdür. Bu terim macere filmleri ya da macera romanlarıyla doğrudan ilgili değildir. Macera oyunlarının büyük bir çoğunluğu bilgisayar platformuna çıkmaktadır. Ancak konsol temelli macera oyunları da görülmemiş değildir.

    2ye ayrılır ; Birinci şahıs macera , Üçüncü şahıs macera

    Kayda değer macera oyunları

    * Blade Runner
    * Broken Sword
    * Culpa Innata
    * Discworld ve ikilemesi Discworld 2 ve Discworld Noir
    * Gabriel Knight
    * Monkey Island
    * Runaway: A Road Adventure ve devam oyunu Runaway 2: The Dream of The Turtle
    * Sanitarium
    * Secret Files Tunguska
    * Syberia ve devam oyunu Syberia 2
    * The Longest Journey ve devam oyunu Dreamfall: The Longest Journey

    Sürüş oyunları


    Bir araç kullanmaya bağlı olarak yarış atmosferi ve yarış adrenalini sunan oyun türüdür . En yaygını araba kullanılan dalıdır . Örn NFS serisi bir yarış oyunudur . Yarış oyunlarının dışında bu dalda ; Uçuş simülatörü ve Tren simülatörü 'de bulunmaktadır .

    Rol Yapma Oyunları (RYO)


    Rol yapma oyunu, RYO, (İngilizce Role Playing Game RPG) oyuncuların oynadıkları karakterlerin kişiliklerine bürünerek birleşik bir hikâye yarattıkları oyun.

    Özellikleri

    Belli kurallar çerçevesinde, oyun yöneticisinin (Dungeon Master) yazdığı bir hikâyeyi oyunculara oynatmasıdır. Oyun sırasında oyun yöneticisi oyuncuların gözü ve kulağı olur. Yönetici oyuncuların hangi durumda olduğunu söyler oyuncular da ona göre yöneticiye ne yaptıklarını söylerler. Kısaca özetlemek gerekirse bilgisayarın bir insan olduğu , sınırının hayal gücünüz olduğu bir bilgisayar oyunu.
    Örnek
    DM = Oyun Yöneticisi
    O = Oyuncu
    DM: Bir ormandasın etraf zifiri karanlık ve ileride bir ateş gördün. Ne yapıyorsun?
    O: Saklanarak yavaş yavaş ilerliyorum. (İyi saklanmak için başarı zarı atılır)
    DM: İki Haydut sarhoş ve şarkı söylüyor.
    O: Okumu çekip ikisinide vuruyorum. (Başarılı bir vuruş için oyuncu zar atar)

    Çeşitleri

    Rol yapma oyunları oldukça çeşitlidir. Bilinen firmaların oyunlarının (Wizards of the Coast- D&D, White Wolf- World of Darkness, Steve Jackson Games- GURPS (Generic Universal RolePlaying System) oynanabileceği gibi, oyuncular veya oyun kurgucusu kendi yarattığı bir dünyayı, evreni oynatmakta da özgürdür. Ayrıca indie olarak yayımlanan yaygın sistemlerde vardır.

    Klasik rol yapma oyunlarında bulunan ortam ve oyun mekanikleri içeren bilgisayar oyunları ise "bilgisayar rol yapma oyunları" olarak adlandırılırlar. Bilgisayar endüstrisinin sık kullanımı ile RYO şimdilerde daha çok bu oyunları anlatmakta ve klasik oyunlara ise, kâğıt kalem rol yapma oyunu ve masaüstü rol yapma oyunu adı verilir. Buna rağmen oyun için ne kâğıt kalem ne de masa bir ihtiyaçtır. Tek ihtiyaç bir arkadaş grubu, zarlar ve hayal gücüdür.

    İnternet üzerinde de yöneticilerin (DM ve ya GM), sanal forumlar oluşturarak, çok büyük kitleler için yarattıkları RPG'ler de (kısaca RP olarak da bilinir) yeni bir çeşittir. RP'ler de en büyük fark bir DM (oyun yöneticisi) olmadan da kişilerin, birbirleriyle kurgu yaratıp, oynayabilmesidir.

    Örnek
    A Kişisi: A bugün kötü bir kabus ile kalkmıştı. ABC hanına doğru ilerlerken B'i gördü, ancak onu görmek bile kendisini neşelendirmemişti.
    B Kişisi: A'ya gülümseyerek "Merhaba" dedi ve koşarak boynuna atladı. "Sonunda Abim savaştan döndü, Siyah Yüreği devirmişler. Yanında yaratığın kendisine düşün parçası, bir pençesini getirdi. Buna inanabiliyor musun?" dedi hayranlıkla...
    A Kişisi: Bu beklemedi haber karşısında B'lerin evine doğru son hızla koşmaya başladı. Eğer gördüğü doğru ise, C'nin başı çok büyük belaydaydı.

    Masaüstü RPG en fazla 10-12 kişilik bir gruba hitap ederken, sanal forumlar da bu sayı en az 100 kişidir. Ayrıca programların getirdiği pratik çözümlerle de, oyunlar etkileşimli bir hale gelir.

    Ülkemizde en çok sevilerek oynanan RP'ler; FRP örneklerinden, Ejderha Mızrağı Destanı, Unutulmuş Diyarlar, Yüzüklerin Efendisi ve Harry Potter Serisi, (Proudloud olarak da özel bir çeşite sahiptir Harry Potter) kitap serileridir. Bunun en büyük nedeni hayran sayısının yüksek olması ve kişilerin bu dünyaları yaşama arzusudur.


    Fantasy Role Playing (FRP), yani Fantastik Rol Yapma Oyunu, rol yapma oyununun bir alt türüdür.

    Nişan oyunları


    Nişancı oyun türleri video oyunlarında karşılıklı olarak öldürmeyi, yaralamayı hedefleyen oyun türüdür. Birinci Şahıs Nişancı, Taktik Nişancı ve Üçüncü Şahıs Nişancı olarak üç grupta toplanmaktadır. Bu tür oyunlar genellikle savaş oyunları olarak anılırlar. Bu oyun türünde milyonlarca oyun mevcuttur. Özellikle 1980'lerden itibaren bu tür oyunlar geliştirilmeye başlanmıştır ve günümüzde de bu rakam devasa boyutlara ulaşmıştır.

    Oyunlardaki Bakış Açısı (Perspektif)

    Oyuncu karakterinin gözünden oynatılan oyun türü Birinci Şahıs Nişancı olarak, oyuncu karakterinin özelikle arka tarafından oynatılan oyun türüne Üçüncü Şahıs Nişancı olarak adlandırılmaktadır. Taktik nişancı türündeki oyunlar ise belli bir hikâye çerçevesinde oynanabilen, asıl amaç birilerini katletmek olmayan oyun türüdür.


    Çoklu Oyuncu (Multiplayer) Özelliği

    Nişancı türündeki oyunların modları (Tek oyunculu ve Çok oyunculu) vardır ve oyunlar bu iki mod çerçevesinde oynananılır. Oyunlar Tek oyunculu modun dışına dışında Çok oyunculu olarak da oynanabilmektedir. (Özellikle Counter Strike, Call of Duty, Crysis, Medal of Honor serileri) Oyunda bir veya birden çok hedef vardır ve birbirine karşı iki takım kurulur, o hedefe ulaşmak için birbirlerini katlederler. Oynayanların hepsi insandır ve bu mod Tek oyuncu moduna göre daha çok sevildiği düşünülmektedir. Çoklu oyuncu modunda nişancı oyunu internet (çevrimiçi) arayıcılığıyla veya Yerel Ağ Bağlantısı arayıcılığyla oynanılabilmektedir.

    Birinci şahıs nişancı

    Call of Duty Serisi Birinci Şahıs Nişancı oyunudur.

    Birinci Şahıs Nişancı (bilinen İngilizce adıyla First-Person Shooter veya FPS) oyuncu karakterinin kendi gözünden oynandığı oyun türüdür ve nişancı video oyunlarının yan türüdür. Tüm nişan türündeki oyunlar gibi, "bir serüven, bir veya birden fazla uzun menzilli silah ve değişen sayılarda düşmanlar" tabiriyle anılır. Birinci Şahıs Nişancı türündekiler Birinci Şahıs Bakış Açısı görüntüsüyle değer kazanır ve oyuncu karakterinin oyunun dünyasına görsel bir bakış açısı sunar. Karakter itibariyle emirleri harfi harfine yerine getirir ve beklenen hareketleri yapar. Oyunlar esas olarak araçları kullanmayı gerektirmesi daha çok araç simulasyon oyunlarına benzemesine yol açmaktadır.

    Video oyunlarındaki modern çağ, BŞN 3 Boyutlu grafikler gibi yeni teknolojileri, çevrimiçi oyun ve kullanmak için bir yol gösterici olmuştur. Birinci Şahıs Nişancı türündeki oyunlardaki şiddet unsurları diğer türleri de etkilemiş ve oyunlarda genel anlamda şiddet ve gerçeklik payı artmıştır.

    Genel Bakış

    Birinci Şahıs Nişancı, nişancı oyunlarının bir alt maddesidir. Diğer birçok nişancı oyunları alt maddeleri gibi, birinci şahıs bakış açısında oynanılır, birinci şahıs oyunlarda silah kullanmak, uçak sürmek, oyunda dikkat toplamak gibi unsurlar diğer bakış açılarına göre daha kolay gerçekleşir. 1990'lardan itibaren Birinci Şahıs bakış açısı türündeki oyunlar geliştirilmeyi başlanmıştır ve şu andaki birçok ünlü seri (Counter-Strike, Call of Duty, Crysis, Medal of Honor, Far Cry) Birinci Şahıs kamerasını tercih etmiştir.

    Her ne kadar savaş oyunlarında Üçüncü Şahıs Bakış Açısı tercih edilmese de araba yarış, simuator, spor türündeki oyunlarda üçüncü şahıs tercih edilmektedir. Bunun nedeni oyunun daha rahat, kolay oynanmasıdır.

    Üçüncül şahıs nişancı

    Üçüncül Şahıs Nişancı (bilinen İngilizce adıyla Third-Person Shooter veya TPS veya Üçüncü-Şahıs Bakış Açısı ) değişik şekillerde oyuncu karakterini gösteren 3 boyutlu bilgisayar ve video oyunu türüdür, Birinci Şahıs Nişancı türündeki oyunlarda oyuncu karakterinin gözünden görülür ancak bu Üçüncü Şahıs Nişancı türündeki oyunlarda genellikle oyuncu karakterinin arkasından oyun görülür. Tomb Raider ilk dünyaca ünlü Üçüncü Şahıs Nişancı türündeki oyundur.
    El Matador, Üçüncü Şahıs Nişancı (TPS) türündeki bir oyundur.

    Birçok oyunun kendine özgü kuralları yüzünden, Üçüncü Şahıs Nişancı türünü tercih eder. Resident Evil 4'den önce, the Resident Evil serisi, her ne kadar anonim olsa da Üçüncü Şahıa oynanış ve aksiyonu tercih etmiştir, seri Üçüncü Şahıs türünde olacağı planlanmamıştı; çünkü oyun korku, şiddet, hayatta kalmak gibi özellikler taşıyordu, seri korku oyunu olarak anılır. Üçüncü Şahıs türündeki en ünlü oyun ise GTA serinin GTA III'den günümüze kadar çıkardığı tüm oyunlardır ve oyun gerçek zamanlı strateji oyunlarının özelliklerini kullanmaktadır. Oyundaki araçlar, insanlar eş zamanlı olarak haraket etmektedir. Geleneksel üçüncül kişi oyunlardan örnek verilirse Max Payne serisi, MDK, Gears of War, Dark Sector ve Uncharted: Drake's Fortune ilk akla gelen isimlerdir.

    Üçüncü Şahıs Nişancı türündeki oyunların avantajları ve dezavantajları vardır. Üçüncül Kişi bakış açısı çevreyi daha iyi görmeyi sağlar; buna rağmen, bu da this hareketler de kopukluklar meydana getirir, birincil kişide böyle bir sorun söz konusu değildir. Kötü bir kamera denetimi oyuncuyu yanlış alanı görüntülemesine de yol açar.

    Spor oyunu



    Spor oyunları, geleneksel sporların oynanışları taklit edilerek geliştirilmiş video oyunlarıdır. Bu tür, epey popüler olmakla birlikte, çok satan oyunlar listesine pek çok ürün vermektedir. Neredeyse her aşina olduğumuz spor, bir video oyunu olarak raflarda yerini almıştır. Başlıcaları şunlardır: Futbol, basketbol, beyzbol, Amerikan futbolu, boks, güreş, kriket, golf, buz hokeyi, tenis, bovling, ragbi, avcılık, balıkçılık.

    Bazı oyunlar (örneğin; Fifa serisi gibi), sporu bire bir oynamayı esas alırken, diğerleriyse (örneğin; Championship Manager gibi) sporun arkasındaki stratejiyi öne çıkarır.

    Rekabetin beraberinde getirdiği adrenalin hormonundan olsa gerek; spor oyunları, video oyunları tarihi boyunca popülerliğini hiç yitirmedi.

    Birkaç oyun serisi, gerçek ligleri baz alarak; kulüplerin isim haklarını lisanslar ve oyuncuların karakteristiklerine yer verir. Ayrıca istatiki değişiklikleri, yıldan yıla yansıtmak üzere güncelleştirir.

    Günümzde hertür sporun oyunu yapılmaktadır. Bu işin en büyük öncüsü ise EA SPOR VE 2KSPOR 'dur

    Futbol oyunu


    Futbol oyunları, bilgisayar ya da diğer konsollar üzerinden futbolu oynayabilmeyi sağlar ve futbol oyunları genelde her sene çıkarılır.


    Futbol Oyunu Serileri

    Lider futbol oyunu üreticileri EA ve Konami'dir. EA, EA Sports adında bir yanşirket kurarak 1993'ten beri Fifa serisini geliştirmektedir. Diğer yandan Konami de EA'nin ezeli rakibi olarak 2000 yılından beri PES serisini çıkarmaktadır. Bazı futbol oyunları ise birebir futboldan çok strateji amacı güder.şu anda fifa 2009 satış'dadır.2007'den bu yana fifa 2008 oyunu türkiye'de yaklaşık 8.000 adet satılarak rekor kırmıştır.

    Fifa Serisi

    1993'den beri EA Sports'un çıkarmış olduğu seridir, seri günümüze kadar çok büyük değişikliğe uğramıştır. Özellikle Fifa 09'un grafikleri günümüzün aşmış teknolojilerinden faydalanmaktadır. Önceki oyunlarda olmayan 3 Boyutlu çimler, seyirciler ve stadlar ile oyunun büyük ilgi göreceği düşünülmektedir.


    Gerçek zamanlı strateji oyunu




    Gerçek zamanlı strateji oyunu (İngilizce: real-time strategy [RTS]), oyuncuların birbirlerinin sırasını beklemeden devamlı olarak karşılıklı oynamaya devam ettikleri bilgisayar oyunları. Bunun aksi olarak sıra tabanlı strateji oyunları vardır. Sıra tabanlı oyunlarda oyuncular hamle yapabilmek için karşı tarafın hamlesini beklemek zorundadırlar.

    "Gerçek zamanlı" tanımlamasının nedeni, işlemcinin komutları milisaniyelerle ölçülen aralıklarda yerine getirip, gerçek hayata yakın bir deneyim sunmasıdır.

    GZSO'ya örnek olarak: Age of Empires, Starcraft, Warcraft,The Lord Of The Rings The Battle For Middle-Earth,Port Royale, Command and Conquer Total War Serisi verilebilir.

    Gerçek zamalı strateji oyunları genellikle savaş oyunları için kullanılan bir terimdir. Oyuncular askeri üs kurmak, kaynak toplamak ve ordu yönetmek gibi görevleri, rakiplerine karşı daha başarılı yaparak onları yenmeye çalışırlar.

    Çevrim içi oyun


    Bilgisayar ve bazı taşınabilir çoklu ortam aygıtları ile, bir ya da birden fazla kişinin, genel ağa (internet) bağlanarak bilgisayar oyunları oynanması paylaşımına "çevrim içi oyun" denir.

    Eski çevrim içi oyunlar

    Modem aracılığıyla oynanan, çok düşük veri akışının yeterli olduğu yazı bazlı veya satranç gibi oyunlardır. Bu oyunlara son dönemde çeşitli çocuk oyunları eklenmiştir.

    Birinci şahıs nişancı (FPS) oyunları

    Yerel alan ağı (LAN) iletişim kuralının yaygınlaşmasıyla başlayan Doom benzeri oyunlardır.

    Gerçek zamanlı strateji oyunları
    Oyuncuların birbirlerine karşı oynadıkları strateji oyunlarıdır. Yapay zekaya karşı oynamaktan daha zevkli olduğu için hemen hemen tüm strateji oyunları çevrim içi oyunu desteklemektedir.

    Tarayıcı tabanlı Oyunlar

    Tarayıcıların ve ağ teknolojisinin gelişim göstermesiyle yaygınlaşan bir türdür. Etkileşimli sayfaların kullanılması gibi, Java veya Flash tabanlı tarayıcıyla bütünleşmiş oyunlar da bulunur.

    Çok oyuncu oyunları

    Geniş bant genel ağ hizmetinin Dünya'da yayılmasıyla aynı anda on binlerce oyuncunun bağlanabildiği ve karşılıklı oynayabildiği sunucular oluşmuştur.


    Devasa çevrim içi rol yapma oyunu


    Devasa oyunculu çevrimiçi rol yapma oyunu, (Massively Multiplayer Online Role Playing Game, MMORPG) dünya üzerinden binlerce insanın internet üzerinden oynadığı oyunlara verilen addır.

    Genel Bakış

    Bir MMORPG oyununda oyuncular hayalgücüyle yaratılmış gerçekdışı bir dünyada kendilerine belirli karakterler seçerek onu geliştirmek ve oyuna ait amacı yerine getirmek için oynarlar. Bu amaç yalnızca verilen görevleri birlikte yapmak olabileceği gibi ırklar savaşı gibi bir görev de olabilir. Genellikle oyundaki amaç değişik olsa dahi, oyuncuların amacı bir karakteri yapabileceğinin en iyisi yaparak sanal dünyadaki birinci olmaktır.

    MMORPG'lerin büyük çoğunluğunda seviye sistemi vardır. Oyuncu deneyim kazandıkça seviyesi artacak, böylece daha yetenekli, daha güçlü olacaktır. Deneyim kazanabilmenin çeşitli yollarından ikisi bilgisayar yönetimli karaketleri (Non-Player Character) öldürmek ya da oyunun içerisinde yer alan görevleri yapmaktır.

    Bu tip oyunların mantığı oyuncuların bilgisayara karşı değil birbirlerine karşı oynamalarıdır. Bu nedenle bir çok oyun içerisinde ticaret, takas ve gruplaşma seçenekleri geliştirilmiş bulunmaktadır.

    MMORPG'nin tarihi

    Bu oyun türü ilk önce çeşitli oyuncuların birleşerek yazı tabanlı MUD (Çok Oyunculu Zindanlar) şeklinde oynanmasıyla başlamıştır. Oyuncular birbirine Telnet aracılığıyla bağlanıyorlardı. Oyunların oynanışı rol yapma oyunlarına benziyordu. Daha sonradan geliştirilen grafiklerle birlikte günümüz oyunlarına gelindi.

    Günümüzde MMORPG

    Günümüzde oldukça hızlı ve çabuk gelişen bir oyun alanı olmakla beraber dünya üzerinde halihazırda milyonlara varan üye sayıları bulunmaktadır. Günümüzde oldukça fazla kullanıcıları olan oyunlardan bazıları şunlardır:

    * Age Of Conan
    * EverQuest
    * EverQuest 2
    * FUCKAREA
    * Guild Wars
    * Gunz
    * İstanbul Kıyamet Vakti
    * Knight Online
    * Lineage
    * Lineage 2
    * Lord Of The Rings Online: Shadows of Angmar
    * Metin2 Online
    * Ragnarok Online
    * Rakion
    * Runescape
    * Second Life
    * Silkroad Online
    * The Crims
    * Ultima Online
    * World of Warcraft
    * Cabal Online
    * Runes Of Magic
    * WPC
    * Knight Türk



    2008 YILINDA ENÇOK SATAN 60 OYUN LİSTESİ
    Potkal, son 12 ayda çıkmış ve en çok satan 60 oyun listesini açıklıyor

    Avrupa ve Kuzey Amerika satışlarını gözönünde bulunduran Edge, son 12 ayda çıkmış ve en çok satan oyunların listesini yayınladı. Listede dikkat çeken, FIFA 2009’un Pro Evaluation Soccer 2009’a 1 milyon satış farkı atarak listede 2 sıra önde olması. Bir numarada ise, yerine şaşılmayacak bir oyun var.

    60. MLB 08: The Show (Yapımcı: Sony - Platform: PS3, PS2, PSP – Satış: 1 milyon)

    59. The Incredible Hulk (Yapımcı: Sega – Platform: Çoklu – Satış: 1 milyon)

    58. Civilization: Revolution (Yapımcı: Take Two – Platform: Xbox 360, PS3, DS – Satış: 1 milyon)

    57. High School Musical 3 (Yapımcı: Disney – Platform: Çoklu – Satış: 1 milyon)

    56. NBA Live 09 (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: Çoklu – Satış: 1 milyon)

    55. NBA 2K9 (Yapımcı: Take Two – Platform: Çoklu – Satış: 1 milyon)

    54. Dead Space (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: Xbox 360, PS3, PC – Satış: 1 milyon)

    53. We Ski / Family Ski (Yapımcı: Namco Bandai – Platform: Nintendo Wii – Satış: 1 milyon)

    52. Ninja Gaiden 2 (Yapımcı: Microsoft – Platform: Xbox 360 – Satış: 1.1 milyon)

    51. Sonic Unleashed (Yapımcı: Sega – Platform: Çoklu – Satış: 1.1 milyon)

    50. Saints Row 2 (Yapımcı: THQ – Platform: Xbox 360, PS3 – Satış: 1.1 milyon)

    49. Mercenaries 2: World in Flames (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: Çoklu – Satış: 1.2 milyon)

    48. Littlest Pet Shop (Çeşitli) (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: Nintendo Wii ve DS – Satış: 1.2 milyon)

    47. Midnight Club: Los Angeles (Yapımcı: Take Two – Platform: Xbox 360 ve PS3 – Satış: 1.2 milyon)

    46. Prince of Persia (Yapımcı: Ubisoft – Platform: Xbox 360, PS3, PC – Satış: 1.2 milyon)

    45. Deca Sports (Yapımcı: Hudsonsoft / Konami – Platform: Nintendo Wii – Satış: 1.2 milyon)

    44. Crisis Core: Final Fantasy VII (Yapımcı: Square Enix – Platform: PSP – Satış: 1.2 milyon)

    43. God of War: Chains of Olympus (Yapımcı: Sony – Platform: PSP Exclusive – Satış: 1.2 milyon)

    42. Burnout Paradise (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: Xbox 360 ve PS3 – Satış: 1.3 milyon)

    41. LittleBigPlanet (Yapımcı: Sony – Platform: PlayStation 3 – Satış: 1.3 milyon)

    40. Animal Crossing: City Folk (Yapımcı: Nintendo – Platform: Nintendo Wii - 1.3 milyon)

    39. Resistance 2 (Yapımcı: Sony – Platform: PlayStation 3 – Satış: 1.3 milyon)

    38. Devil May Cry 4 (Yapımcı: Capcom – Platform: Xbox 360, PS3, PC – Satış: 1.4 milyon)

    37. Battlefield: Bad Company (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: Xbox 360 ve PS3 - Satış: 1.4 milyon

    36. Soul Calibur IV (Yapımcı: Namco Bandai – Platform: Xbox 360 ve PS3 – Satış: 1.4 milyon)

    35. Army of Two (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: Xbox 360 ve PS3 - Satış: 1.5 milyon)

    34. Mortal Kombat vs DC Universe (Yapımcı: Midway – Platform: Xbox 360 ve PS3 – Satış: 1.5 milyon)

    33. Wii Music (Yapımcı: Nintendo – Platform: Nintendo Wii - Satış: 1.5 milyon)

    32. Kung Fu Panda (Yapımcı: Activision Blizzard – Platform: Çoklu - Satış: 1.6 milyon)

    31. Tiger Woods PGA Tour 09 (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: Çoklu - Satış: 1.6 milyon)

    30. NCAA Football 09 (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: Çoklu - Satış: 1.8 milyon)

    29. Shaun White Snowboarding (Roadtrip dahil) (Yapımcı: Ubisoft – Platform: Çoklu - Satış: 1.8 milyon)

    28. WWE Smackdown vs RAW 2009 (Yapımcı: THQ – Platform: Çoklu - Satış: 2 milyon)

    27. Left 4 Dead (Yapımcı: Valve – Platform: Xbox 360 ve PC - Satış: 2 milyon)

    26. Fable 2 (Yapımcı: Microsoft – Platform: Xbox 360 - Satış: 2 milyon)

    25. Far Cry 2 (Yapımcı: Ubisoft – Platform: Xbox 360, PS3, PC – Satış: 2.1 milyon)

    24. Spore (Spin-offlar dahil) (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: PC, Mac, DS - Satış: 2.2 milyon)

    23. Iron Man (Yapımcı: Sega – Platform: Çoklu - Satış: 2.3 milyon)

    22. Gran Turismo 5: Prologue (Yapımcı: Sony – Platform: PS3 - Satış: 2.3 milyon)

    21. Pokemon (Çeşitli Oyunlar) (Platform: DS – Satış: 2.4 milyon)

    20. Rock Band 2 (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: Xbox 360, Wii, PS3 – Satış: 2.4 milyon)

    19. Mario & Sonic at the Olympics (Yapımcı: Sega – Platform: DS – Satış: 2.5 milyon)

    18. Metal Gear Solid 4 (Yapımcı: Konami – Platform: PS3 – Satış: 2.5 milyon)

    17. Lego Batman (Yapımcı: Lucasarts – Platform: Çoklu – Satış: 2.8 milyon)

    16. Rainbow Six Las Vegas 2 (Yapımcı: Ubisoft – Platform: Xbox 360, PS3, PC – Satış: 3 milyon)

    15. Fallout 3 (Yapımcı: Bethesda – Platform: Xbox 360, PS3, PC - Satış: 3 milyon)

    14. Need For Speed: Undercover (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: Çoklu - Satış: 3 milyon)

    13. World of Warcraft: Wrath of the Lich King (Yapımcı: Activision Blizzard – Platform: PC ve Mac - Satış: 3 milyon)

    12. Lego Indiana Jones: The Original Adventures (Yapımcı: LucasArts – Platform: Çoklu - Satış: 4 milyon)

    11. Pro Evolution Soccer 09 (Yapımcı: Konami – Platform: Çoklu - Satış: 4 milyon)

    10. Gears of War 2 (Yapımcı: Microsoft – Platform: Xbox 360 - Satış: 4 milyon)

    9. Star Wars: The Force Unleashed (Yapımcı: LucasArts – Platform: Çoklu – Satış: 5 milyon)

    8. FIFA 09 (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: Çoklu - Satış: 5 milyon)

    7. Madden NFL 09 (Yapımcı: Electronic Arts – Platform: Çoklu - Satış: 6 milyon)

    6. Call of Duty 5: World at War (Yapımcı: Activision Blizzard – Platform: Çoklu - Satış: 7 milyon)

    5. Super Smash Bros. Brawl (Yapımcı: Nintendo – Platform: Nintendo Wii – Satış: 7 milyon)

    4. Wii Fit (Yapımcı: Nintendo – Platform: Nintendo Wii – Satış: 9 Milyon)

    3. Guitar Hero – Çeşitli (World Tour, On Tour, Aerosmith gibi) (Yapımcı: Activision Blizzard – Satış: 10 milyon)

    2. Mario Kart Wii (Yapımcı: Nintendo – Platform: Nintendo Wii - Satış: 11 milyon)

    1. Grand Theft Auto IV (Yapımcı: Take Two – Platform: Xbox 360, PS3, PC – Satış: 13 milyon)













    ÜST KONU OLMASI DİLEĞİ İLE ... TÜM DERLEME ŞAHSIMA AİTTİR ...



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Musketeer. -- 12 Mart 2009; 14:30:46 >







  • gerçekten güzel bir konu. bence ÜST KONU olarak kalmalı.
  • Güzel çalışma
  • Oyun kültürüm arttı gercekten.
  • quote:

    Orjinalden alıntı: Silver_Sky

    Güzel çalışma


    bencede üst konu olsun
  • Teşekkürler değerli yorumlarınız için ... genel bir muhabbet ortamıda olabilir bu konu ... üst konu olması dileğini ilettim bekliyorum :)

  • quote:

    Orjinalden alıntı: SurlarÖnünde

    Oyun kültürüm arttı gercekten.


    ilk araştırmaya başladığımda aklımdaki ilk soru şuydu acaba ilk oyun firması ... ilk çıkan oyun nelerdi falan diye merakim sonucunca böle bir konu olmadığını farkettim var ise özür konu silinsin ama bulamadım ... harbiden oyun kültürü artıyor
  • Yapay Zeka’dan İlgili Konular
    PS4 Oyun
    8 yıl önce açıldı
    Xbox oyun yükleme
    6 yıl önce açıldı
    Multiplayer Ve Korsan Oyun...
    17 yıl önce açıldı
    Daha Fazla Göster
  • Alıntı yaptığın yerleri de yazabilirdin...

  • quote:

    Orjinalden alıntı: Pir

    Alıntı yaptığın yerleri de yazabilirdin...


    bissürü site var ... bissürü link atıcam ... teker teker bakıcakmısın sonuçta o sitelerde karışık halde bulunan bilgilerin derlenmiş düzenlenmiş hali ...
  • Uzun bir yazıydı ama tümünü okudum.Bilmediğim bir sürü şeyi öğrendim.

    Sağol bilgiler için.


  • quote:

    Orjinalden alıntı: LaYLoNDoN


    quote:

    Orjinalden alıntı: Pir

    Alıntı yaptığın yerleri de yazabilirdin...


    bissürü site var ... bissürü link atıcam ... teker teker bakıcakmısın sonuçta o sitelerde karışık halde bulunan bilgilerin derlenmiş düzenlenmiş hali ...





    Yoo, sonuçta sana kalmış bişey... Ben de alıntı yaptığım yerleri yazmayı sevmem...





  • quote:

    Orjinalden alıntı: Rietveld

    Uzun bir yazıydı ama tümünü okudum.Bilmediğim bir sürü şeyi öğrendim.

    Sağol bilgiler için.





    bende tatamını okudum beydim sulanıcak sandım ama en çok kafamı kurcalıyan şey Tarih bölümünde deil geçen yılın sonunda açıklanan en çok satan oyun bölümündeydi ... pc'de tamamen fiyasko olmasına rağmen FİFA 09, PES 2009'DAN DAHA ÇOK SATMIŞ .. bir fifacı olarak tüm yıl pes oynadım çünkü ps3 yok .. yavaş yavaş bilgisayar platformundan spor oyunlarını çekiyo es sport bakalım fifa pc'ye çıkmaya devam edicekmi ... çıkıcaksa nasıl çıkıcak .. yine bizi hayal kırıklığınamı düşürücek yoksa artık şu ps3'teki grafiklere kavuşabilicekmiyiz :D

    Aslında sormak istediğim çok şey var .. ama bana kimse cevap veremiyicek ... kehanete göre 2K SPOR futbol oyunuda yapmış piyasaya sürücek zaman kolluyomuş :D sizce 2k bu işede bulaşıcakmı ...




  • quote:

    Orjinalden alıntı: Pir

    Alıntı yaptığın yerleri de yazabilirdin...


    alıntı yapsada arkadas bizimle güzel bi bilgi paylasmıs
  • quote:

    Orjinalden alıntı: ironmetal


    quote:

    Orjinalden alıntı: Pir

    Alıntı yaptığın yerleri de yazabilirdin...


    alıntı yapsada arkadas bizimle güzel bi bilgi paylasmıs


    ters bişey söylemek olsun diye söylediğini zannetmiyorum tamamının tek bir yerden alındığını düşünmüş sadece .. ama öyle deil ... baya karıştırdım nerelerden ne aldığımı tam hatırlamıyorum ...
  • Emege saygı + rep

  • quote:

    Orjinalden alıntı: posetr

    Emege saygı + rep


    ne rep'i
  • quote:

    Orjinalden alıntı: LaYLoNDoN


    quote:

    Orjinalden alıntı: ironmetal


    quote:

    Orjinalden alıntı: Pir

    Alıntı yaptığın yerleri de yazabilirdin...


    alıntı yapsada arkadas bizimle güzel bi bilgi paylasmıs


    ters bişey söylemek olsun diye söylediğini zannetmiyorum tamamının tek bir yerden alındığını düşünmüş sadece .. ama öyle deil ... baya karıştırdım nerelerden ne aldığımı tam hatırlamıyorum ...


    amacım tartısma cıkarmak deil paylastıgın ve derleyip topladıgın zahmet ettigin için öyle bise söyledim tekrar söylüyorum tartısma çıkarmak gibi bi niyetim yok




  • Güzel bilgiler toplamışsın.

    Klavyenin Ctrl+C tuşuna ve maosenin sağ tıkına sağlık
  • ''derleme bana ait olup, yazılar alıntıdır'' cümlesi yeterli bence.
  • 
Sayfa: 12
Sayfaya Git
Git
sonraki
- x
Bildirim
mesajınız kopyalandı (ctrl+v) yapıştırmak istediğiniz yere yapıştırabilirsiniz.