Merhaba arkadaşlar,

forum'da ve youtube'da 7800X3D özelinde çok fazla şehir efsanesi mevcut.

O yüzden de işlemciyi ve windowsu tanıyarak kullanmamız gerektiğini düşündüm ve ufak bir rehber oluşturdum.

*İşlemci,en iyi oyun işlemcisidir ama asla tak çalıştır bir işlemci değildir,ince ayarlar gerektirir.

Bios Ayarları (Tüm anakartlar için geçerlidir)

Öncelikle bellek seçimlerinizi kesinlikle çift slot olarak yapın,dört slot ramler de sorunlar ile karşılaşma olasılığınız yüksektir.

Bellekler: EXPO kullanmıyorum,gecikmeler dahil tüm değerleri tek tek giriyorum ve kullandığım değerleri aşşağıda vericem.(Hynix M-Die 6000mhz ram kullanan çoğu kişi bu değerleri kullanabilir) 

Öncelikle bellek seçimlerinizi kesinlikle çift slot olarak yapın,dört slot ramler de sorunlar ile karşılaşma olasılığınız yüksektir.

Bellekler de A-Die hynix ve M-die Hynix chipler farklılıklar gösterirler.

M-Die chipler,A-Die chiplere göre aynı frekans ramleri daha düşük gecikmeler ile açarken,A-Die Chipler aynı frekans ramleri daha düşük voltajlar ile açarlar.A-Die Chipler Overclock olarak en başarılı olanlardır.

Gelelim AMD'nin oyunlarda ki %1 low olaylarına (Infinity Fabric Clock ve UCLK Mode)

UCLK (Uncore Clock): İşlemci bellek kontrolcüsü saat hızıdır.

MCLK (Memory Clock): Bellek saat hızıdır.

FCLK (Infinity fabric clock): İşlemci içindeki çeşitli bileşenler arasındaki iletişimi sağlamak için kullanılan saat hızıdır.Ekran kartı,bellekler,giriş çıkış aygıtları gibi.

Infinity Fabric Clock(FCLK): Optimum 2133MHZ ve üzeri olması gereken ve ramler ile senkranizasyon isteyen bir hızdır.

AMD tarafından,default 2000 mhz olarak gelir ve 3/1 tam kat sayısı olarak ilerler.

Mesela bellekleriniz 6000 mhz ise FCLK 2000 mhz.Ramleriniz 6400mhz ise FCLK 2133 mhz, 6600 mhz ve üzerinde ise 2200 mhz gibi.

6600 mhz rami 2200 mhz FCLK kullanan kişi ile 6000mhz rami 2000 mhz FCLK kullanan kişiler arasında oyunlarda ki %1 değerleri farklı olur.

Şunu da belirteyim 2200 mhz FCLK agrasif bir değer olduğu için silikon kalitesi yüksek işlemci ister ve sisteminiz post etmeyebilir,o yüzden de maksimum 2167 mhz'de kalın derim.

Buradaki olay tamamen ram bandwidth kısıtlamasını aşmaktır.

6200 mhz ve üzeri bir rami 2000 FLCK (Default) ile açarsanız bellek dar boğazın'dan dolayı,stuttering oluşur.(Çoğu kullanıcının yaptığı hata) O yüzden de 2133 veya 2167 mhz ideal hızlar olacaktır.

AMD AM5 serisinde error correction vermediği için,aslında verimsiz olan bir sistemi,sistem hata vermediğinden doğru çalışıyor sanırsınız ama negatif performans alırsınız.

Bellekler ve FCLK senkronizasyon sağlamasını da PYPRime 2.0 üzerinden gecikme testi yaptırarak bakabilirsiniz.Gecikme ne kadar artarsa yaptığınız değerler sistemi negatif etkiliyor demektir.

UCLK DIV1 Mode: UCLK=MCLK (Bir diğer,stuttering probleminin sebebi de bu ayardır.Default 2/1 gelir ve biostan UCLK=MCLK yani 1/1 yapılması şarttır) 

Memory context restore: Disable (Enable yaparsanız açılış hızı 10 saniye'ye kadar iner)

Power Down Mode: Disable (Eğer Memory context restore açıyorsanız,bu ayarı da enable yapın yoksa mavi ekran alırsınız)

Gear Down Mode: Enable (Kapalı olursa bellek gecikmeleriniz düşer ama stabilite sorunu çıkar, işlemci ve bellek kalitesine göre değişen bir değerdir,açık olmasını tavsiye ederim)

Global C-State: Disable (İşlemci stabilitesi için önemlidir)

Integrated Graphics: Disable 

FTPM: Disable (Windows 11 kullanan veya kuracak arkadaşlar kapatmasın aksi halde Windows 11'i kuramazsınız veya hata alırsınız)

LLC(Load Lane Calibration): Auto veya mode 3 veya 4 (LLC,işlemciye overclock yapıldığında,işlemci yük altındayken voltaj düşmesi'nin(Vdroop) önüne geçmek için kullanılır.

**Biostan verdiğiniz 1.3 volt,yük altında 1.25'e düşüyorsa ve sistem stabil değilse,LLC'den seviye belirlenip bu voltajın düşmesini azaltıp,stabiliteyi yakalarsınız.

Precision Boost Overdrive(Curve Optimizer): -30 (İşlemci kalitesine göre değişir,ortalama çoğu işlemci de -30 ideal değerdir ama stabil değilse değeri düşürün -25 -20 gibi)(Sıcaklık düşüşlerine yardımcı olur)

**Negatif curve ayarlarken,All Core yerine Per Core öneririm çünkü işlemciniz en kötü çekirdeğinizi baz alıp değerlendirme yapar.Mesela 7 çekirdeğiniz -30 açabiliyorken içlendirden biri -15 açıyorsa işlemci -15 üzerinde stabil olmaz.Per Core'da 7 çekirdek -30 ve 8. çekirdek de -15 ile testi geçersiniz.**

CPU Ofset voltage(-): İşlemciye göre değişir,rakam arttıkça işlemciden düşen voltaj miktarı azalır. Başlangıçta 0.010v ile başlayıp 0.015 gibi arttırarak devam edip işlemciniz için stabil değeri bulabilirsiniz) (Sıcaklık düşüşlerine ciddi yardımcı olur)

Soc Voltajı: 1.25v (Çoğu kullanıcı için ideal voltajdır,Max 1.25v geçmemelidir)

Kendi gecikme değerlerinizi oluşturabileceğiniz basit bir hesaplama excel'i.

google docs

DDR5 Timing Calculator for AMD V0008

https://docs.google.com/spreadsheets/d/1TfGAex1K0_Af9idWtcgic1-IMY1D8fWn3IudKAZo43c/edit?pli=1#gid=1490941335

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

7800X3D Sıcaklığı Düşürme Yöntemleri

1.PBO:Curve optimizer,negatif değer vererek yük altındaki işlemcinin voltajını düşürülür.

2.CPU negatif offset voltajı,yine aynı şekilde işlemci yük altındayken daha düşük voltaj ile aynı performansı yakalanır,bu yöntem PBO:CO yöntemine göre daha etkilidir ama stabilitesi daha zordur.

3.Thermal Throttle Limit,sıcaklık konusuna direkt etki eden ve ciddi ısı düşüşü sağlayan en etkili yöntemdir.

Bu yöntem,diğer iki yönteme göre sıcaklığı düşürür ama performans kaybı da beraberinde gelir ,burada önemli olan sıcaklık/performans dengesini

yakalamaktır

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

DDR5 Basit Gecikme Kuralları

tRAS = tRCD + tRTP

tRC = tRAS + tRP

WRRD = WRWR DD

RDRD DD = tWTRS

tFAW = 4x tRRDS

Buildzoid'in,6000 mhz CL:30 Hynix M-Die/A-Die kitler için önerdiği manuel gecikmeler.

https://www.youtube.com/watch?v=dlYxmRcdLVw

**Samsung ve Micron bellekler için garanti değildir.

**Bu gecikmeler bellek kalitesine göre değişen değerlerdir,herkes de çalışmayabilir ama optimum önerdiği ayarlar bu şekildedir.

Primary Timings (Bellekleriniz ile gelen orjinal değerleri girin)

TCL: 30

TRCD: 36

TRP: 36

TRAS: 76

----------------------------------

Secondary Timings:

TRC: 68

TWR: 48

TRFC1: 500

TRFC2: 400

TRFCSB: 300

TREFI (Refresh Interval): 50000 

--------------------------------------

TRTP: 12

TRRDL: 8

TRRDS: 4

TFAW: 20

TWTRL: 16

TWTRS: 6

-------------------------------------

TRDRDSCL: 4

TRDRDSC: 1

TRDRDSD: Auto

TRDRDDD: Auto

TWRWRSCL: 4

TWRWRSC: 1

TWRWRSD: Auto

TWRWRDD: Auto

TWRRD:2

TRDWR: 16

-------------------------------------

Power Down Mode: Disable (Memory Context Restore açıksa,PDM'u Enable yapın)

Gear Down Mode: Enable

------------------------------------------------

UCLK DIV1 MODE: UCLK=MCLK

FCLK: 2000 Mhz (mhz arttıkça performans artar fakat işlemcisine göre stabilite sorunu çıkar.Performans/stabilite 2133mhz tavsiye ederim)

Soc V: 1.25

DRAM Voltage(VDD): 1.350v

DRAM VDDQ: 1.350v

DRAM VPP: 1.800v

CPU VDDIO: 1.350v

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

RAM - İŞLEMCİ VE SİSTEM STABİLİTE TESTLERİ

--Ram stabilitesi için-- (TestMem5 v0.12 )

https://mega.nz/file/vLhxBahB#WwJIpN3mQOaq_XsJUboSIcaMg3RlVBWvFnVspgJpcLY

Öncelikle,TestMem5 v0.12 (best configs) dosyası içinden, bin dosyasına girip '1usmus_v3' CFG dosyasını not defteri ile açıp orada ki Cycles= 3'ü Cycles=25 olarak değiştirin.

Programı çalıştırın ve sağ alttaki ''load config & exit'' sekmesinden,dosyayı çıkarttığınız yerdeki bin dosyası içinden ''1_usmusv3'' config dosyasını çalıştırın.

Test 25 cycles hatasız tamamlanırsa bellekler stabil demektir,bellek stabil değilse hata mesajı olarak size gösterecektir.

--İşlemci Stabilitesi için-- (OCCT)

https://www.ocbase.com/download

Öncelikle settings ayarlarında ki security sekmesi altından;

*Stop on critical temperature: Enable (88 derece)

*Stop on error: Enable

*Stop on WHEA Error: Enable olarak ayarlayın

Stability Test kısmından,

*Data Set: Small

*Mode: Extreme

*Load Type: Variable

*Start at cycle: 1

*Instruction set: Auto

*Thread Settings: Auto

*Testi 1 saat çalıştırmanız yeterlidir.

--Genel sistem stabilitesi için-- (LinpackXtreme ve y-cruncher v0.8.2.9524 )

https://linpack-xtreme.en.lo4d.com/windows

https://www.softpedia.com/get/Science-CAD/y-cruncher.shtml

LinpackXtreme ayarları;

2.Stress test

5.10GB RAM

Number of times run linpack:5

Use all Threads: Y

Disable sleep mode: Y

CPUID HWMonitor in backround: N

Dedikten sonra enterlayıp testi çalıştırın,test otomatik tamamlanacaktır.

y-cruncher ayarları;

1- Companent Stress Tester

7- Enable All Tests

0- Start stress test

*Testi 1 saat çalıştırmanız yeterlidir.

                    Windows ayarları:(Windows 10)

Windows 10, hem oyunlarda ki gecikme olarak hemde arka planda çalıştırdığı programlar olarak windows 11'den daha başarılı ve stabil bulduğum bir işletim sistemidir.Win 11,oyunlardan daha iyi bir HDR performansı almak ve Intel işlemciler'in E core verimliliği için şarttır.

Win 10 Güç Planı: Yüksek Performans

 --İşlemci güç yönetimi--

*İşlemci çekirdek park etme en düşük çekirdek sayısı: %100

*İşlemci boşta kalma alçaltma eşiği: %100

*İşlemci boşta kalma yükseltme eşiği: %100

*En düşük İşlemci durum: %100

*En yüksek işlemci durumu:%100

*İşlemci Performans artırma modu: Agresif

Güç planın da çıkmayan özellikleri açmak için;

Yüksek performans güç profili ile PowerSettingsExplorer programını açıp,işaretlediğim ayarların kutucuklarını kaldırmanız gerkiyor.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Komut istemi ayarları:

powercfg.exe /hibernate off

bcdedit /set useplatformtick yes

bcdedit /set disabledynamictick yes

bcdedit /set useplatformclock false

bcdedit /set tscsyncpolicy Enhanced

*Aygıt yöneticisi>> Sistem aygıtları>> Yüksek duyarlıklı olay süre ölçeri(Devre dışı)

*Sistem>Güncelleme güvenlik>Windows Güvenliği>Cihaz güvenliği>Çekirdek yalıtımı:Kapalı

*Process losso programı ile oyun sırasında arkada çalışan işlemlere,işlemci önceliği atayabilirsiniz.

CS2,Valorant gibi oyunların default olarak gelen 'normal' işlemci önceliğini,Process losso programı ile yükseğe çekerek oyundan daha iyi ve stabil FPS alabilirsiniz.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Merak ettiğiniz birşey olursa da sorabilirsiniz,elimden geldiğince yardım etmeye ve konuyu güncel tutmaya çalışacağım.

Tüm bu ayarlamalar ile alacağınız %1 ve 0.1 değerleriz artacaktır.

Sisteminizin oyun içinde ki gecikme değerlerinin datasını görmek için CapFrameX programını öneririm.Bu program bütün oyun boyunca yaşadığınız;anlık droplar,ms gecikmeleri veya stuttering gibi durumları data olarak kaydeder ve oyun sonunda inceleyebilirsiniz.

Oyun içi anlık gecikmeler sistem değerleri içinse MSI Afterburner öneririm.

Sisteminizi test etmek için önerebileceğim başlıca oyunlar ise,

Cyberpunk 2077

Marvel's Spider-Man Remastered

Battlefield Serisi (1-V-2042)

Shadow of the tomb raider

GTA V

Hitman 3

Ashes of the singularity

Baldurs Gate 3

Far Cry 6

Assasins Creed Valhalla

Red Dead Redemtion 2

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bu zamana kadar hiçbir oyunda %0.1 değerlerim 100'ün altına düşmedi buna en ağır işlemci kullanan BF 2042 128 lik haritalar da dahil.

BF 2042 128'lik haritalardan birkaç tane oyun içi verisi paylaşıyım.

STABİL BELLEK VE GECİKME DEĞERLERİM

OYUN İÇİ VE CINEBENCH R23 SICAKLIK DEĞERLERİM

SON OLARAK DA AMD 8000 MHZ AÇMAZ,STABİL DEĞİLDİR VS DİYENLER,İŞİ BİLMEYENLERİN BOŞ LAFIDIR.

Merhaba arkadaşlar,

öncelikle konuyu açma sebebim tamamen keyfidir ve XE93 serisinin başarısından'dır.

Panel bu sene 5. yılını doldurmuş olacak olup,Z serisi ve Oled hariç Sony tarafından görüntü kalitesi olarak malesef daha iyi bir TV çıkmadı.

Sony'nin bu durumunu her seferinde yadırgadım ve eleştirdim fakat her yıl gittikçe paneli daha da kötüye götürdüler ve bunu sadece ben değil birçok kişi dile getirdi.

Sony XE93 kullanan birçok kullanıcı da artık bir sonraki TV'si olarak iyice oturtmuş olan OLED panele terfi ettiler.

Bende televizyon yaşını aldığı için ve teknoloji (HDMI 2.1 4K@120hz,VRR) olarakta geride kaldığı için LG Oled 83 C2 modeline geçtim fakat Ankaradaki evimde halen kullandığım XE93, beni her gittiğimde şaşırtmaya devam eder.

Sony XE93'ü ben aldığım zaman,LG OLED B7'den pahalıydı ve çok eleştiren olmuştu fakat şu son 5 yıla dönüp bakıyorum da iyiki almışım diyorum,cihaz hala canavar...