< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi forscribd -- 19 Haziran 2018; 20:40:42 > |
Bildirim
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi forscribd -- 19 Haziran 2018; 20:40:42 > |
Neden mi ? Çünkü bu sorduğunuz neredeyse bütün işleri yaptım. Kısaca anlatayım.. 1995 Yıldız Teknik üniversitesi gemi inşaa ve gemi makinaları mühendisliği bölümünden mezun oldum ve askerlikten hemen sonra 97 senesinde Liman cüzdanı çıkartarak ve ITU denizcilik fakültesinde (Tuzla) gerekli STCW denilen kursları aldım. Bu kurslar : - Temel ilk yardım - Denizde canlı kalabilme - Can kurtarma araçlarını kifayetli kullanabilme - Personel idaresei ve sosyal sorumluluk - Temel Yangın daha sonra - ileri derecede ilk yardım - ileri derecede yangınla mücadele - Tanker tanıtım vs (tankerde çalışmayacaksanız gerekli değildir) Bu kurslardan sonra ehliyet sınavına girerek 3. mühendis olarak O zaman devlete ait olan Deniz Nakliyat isimli şirketin gemilerinde çalışmaya başladım. 3 yılı Deniz nakliyatta 5 yılı Genl Denizcilikte olmak üzere tam 8 sene bu işi yaptım. Sonra 2005 senesinde evlendim ve denizi bıraktım. Bir sürü tersaneyle görüştüm ve 3 tanesi ile aynı anda anlaşma noktasına geldim. Çünkü o sıralar Yeni inşaa sanayi tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de patladığı için herkes yeni inşaa anlaşmaları yapmış ve kapasitesinin üstünde çalışıyordu. Ve piyasa gemi inşaat mühendisine çok ilgi duyuyor ve ciddi paralar veriyordu. O sırada aynı zamanda Borusan isimli şirkete de başvurmuştum ve onlar da çağırıyordu. İkilemde kaldığımdan bir Tersane'de proje müdürlüğü yapan bir arkadaştan yardım istedim ve bana kesinlikle tersaneye bulaşmamamı tavsiye etti.(Allah bin kere razı olsun - sebebini yazımın ilerleyen kısmlarında bulabilirsiniz) Dolayısıyla Borusan Güç sistemleri'nde Caterpillar Marine Servis Mühendisi olarak başladım. 2008'e dek burada çalıştıktan sonra bir arkadaşımın beni tavsiye etmesi üzerine ClassNK'den ( Japon Loydu ) bir davet aldım. Bana Sörveyörlük teklif ediyorlardı. Kısa bir araştırmadan sonra kabul ettim ve çalışmaya başladım.Halen Japon Loydunda Surveyor&Auditor olarak görev yapıyorum. İş icabı girip çıkmadığım tersane ve Armatör kalmadı diyebiliim. Şimdi aklınızdaki tüm soruları kısa kısa cevaplayayım : 1. Denizde çalışmak için ne yapmam lazım ? İLk önce her yıl en az 2 kez düzenlenen yeterlilik sınavına gireceksiniz. Bu sınavlar eskiden yazılı ve sözlü mülakat şeklinde yapılırdı ama şu an nasıl yapılıyor bilmiyorum.Fakat sınav geçme notunun 70 olduğunu biliyorum. Hangi derslerden sına olacağınız ile ilgili bilgiyi GOSS 'nin sitesinden bulabilirsiniz. Hatta sanırım artık sınavlar çevrimiçi yani internet üzerinden yapılıyor. Sınavdan başarılı olunca Lman başkanlığı'na gidip Uzakyol Vardiya mühendisliği ehliyeti çıkartacaksınız. Yukarıda bahsettiğim STCW kurslarıı alıp bu kurs sertifikaları ile beraber Liman başkanlığı'na başvurarak Liman cüzdanı çıkartacaksınız. En son olarak ta denize çıkmadan evvel sağlık yoklaması yaptıracaksınız. 2. Bunlar ne kadar tutar ? Kurslar için emin değilim ama siz gene de 2000tl yi hazır tutun derim ben. Ama en sağlıklı bilgiyi kursu düzenleyen kurumdan alabilirsiniz. Eskiden bu kursu sadece İTÜ Denizcilik fakültesi verirdi ama şimdilerde Ekol-Tüdev vs. birsürü yer veriyo. Google' a "stcw kursu" yazmanız yeterli. Sağlık ta 150-200 tl tutar herhalde. Karaköyde katlı otoparkın orada özel bir hastane var. Eskiden adı Yaşam Hastanesiydi şimdi değişmiş.Gidin orada yaptırın. Hiç zorlanmazsınız. 3. Gemide ne olarak başlarım ve ne kadar alırım ? 3. veya 4. mühendis olarak başlarsınız ama 3. ile 4. arasında pek bir fark yoktur. Maaş olarak ta görev olarak ta çok benzerdir. Alacağınız maaş çalışacağınız geminin tipi ve şirket ile direk bağlantılıdır. Mesela; Petrol Tankeri : 4000 USD civarı Kimyasal Tanker : 5000 USD civarı Kuruyük gemisi : 3500-4000 USD civarı alırsınız 4. 2.Mühendis ve baş mühendisler nekadar alır ? Yine gemi ve şirkete bağlı olmak şartıyla ; Petrol Tankeri : 7000 USD ( 2.müh) - 10000 USD (Baş müh) Kimyasal Tanker : 8500 USD ( 2.müh) - 12500 USD (Baş müh) Kuruyük gemisi : 6000 USD ( 2.müh) - 8000 USD (Baş müh) 5. Kontratlar kaç ay ? Şirkete göre değişmekle birlikte 3. ve 4. mühendisler için 6+1 yani 6 ay çalışır 6.ayn sonunda 1 maaş ikramiye alırsınız 2. mühendisler için 4+1 Baş mühendisler için 4+1 veya 2+1 bazen 3+1 ... anlaşmaya bağlı.. 6. Gemide yaşam ve çalışma ortamı nasıldır ? Aldığınız göreve göre yapacağınız iş tanımlıdır. Ama uzakyol vardiya mühendisnin ilk görevi vardiya tutmaktır. Vardiya saatleri: 2. Mühendis 04-08 (günde 2 kez) 3. Mühendis 12-04 (günde 2 kez) 4. Mühendis 08-12 (günde 2 kez) saatleri arasındadır. Gemi seyir halindeyken bu tanımlı saatler arasında gelir makina dairesinde vardiya tutarsınız. Ama gemi limandaysa ve acil yapılması gereken iş varsa herkes saat 08:00 ile 17:00 arası çalışır.Lİmanda zabitler (yani 2.3.4.müh) vardiya tutmaz. Her vardiya mühendisinin yanında 1 adet yağcı denen eleman çalışır. Limanda vardiyayı yağcılar tutar. Bunlara ek olarak gemi limandaysa veya demirdeyse gemiye kızlar gelir.Ama gemiye kızlar sadece kaptanın izni olursa alınır. Gecelik veya gemi kalkana kadar sizinle kalırlar.Hertürlü ihtiycınızı görürler. Çamaşır temizlik dahil. Tamamen anlaşmanıza bağlı. (not : kesinlikle prezo kullanın...!!!!) Gemide kumanya diğer önemli bir husustur. Bazı şirketler kumanyayı aşırı derecede kısar ve insanları sinir hastası ederler. Ama genelde Türk gemilerinde kumanya iyidir. Pazar günleri Kuru fasulye çıkar. Yemekler salonda hep beraber yenir. Eğer gemide kumanya iyi değilse Koltuk kumanyası denen herkesin kendi kendine gidip satın aldığı yiyecekler de bulundurmak serbesttir. Gemide Alkol yasak olup çoğu gemilerde bu pek fazla önemsenmez. Ama alkolik bir adamı da hiçbir şirket barndırmaz. Herkes kendi çamaşırını kendi yıkar. Çamaşırhaneler ve çamaşır makinaları vardır. Zabitan ile personelin herşeyi ayrıdır. Yemek masaları, dinlenme salonları, çamaşırhaneler vs vs. Boş zamanlarda ister kamarada ister dinlenme salonlarında veya çoğu gemide bulunan spor salonlarında vakit geçirebilirsiniz. Kendi adım gittiğim her gemiye playstation laptop ve gitar götürürdüm. Gittiğim ülkeden de bir 37 ekran tv alırdım. Kamarada takılırdım.. 7. Gemiye giderken nelere dikkat etmeliyim ? 1. En önemli şey şirkettir. Şirketin güvenilir ve büyük bir şirket olmasına dikkat edin. Çünkü küçük firmalar ucuz adam çalıştırmak için sağdan soldan toplama adamları gemiye doldururlar. Sonra başınız derde girer.Çünkü o tip adamlarla çalışmak inanılmaz zordur. 2. Maaşların zamanında yatıp yatmadığını öğrenmeye çalışın. Aylarca çalışıp tek kuruş alamayanları bilirim. 3. Çok fazla şirket değiştirmeyin ki ileride o şirketin kara bölümünde görev alabilesiniz. Yanımda stajerlik yapan adamlar şimdi o şirkette Enspektör &müdür vs oldular.. 8. Tersanelerde iş bulabilirmiyim ? Kesinlikle bulursunuz. Alacağınız para da yaklaşık bugünün şartlarıyla en az 4000-5000 TL olur. Ama inanın bana annenizden emdiğiniz süt burnunuzdan gelir.Verdikleri o parayı kuruş kuruş çıkartırlar sizden.Tersanede çalışanın gecesi gündüzü haftasonu tatili vs. neredeyse yoktur. Hele bir de Gemak gibi tamir tersanesinde çalışıyorsanız C.tesi ve pazarları unutabilirsiniz.Ayda 2 kez pazar yaparsanız iyidir. Tersane işi çok ağırdır. Çünkü gemi sahibi gemisinin tersanede kaldığı hergün için korkunç paraar öder. Dolayısıyla geminin tersaneden çıkması için tersane çalışanlrını gece gündüz demeden çalıştırır. Hele tersanede ilk başlayan adamı direk sahaya verirler ve maalesef ne işçi ne usta sizi pek takmaz. Ta ki kendinize diş geçirtmemeyi öğrenene kadar. Ama bu süreç çok yıpratıcı ve yorucu bir süreçtir. Üstelik geminin enspektörleriyle siz muhatap olacağınız için her türlü kavga dövüş vs. sizinle olacaktır. 9. Klasta iş bulabilirmiyim ? Kesinlikle evet.. Klas kuruluşları birliği olan IACS 'ın tanıdığı toplam 10 adet klas kuruluşu vardır. Bunlar ; 1. NIPPON KAIJI KYOKAI (NK) japon 2. AMERICAN BUREAU OF SHIPPING (ABS) amerika 3. BUREAU VERITAS (BV) fransa 4. DET NORSKE VERITAS (DNV) norveç 5. GERMANISCHER LLOYD (GL) alman 6. KOREAN REGISTER OF SHIPPING (KR) kore 7. LLOYD’S REGISTER OF SHIPPING (LR) ingiltere 8. REGISTRI ITALIANO NAVALE (RINA) italya 9. RUSSIAN MARITIME REGISTER OF SHIPPING rusya 10.CHINA CLASSIFICATION SOCIETY (CCS) çin Diğer klas kuruluşları IACS kriterlerini karşılamadığı için IACS member değildir ve tanınmazlar.Sigorta açısından da Çoğu Owner (gemi sahibi ) tarafından tercih edilmezler.Kısacası Pastanın en büyük bölümünü bu 10 klas kuruluşu alır. Kalanını da diğerleri paylaşır. Diğer klas kuruluşları : 1 TURKISH LOYD 2 CROATIAN REGISTER OF SHIPPING (CRS) 3 INDIAN REGISTER OF SHIPPING (IRS) 4 HELLENIC REGISTER OF SHIPPING (HR) 5 REGISTRO INTERNATIONAL NAVAL SA (RINAVE) Sanırım yakın bir zamanda IRS ve CRS de IACS member olacak. Hatta Turk loydu da bastırıyor. Buralardan alacağın maaşlar ise oldukça tatmin edicidir. Ortalama 7000-8000tl civarı alırsınız. Yapacağınız iş ise 1. Gemilerin denizde çalışabilmeleri için gereken kurallara uyup uymadığını periyodik olarak denetlemek ve sertifikasyon (Survey) 2. Gemi işletmecilerinin gemiyi emniyetli bir şekilde işlettiğini denetlemek ve sertifikasyon ( Şirket auditi ) 3. Gemilerin emniyetli bir şekilde seyir yaptığını denetlemek ve sertifikasyon ( Gemi Auditleri ) Çalışma olarak çalışma alanları gemiler, tersaneler ve kara tesisleridir.Elinizdeki kurallara göre gider gemileri denetler ve inspection yaparsınız. Bu iş Tersane gibi ağır bir iş değildir ve oldukça rahattır. Ayrıntılı bilgi isterseniz daha sonra yazarım.. 10. Başka ne gibi işler bulabilirim ? Gemiden ayrıldıktan sonra birşirkette enspektör olarak ta çalışabilisiniz. Enspektör şirkete ait gemiler ile ilgilenir. Sörvey Audit tarihlerini takip eder gemi teçhizatlarının periyodik bakımlarının ypılmasını organize eder tamirleri yönetir. vs vs. Bu arkadaşlar çalıştıkları şirkete göre oldukça iyi para alırlar en kötüsü bile 5000-6000 tl'den az almaz. Eğer yeni gemi inşaatı için Kore veya Çin'e gitmeyi kabul ederseniz cebinize aylık minimum 10000dolar girer. 11. İngilizce ve bilgisayar şart mı ? Bu ikisi kesinlikle fark yaratır. Üstelik İngilizce bu sektörün olmazsa olmazıdır. Bilgisayar o kadar olmasa da yine de iyi bilmeniz sizin için büyük bir artıdır. Ama herkes en azından word excel gibi programları kulllanmayı bilmelidir. Denizde Çalışmanın artıları 1. Ancak büyük paralar ödeyip gidebileceğiniz yerler hatta belki de hiç gidemeyeceğiniz yerlere gemi ile gidersiniz. 2. Dünyanın en güzel kızlarıyla birlikte olursunuz. 3. Güzel para kazanırsınız. Kısa sürede ev araba alabilirsiniz 4. Şirketine göre ailenizi de sefere götürebilirsiniz Denizde çalışmanın eksileri 1. Kontratlar en az 4 en fazla 6 aydır. Dolayısıyla en az 4 ay sevdiklerinizden uzak kalırsınız. 2. Evliyseniz maalesef eşinizle araznız hiçbir zaman normal karı - kocalar gibi olmaz. Çünkü ortalam yılda 2 ay evde olursunuz ve gözden ırak olan gönülden de ırak olur lafı doğrudur. Acı ama gerçek... Hayat akıp giderken eşiniz hep yanlız olmaya heryere yanlız gitmeye mahkumdur.Bir süre sonra kendi hayatını kurar ve siz onun hayatında sadece yılda 2 ay misafir olrak yer alırsınız.. 3. Çocuğunuz varsa, hep en güzel zamanlarını kaçırırsınız...Çocuğunuz size hep yabancı kalır.Siz onun için sadece para gönderen biri olmaktan öteye geçemezsiniz. 4. Sevdiklerinizin yakınlarınızın neredeyse hiçbir anına ortak olamazsınız. Hep uzakta olursunuz. 5. Asla gerçekten arkadaşlarınız olmaz. Çünkü herkes çoktan ortamını kurmuştur ve siz sadece gelir onlarla takılır gidersiniz. Çok para harcadığınız için sizden çekinirler.Çünkü karada işler öyle değildir.Onların harcamaya çekindiği para size önemsiz geldiği için size hep mesafeli olurlar. Evet arkadaşlar şimdilik bukadar. Ama eğer herhangi bir sorunuz varsa seve seve cevaplarım.. Umarım açıklayıcı olmuştur. Bu arada bütün bu anlattıklarımı ve denizde başımdan geçen ilginç ve komik olayları şu an Lemanyak dergisinde "Denizciler" adında bir roman olarak çiziyorum. (biraz da reklam.. :)) Herkese iyi günler... |
Arkadaşlar bana özel mesaj göndermeyin çünkü cevaplamıyorum,
Mühendisliğin en önemli kurallarından biri önce okumak ve anlamaya çalışmaktır. Mühendis kolaya kaçmaz. Daha evvelki sayfalarda gerek ben gerekse diğer birlaç meslektaşım sayfa sayfa Yazılar yazdık sırf insanlar faydalansın diye. Ama bu yazılanları okuyup bilgi sahibi olmak varken Sanki başka işimiz yokmuş, bütün gün bilgisayar başında "soru sorsalar da cevaplasam" diye bekliyormuşuz gibi elli kere söylememize rağmen hala özelden bir sürü soru soruluyor. Hayır farklı birşey sorulsa gene cevaplayalım da, sorular hep aynı " Mezun olunca nerelerde çalışabilirim, kaç para maaş alırım, kriz ne zaman biter....." falan filan. O kadar yazdıklarımızı okumadan hala bunları soranlara ortak cevabım şu; Daha işin başında bu kadar bencil ve beleşçiysen hiçbiryerde tutunamazsın ve kelebek misali habire İş değiştiren biri olur çıkarsın.bu tip kişiler de hep küçük paralara mahkum olurlar... |
syncsta demiş ki; Mesajı Yerinde Gör
Puanının düşmesi ya da düşük olması neyi değiştirir? :) Bu bölümün puanı hiç bir zaman çok yüksek değildi zaten. Dönem dönem arttı dönem dönem azaldı. Böyle bir gerekçe ile 'aklı olan yazmasın bu bölümü' diyerek bu bölümü okumak isteyebilecek arkadaşları yanıltmayalım. Daha spesifik daha elle tutulur bir şekilde bilgi aktaralım. Olumlu olumsuz her şeyi ya da bildiklerimizi anlatıp yazıp yazmamak size kalmış diyelim. Zira 'yazın' 'harika bölüm' kesinlikle okuyun' gibi ifadeler ne kadar yanlış ise 'aklı olan yazmasın' veya 'okumayın' gibi ifadeler de naçizane yanlış geliyor bana. Yanlış anlaşılmasın kimsenin yorumuna ya da düşüncesine karışmak haddimize değil. Sadece hayatının en önemli kararını vermek üzere olan kardeşlerimize yol gösterirken daha hassas olalım diyorum. Karar mekanizmasında yol gösterici aydınlatıcı olarak etkimiz olsun :) |
selamlar..
Herkese tek tek cevap yazayım; <SroKO> msn adresim : alpayocak2@hotmail.com ekleyin konuşuruz.. <kotakot> 1-2 sene denizde çalıştıktan sonra karada iş bulursunuz ama biraz zorlanırsınız.Alacağınız paralar da maalesef öyle büyük paralar olmaz. Ama biraz dişinizi sıkıp en azından 2. mühendisliği almaya bakın.Çünkü gemide en azından 2.lik yapmış kişilerin karada iş bulma şansı çok daha yüksektir. Bu da 2 yıldan az değildir. 1 sene de 2. olarak çalıştınız diyelim. Toplam en azından 3 veya 4 sene çalışın bence. Sonra beyler şunu söyleyeyim : İşten korkmayın.. Gemide çalışmak ne kadar zorsa bir o kadar da eğlencelidir.Sadece doğru karar verin yeter.Yani gideceğiniz şirket ve gemi konusunda. Sonra şunu unutmayın karada çalışmak gemide çalışmaktan daha zordur. Gemide en azından 1 amirin vardır. Günde 8 saat çalışıyorsun. İş yerin hemen 1 dk. mesafede.Yaptığın iş belli.Hele bir de yeni gemide çalışıyorsan makinada sorun da çıkmaz.Bol bol film izler kendine vakit ayırırsın. Kamaranda her türlü lüksü edinmek sana kalmış. Ama karada işler bu kadar basit değil. Binbir türlü entrika yalan dolan... Sürekli üstüne gelirler.. Çünkü alternatifin çoktur. Ama denizde öyle değildir. Karada senden maksimum performans almaya çalışırlar. Gemide ise yapacağın veya yapmayacağın işler tanımlıdır.Standartı oturtursun ve hep öyle devam eder. Ödün verdiğin en önemli ve belki de tek şey ailenden ve sevdiklerinden ayrı kalmaktır. Ama eski bir arkadaşımın sevdiğim bir lafı vardı " hiçbir başarıya çiçekli yollardan gidilmez" <Trabzonleeeeee> Önce herkesin yanlış bildiği birşeyi düzelteyim.. Bizim adımız sörveyör, Yaptığımız iş ise sörvey... Sörveyör olmak için ne lazım demişsin. Cevaplayayım; Önceki yazımda belirttiğim gibi birçok Klas kuruluşu var. Bu klas kuruluşları kesinlikle gazete veya internete adam arıyorum diye ilan vermez. Klas kuruluşları 2 şekilde adam alır ; 1. gider direk başvurursun ve CV'ni bırakırsın. İhtiyaçları varsa ve CV'ni beğendilerse çağırırlar.. 2. Referansla.. Yani daha evvel çalıştığın işyeri veya klasta çalışan birisi seni genel müdürlüğe tavsiye ederse çağırılırsın.. Klasta çalışabilmek için kriterler : 1. Yeni inşa'ya yetiştirmek için almıyorlarsa ki bu çok düşük ihtimal, genelde 28-30 yaş altı eleman pek almamaya dikkat edilir. Çünkü sörveyörlük çok ciddi sorumluluk ve olgunluk gerektirir. Armatör ile Denizcilik teşkilatları arasında Uluslarası kuralları etik ve tarafsız bir şekilde uygulamakla yükümlüsün. Yani kendinizi futbol hakemi olarak düşünün. 2. İşimiz kural uygulamak olduğundan ve kurallar da ingilizce olduğundan, ingilizce konuşup yazmak çok önemlidir. Bunun dışında dediklerin doğru. Kendi kendinin patronu gibisindir. Gittiğin heryerde elpençe divan dururlar. İtibar görürsün. herkes senden çekinir. Çok yoğun çalışmak zorunda değilsin.Eğer iş acil değilse istediğin zaman bırakır sonra devam edersin.(bu çok geniş bir konu. Oyüzden isterseniz ileride sörveyör ne iş yapar detaylı yazarım) Aldığımız paralar da iyidir. <Berkay> Dostum sen daha iş hayatına başlamadan bu kadar rahatına düşkün olursan kusura bakma ama biraz zor iş bulursun. Sabah 9 akşam 6 şeklinde iş yok mu var tabi ki. Ama 2000tlden fazla da para bekleme.. Özel sektör acımasızdır. Ama bir o kadar da saftır aslında. Çünkü herşey sende biter. Düzenini iyi kurar planlamanı iyi yaparsan akşamları 6'da evine gelir haftasonu da evinde oturursun. Ama daha hiç zoru görmeden hemen kolaya kaçmayın. Cidden çok sıkıntı çekersiniz. Size bir dost tavsiyesi.. Bak çok kısa bir anımı anlatayım: yıllarca çok eski gemilerde çalıştım.Gemi üzerinde söküp takmadığım hiçbirşey kalmadı diyebilirim. Sonra günün birinde şirket beni 2 yaşında full otomasyon bir gemiye yolladı. Gemide herşey otomatik. Mesela bir şey arıza veriyor "tık" düğmeye basıyorsun hemen kendi kendine düzeliyor. Herkes çok mutlu.. Günün birinde seperatör denilen (bir çeşit yakıt damıtıcı diyebilirsiniz) ekipman arıza verdi. 3. mühendis " ben hallederim" deyip gitti.Ama o düğmeye belki 10 kere bastığı halde seperatör düzelmiyor.. Herkes gitti ama yok. Baş mühendis dahil herkes apışıp kaldı..Çünkü hep yeni gemide çalışmışlar.. Böyle bir durumda ne yapılır bilmiyorlar.Ben de şaşkınlıkla izliyorum olanları. Sonra baktım cihaz devreye girmiyor ve bu cihaz çalışmazsa geminin günlük kullandığı yakıt tankı dolmayacak.Kısacası ciddi bir sorun. Neyse uzatmayayım sökmeye başladım aleti.Millet bana bakıyor öyle. Sadece 1 yağcı benim gibi eski gemide çalışmış. Biz bununla beraber söktük temizledik ve topladık. Devreye aldık. Şıkır şıkır çalışmaya başladı. O düğmeye basmak herkesin yapabileceği birşey. Ama diğeri öyle değil. Ve bunun yararını sadece gemide değil özel hayatınızda da görürsünüz. Mesela ben evimde hiçbir tamir için (kombi hariç) kolay kolay tamirci çağırmam. Arabam dahil. Ve hiçbir usta da beni kandıramaz. Çünkü gemide çalışmış bir adam (tabi ki makinacılardan bahsediyorum kaptanlardan değil) teknik bir adamdır.Yani sokaktaki herhangi birinden çok farklısınız. Bunu unutmayın. Bilmem anlatabildim mi ? Herkese selamlar.. Sorunuz olursa çekinmeyin.. |
|
|
|
|
|
|
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi forscribd -- 14 Ekim 2015; 20:50:26 > |
|
|
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi forscribd -- 19 Haziran 2018; 20:42:10 > |
|
|
|
|
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi forscribd -- 19 Haziran 2018; 20:42:44 > |
|
|
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi forscribd -- 14 Ekim 2015; 20:54:01 > |
|