Elon Musk’ın süper bilgisayarı çalışsın diye bir şehir adeta boğuluyor (2. sayfa)

Türkiye sanayi bölgelerinde gebze olsun tuzla olsun en yüksek jeneratör oranı var çünkü elektriğe güvenilmiyor mesela

Soru: Yapay zeka modellerini çalıştırmak için çok fazla enerji tüketiliyor. Bu sebeple dünya genelinde yapay zekanın kapatılması ve yasaklanması sağlanabilirmiş. Bu konuda ne düşünüyorsun?

ChatGPT:

Bu konu ciddi ve çok katmanlı. Enerji tüketimi nedeniyle yapay zekayı yasaklama fikri, birkaç önemli noktada ele alınmalı:

1. Enerji Tüketimi Gerçekten Çok mu Yüksek?

Evet, büyük dil modelleri (LLM) ve yapay zeka sistemleri, özellikle eğitim (training) sürecinde ciddi enerji tüketiyor. Örnek:

• GPT-3’ün eğitimi için yaklaşık 1287 MWh enerji harcandığı tahmin ediliyor.
• Bu, yaklaşık bir Amerikan hanesinin 120 yıllık enerji tüketimine eşdeğer.

Ancak bu sadece bir defaya mahsus bir eğitim. Model bir kez eğitildikten sonra, milyonlarca kullanıcıya hizmet verirken bu enerji tüketimi kişi başına oldukça azalıyor.

2. Diğer Endüstrilerle Karşılaştırma

• Bitcoin madenciliği, yıllık yaklaşık 100 TWh enerji harcıyor.
• Küresel veri merkezleri toplamda yaklaşık 200-250 TWh enerji tüketiyor.
• Havacılık sektörü, yıllık 1000+ TWh üzerinde enerji tüketiyor.

Yani yapay zekanın toplam enerji etkisi henüz diğer sektörlere kıyasla görece düşük. Ancak büyüme hızı yüksek, bu yüzden gelecekte ciddi bir yük olabilir.

3. Yasaklamak Mümkün mü?

• Teknolojik gelişmelerin yasaklanması tarihsel olarak etkisiz kalmıştır (örnek: internet, şifreleme, kripto paralar).
• Yapay zekayı tamamen yasaklamak, bir ülkede mümkün olsa bile diğer ülkelerde sürece devam edilir.
• Bu da asimetrik güç dağılımına neden olur.

4. Alternatif Çözüm: Verimlilik ve Regülasyon

Yasaklamak yerine şu adımlar daha rasyonel:

• Enerji verimli mimariler (örneğin düşük güç tüketimli LLM’ler).
• Yeşil enerji ile eğitim (güneş, rüzgar kaynaklı veri merkezleri).
• Kota ve denetim sistemleri (örneğin, karbon ayak izi sınırı).
• Edge AI sistemleri (yerel cihazlarda çalışan küçük modeller).

5. Fayda-Zarar Dengesi

Yapay zekanın sağladığı faydalar — sağlıkta teşhis, üretimde otomasyon, dil çevirisi, yazılım geliştirme, eğitim vs. — enerji tüketiminden çok daha büyük toplumsal değerler yaratabiliyor.

Sonuç:

Yapay zekayı enerji gerekçesiyle tamamen yasaklamak verimsiz, uygulanamaz ve tehlikeli olur. Daha makul olan:

• Etkin enerji denetimi,
• Regülasyon,
• Temiz enerjiyle desteklenmiş veri merkezleri
• Ve kamu yararına yapay zeka kullanımıdır.

Yani mesele “yasak mı serbest mi” değil, nasıl yönetileceğidir.