Felsefe Kavramlar(sınav öncesi yararlı bilgiler) (2. sayfa)

Freedom21 · 2011-03-25T16:00:44.0000000+03:00

Mitoloji:İnsan ve evrenle ilgili olayların doğaüstü güçlerle ve dinsel inançlarla(efsane) hayal gücüne dayalı açıklamalardır. örneğin,eski Yunanlıların;rüzgarı Tanrı Zeus'un öfkesi olarak düşünmeleri gibi. Bilimsel ödeyi(öngörü): Henüz gerçekleşmemiş bir olayı bilimsel araştırmalara dayanarak önceden haber verme,kestirme tahmin etmedir.Örneğin:hava tahminleri,ay ve güneş tutulmalarının önceden bilinmesi gibi. Bilimde Nesnellik(objektiflik):Bilimsel bilgiler kişilere göre değil,herkesin kabul edebileceği genel geçer bilgilerdir. Bilimde Genellenebirlik:Tek tek olgulardan hareketle,o olgu sınıfının tümü hakkında özellikleri açıklamasıdır.Örneğin;demirin,bakırın,alüminyümun ve gümüşün ısı karşısında genleşmesi araştırılarak,tüm merallerin geliştiği konusunda bir genllemeye ulaşır. Bilimde Evrensellik:Bilimsel bilgiler hiçbir devletin ,ırkın,ulusun malı değildir.Tüm insanlığın ortak ürünüdür. Epistemoloji:Bilgi Felsefesini ele alan disiplinin adıdır. Gerçeklik:Düşünülen ya da zihinde tasarlanan değil,somut ve bilinçten bağımsız olarak var olandır. Örneğin: Deniz atı gerçektir.(somut,algılanabilir) Deniz kızı ise gerçek değildir.(Sadece düşünce ürünüdür) Doğruluk:Bir düşüncenin gerçekle uyuşmasıdır.Doğruluk düşünceye ait bir kavramdır.Doğruluk düşünceyedeki bir şey üzerine söylenmiş bir yargıya veya önermeye aittir. Örnek:Su soğuktur diye bir düşünce ortaya atalım.Musluğu açıp baktığımızda gerçekten su soğuksa o düşüncemiz gerçeğe uygun olduğundan doğrudur. Temellendirme:illeri sürülen bir düşüncenin,çeşitli verilerle ispat edilmeye çalışılmasıdır. Felsefede temellendirme akıl ve mantık ilkelerine göre yapılır.Bilimdeki temellendirme ise olgularla,yani deney ve gözlem yoluyla yapılır. Pragmatizm(Faydacılık):Bu görüşe göre bir bilgi bize fayda,yarar sağlıyorsa doğru,sağlamıyorsa yanlıştır.Bilgide önemli olan yaşamamızı kolaylaştırması,sorunlarımızı çözmesidir. Rasyonalizn(Akılcılık):Bilginin kaynağının akıl olduğunu savunan akımdır.Bazı rasyonalistler(Sokrates,Platon) bilgilerin doğuştan akılda yer aldığını savunurlar. Emprizm(Deneycilik):Bütün bilgilerin yaşantı sonucu deneyim,tecrübe yoluyla kazanıldığını savunan görüştür.İnsan zihnini doğuştan boş bir levhaya benzeterek doğuştan bilgiye dolayısıyla rasyonalizme karşı çıkarlar. Kristisizm(Eleştiricilik):Bilginin deney ile aklın ortak ürünü olduğunu savunan görüştür.Bu görüşe göre,bilgi deneyle başlar,fakat deney tek başına yeterli değildir.Deneyim yoluyla alınan bilgileri düzene koyan,işleyen,bilgi haline getiren akıldır.Temsilcisi KAnt'tır.Kant bu durumu,'algısız kavramlar boş,kavramsız algılar kördür' sözüyle özetler. Mantıkçı empirizm(Analitik felsefe):Gerçeğin bilgisine mantıksal dil çözümlemeleriyele ulaşılabileceğini savunan görüştür.Bu görüşe göre felsefenin konusu bilimsel önerme ve kavramlardır.Felsefenin asıl görevi ise, bilimlerin dilini çözümlemek kavram ve yapısını kurarak yöntemini mantısal bir temele oturtmaktır.Bu nedenle mantıkçı empirizmin çalışmalarında sembolik mantığın büyük öenemi vardır. Sensualizm(Duyumculuk):Doğru bilgiye ancak duyu organları ile ulaşılabileceğini savunan görüştür. Entüisyonizm(Sezgicilik):Doğru bilgiye doğrudan ve aracısız bir şekilde sezgi yoluyla ulaşılabileceğini savunan görüştür.İslam dünyasındaki en önemli temsilcisi Gazali'dir. Gazali'ye göre,mutlak gerçekliğe ancak gönül(kalp) gözüyle,yani insanın gönlüne inen bir nurla ulaşılabilir. Pozitivizm(Olguculuk):Deney ve gözleme dayanan bilgiler doğrudur.Sadece somut olanı,Bilimsel olanı incelemek gerektiğini savunarak metafizik düşünceyi reddederler. Sofistler: Genel geçer(herkes için ortak) doğru bilgi yoktur.Bilgi kişilere göre değişir.Rüzgar üşüyen için soğuktur,üşümeyen için soğuk değildir.(Protagaras) Doğru bilginin kişiden kişiye değiştiğini savunan bu görüşe relativizm(göreceli) adı verilir. Septisizm(Şüphecilik): Kesin bilgilere ulaşılmayacağı için her tür bilgiden şüphe edilmesi gerektiğini savunan görüştür.Septikler doğru bilinemeyeceğinden yargıdan kaçınmak gerektiğini savunurlar. Descartes'in Metodik Şüphesi:Descartes,şüpheden hareketle yani şüpheyi araç olarak kullanarak evrende kesin bilgilere(açık-seçik) ulaşır.Septiklerde ise şüphe amaçtır,yani evrende kesin bilgilere ulaşılmayacağından herşeyden şüphe ederler.Hatta Şüphe ettiklerinden bile şüphe ederler. Dogmatizm:Felsefe tarihinde iki farklı anlamda kullanılmıştır.Genel olarak herhangi bir düşüncei körükörüne inanma anlamına gelir.Bu anlamda Ortaçağ felsefesi diney dayalı,yani skolastik bir özelliğe sahip olduğundan doğmatik bir özelliğie sahiptir. Dogmatizm,bilgi felsefesindeki asıl anlamıyla evrende kesin bilgilere ulaşabileceğini savunan görüştür.Bu anlamda dogmatizm ve septisizm birbirine zıttır. Fenomoloji(Öz Felsefesi):Olayları değil,olayların içindeki özü bilmeyi amaçlayan felsefi sistemdir.Temsilcisi Husserl'dir.Husserl'e göre,öz deney ve gözlem yoluyla değil,ancak sezgisel bir yolla bilinebilir. Hipotez(Varsayım):Doğru olup olmadığı belli olmayan bir önermedir.(Fikirdir) Kuram(Teori):Hipotezin deney ve gözlem yoluyla kısmen doğrulanmasıdır. Yasa(Kanun):Kuramların tüm zamanlar için genel geçerli olabilecek bir şekilde matematiksel ifadelerle ortaya konmasıdır. Paradigma:Bilim adamlarının bir döneme hakim olmuş, bir dönem geçerliliğini korumuş bilimsel düşünce,bakış açılarıdır.Paradigmalar zaman içerisinde değişikliğe uğrayabilir. Metafizik(Fizikötesi):Duyu organlarıyla algılanamayan;bilimin çözemediği,yani deney ve gözlem yöntemiyle açıklanamayan ancak akılla temellendirilmeye çalışan konulardır.Olgusal olarak doğrulanması imkansız olan ve aynı zmanda felsefenin de konuları içerisine giren varlık,ahlak,sanat,siyaset ve din metafiziksel konulardır. Örneğin: -Evren sonlu mudur? -Hak ve adalet nedir? -Evrensel ahlak yasası olabilir mi? -Ortak estetik yargılar olabilir mi? Ontoloji:Varlığın var olup olmadığını ve varsa nerden meydana geldiğini ele alıp sorgulayan felsefi disiplindir. Realizim(Gerçekçilik):İnsan zihninden bağımsız,Somut bir gerçekliğin olduğunu savunan görüştür.REalizme göre nesneler biz düşünmesek de vardırlar.Bu yönüyle idealizmin zıttıdır. İdealizm(Fikircilik):Nesnelerin varlığını insan düşüncesine,bilincine bağlayan görüştür.Diğer bir ifadeyle idealizm,varlığı madde üstü metafiziksel güçlerle(TAnrı,yaratma,ruh) açıklamaya çalışışan felsefi sistemdir. Materyalizm(Maddecilik):Varlığın maddeden meydana geldiğini savunan görüştür.Metaryalistler varlığı maddayle,nesneyle,cisimle açıkladıklarından idealizme karşıdır. Örneğin,İlkçağ'da Thales,her şeyin sudan meydana geldiğini,Demokritos ise her şeyin atomlardan meydana geldiğini belirtiğinden materyalisttirler. Nihilizm(Hiççilik):Varlık yoktur diyen görüştür.Daha geniş anlamda hiçbir değer,kural ve ahlaki öğreti kabul etmeyen görüşün adıdır. Etik:Ahlak felsefesini inceleyen disiplindir. Özgürlük:İnsanın aklını ve iradesini kullanarak doğru oldugunu düşündüğu bir eylemi bilinçli olarak seçebilme yetisidir. Sorumluluk:Bir insanın bilerek ve isteyerek yaptığı bir eylemin sonucunu kabul etmesi,üstlenmesidir. bir davranıştan sorumlu olunabilmesi,o davranışın özgürce yapılabilmesine bağlıdır.Aynı şekilde özgürlük de beraberinde sorumluluğu getirirmektedir. Erdem:İradenin ahlaki iyiye yönelmesidir.Dürüstlük,yiğitlik,cömertlik,alçakgönüllülük birer erdemdir. Vicdan(İç mahkeme):Tutum ve eylemlerimizin iyi ya da kötü olup olmadığını değerlendirme,yargılama yetisidir. Kant'ın Ödev Ahlakı:İnsanların gerçekleştirmekten sorumlu oldukları ve hissetmeleri gereken davranıştır. Kanta göre ödev iyi niyettir,iyiyi istemektir.Gerçekleşmesi ya da gerçekleşmemesi önemli değildir.Dolayısıyla davranışın sonucu değil,amacı önemlidir. Bencillik(Egoizm):Bireyin yalnız kendi çıkarını düşünmesi,başkalarının hakkını gözardı etmesidir. Hendonizim(Hazcılık):Yaşamın amacının en yüksek hazza erişmek olduğunu savunan görüştür.Hazzı sağlayan her şeyi iyi,acı veren her şey ise kötüdür. Egzistansiyalizm(Varoluşçuluk):Bu anlayışa göre,insanın varoluşu özünden önce gelir.Yani insan önce vardır,kendi özünü ve değerini ise kendi üzerindeki varlık değil,yine kendisi yaratır.Dolayısıyla insan doğuştan iyi,kötü ve suçlu değildir.Özgürce yaptığı eylemler sonucu iyi,kötü ve ahlaki değerleini oluşturur. Anarşizm:Genel olarak her türlü otoriteyi(din,ahlak,hukuk) dolayısıyla devletin varlığını reddeden ve onu kişinin mutluluğu için engel gören bir anlayıştır. Meşrutiyet:İktidarın kendisini meydana getiren kaynağına uygun olmasıdır.Buna göre bir hükümet ülkenin mevcut yasalarına göre iktidara gelirse meşrudur. Sivil Toplum:Devlet işlerinin hiyerarşik bir düzen içerisinde memurlar aracılığıyla yürütülmesidir.Dernekler,Vakıflar ve sendikalar gibi.Sivil Toplum kuruluşları bir toplumda demokratikleşmenin göstergesidir. Bürokrasi:Devletin işlerini yürütmek için hiyerarşik bir yapı içinde sınıflandırılmış bir çalışma biçimidir.Bu çalışma biçimi ise memurlar aracılığyla yürütülür. İktidar:Yönetme gücünü elinde bulundurmadır. Egenmenlik:iktidar olmaktan doğan gücü kullanmadır.Bir toplumun egemen olması demek yasama,yürütme ve yargı organlarını kendi elinde bulundurması demektir. Ütopya:Zihinde tasarlanan ve gerçekleşmesi mümkün olmayan hayali devlet tasarımlarıdır. Estetik:Güzeli ele alıp sorgulayan felsefe alt dalıdır.

Sıcak Fırsatlarda Tıklananlar

Editörün Seçtiği Fırsatlar

Jumbo Athena 84 Parça 12 Kişilik Çatal Kaşık Bıçak Seti : Amazon.com.tr: Mutfak https://www.amazon.com.tr/dp/B0CG6SXMJ5 19 sa. önce paylaşıldı

VitrA Marin A44947 İkili Askı, Krom : Amazon.com.tr: Ev ve Yaşam https://www.amazon.com.tr/dp/B07D6XJ217 11 ay önce paylaşıldı

JACK & JONES Erkek boxer şort, 5'li paket : Amazon.com.tr: Moda https://www.amazon.com.tr/dp/B07G2MCQQK 4 ay önce paylaşıldı

Daha Fazla

Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az

2 Misafir - 2 Masaüstü

5 sn

26
Cevap

45
Favori

152.723
Tıklama

Daha Fazla
İstatistik

Konu İstatistikleri Yükleniyor

Konuya Özel

14 oy

Öne Çıkar

Cevapla

Sayfa:

önceki 1 2

Giriş

Mesaj

jynxmonroe

Binbaşı

1983 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

at bükücü

Yüzbaşı

932 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

malt1

Yüzbaşı

710 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

burak12133

Yüzbaşı

408 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Dr. eneox

Yarbay

2100 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Sayfa:

önceki 1 2

Ip işlemleri

Bu mesaj IP'si ile atılan mesajları ara Bu kullanıcının son IP'si ile atılan mesajları ara Bu mesaj IP'si ile kullanıcı ara Bu kullanıcının son IP'si ile kullanıcı ara

KAPAT X

%40
Kazan

%2,8
Kazan

%5
Kazan

%6,8
Kazan

%1,6
Kazan

%3,2
Kazan

%5,5
Kazan

%1,2
Kazan

%5
Kazan

%3,2
Kazan

%6,4
Kazan

%2
Kazan

Alışveriş Yaptıkça Para Kazan Harekete Geç »