Evrenin bilinen en parlak 'yıldız patlaması' keşfedildi

Uluslararası bilim insanlarından oluşan bir grup araştırmacı, evrenin bilinen en parlak yıldız patlamasının keşfedildiğini duyurdu. Nature Astronomy'de yayınlanan çalışmada, SN2016aps isimli süpernova patlamasının, rekorun bir önceki sahibinin yaklaşık iki katı oranında müthiş bir parlaklığa sahip olduğu belirtiliyor.

Yaklaşık 3,6 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan SN2016aps patlaması, isminden de anlaşıldığı gibi ilk olarak 2016 yılında gözlenmiş. Birmingham Üniversitesi'nde görev yapan araştırmacı Matt Nicholl, SN2016aps'ın uzun bir süre kendi galaksisinden bile çok daha parlak bir görüntüye sahip olduğunu söylüyor. Çalışmanın lider araştırmacısı olan Nicholl, inanılmaz bir uzay olayı olarak nitelendirdiği SN2016aps'ın normal bir süpernovanın yaklaşık 5-10 katı oranında kütleye sahip olduğunu belirtti (Güneş'in 50-100 katı).

Matt Nicholl,"Süpernovaları iki farklı ölçek içerisinde değerlendirebiliyoruz: Patlamanın toplam enerjisi ve bu enerjinin görülebilir ışık veya radyasyon halinde yayılan kısmı. Tipik bir süpernovada yayılan radyasyon, toplam enerjinin genellikle %1'ine tekabül eder. SN2016aps'de ise radyasyonun, normal bir süpernovanın patlama enerjisinin beş katı oranında olduğunu tespit ettik. Bu, bir süpernovadan yayılan bugüne kadar gördüğümüz en güçlü ışık anlamına geliyor." şeklinde konuştu.

Nicholl ve ekibi SN2016aps'nin müthiş parlaklığının nedenleriyle ilgili bazı tespitlerde bulunmuş. Işık spektrumunu inceleyen araştırmacılar, patlamanın, süpernova ve dev bir gas kabuğunun çarpışması sonucu güçlendiğini düşünüyor. Gaz kabuğunun, süpernovaya dönüşmeden yıllar önce yıldızdan yayıldığı tahmin ediliyor.

"Patlamanın parlaklığı nedeniyle süpernovanın galaksisini göremedik"

Northwstern Üniversitesi'nden araştırmacı Dr. Peter Blanchard,"SN2016aps'nin farklı olduğunu ilk kez gözlemlediğimiz anda anlamıştık; evrenin ortasında öylece duruyor gibi bir görüntüsü vardı. SN2016aps o kadar parlaktı ki, yaydığı ışık azalana kadar içinde bulunduğu galaksiyi göremedik bile." şeklinde konuştu.

Gizmodo'ya konuşan Matt Nicholl,"Bu tarz devasa yıldızların, evrenin ilk evrelerinde daha yaygın olduğunu tahmin ediyoruz. Dolayısıyla bu verileri kullanarak evrenin ilk yıldızlarının patlamalarına bir göz atma fırsatı yakalayabiliriz." ifadelerini kullandı.

Önümüzdeki yıl fırlatılacak olan James Webb Uzay Teleskobu'nun büyük bir potansiyel sunduğundan bahseden Harvard araştırmacısı Edo Berger,"Bu olağanüstü süpernovayı daha iyi bir zamanda bulamazdık sanırım. SN2016aps gibi devasa patlamaların evrende ortaya çıkabildiğini artık biliyoruz. NASA'nın yeni James Webb teleskobu, uzayda inanılmaz uzaklıklara göz atarak bu tarz patlamaları gözlemleyecek ve böylece belki de evrenin ilk yıldızlarının ölümlerini izleme fırsatı yakalayacağız." şeklinde konuştu.

Nature Astronomy'deki makaleye buradan ulaşabilirsiniz.