Yenilenebilir enerji, tarihte ilk defa kömürü geride bıraktı

Bu dönemde, güneş ve rüzgar enerjisinden üretim, elektrik talebini aştı. Bu gelişme, geçen yılın aynı dönemine kıyasla kömür ve doğalgaz üretiminde düşüşe yol açtı.

Ember kıdemli elektrik analisti Małgorzata Wiatros-Motyka konuyla ilgili olarak, "Kritik bir dönüm noktasının ilk işaretlerini görüyoruz. Güneş ve rüzgar enerjisi artık dünyanın artan elektrik talebini karşılayacak kadar hızlı büyüyor. Bu, temiz enerjinin talep artışıyla aynı hızda ilerlediği bir değişimin başlangıcını işaret ediyor." dedi.

Güneş enerjisi büyümeye öncülük ediyor

2025’in ilk yarısında küresel elektrik talebi %2,6 arttı. Bu artışın %83’ünü tek başına güneş enerjisi karşıladı; güneş üretimi 306 TWh artarak yıllık bazda %31 büyüdü. Rüzgar enerjisindeki istikrarlı büyüme ile birlikte yenilenebilir kaynaklar, hem artan talebi karşılayabildi hem de fosil yakıtları devre dışı bırakmaya başladı.

Küresel elektrik üretiminde yılın ilk yarısında güneş enerjisinin payı %8,8 olurken, rüzgar enerjisinin payı %9,2 ve hidroelektriğin payı %13,9 oldu. Diğer yenilenebilir kaynakların payı ise %2,3 olarak hesaplandı. Söz konusu dönemde dünyanın elektrik üretiminin %34,2'sini yenilenebilir enerji kaynakları karşıladı. Aynı dönemde kömürün elektrik üretimindeki payı ise %33,1 oldu. Doğalgazın payı %20,7, nükleer enerjinin payı ise %9,1 olarak hesaplandı.

Ayrıca Bkz.Yeni nesil bataryaları yapay zeka keşfetmeye başladı

Küresel bir dönüm noktası

Ember’in analizine göre bu sadece geçici bir durum değil. Güneş ve rüzgar artık yalnızca yeni talebi karşılamakla kalmıyor, fosil yakıt üretimini de azaltmaya başlıyor. Bu ivmenin sürmesiyle birlikte, temiz enerjinin talep artışını uzun süre boyunca aşması ve fosil yakıtların kalıcı olarak gerilemesi bekleniyor.

Bölgelere göre baktığımızda, Çin ve Hindistan'ın fosil yakıtlardan üretimi yılın ilk yarısında düşüş gösterirken, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim arttı. Çin, dünyanın temiz enerji lideri konumunu korudu ve Hindistan'da bu dönemde yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim elektrik talebindeki artışı aştı.

Buna karşılık, ABD ve Avrupa Birliği’nde fosil yakıtla elektrik üretimi arttı. ABD’de elektrik talebi, yenilenebilir kaynakların büyüme hızını geçtiği için fosil yakıtlardan üretim yükseldi. Avrupa’da ise rüzgar ve hidroelektrik üretiminin zayıf seyretmesi nedeniyle, açığı kapatmak için daha fazla kömür ve gaz kullanıldı.