Artık hepimiz sosyal medyanın içindeyiz. Sabah kalkınca ilk iş Instagram’a bakıyoruz, Twitter (X) gündemini kurcalıyoruz, TikTok videolarında kayboluyoruz. Hayatımız bu kadar dijitalleşmişken “sosyal medya etiği” diye bir kavramı konuşmadan geçmek imkânsız. Yani sosyal medyada nasıl davranmalıyız, hangi paylaşımlar doğru, hangileri yanlış?

Bence burada en büyük mesele bilgi kirliliği. Mesela geçen yıl yaşanan depremde herkes anında Twitter’a koştu. İnsanlar -şurada göçük var.. diye konum paylaştı ama çoğu yanlış çıktı. Bu tip paylaşımlar hem arama kurtarma ekiplerini oyaladı hem de toplumda gereksiz panik yarattı. Yani iyi niyetle bile olsa, teyit etmeden bilgi paylaşmak ciddi sonuçlara yol açabiliyor.

Bir diğer sıkıntı ise nefret söylemi ve linç kültürü. Twitter’da veya YouTube yorumlarında, hiç tanımadığınız birine öyle şeyler yazabiliyorsunuz ki gerçek hayatta yüz yüze söylemeye çekinirsiniz. Bir anda kalabalık toplanıyor ve linç başlıyor. Ekranın arkasına saklanınca empati kayboluyor. Oysa eleştiri yapmanın da bir üslubu var; hakaret etmek kimseye bir şey kazandırmaz.

Siber zorbalık da özellikle gençler arasında çok ciddi. TikTok’ta, Twitch yayınlarında ya da Discord gruplarında gençlere yapılan hakaretler, alaylar bazen psikolojik travmalara bile yol açıyor. Bu noktada 'ben yazdım geçti' demek olmuyor. Karşı tarafta gerçek bir insan var.

Bir de işin gizlilik boyutu var. Hepimiz yediğimizi, içtiğimizi, tatilimizi paylaşıyoruz ama bazen bunun farkında olmadan kendimize zarar veriyoruz. Mesela sürekli konum paylaşmak ya da evin içinden fotoğraf koymak, kötü niyetli kişiler için fırsat. Yurt dışından örnek vereyim: Bir futbolcu ailesi tatildeyken sürekli evden uzak olduklarını gösteren paylaşımlar yapmış, dönüşte evlerinin soyulduğunu öğrenmişler. Kendi elimizle açık kapı bırakıyoruz aslında.

Son yıllarda influencerlar da işin içine girince işler iyice karıştı. Instagram’da ya da YouTube’da bir sürü reklam var ama çoğu zaman bunun reklam olduğu söylenmiyor. İnsanlar “aa gerçekten beğenmiş” diye düşünüyor ama aslında para karşılığı tanıtım yapılıyor. Burada da etik devreye giriyor: Reklamsa açık açık söylenmeli, çünkü takipçiler kandırılmayı hak etmiyor.

Sosyal medya, hepimizin hayatında önemli bir yer tutuyor ama burada da bir sosyal medya etiğine ihtiyacımız var. Yani paylaşmadan önce düşünmek, karşımızdakinin de insan olduğunu unutmamak, bilgiyi teyit etmeden yaymamak. Yoksa bir bakmışsınız, sadece bir tweet yüzünden birini kırmış, bir yanlış bilgiyle binlerce kişiyi yanıltmış ya da farkında olmadan kendinizi tehlikeye atmışsınız.

Son zamanlarda podcast dinleme alışkanlığım arttı ama şunu fark ettim: bazı podcastlerde konuklar veya sunucular çok uzun giriş yapıyor, asıl konuya gelmeleri epey vakit alıyor. Dinlerken ister istemez dikkatim dağılıyor. Bence podcastlerin biraz daha tempolu ve odaklı ilerlemesi lazım. Özellikle teknoloji ve gündem içerikli yayınlarda direkt konuya girildiğinde çok daha akıcı oluyor. Tabii sohbet havasını kaybetmeden yapmak gerekiyo.. Sizde de aynı durum yaşanıyor mu? Haksız olmadığımı düşünüyorum

Parfüm alırken satıcının "afrodizyak etkisi var" demesiyle gaza gelip sepete atan kaç kişi var? :) Gerçekten bazı kokuların karşı cins üzerinde etkili olduğu söyleniyor ama bu tamamen bilimsel mi, yoksa pazarlama oyunu mu, emin olamıyorum. Mesela amber, misk, paçuli gibi notaların "cazibe artırıcı" etkisi olduğuna dair bir sürü iddia var. Ama bu etki gerçekten fiziksel mi, yoksa "ben bu parfümle çekiciyim" özgüveni mi işe yarıyor? Bkz: Afrodizyak Nedir?

Saatlerin Anlamı - Çift ve Tekrar Eden Saatler Ne Söyler?

Zamanın akışı bazen durur gibi olur, özellikle de dijital saatine bakıp tekrar eden sayılarla karşılaştığında. 11:11’i gördüğünde içine doğan o his… sence de bir tesadüften fazlası değil mi?

Saatlerin anlamlarını merak ediyorsanız makalemden inceleyebilirsiniz.