Rehber > HD Ready - Full HD Tercihi ve Temel Bilgiler (21. sayfa)

signore · 2009-02-07T17:58:44.0000000+03:00

Rehber SD-HD Ready - Full HD (HD Ready 1080p) - UHD (ultra high definition) Tercihi ve Temel Bilgiler Ön Söz El emeği göz nuru bu konuya biraz daha dikkat çekebilmek ve Günümüz şartlarına uyarlayabilmek adına bazı revizyonlara gidilmiştir ve düzenlemeler devam edecektir. Özellikle 4K TV lerin yoğun satılmaya başlandığı günümüzde bu rehberde 4K teknolojisi ile ilgili de bilgiler olması gerekliliğinden yola çıkarak bazı düzenlemeler yapılmıştır. Kırık Linkler ve görseller elden geçirilmiştir/geçirilecektir. Bu rehber, televizyon piyasasında Lcd ve Plazma Tv’lerin klasik tüplü tv’lerin fazlasıyla yerini aldığı ve yeni televizyon alacak kişilerin ilk tercihlerinin HD (High Definition) uyumlu televizyonlar (HDTV’ler) olduğu günümüzde, bir tercihte bulunmadan önce bilinmesi gereken temel bilgileri ve sıkça karşılaştığımız ''SD'' - “HD Ready” - “Full HD” - ''UHD'' konuları hakkında detaylı ve karşılaştırmalı açıklamaları içermektedir. Rehberin uzun olması, birçok yerde konuların daha iyi anlaşılması için daha fazla açıklama yapılmasından ve destekleyici yan bilgiler verilmesinden kaynaklanıyor. Genelde bu tür rehberlerde anlatılan konulara aşina değilseniz, aşırı teknik açıklamalar kafa karıştırıcı olabilir. Bunu önlemek için mümkün olan her yerde temel açıklamalara yer vermeye özen gösterdim. Bununla beraber örneğin 4.bölümde bir açıklama yaparken veya bir kısaltma kullanırken, önceki bölümlerde verdiğim bilgilerin okunduğunu ve anlaşıldığını dikkate aldım. Dolayısıyla bazı bölümlerin atlanarak okunması, bazı açıklamaların gözden kaçırılmasına sebep olabilir. Rehberin taslağı ve son hali üzerinde görüşlerini esirgemeyen Akseaus’a teşekkür ederim. İçindekiler 1) Temel Tanımlar - CRT, Lcd, Plazma - SD (Standard Definition) Görüntü - HD (High Definition) Görüntü - UHD (Ultra High Definition) - SD HD UHD Görüntü Detayı Karşılaştırması - 720p 1080p 4K Karşılaştırma Resimleri 25.05.2016 Güncel - Piksel (Pixel) - Çözünürlük (Resolution) - Panel Çözünürlüğü (Display Resolution) 2) HD Görüntülerin Tanımlanması 2.1 Dikey Çözünürlüğü Belirten Satır Sayısı 2.2 Tarama Sistemi 2.3 Saniyedeki Kare Sayısı 3) En Yaygın SD ve HD Görüntü Çözünürlükleri 4) SD, HD 720p ve HD 1080i/1080p Görüntü Kaynakları Nelerdir ? 4.1 Televizyon Yayınları 4.1.1 SD Televizyon Yayınları 4.1.2 HD Televizyon Yayınları 4.2 DVD, Divx, Vcd Filmler 4.3 Bluray ve HD-DVD Filmler 4.4 HD Kaynaklardan Rip’lenmiş Görüntüler (HD-Rip) 4.5 Next-Gen (Yeni Nesil) Oyun Konsolları 4.6 Diğer HD Görüntü Kaynakları 5) HD Ready - Full HD - HD Ready 1080p - HDTV 1080p Logoları 5.1 Ön Bilgiler 5.2 Logolar ve Minimum Gereksinimler 5.2.1 HD Ready 5.2.2 HDTV 5.2.3 Full HD 5.2.4 HD Ready 1080p ve HDTV 1080p 5.3 Logolar Arasında Temel Karşılaştırma Tablosu 5.4 Logolar Hakkında Son Yorum ve Önemli Hatırlatmalar 6 Lcd ve Plazma Tv’lerin Panel (Ekran) Çözünürlükleri Nelerdir ? 6.1 Ön Bilgiler 6.2 Lcd Tv - Panel (Ekran) Çözünürlükleri 6.3 Plazma Tv - Panel (Ekran) Çözünürlükleri 7 HD Ready mi HD Ready 1080p (Full HD) mi Tercih Edilmelidir ? 7.1 Öncelikle Bilmeniz Gerekenler 7.1.1 HDTV’ler, Sadece HD Görüntüler İzlenirken HD Kalitesinde Görüntü Verir 7.1.2 HDTV’ler, En Yüksek Görüntü Kalitesini, Panel Çözünürlüklerine En Yakın Çözünürlükteki HD Görüntüler İzlendiğinde Verir 7.1.3 HD Görüntüler Arasındaki Önemli Ayrım : 720p ve 1080i/1080p 7.2 Görüntü Kaynaklarınıza Göre Tercih Yapılmalıdır 7.2.1 Kablolu Tv ile SD Televizyon Kanallarını İzlemek 7.2.2 Uydudan SD Televizyon Kanalları İzlemek 7.2.3 Uydudan HD Televizyon Kanalları İzlemek 7.2.4 DVD Oynatıcı ile SD Dvd ve Divx Filmler İzlemek 7.2.5 PC Bağlantısı 7.2.6 Bluray ve HD-DVD Filmler 7.2.7 Next-Gen (Yeni Nesil) Oyun Konsolları (PS3, Xbox360) 7.3 Tablo : İnsan Gözünün Farklı Çözünürlük Detaylarını Farkedebileceği Mesafeler ve Tv Boyutları 7.4) Lcd ve Plazma Tv Alırken Geleceğe Yatırım Yapılmalı Mıdır ? 1) Temel Tanımlar CRT, LCD ve Plasma Bu üç kelime de televizyon ve monitörlerin teknolojilerini, yani görüntünün ekranda nasıl oluşturulduğunu simgelemektedir. Teknik ayrıntılara girmeden kısaca bahsetmek istiyorum. CRT, “cathode ray tube” (katot ışınlı tüp) kelimelerinin ilk harflerinden gelir. Halk dilinde, “tüplü Tv” olarak bilinir. CRT Tv’ler Lcd ve Plazma Tv’ler gibi ince değillerdir. Kasalarını büyük yapan, tüplerinin büyük olmasıdır. Son dönemde tüpleri, dolayısıyla kasaları daha ince olan (slim) ve ekranları bombeli değil düz olan (flat) tüplü Tv’ler piyasaya sürülmüştü. Ayrıca CRT Tv’lerin HD uyumlu olanları da vardır. Lcd monitörler öncesinde bilgisayarlarımızda kullandığımız monitörler de CRT (tüplü) monitörlerdir. LCD, “liquid crystal display” (sıvı kristal diyot) kelimelerinin ilk harflerinden gelir. Telafuzunu Türkçe hecelersek, “el si di” diyebiliriz. PLASMA kelimesi ise Türkçe’de hemen hemen aynı, yani “plazma” olarak telafuz edilir. Lcd ve Plazma Tv’lerin kasaları, CRT (tüplü) Tv ve monitörlere göre çok daha incedir. Ayrıca tüm Lcd ve Plazma Tv panelleri düzdür (flat). Acemi bir kullanıcı için dışarıdan bakıldığında Lcd ve Plazma Tv’ler fiziksel olarak aynı gözükebilir ve ayırt etmesi zor olabilir. Bu iki teknoloji fiziksel olarak benzer gözükseler de, görüntüyü oluşturma teknolojileri birbirlerinden tamamen farklıdır ve her iki teknolojinin de avantajları ve dezavantajları vardır. Örneğin, Plazma Tv’lerin hareketli görüntülerde ve siyah renk üretiminde daha başarılı olması; Lcd Tv’lerin ise ekranda uzun süre kalacak sabit görüntülerde Plazma Tv’ler gibi ekranda iz kalma sorunu yaşamaması, daha fazla boyut çeşitliliği sunması gibi. Yıllardır hangi teknolojinin daha iyi olduğu tartışması süregelir. Ancak bugüne kadar bir galip olmamıştır, olacak gibi de gözükmemektedir. Lcd ve Plazma Tv’lerin karşılaştırılması çok detaylı bir konu olduğu için, tamamen ayrı bir başlık altında konuşulması daha faydalı olacaktır. Özet olarak : Hangi tür televizyon tercih etmeniz gerektiği tamamen kullanma amacınıza bağlıdır. Her kullanıcı için geçerli olacak tek bir doğru yoktur. Dolayısıyla “en güzel görüntüyü Lcd (veya) Plazma Tv’ler verir” diyemeyiz. SD (Standard Definition) Görüntü SD, “standard definition” kelimelerinin ilk harflerinden gelir. İngilizce olan “definition” kelimesinin karşılığı olarak “çözünürlük” kelimesi kullanılmaktadır. Dolayısıyla SD görüntü, “standart (normal) çözünürlüğe sahip görüntü” anlamındadır. Aşağıda SD görüntü kaynaklarının neler olduğuna daha detaylı olarak değineceğim. Şimdilik bilinmesi gereken, normal Tv yayınlarının, dvd, divx ve vcd filmlerin SD görüntüler olduğudur. HD (High Definition) Görüntü HD, “high definition” kelimelerinin ilk harflerinden gelir. “Yüksek çözünürlüklü görüntü” olarak tanımlanabilir. HD görüntülerin çözünürlüğü (dolayısıyla detayları) SD görüntülerden daha yüksektir. Bunun neticesinde, HD uyumlu olan (yani yüksek çözünürlüklü) televizyonlarda ve monitörlerde izlenen HD görüntüler, SD yayınlara göre daha yüksek detay sunar ve görüntünün derinliği, keskinliği daha fazla, renkleri daha canlı olacaktır. HD görüntüler 1280x720 (720p) çözünürlükte olabileceği gibi, 1920x1080 (1080i/1080p) çözünürlükte de olabilir. Bu fark, alacağımız görüntü kalitesi ve tercih etmemiz gereken televizyon üzerinde etkili olacaktır. Bu konuya daha sonra detaylı olarak değineceğim. SD ve HD Görüntü Detayı Karşılaştırması Öncelikle buradaki "SD, HD'ye Karşı Resimlerle" konusundaki resimlere bakmanızı öneririm. Aşağıdaki ilave birkaç örnek resim veriyorum : - Kaynak : www.northernlightsvideo.com - Kaynak : http://blog.isnoop.net Piksel (Pixel) İngilizce “pixel” kelimesi, “picture element” kelimelerinin ilk harflerinin birleşiminden gelir ve Türkçe’de “piksel” olarak kullanılır. Piksel, teknik tanımı itibariyle bir imajın (görüntü veya resim) içindeki en küçük bilgi parçasıdır. Pratikte ise “bir imajı oluşturan en küçük nokta” olarak ifade edebiliriz. Bu noktalardan her birine “bir piksel” denir. Çözünürlük (Resolution) Yukarıda “definition” kelimesinin Türkçe’de “çözünürlük” olarak kullanıldığı belirtilmişti. Burada açıklanan çözünürlük kelimesi ise, İngilizce “resolution” kelimesinin tam karşılığı olan kelimedir. Çözünürlük, “bir resim veya videonun netliği” olarak tanımlanabilir. Örneğin bir resmin çözünürlüğü 640x480 ise, bu resim 640 adet yatay pikselden (noktadan) ve 480 adet dikey pikselden (noktadan) oluşur. Benzer şekilde 720p, yani 1280x720 çözünürlükteki bir görüntü de 1280 adet yatay ve 720 adet dikey pikselden oluşur. Bir resmin ve görüntünün çözünürlüğü ne kadar yüksek ise, netliği de o kadar yüksek olacaktır. Panel Çözünürlüğü (Display Resolution) Lcd ve Plazma televizyonlar, CRT (tüplü) televizyonlardan ve bilgisayar monitörlerinden farklı olarak “sabit” bir panel çözünürlüğüne sahiptir. Yani paneldeki (ekrandaki) piksel (nokta) sayısı sabittir ve izleyeceğiniz tüm görüntüler bu piksel sayısına uyarlanarak gösterilir. Örneğin panel çözünürlüğü 1366x768 olan bir televizyonda veya monitörde yatay olarak 1366 adet piksel (nokta) ve dikey olarak 768 adet piksel (nokta), yani toplamda 1366 x 768 = 1.049.088 adet piksel (nokta) bulunmaktadır. Benzer şekilde panel çözünürlüğü 1920x1080 olan bir televizyonda veya monitörde yatayda 1920 adet piksel ve dikeyde 1080 adet piksel bulunmaktadır, yani toplamda 1920 x 1080 = 2.037.600 adet piksel (nokta) bulunmaktadır. Eğer Lcd, Plazma Tv ve monitörlere çok yakından bakarsanız bu pikselleri (noktaları) tek tek görebilirsiniz. 2) HD Görüntülerin Tanımlanması Günümüzde HD görüntü sinyalleri 720p, 1080i ve 1080p olabilir. Bu tanımlama 3 parametre ile yapılır. 2.1) Dikey Çözünürlüğü Belirten Satır Sayısı Örneğin 720p (1280x720 çözünürlük) görüntü, 720 satırdan oluşmaktadır. 1080i/1080p görüntü ise (1920x1080 çözünürlük) 1080 satırdan oluşmaktadır. 2.2) Tarama Sistemi Progressive (p) ve Interlaced (i) olmak üzere iki türü vardır. Progressive kelimesi “sürekli”, interlaced kelimesi ise “aşamalı” olarak tercüme edilebilir. Ancak hemen her yerde İngilizce kelimeler kullanıldığı için ben de İngilizce olarak yazacağım. “Progressive” taramada, görüntü karesi ekrana tek seferde yansıtılmaktadır. “Interlaced” taramada ise ilk karede görüntünün tek numaralı satırları, ikinci karede çift numaralı satırları yansıtılır. Böylece her karede standart çözünürlükteki bir yayında 576 satır bilgisinin tek seferde yenilenmesi yerine aslında sadece 288 satır bilgisi yenilenir. Dolayısıyla bir poz 2 karede tamamlanır. Klasik TV yayınları “interlaced” taramaya sahiptir. Burada özetle bilinmesi gerekenler şunlardır : - LCD ve Plazma Tv’ler doğal olarak “progressive” panellerdir. Yani Tv’ye ulaşan sinyal 1080i (interlaced) olsa dahi, Tv’niz gelen bu sinyali görüntüleyebilmek için “progressive” formata çevirmek zorundadır. TV’deki görüntü işlemci devresi tarafından yapılan bu işleme “de-interlacing” denir. - Spor müsabakaları gibi hareketli görüntülerde “progressive” sinyal tipi, “interlace” sinyal tipine göre daha yüksek kalite verecektir. Görüntü daha akıcı ve titreşimsiz olacaktır. - Interlaced Tv yayınları (örneğin 1080i), progressive Tv yayınlarına göre (örneğin 1080p) yarı yarıya daha az bant genişliği gerektirir. - Dünyada HD Tv yayınlarında 720p/1080i sinyal formatları kabul edilmiştir. 2.3) Saniyedeki Kare Sayısı 720p60 formatı 1280×720 pikselden oluşur ve saniyede 60 kare (60 Hz) içerir. 1080i50 formatı 1920 × 1080 pikseldir ve saniyede 50 kare içerir. 3) En Yaygın SD ve HD Görüntü Çözünürlükleri SD __ 576i/p __ (720x576) SD __ 480i/p __ (720x480) SD __ 480i/p __ (640x480) HD __ 720p ___ (1280x720) HD __ 1080i/p _ (1920x1080) 4) SD, HD 720p ve HD 1080i/1080p Görüntü Kaynakları Nelerdir ? Daha detaylı teknik bilgilere geçmeden önce, SD ve HD görüntü kavramlarını pratiğe dökerek, hangi cihazların SD ve hangi cihazların HD görüntü verdiğine değinmek istiyorum. Önemli Hatırlatma ! HD görüntü dediğimiz zaman tek tip bir görüntü türü anlaşılmamalıdır. HD görüntüler 720p (1280x720 çözünürlükte) veya 1080i/1080p (1920x1080 çözünürlükte) olabilir. Dolayısıyla “HD görüntü” demek yerine, “HD 720p” ve “HD 1080i/p” olarak ayrım yapılırsa, tüm değerlendirmelerimiz daha sağlıklı olur. 4.1) Televizyon Yayınları 4.1.1) SD Televizyon Yayınları Anten ile, normal kablolu Tv ve normal (HD uyumlu olmayan) bir uydu alıcı ile uydudan izleyeceğiniz TV yayınlarının hepsi SD yayınlardır ve ülkemizce de kullanılan PAL sistemlerde maksimum yayın çözünürlüğü 720x576’dir diyebiliriz. Ancak SD yayın yapan Tv kanallarının görüntü kaliteleri belirgin farklar göstermektedir. CRT (tüplü) televizyonlarda bu fark çok belirgin olmasa da, HD uyumlu (yani panel çözünürlüğü yüksek olan) Lcd ve Plazma televizyonlarda kanalların yayın kalitesi arasındaki farklar açıkca seçilir. 4.1.2) HD Televizyon Yayınları Türkiye’de HD televizyon kanalları Digiturk, Dsmart ve yeni olarak Teledünya gibi firmalardan alınacak özel abonelikler ile izlenebilmektedir. Veya kendi uydu çanağınız ile yabancı ülkelerde HD yayın yapan kanalları izleyebilirsiniz. Tabi bu durumda, HD yayın yapan kanalların hemen hepsi şifreli olduğu için, yayıncı kuruluşun aboneliğine ve şifre çözme sistemine (decoder ve üyelik kartı) sahip olmanız gerekecektir. Türkiye’de bugün itibariyle hizmet veren dijital platformlar ve HD yayın yapan kanalları : Önemli İlave : Aşağıda açıklanan yayınların ne şekilde izlenebileceği hakkında buradaki mesajda detaylı bilgi var. Bu rehberden sonra o mesajı da okumanızı öneririm. Digiturk Plus HD Kanalları : Lig Tv HD, Moviemax HD, Spormax HD, Nat Geo HD, Eurosport HD D-Smart HD Kanalları : Kanal D HD, HDTV Smart, Discovery Channel HD, Eurosport HD Teledünya HD Kanalları : Nat Geo HD, Eurosport HD Önemli Hatırlatmalar ! Daha önce bahsedildiği gibi, HD dediğimiz zaman 720p ve 1080i/p ayrımı önemli bir ayrımdır. Türkiye’de dünyada HD televizyon yayını standardı 720p veya 1080i olarak kabul edilmiştir. Burada neden 1080p yayın yapılmıyor diye sorabilirsiniz. 1080p yayınlar için gereken bant genişliği yüksek olduğu için (1080i sinyal için gerekenin iki katı) dünyada 1080p yayın yapan kanallar istisnadır. Yakın gelecekte de 1080p yayın yapan kanalların artacağını beklememelisiniz. Türkiye gibi yeni yeni HD yayın için altyapı kuran ülkelerde ise 1080p yayın yapan tv kanallarının yaygınlaşması konusunda daha da karamsar olabilirsiniz. Ağırlıklı olarak spor yayınları yapan kanallar 720p sinyali tercih eder. Ağırlıklı olarak haber, belgesel, dizi (yani daha durağan görüntüler) yayınlayan kanallar ise 1080i sinyal tercih ederler. 1080p yayına geçilmesi yüksek bant genişliği gerektirmektedir ve Amerika ve Avrupa’da bile yakın zamanda 1080p Tv yayınlarının yaygınlaşması beklenmemelidir. Örneğin (Digiturk kutusundan görüntü ayarı 720p veya 1080i olarak seçilebilse de) Digiturk HD yayınları kaynağında 720p’dir. Dolayısıyla Digiturk HD kanallarından en ideal görüntü 720p sinyal ile ve HD Ready olan, panel çözünürlüğü 1366x768 olan bir televizyon ile alınacaktır. HD Ready 1080p (Full HD) olan ve panel çözünürlüğü 1920x1080 olan bir televizyonda ise, kaynağında 720p olan yayınlar upscale (yukarı ölçeklendirme) yapılarak izlenecektir ve bu işlem bizi en ideal görüntü kalitesinden uzaklaştırır. Dolayısıyla bu durumda Digiturk HD aboneliği için HD Ready 1080p (Full HD) televizyon almak bir dezavantaj olmaktadır. Bu konuya daha detaylı olarak 7.bölümde değineceğim. Diğer Notlar : - Bir kanalın HD yayın yapıyor olması, 24 saat HD yayın yaptığı anlamına gelmez. HD kanallar, sadece HD formatında kayıt edilmiş olan programları HD formatında yayınlarlar. Örneğin Kanal D’nin belirli dizileri ve programları HD formatında yayın yapmaktadır. Benzer şekilde Eurosport HD kanalı, bazı (belki çoğu) programı SD olarak yayınlamaktadır. - Bir dijital platformun (örneğin Digiturk Plus veya HD Smart aboneliği) HD kanallar da sunuyor olması, tüm kanallarının HD kalitesinde olacağı anlamına gelmez. SD olan normal kanallar yine SD kalitesinde yayın yapıyor olacaktır. Sadece HD kanalların HD programları HD kalitesinde izlenecektir. 4.2) DVD, Divx, Vcd Filmler Standart dvd, divx ve vcd filmler de SD görüntülerdir. Dvd filmlerin çözünürlüğü maksimum 720x576 olabilir. Standart divx filmlerin ise çözünürlüğü yine 720x576 veya daha düşük olabilir. Aslında Divx bir sıkıştırma formatı olduğu için, 1280x720 çözünürlüğünde de Divx filmler olabilir. Ancak bu çözünürlükteki görüntüler Divx değil, 720p olarak anılır. Divx denildiği zaman genelde Dvd’den rip’lenmiş (sıkıştırılarak ve özel bir dosya formatına dönüştürülerek boyutu küçültülmüş) görüntü anlaşılır. 4.3) Bluray ve HD-Dvd Filmler En önemli ve yaygın 1080p görüntü kaynakları olduklarını söyleyebiliriz. Genel olarak tüm Bluray ve HD-Dvd filmlerin 1080p olduğunu dikkate alabilirsiniz. 4.4) HD Kaynaklardan Rip’lenmiş Görüntüler (HD Rip) Burada “rip’lemek” işlemi, orijinal dosya boyutu yüksek olan (25-50 GB) Bluray veya HD-Dvd disklerdeki filmlerin bilgisayar ortamında özel bir formatta sıkıştırılarak, dosya boyutlarının düşürülmesidir. En yaygın format, yani dosya uzantısı MKV’dir (matroska kodek). Ayrıca HD yayın yapan televizyon kanallarından kaydedilerek hazırlanan MKV formatında HD görüntüler de mevcuttur. Bu şekilde hazırlanan güncel dizi ve belgeseller de internet ortamında bulunmaktadır. “HD Rip” görüntülerde görüntü kalitesi, rip işlemini yapan kişinin (veya grubun) bilgisine, becerisine bağlıdır. Genel olarak 720p olarak rip’lenen 2 saatlik bir filmin dosya boyutu 4,45 GB (bir DVD kadar) ve 1080p olarak rip’lenen 2 saatlik bir filmin dosya boyutu 8 GB olur. HD-Rip görüntüler başta bilgisayarlar olmak üzere, HD görüntüleri oynatma özelliği olan cihazlar ile izlenebilmektedir. Son dönemde NMT (Network Media Tank) genel ismi ile anılan ve yüksek çözünürlüklü MKV dosyaları oynatabilen, harici hard-disk takılabilen cihazlar yaygınlaşmaktadır. Bu cihazlar hakkında daha detaylı bilgi için forumumuzun “ Bluray/HD-DVD/DVD/Divx Oynatıcı” alt forumunu ziyaret edebilirsiniz. 4.5) Next-Gen (Yeni Nesil) Oyun Konsolları Yeni nesil oyun konsolları olan Playstation3 (PS3) ve Xbox360, HD görüntü vermektedir. Yeni nesil olarak anılan Nintendo Wii oyun konsolu ise HD görüntü (yani 720p veya 1080i/p) vermemektedir. PS3 ve Xbox360 oyunlarının önemli bir kısmı native (doğal) 1080p değildir. Özellikle PS3 ile Bluray filmler izlenebildiği için 1080p görüntü alınabilmektedir. Fakat bu, tüm PS3 oyunlarının native (doğal) 1080p@60hz (yani 1920x1080 çözünürlükte, saniyede 60 kare) olduğu anlamına gelmez ve bir oyunun kaynağında 1920x1080 çözünürlükte ve saniyede 60 kare olması ile 1920x1080 çözünürlüğe upscale edilmiş (ölçeklendirilmiş) olması arasında fark vardır. Yani televizyonunuzun gelen sinyali 1080p olarak algılaması, ekrandaki görüntünün native (doğal) 1080p kalitesinde olduğunu ispatlayan bir durum değildir. Xbox360 oyun konsolunda da istisnalar hariç oyunlar native 1080p destekli değildir. Oyun kapaklarının arkasında 1080p yazdığını görebilirsiniz. Bunu bir pazarlama hilesi olarak düşünebilirsiniz, çünkü istisnalar hariç Xbox360 oyunlarının çözünürlüğü 1080p değildir; Xbox360 tarafından 1080p’ye upscale işlemi yapılmaktadır Dolayısıyla görüntü kalitesi doğal 1080p@60hz olan bir görüntü gibi olmayacaktır. Not : Eğer hangi oyunların doğal 1080p destekli olduğunu gösteren bir listeniz var ise, lütfen buraya ilave edilmesi için bildiriniz. 4.6) Diğer HD Görüntü Kaynakları Yukarıdaki kategorilere girmeyen ve internetten temin edilebilen bazı HD görüntüler : - Üreticilerin hazırlamış olduğu HD demo videoları - Film fragmanları 5) HD Ready - Full HD - HD Ready 1080p - HDTV 1080p Logoları 5.1) Ön Bilgiler Bu kavramlar, televizyonların HD (High-Definition) kaynakları görüntüleme yetenekleri ile ilgilidir. HD Ready etiketi (logosu), Avrupa’da 2005 yılından itibaren EICTA* tarafından bu logoların kullanılabilmesi için gerekli minimum gereksinimlerin açıklanmasını takiben resmi olarak kullanılmaktadır. * EICTA (www.eicta.org) : Avrupa Bilgi, İletişim ve Tüketici Elektroniği Teknolojileri Endüstrisi Derneği Benzer şekilde Full HD, HD Ready 1080p ve HDTV 1080p logolarını taşımak için televizyonların sahip olması gereken minimum özellikler de EICTA tarafından belirlenmektedir. Bu logolar, HD sinyalleri işleme ve görüntüleme yeteneğine sahip cihazların birbirlerinden teknik özellikleri itibariyle ayırt edilebilmeleri için bir nitelik işareti olarak tanıtılmıştır. Burada öncelikli olarak bilinmesi gereken, bu logoların bir televizyonun kalitesi ile ilgili olmadığıdır. Öneğin “HD Ready” logosu taşıyan iki televizyondan alt seviye olan modelin, üst seviye olan diğer modele göre teknik bir eksikliği yoktur. Yani panel çözünürlükleri ve kabul ettiği sinyaller, sahip olması gereken min. girişler aynıdır. Bununla beraber, daha üst seviye olan bir modelde tek değil üç HDMI girişi olabilir, görüntü işlemcisi ve yazılımı daha iyi olabilir, paneli (dolayısıyla kontrastı, tepki süresi vb) daha iyi olabilir. Ancak sonuçta aynı HD sinyalleri kabul edeceklerdir ve aynı minimum teknik gereksinimleri karşılamaktadırlar. Dolayısıyla “HD Ready 1080p” (eski adıyla Full HD) logosu taşıyan alt seviye bir model, HD Ready logosu taşıyan üst seviye bir televizyondan her yönüyle (paneli, görüntü işlemcisi vb. ile) daha kaliteli demek değildir. Aşağıda detaylı açıklamaları bulacaksınız. 5.2) Logolar ve Minimum Gereksinimler 5.2.1) HD Ready Minimum Gereksinimler i) Panel Lcd veya Plazma panel, geniş ekran formatında en az 720 fiziksel satıra sahip olmalıdır. Burada en yaygın yanılgı, 42” ve daha küçük Plazma Tv’lerin panel çözünürlüğünün Lcd Tv’ler gibi 1366x768 değil, 1024x768 (veya 1024x720) olmasından kaynaklanmaktadır. Genelde 1024x768 çözünürlüğün HD uyumlu olmadığı düşünülür. Ancak görüleceği üzere 768 satır, minimum gereksinim olan 720 fiziksel satırdan daha fazladır, yani bu gereksinim karşılanmaktadır. ii) Video Bağlantıları ve Kabul Edilmesi Gereken Sinyaller Aşağıdaki girişlerden HD sinyal kabul edilmelidir. - Analog YPbPr (komponent) veya VGA - DVI veya HDMI HD uyumlu girişler aşağıdaki sinyalleri kabul etmelidir : - 1280x720 @ 50Hz ve 60Hz progressive (720p) - 1920x1080 @ 50Hz ve 60Hz interlaced (1080i) iii) HDCP Desteği DVI veya HDMI girişleri, HDCP (içerik koruma) destekli olmalıdır. 5.2.2) HDTV Bu logoyu taşıyan televizyonlar (HD Ready televizyonlardan farklı olarak) uydudan, kablolu yayından ve karasal yayından gelen HD sinyalleri alıp, çözebilecek ve görüntüleyebilecek entegre tunere sahiptir. 5.2.3) Full HD EICTA, 30 Ağustos 2007 tarihinden itibaren Full HD logosunu kaldırmıştır. Bu logo yerine aşağıda açıklanan HD Ready 1080p ve HDTV 1080p logoları kullanılmaktadır. Ancak çok yaygın şekilde bilindiği için ve aşağıdaki açıklayacağım sebepten dolayı üreticiler halen televizyonları üzerine Full HD logosu da koymaktadırlar. Full HD logosunun kaldırılması ile bence önemli bir yanlıştan dönülmüştür. Çünkü “HD Ready” ile “Full HD” kelimeleri yanyana karşılaştırıldığında, sanki HD Ready Tv’ler HD yayınları eksik ve ideal olmayan şekilde göstermektedir de, ancak Full HD Tv alınırsa HD yayınlar doğru şekilde izlenebilirmiş gibi yanlış bir izlenim oluşmaktadır. Full HD televizyonların HD Ready televizyonlardan farkları, bu logonun yeni ve geçerli halleri olan aşağıdaki logolar altında açıklanmıştır. 5.2.4) HD Ready 1080p ve HDTV 1080p HD Ready 1080p logosu taşıyan televizyonlar, yani Full HD Tv’ler (HD Ready televizyonlardan farklı olarak), 1920x1080 panel çözünürlüğüne sahiptir ve 1080p sinyalleri alıp, işleyebilir ve görüntüleyebilirler. HDTV 1080p logosu taşıyan televizyonların farkı ise uydu, kablo ve karasal yayın ile gelen HD yayınları alıp çözebilecek entegre HD tunere sahip olmasıdır. 5.3) Logolar Arasında Temel Karşılaştırma Tablosu HD Ready ile HDTV arasındaki farklar : - Tek fark, HDTV televizyonun karasal, kablolu ve uydudan HD yayınları doğrudan bir kablo bağlantısı ile alıp (yani ayrıca bir cihaza, decodere ihtiyaç duymadan), çözüp gösterebilmesini sağlayacak entegre HD tunere sahip olmasıdır. “HD Ready ile HD Ready 1080p” ve “HDTV ile HDTV 1080p” arasındaki farklar : - “HD Ready ve HDTV” televizyonlar en az 720 fiziksel piksele sahip olmalıdır (yani panel çözünürlüğü 1024x720, 1024x768 veya 1366x768 olabilir). Ayrıca 720p ve 1080i HD sinyalleri kabul edip, gösterebilirler. - “HD Ready 1080p ve HDTV 1080p”, yani Full HD olarak bilinen televizyonların ise panel çözünürlüğü 1920x1080’dir. Kabul edip gösterebildiği HD sinyaller ise 720p, 1080i ve 1080p’dir. 5.4) Son Yorum ve Önemli Hatırlatmalar Önemli İlave : Aşağıda açıklanan yayınların ne şekilde izlenebileceği hakkında buradaki mesajda detaylı bilgi var. Bu rehberden sonra o mesajı da okumanızı öneririm. Yukarıda açıklamalar doğrultusunda artık bu logoların bir kalite göstergesi olmadığını, sadece televizyonların teknik donanımlarına göre sınıflandırılmasında standardizasyon için kullanıldığını biliyoruz. Aşağıdaki bölümlerde, izleyeceğiniz HD yayınların ağırlıklı olarak 720p veya 1080i/1080p olmasının bazen HD Ready televizyonları, bazen de HD Ready 1080p (Full HD) televizyonları daha ideal bir seçim haline getirdiği açıklanacak. Kısaca, HD Ready 1080p (Full HD) televizyon almak, her koşulda daha iyi görüntü anlamına gelmeyeceği gibi, 1080i ve 1080p haricindeki görüntülerde (birçok kişinin bu çözünürlükte görüntü kaynağı yoktur) yüksek panel çözünürlüğü dolayısıyla netlik kaybı yaşanacaktır. “HD Ready” veya “HDTV” tercihi ile ilgili olarak da, eğer karasal, kablolu yayından veya uydudan HD Tv yayınlarını, televizyonunun entegre tunerini kullanarak izlemeyecekseniz, “HDTV” almanızın, yani entegre tuner için ekstra para ödemenizin bir anlamı olmaz, kullanmayacağınız bir özellik için fazla bedel ödemiş olursunuz. Türkiye’de HD televizyon yayınlarını izlemek için, yayıncı kuruluşun (Digiturk, Dsmart, Teledünya gibi) kendi alıcı kutusunu (receiver) kullandığınızda, televizyonunuzun entegre tuneri kullanılmamış olur. Bu durumda HD Ready televizyon ile HDTV televizyon arasında pratikte hiçbir fark kalmaz. 6) Lcd ve Plazma Tv’lerin Panel (Ekran) Çözünürlükleri Nelerdir ? 6.1) Ön Bilgiler Daha önce açıklandığı gibi Lcd ve Plazma televizyonlar, CRT (tüplü) televizyonlardan ve bilgisayar monitörlerinden farklı olarak “sabit” bir panel çözünürlüğüne sahiptir. Yani paneldeki (ekrandaki) piksel sayısı sabittir ve izleyeceğiniz tüm görüntüler bu piksel sayısına uyarlanarak gösterilir. Lcd ve Plazma televizyonlar en ideal görüntüyü, panel çözünürlükleri ile aynı (veya en yakın) çözünürlüğe sahip görüntüler ile verirler. Örneğin panel çözünürlüğü 1366x768 olan bir Hd Ready Lcd Tv’ye PC bağlantısı yaparak, masaüstü çözünürlüğünü 1366x768 olarak ayarlardığınız zaman (eğer Tv’niz 1:1 pixelmapping* yapabiliyorsa) en ideal görüntüyü, kristal netlikte alırsınız. Fakat masaüstü çözünürlüğünü örneğin 1280x720 olarak ayarlarsanız, 1280x720 piksellik görüntü, 1366x768 piksellik alana yayıldığında netlik kaybı yaşanır. Bu netlik kaybı özellikle masaüstü yazı ve ikonlarda kolay farkedilir; ancak videolarda bu netlik kaybı (farkı) çok belirgin değildir. Tabi ki panel çözünürlüğü ile görüntü çözünürlüğü arasındaki fark arttıkça, netlik kaybı da daha belirgin olacaktır. * 1:1 Pixelmapping nedir ? Lcd ve Plazma Tv’lere PC bağlantısı yapılması gündeme gelince “1:1 pixelmapping” tabirini sıkça duyarsınız. Burada 1:1 pixelmapping, belirli bir çözünürlükteki görüntünün, aynı sayıda piksellik alanda gösterilmesi; yani 1 piksellik görüntünün tam olarak 1 pikselde gösterilmesi anlamına gelir. En net görüntü bu şekilde elde edilir. Örneğin panel çözünürlüğü 1366x768 olan bir Hd Ready Lcd Tv’ye PC bağlantısı yaptığınızda ve masaüstü çözünürlüğünü 1360x768 veya 1366x768 olarak seçtiğinizde, masaüstü yazıları ve ikonları kristal netlikte ise, televizyonunuz 1:1 pixelmapping yapabiliyor demektir. Tabi çözünürlüğü 1360x768 olarak seçtiğinizde, sağdan ve soldan üçer piksel siyah kalmalıdır. Aksi takdirde “1:1 pixelmapping” yapıyor olmazsınız. Daha detaylı bilgi için buradaki konuyu okuyabilirsiniz. Panel çözünürlüğü 1366x768 olan bir HD Ready Lcd Tv veya HD Ready Plazma Tv, 1080i ve hatta yeni modellerde olduğu gibi 1080p sinyal kabul edebilir. Ancak orijinali 1920x1080 çözünürlüğünde olan görüntü, panel çözünürlüğü olan 1024x768’e veya 1366x768’e indirilerek gösterilecektir. Dolayısıyla 1024x768’lik veya 1366x768’lik panelde 1080p görüntü ile alınan detay, 1920x1080’lik bir panelde 1080p görüntü ile alınan detay gibi olmayacaktır. Bu detay kaybını ve farkını gözünüzün ne kadar farkedeceği, panel boyutuna ve izleme mesafenize bağlıdır. Örneğin 40” bir televizyonda 3,5 - 4 metre mesafe ve üzerinden bu farkı görebilmeniz son derece zordur. Aslında burada söylediğim mesafe toleranslı denilebilir. Birçok kişi 40” panelde 3 metreden bile bu farkı zor anlayacaktır. Benzer şekilde panel çözünürlüğü 1920x1080 olan bir Full HD Tv’de 720p (1280x720) yayın izlendiğinde, görüntü büyütülerek 1920x1080 piksellik alana yayılacaktır (interpolasyon) ve netlik kaybı olacaktır. Bu fark izleyicinin gözünün seçiciliği, panelin işlemcisi, izleme mesafesi gibi birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterebilir. 6.2) Lcd Tv - Panel (Ekran) Çözünürlükleri - Her boyuttaki HD Ready ve HDTV Lcd Tv’ler : 1366x768* - Her boyuttaki HD Ready 1080p ve HDTV 1080p (Full HD) Lcd Tv’ler : 1920x1080 * Birkaç sene önce bazı HD Ready Lcd Tv’ler 1280x720 gibi çözünürlüğe sahipti ama artık bu modeller piyasada yok. 6.2) PLazma Tv - Panel (Ekran) Çözünürlükleri - 42” den küçük HD Ready ve HDTV Plazma Tv’ler : 1024x768 veya 1024x720 - 42” HD Ready ve HDTV Plazma Tv’ler : 1024x768 - 50” ve daha büyük HD Ready ve HDTV Plazma Tv’ler : 1366x768 - Her boyuttaki HD Ready 1080p ve HDTV 1080p (Full HD) Plazma Tv’ler : 1920x1080 Not : Buradaki çözünürlükler bazı istisna olabilecek modeller haricinde tüm markalar ve modeller için geçerlidir ve standarttır. Bir televizyonun ucuz veya pahalı, düşük veya yüksek kaliteli olmasına ya da üreticisine göre değişmez. 7) HD Ready mi HD Ready 1080p (Full HD) mi Tercih Edilmelidir ? Yukarıdaki temel ve teknik bilgilerden sonra, şimdi bu yazının da hazırlanma amacı olan en önemli kısıma geliyoruz : Hd Ready mi yoksa Hd Ready 1080p mi (Full HD) tercih edilmelidir ? Yukarıda verilen bilgiler (istisnai hatalar haricinde) objektif ve yoruma açık olmayan, net teknik bilgilerdir. Bundan sonra yazacaklarım ise, her ne kadar objektifliğimi korumaya çalışacak olsam da, benim kişisel yorumlarımı da içerecektir. Dolayısıyla mutlak doğru olarak dikkate alınmamalıdır. Konu içinde benimle taban tabana zıt görüş belirten kişiler de olabilir. Her zaman olduğu gibi, konuda yazılan tüm yorumları okuyup, kendiniz için doğru olan kararı vermek size düşüyor. 7.1) Öncelikle Bilmeniz Gerekenler 7.1.1 HDTV’ler, Sadece HD Görüntüler İzlenirken HD Kalitesinde Görüntü Verir SD yayın yapan Tv kanallarını izlerken veya SD bir DVD filmi izlerken, sırf televizyonunuz “HD Ready” olduğu için 720p/1080i kalitesinde veya televizyonunuz HD Ready 1080p (Full HD) olduğu için 1080p kalitesinde görüntü alamazsınız. Bunun aksine, televizyonunuzun panel çözünürlüğü ile izlediğiniz görüntü çözünürlüğü arasında fark arttıkça, görüntü kalitesinde düşüş, netlik kaybı yaşanacaktır (interpolasyon); bu teknik bir gerçektir. Ancak görüntüde ne kadar bozulma olacağı ve bunu ne kadar farkedeceğiniz, televizyonunuzun Plazma veya Lcd Tv olması, paneli, görüntü işlemcisi ve yazılımı, panel boyutu, izleme mesafeniz, gözünüzün seçiciliği gibi birçok etkene bağlıdır. Genelde Full HD olarak bilinen HD Ready 1080p olan modeller daha pahalı olduğu için, bu televizyonlarda kullanılan görüntü işlemcisi ve yazılımları, HD Ready televizyonlara göre daha başarılı olabilir. 7.1.2) HDTV’ler, En Yüksek Görüntü Kalitesini, Panel Çözünürlüklerine En Yakın Çözünürlükteki HD Görüntüler İzlendiğinde Verir Örneğin HD Ready 1080p televizyonda, ortalama 640x480 çözünürlükte olan SD görüntü izlenirken, panel çözünürlüğü 1920x1080 olduğu için, 640x480 piksellik görüntü tam ekrana, yani 1920x1080 piksele yayılacaktır. Basit bir matematiksel hesapla, panel çözünürlüğünüz 1920x1080 ise, 1920x1080 = 2.037.600 adet piksele (noktaya) sahiptir. SD görüntü de 640x480 = 307.200 pikselden (noktadan) oluşuyorsa, 2.037.600 – 307.200 = 1.730.400 adet pikselin (noktanın), televizyonunuzun görüntü işlemcisi tarafından doldurulması gerekecektir. Görüntü işlemcisi tarafından çeşitli algoritmalarla hesaplanıp tahmini şekilde yoktan var edilen bu piksel renkleri de görüntüyü gerçeğinden uzaklaştıracaktır. Sonuç olarak, görüntü kalitesinde düşüş olacaktır. Tabi SD yayınlar izlenirken görüntünün ne kadar beğenileceği, ne kadar tatmin edici olacağı ve ne kadar “idare eder” olarak değerlendirileceği böyle basit bir matematik hesabıyla açıklanamaz ve birçok etkene bağlıdır. 7.1.3) HD Görüntüler Arasındaki Önemli Ayrım : 720p ve 1080i/1080p HD görüntüler arasında (SD ve HD görüntüler arasındaki kadar belirgin olmasa da) önemli bir ayrım vardır. Bir HD görüntü 720p (1280x720 çözünürlükte) olabileceği gibi, 1080i/1080p (1920x1080 çözünürlükte) de olabilir. Yukarıda açıklandığı gibi, panel çözünürlüğü ile izlenen görüntünün çözünürlüğü arasındaki fark, bize televizyon tarafından doldurulan pikseller ve görüntü kalitesinde düşüş olarak geri döndüğüne göre, HD Ready 1080p (Full HD) televizyonlarda 720p görüntüler izlenirken görüntü, HD Ready televizyonlara kıyasla daha az net olacaktır, yani netlik kaybı yaşanacaktır. Bu netlik kaybı, HD Ready panelde SD görüntü izlenmesi kadar belirgin olmayacaktır. Bunun sebebi ise, çözünürlük arttıkça netlik kaybının insan gözü tarafından daha az farkedilecek olmasıdır. Ancak netlik kaybının ne derece olacağı ve bunu ne kadar farkedeceğiniz, televizyonunuzun Plazma veya Lcd Tv olması, paneli, görüntü işlemcisi ve yazılımı, panel boyutu, izleme mesafeniz, gözünüzün seçiciliği gibi birçok etkene bağlıdır. 7.2) Görüntü Kaynaklarınıza Göre Tercih Yapılmalıdır Maalesef hem SD hem de HD tüm görüntü kaynakları ile en güzel görüntüyü verebilecek bir Tv teknolojisi veya modeli yok. Dolayısıyla kullanım amacınıza en uygun Tv’yi seçebilmek için öncelikle kendinize “ben bu televizyonu şimdi ve yakın gelecekte hangi görüntü kaynakları ile kullanıyorum/kullanacağım” diye sormanız gerekiyor. Eğer ağırlıklı olarak SD veya ağırlıklı olarak HD görüntüler izliyorsanız, seçim yapmanız nispeten daha kolay olur. Ancak “hem SD görüntü, hem de HD görüntüler izleyeceğim” diyorsanız, seçim yapmanız daha zor olacaktır. Çünkü öncelikle Plazma ile Lcd arasında; sonra “Hd Ready” ile “HD Ready 1080p” (Full HD) arasında tercih yapmanız gerekecektir. Aşağıda olası görüntü kaynaklarını ve bu kaynaklar için hangi seçimlerin daha ideal olduğunu yorumlamaya çalışacağım. Aşağıdaki yorumlar sonuçta kişisel değerlendirme olacağı için, ben yine genel kabul gören şekilde görüşlerimi yazmaya çalışacağım ama, sadece benim görüşlerime bağlı kalmanızı önermiyorum. Mümkün olduğunca farklı kullanıcının yorumlarını okumanız daha iyi olacaktır. 7.2.1) Kablolu Tv ile SD Televizyon Kanallarını İzlemek Öncelikle analog (normal) kablolu tv ile televizyon izlemek için Lcd veya Plazma televizyon almanızı önermiyorum. Çünkü sinyal kalitesi düşük olacağı için, alacağınız görüntü kalitesi de düşük olacaktır. Dolayısıyla CRT (tüplü) televizyonunuzla yola devam etmeniz daha iyi olur. Türksat KabloTv dijital yayını hakkında bilgi almak için buradaki konuyu okuyabilirsiniz. 7.2.2) Uydudan SD Televizyon Kanalları İzlemek Uydudan Tv izlemenin kablolu Tv’den en önemli farklı, arada bir uydu alıcı (receiver) kullanılmasıdır. Kablolu Tv’de olduğu gibi sinyal kablosu doğrudan Tv’nize bağlanmaz; çanak(lar)dan gelen sinyal kablosu uydu alıcıya (receiver) bağlanır. Görüntü uydu alıcı tarafından oluşturulur ve Tv’nize Scart, Komponent veya HDMI kablolar ile aktarılır. Digiturk, Dsmart vb. aboneliğiniz olması da bu gruba girer, çünkü bu firmalar da yayınlarını uydudan yapmaktadır Lcd veya Plazma televizyonunuza görüntü sinyali uydu alıcıdan (receiver) geleceği için, görüntü kalitesi daha yüksek olur ve HD uyumlu Lcd ve Plazma televizyonunuzda kablolu Tv’ye göre daha güzel görüntü alırsınız. Uydudan SD yayınlar izlenirken, uydu alıcınız görüntü kalitesini birinci derecede etkileyecektir. Eğer kendi uydu sisteminiz (çanaklarınız) varsa, uydu alıcısı konusunda özgür olursunuz. Araştırma yaparak bütçenize göre upscale (yukarı ölçeklendirme) özelliği olan uydu alıcı dahi alabilirsiniz. Ancak Digiturk, Dsmart gibi aboneliğiniz varsa, normal şartlarda o firmaların verdiği uydu alıcıları kullanmanız gerekir. Tabi sadece üyelik modülü alarak, modül desteği olan farklı uydu alıcılar ile de Digiturk, Dsmart yayınlarını izleyebilirsiniz. Uydu alıcılar genelde televizyonlara hem görüntü hem ses taşıyan “scart” kablo ile bağlanır. Bazı uydu alıcılar, “scart” görüntü çıkışlarından YPbPr (diğer isimleri ile Komponent veya YUV) sinyal destekler. Komponent kablo, scart kabloya göre daha yüksek görüntü kalitesine sahiptir. Ancak komponent kablo sadece görüntü taşır, ses için ayrı kablo kullanılması gerekir. Veya doğrudan “komponent” çıkışı olan uydu alıcılardan “komponent>komponent” bağlantı yapılabilir. Doğrudan “komponent” çıkışı olan uydu alıcısı modelleri son derece sınırlıdır (Next Super Plus serisi, Samsung A200 gibi). Ayrıca HDMI çıkışı olan ve upscale (yukarı ölçeklendirme ile SD sinyalin 720p, 1080i/1080p sinyale dönüştürülmesi) yapan uydu alıcı modelleri vardır. Burada “upscale” yapılıyor olması, SD görüntülerin HD kalitesine ulaşacağı anlamına kesinlikle gelmez . Upscale edilen SD görüntünün, kaynağında 720p veya 1080i/1080p olan görüntü ile uzaktan yakından ilgisi yoktur. Bu upscale özelliği sadece bir artı olarak düşünülmelidir ve ne kadar iyileşme sağlayacağı konusunda kullanıcıların tecrübeye dayanan görüşlerine başvurulmalıdır. Esasında SD sinyale ilişkin upscale işlemi Lcd veya Plazma televizyonunuzun işlemcisi tarafından zaten gerçekleştirilmektedir. Bu işlem uydu alıcısı tarafından yapıldığı taktirde televizyon ayrıca upscale işlemi yapmaz. Bu durumda upscale işlemi yapabilen bir uydu alıcısının bu özelliğinin kullanılıp kullanılmaması kararı, televizyonunuzun video işlemci kalitesine bağlıdır. Diğer bir ifadeyle hangi cihazdaki (tv ve uydu alıcı) görüntü işlemci daha kaliteli/başarılı ise upscale işlemi ona bırakılmalıdır. Uydudan SD televizyon yayınları için tercih önerisi : Bu yayınlarının maks. çözünürlüğü 576i (720x576) olacağı için, birinci tercih HD Ready televizyonlar olmalıdır. Panel çözünürlüğü 1024x768 olan HD Ready Plazma Tv’ler, yayın çözünürlüğü ile panel çözünürlüğü arasındaki fark daha az olduğu için bu yayınlarda daha da avantajlıdır. Son tercihiniz ise panel çözünürlüğü 1920x1080 olan HD Ready 1080p (Full HD) Lcd ve Plazma Tv’ler olmalıdır. 7.2.3) Uydudan HD Televizyon Kanalları İzlemek Yukarıda açıklanan “uydudan SD televizyon kanalları izlemek” durumundan tek farkı, kullanılan uydu alıcının (receiver) HD uyumlu olmasıdır. Digiturk, Dsmart, Teledünya gibi firmaların HD yayın yapan televizyon kanallarını içeren özel abonelik paketleri vardır. Bu özel abonelikleri aldığınızda size verilecek olan uydu alıcı da HD uyumlu olacaktır ve DVI veya HDMI görüntü çıkışı olacaktır. Tabi bu durumda sadece HD yayın yapan kanallar HD kalitesinde izlenecektir. SD yayın yapan kanallar yine SD yayın kalitesinde olacaktır ve SD yayınların kalitesi, uydu alıcınızın (receiver) görüntü kalitesine önemli derecede bağlıdır. Daha önce bu rehberin “4.1.2 HD Televizyon Yayınları” bölümünde açıklandığı gibi, HD televizyon yayınları 720p veya 1080i olabilir. Uydudan 720p HD televizyon yayınları için tercih önerisi : Yine “en ideal görüntü, panel çözünürlüğü ile görüntü çözünürlüğü arasındaki fark en az olduğunda alınır” bilgisi doğrultusunda, ilk tercihiniz HD Ready televizyonlar olmalıdır. 720p sinyal 1280x720 çözünürlüğe karşılık geldiği için, panel çözünürlüğü 1366x768 olan tüm HD Ready Lcd Tv’ler ile 50” ve üzeri HD Ready Plazma Tv’ler bu yayınlar için en avantajlı konumdadır. Son tercihiniz ise panel çözünürlüğü 1920x1080 olan HD Ready 1080p (Full HD) Lcd ve Plazma Tv’ler olmalıdır. Tabi ki HD Ready 1080p (Full HD) olan bir televizyonda 720p yayınlar izlerken çok tatmin edici görüntü alırsınız. Yaşanacak netlik kaybı, SD yayınlar gibi olmayacaktır. Uydudan 1080i HD televizyon yayınları için tercih önerisi : 1080i sinyal 1920x1080 çözünürlüğe karşılık geldiği için, en ideal görüntü panel çözünürlüğü 1920x1080 olan HD Ready 1080p (Full HD) Lcd ve Plazma Tv’ler ile alınacaktır. Sonra panel çözünürlüğü 1366x768 olan tüm HD Ready Lcd Tv’ler ile 50” ve üzeri HD Ready Plazma Tv’ler gelir. Son sıradaki tercih olarak panel çözünürlüğü 1024x768 olan 42” ve altı HD Ready Plazma Tv’leri sayabiliriz. Görüldüğü gibi, HD Ready 1080p (Full HD) televizyon almış olmanız, 720p yayın yapan HD kanallar ile en iyi performansı almanızı sağlamaz. 7.2.4) DVD Oynatıcı ile SD Dvd ve Divx Filmler İzlemek Yukarıda “7.2.2 Uydudan SD televizyon kanalları izlemek” bölümünde söylenenler geçerlidir. Bazı dvd oynatıcıların upscale (yukarı ölçeklendirme) özelliği olabilir ve SD görüntüleri 720p, 1080i, 1080p sinyallere dönüştürüp, HD çıkış veriyor olabilirler. Ancak daha önce açıklandığı gibi, SD bir kaynaktan elde edilecek bu HD sinyal, orijinali HD 720p ve HD 1080i/1080p olan görüntülere kalite olarak yaklaşamayacaktır. Ne kadar iyileşme elde edileceği dvd oynatıcıya, televizyonunuza göre farklılık gösterebilir. Burada önemli olan, bir mucize beklememeniz. 7.2.5) PC Bağlantısı Günümüzde bilgisayarlar HTPC (Home Theatre PC) adıyla yaygın olarak Lcd ve Plazma Tv’lere bağlanmakta ve “medya oynatıcı” olarak kullanılmaktadır. Burada HTPC ismi, bilgisayarın donanım olarak farklı olmasından değil, kullanım amacından gelmektedir. Yine de “HTPC kasalar” adı altında yatay ve daha şık dizaynı olan kasaların satılması, on-board ekran kartı ile DVI veya HDMI çıkışı olan anakartların tercih edilmesi, sessizleştirme için daha fazla bütçe ayrılması gibi durumlar, HTPC’leri normal bilgisayarlardan donanımsal olarak da ayırıyor diyebiliriz. Fakat sonuç olarak herhangi bir masaüstü veya dizüstü bilgisayarı Tv’nize VGA veya DVI/HDMI çıkışından bağlamanız, o bilgisayarı sizin HTPC’niz yapar. PC bağlantısı için tercih önerisi : Eğer Tv’nize PC bağlantısı yapıp, yoğun olarak HD görüntüler izleyecekseniz tercihiniz Lcd veya Plazma Tv olabilir. Ancak özellikle Tv’nizi bir monitör gibi, masaüstü yazıların okunması (excel, word, powerpoint vb), internette gezinti yapılması için daha yoğun kullanacaksanız, tercihiniz Lcd Tv olmalıdır. Genel olarak Lcd Tv’lerin PC bağlantısında Plazma Tv’lerden daha başarılı olduğunu söyleyebiliriz. Zaten bilgisayar monitörlerinin “Plazma” değil de “Lcd” teknolojisine sahip olması, bunu bizlere açıklıyor. HDTV tercihi yaparken HD Ready mi yoksa HD Ready 1080p mi (Full HD) olması gerektiği, yine görüntü kaynaklarınız, izleme mesafeniz ve panel boyutu gibi etkenlere bağlıdır. Örneğin eğer kaynaklarınızın çoğu 720p görüntüler ise ve 40”-42” HDTV alarak 4 metreden izleyecekseniz, HD Ready tercih etmeniz daha doğru olur. Çünkü HD Ready 1080p (Full HD) HDTV’lerin panel çözünürlüğü 1920x1080 olduğu için hem bu Tv’lerde 720p görüntüler izlerken netlik kaybı yaşarsınız, hem de 1080p görüntü bile izleseniz, 40” HDTV’de 4 metreden 720p ile 1080p görüntü arasındaki detay farkını gözünüzün seçmesi bir hayli zordur. Plazma Tv’ler PC bağlantısı ile monitör olarak kullanılmaya Lcd Tv’ler kadar uygun değildir. Bununla beraber, birçok Plazma Tv’de “1:1 pixelmapping” yapılamaması dolayısıyla yaşanan masaüstü yazılarda netlik sorununu filmlerde farketmeniz çok daha zordur. Dolayısıyla PC bağlantısı ile HD 720p görüntüler izlerken panel çözünürlüğü 1024x720 veya 1024x768 olan HD Ready Plazma Tv’ler ile de çok güzel görüntü alırsınız ve HD keyfi yaşarsınız. 7.2.6) Bluray ve HD-DVD Filmler Daha önce bahsedildiği gibi en önemli ve yaygın 1080p görüntü kaynakları olduklarını söyleyebiliriz. Bluray ve HD-DVD filmler için tercih önerisi : Panel çözünürlüğü 1920x1080 olan HD Ready 1080p (Full HD) Lcd ve Plazma Tv’ler en ideal seçim olacaktır. İkinci sırada panel çözünürlüğü 1366x768 olan tüm HD Ready Lcd Tv’ler ile 50” ve üzeri HD Ready Plazma Tv’ler gelir. Son sıradaki tercih olarak panel çözünürlüğü 1024x768 olan 42” ve altı HD Ready Plazma Tv’leri sayabiliriz. 7.2.7) Next-Gen (Yeni Nesil) Oyun Konsolları (PS3, Xbox360) Öncelikle Plazma Tv’lerin burn-in (uzun süre ekran üzerinde aynı konumda kalan görüntülerin kalıcı iz bırakması) sorunu dikkate alınınca, genel olarak oyun konsolları için Lcd Tv’lerin daha iyi bir seçim olduğu söylenebilir. Ancak yeni jenerasyon Plazma Tv’ler burn-in yaşanma ihtimalini çok aza indirmiştir; ancak tamamen gözardı edilmemelidir. Yine daha önce bu rehberin “4.5 Next-Gen (Yeni Nesil) Oyun Konsolları” bölümünde bahsedildiği gibi, PS3 ve Xbox360 oyunlarının (özellikle Xbox360 oyunlarının) az bir kısmı native (doğal) 1080p (1920x1080@60Hz) sinyale sahiptir. Next-gen oyun konsolları için tercih önerisi : Genelde PS3 alınacaksa, mutlaka HD Ready 1080p (Full HD) televizyon alınması gerektiği düşünülür. Ancak eğer Bluray filmler izlenmeyecekse ve sevdiğiniz oyunlar native (doğal) 1080p değilse, HD Ready 1080p televizyonlarda alınacak görüntü kalitesi, 720p görüntü çıkışı ile HD Ready olan bir televizyonda alınacak görüntüden daha kötü olacaktır. Bu yorumda, televizyonların aynı panele, görüntü işlemcisine vb. sahip olduğunu dikkate alıyorum. Bu konu hakkında yaptığım araştırmalar, PS3 ve Xbox360 oyun konsollarının native 1080p oyunlar için yeterince güçlü olmadığını gösteriyor. Bu nedenle yapımcı firmaların tercihi, daha yüksek çözünürlük yerine daha akıcı görüntü (daha yüksek fps), daha fazla polygon, daha iyi ışıklandırma oluyor. Bu oyun konsollarının mevcut teknik kapasiteleri dikkate alınınca 1920x1080@60hz oyunların yaygınlaşacağını beklemek doğru gözükmüyor. Yani genel kanı olduğu gibi, next-gen oyun konsollarının gücü günden güne keşfedilerek, yeni ufuklara yelken açılmıyor (!). Ayrıca birçok oyunsever, PS2 ve Xbox 1’den (576i/p), next-gen (yeni nesil) oyun konsollarında 720p’ye geçiş yapıldığı zaman aradaki farkın muhteşem olduğu, ancak 720p ile 1080p arasında bu kadar belirgin fark beklenmemesi konusunda hemfikir. Bu durumda panel boyutu, izleme mesafesi de etkili tabi. Bu konuda yorum yaparken adil olunması ve tüm şartların bir arada değerlendirilmesi gerekir. Örneğin 52” HD Ready 1080p (Full HD) Lcd Tv’de, native 1080p Gran Turismo 5 oyunu PS3 ile oynanırken ve Tv’ye 2,5 metre mesafede iken, HD Ready bir Lcd Tv’ye göre farkın belirgin olduğunu söyleyebilirsiniz. Ancak native 1080p olmayan çoğu oyun, panel boyutu, izleme mesafe gibi etkenler, next-gen oyun konsolları ile körü körüne HD Ready 1080p (Full HD) panel peşinde koşulmaması gerektiğini gösteriyor diye düşünüyorum. Bu bilgilerden sonra Tv’ler arasında sıralama yapmayacağım, çünkü yoruma fazlasıyla açık. Bu rehberi şimdiye kadar tüm bölümleriyle okuduysanız, artık yorum yapabilecek kadar bilginiz var demektir. 7.3) Tablo : İnsan Gözünün Farklı Çözünürlük Detaylarını Farkedebileceği Mesafeler ve Tv Boyutları Alternatif Ekran Boyutu ve İzleme Mesafesi Tablosu [17.05.2009] [Gönderen : cosef] - Kaynak : http://ifuhavetoask.blogspot.com/2007/05/size-matters.html 7.4) Lcd ve Plazma Tv Alırken Geleceğe Yatırım Yapılmalı Mıdır ? Birçok kullanıcı Lcd veya Plazma Tv alırken, “almışken geleceğe yönelik bir Tv olsun, biz aldık mı en az 5-10 sene kullanırız, evdeki tüplü televizyonumuz 20 yıllık ve hala kullanıyoruz” düşüncesinden yola çıkar. Ancak bu yaklaşım, Lcd ve Plazma Tv’ler için çok geçerli değildir. Neden böyle düşündüğümü açıklayayım. Bugünden geriye doğru birkaç seneyi dikkate almazsak, uzun yıllar boyunca mevcut olan tüm Tv yayınları, tüm filmler ve diğer görüntü kaynakları, piyasadaki tüm CRT (tüplü) televizyonlar ile uyumluydu. Belki televizyonlar arasında ekranın bombeli değil düz (flat) olması, tüplerinin daha ince (slim) olması, renkleri daha doğru vermesi gibi farklar vardı. Fakat sonuçta, herhangi bir tüplü televizyon ile tüm görüntü kaynaklarını kaliteli bir şekilde izleyebiliyorduk. Bunun sonucunda oturmuş bir pazar vardı ve tüplü televizyonların fiyatları artık iyice düşük seviyelere inmişti; kısa diyebileceğimiz aylık ve yıllık dönemlerde ani düşüşler olmuyordu. Günümüzde ise sürekli gelişim halinde olan Lcd, Plazma ve HD görüntü teknolojileri ile karşı karşıyayız. Tıpkı cep telefonu piyasası gibi, kısa dönemlerde piyasaya çıkan cihazlar arasında önemli özellik ve teknoloji farkları olabiliyor. Bunun sonucunda cihazların fiyatlarında gerçekten kısa diyebileceğimiz dönemlerde (hatta aylar içinde) önemli düşüşler oluyor. Örneğin 2007 senesinde, “uzun yıllar kullanırım, ileride nasılsa HD yayınlar yaygınlaşacak” düşüncesi ile 720p ve 1080i/p görüntüler arasındaki önemli çözünürlük farkını dahi dikkate almadan Full HD (HD Ready 1080p) Tv satın alan bir tüketiciyi ele alalım. İki sene önce o televizyona örneğin 5.000 TL ödendiyse, bugün 2.500-3.000 TL’ye kesinlikle o Tv’den daha üstün özellikli bir Full HD Tv alınabilir. Peki bu geçen iki yılda ne oldu ? O kullanıcı hem Tv’ye fazla ücret ödemiş oldu, hem de iki yıl boyunca tek bir 1080i/1080p görüntü kaynağı olmadıysa izlediği her SD ve HD 720p görüntüyü, HD Ready Tv’lere göre daha düşük kalitede izledi. Halbuki iki sene önce örneğin 2.500 TL’ye HD Ready Tv almış olsaydı, hem iki yıl boyunca izlediği SD ve HD 720p görüntülerden daha iyi görüntü kalitesi alacaktı, hem de bugün Bluray fimler gibi 1080p görüntü kaynakları için 2.500 TL’ye bir de Full HD Tv alabilecekti. Gördüğünüz gibi sürekli gelişim ve değişim halinde olan piyasalarda uzun dönemli yatırım hesapları pek rasyonel değil. Yeni girdiğimiz 2009 yılına baktığımız zaman, fiyat değişimleri iki-üç sene öncesi gibi keskin değilse bile, yine kısa sayılabilecek dönemlerde belirgin fiyat düşüşleri olacağını söylemek zor değil. Dolayısıyla bugünlerde Lcd veya Plazma Tv alırken, mevcut ve önümüzdeki birkaç yıldaki görüntü kaynaklarımızın ne olacağı ve fiyatlarda yaşanan sürekli düşüşler dikkate alınarak , dengeli kararlar verilmelidir. Son Söz Bu rehbere yazılacak cevaplarda, benim yazdıklarım ile taban tabana zıt görüşler de olabilir. Karşı görüşlere tabi ki savunma yapmayacağım. Aksine (sebepleri de açıklanarak yazılan) karşı görüşler bu rehberin daha zengin olmasını sağlayacaktır diye düşünüyorum. Rehberin kişisel yorum içeren bölümlerini akış içinde özellikle belirttim. Dolayısıyla zaman içinde zenginleşecek olan bu rehber konudaki tüm mesajları, farklı görüşleri okumanızı öneriyorum. Eğer yanlış olduğunu düşündüğünüz veya düzeltilmesi, ilave edilmesi gereken bilgiler varsa, bu görüşlerinizi ve bilgilerinizi konu içinde mesaj yazarak veya bana özel mesaj göndererek paylaşabilirsiniz. Gereken inceleme ve düzeltmeler, ilaveler yapılacaktır. Lütfen konuya kısa teşekkür mesajları yazmayın. Eğer gerçekten teşekkür etmek istiyorsanız, bunu tecrübelerinizi diğer üyeler ile paylaşarak veya rehberin iyileştirilmesi için önerilerde bulunarak yapabilirsiniz. Kaynaklar ve Alıntı Yapılması Bu rehber kendi cümlelerimden oluşmaktadır ve herhangi bir bölümü ya da paragrafı bir yerden aynen alıntı yapılmamıştır. Kullanılan bazı resimlerin altında kaynakları belirtilmiştir. Rehberin izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden kısmen veya tamamen kopyalanarak yayınlanması yasaktır. Rehbere sonradan yapılan ilavelerin yanlarında [ ] işaretleri arasında tarih yazacağım. Eğer sizlerden gelmişse gönderen üyenin ismini belirteceğim veya bir yerden alındıysa kaynak belirteceğim.

Sıcak Fırsatlarda Tıklananlar

Editörün Seçtiği Fırsatlar

Daha Fazla

Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az

1 Misafir - 1 Masaüstü

5 sn

420
Cevap

26
Favori

127.467
Tıklama

Daha Fazla
İstatistik

Konu İstatistikleri Yükleniyor

Konuya Özel

3 oy

Öne Çıkar

Cevapla

Sayfa:

önceki 17 18 19 20 21

Giriş

Mesaj

_____________________________

...

_____________________________

Mustafa Kemal Atatürk

_____________________________

...

_____________________________

hbasaran82

Yarbay

4273 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

GS..
megane sedane 1,2 tce edc..
panasonic plazma..

hbasaran82

Yarbay

4273 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

Jake LaMotta J kullanıcısına yanıt

_____________________________

GS..
megane sedane 1,2 tce edc..
panasonic plazma..

Arake

Yüzbaşı

327 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

kemalege2000

Binbaşı

1173 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

hbasaran82

Yarbay

4273 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

GS..
megane sedane 1,2 tce edc..
panasonic plazma..

kemalege2000

Binbaşı

1173 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

hbasaran82

Yarbay

4273 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

GS..
megane sedane 1,2 tce edc..
panasonic plazma..

kemalege2000

Binbaşı

1173 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

ogameci

Yarbay

18543 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

Ne yapalım ? Burası Türkiye abicim !

> >

< <

signore

kullanıcısına yanıt

_____________________________

Ado

Emekli Yönetici

9291 Mesaj

Tüm Başarılarını Gör

_____________________________

Panasonic 50vt30,Panasonicth-50pv500e, LG pb60g projeksiyon cihazı, Harman Kardon AVR 255, Harman Kardon HKTS16, Dune hd smart d1 media player, DSmart hd, PStation4 slim, Toshiba A300 15b, Canon 60d