Şimdi Ara

Hareket eden bir şeyin ağırlığı ile hareket etmeyen şeyin ağırlığı bir olur mu?

Bu Konudaki Kullanıcılar:
3 Misafir (1 Mobil) - 2 Masaüstü1 Mobil
5 sn
6
Cevap
0
Favori
697
Tıklama
Daha Fazla
İstatistik
  • Konu İstatistikleri Yükleniyor
0 oy
Öne Çıkar
Sayfa: 1
Giriş
Mesaj
  • Mesela kalp çalışırken tarttığımızda 50 gram, durduğunda tarttığımızda ise 40 gram gelir mi? Düşünceniz nedir?



  • hızdan kastın ışık hızına yaklaşmak olsa dediğin ilginç olacaktı.
  • Değişmez

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • bu soruya cevap verebilmek için şu üç kavramı ayırd etmek gerekiyor:

    1- bir cismin kütlesi
    2- bir cismin ağırlıği
    3- cismin terayize koyulduğu anda terazinin ölçtüğü değer. (buraya çok dikkat)

    şimdi; bir cisim hareket etti diye o cismin kütlesi asla değişmez. durgun kütle "içsel" bir değerdir. hareketten bağımsızdır. (kuantum-görelilik kısmına girmiyorum, klasik fizik için konuşuyorum, lüften gelip de: hayır efendim kuantuma göre cisim hızlandıkça kütlesi artar falan demeyin, biz ışık hızından çok daha yavaş bir alemdeyiz şu anda)
    devam edelim; cismin kütlesi değişmediği sürece ağırlığı da değişmemeli gibi düşünülebilir. ağırlık yer çekiminin size uyguladığı çekim kuvvetidir. formülü de şudur:

    ağırlık = yer çekimi ivmesi * kütle
    yani: ağırlık [eşittir] yer çekimi ivmesi [çarpı] kütle

    dolayısıyla, ağırlık formülüne bakacak olursanız, iki değişken var:

    1- yer çekimi ivmesi.
    2- cismin kütlesi.

    şimdi, sen cismi hareket ettirdin diye dünyanın kütle çekim ivmesi değişmez (cisim dünyaya paralel yani yatay ilerliyo diyelim)
    ve, cismin kendi kütlesi zaten değişmez.

    dolayısıyla, sonuç: cisim hareket etti diye cismin ağırlığı değişmez.
    bir başka değişyle: cisim hareket etti diye "cisme uygulanmakta olan yer çekimi kuvveti" değişmez.
    yukarıdaki iki cümle de aynı şeyi söylüyor.

    sonuca ulaştık. peki bitti mi? hayır. her şey şimdi başlıyo:

    ancak, senin bir cismin ağırlığının değişip değişmediğini kontrol edebilmen için o cismin ağırlığını ölçmen gerekir. bu noktada, senin kullanmakta olduğun ölçüm yöntemi ne olacak bu önemli çünkü senin kullandığın ölçüm yöntemleri aslında cismin ağırlığını her durumda doğru ölçemiyorlar kardeşim. bazı ölçüm yöntemleri cismin hareketinden etkilenirler.

    mesela, eğer sen cismin ağırlığını terazi ile ölçeceksen (elektronik terazi ya da eski mekanik terazi fark etmez, hepsi aynı mantıkla çalışıyo, hepsi aynı mok) doğru değeri ölçebilmen için cismin terazi üzerinde hareketsiz durmakta olması gerekir. sen mesela cismi koydun teraziye, ama sabitlemedin, eğer cisim yana doğru devrilecek olursa tam o devrilme anında ağırlık hatalı ölçülecektir.

    neden hatalı ölçecektir? çünkü, senin terazide okumakta olduğun değer aslında cismin ağırlığı DEĞİL. senin terazide okumakta olduğun değer aslında terazinin içindeki yayın sıkışma miktarı.

    sen yayın sıkışma miktarını okuyosun, ama, çoğu durumda yayın sıkışma miktarı terazinin üzerine koyulan cismin ağırlığı ile orantılı olduğu için bu değere güveniyosun ve: "cismin ağırlığını ölçtüm, ağırlığı şudur" diyebiliyosun.

    normal şartlarda bunu demende pek bi sakınca yok, ama, yukarıda söylediğim gibi, terazi üzerinde cismin sabit durması lazım.

    modern elektronik teraziler buna bir çare buldular. modern terazilerin üzerine bir şey koyduğunda ağırlığın değiştiğini algılıyorlar ancak değişmekte olan değeri hemen monitöre yansıtmıyorlar. ilk önce değerin sabitlenmesini bekliyorlar. ne zaman ki değer sabitlenirse, o zaman üzerindeki cisim sabit durdu demek oluyo. ve işte o zaman terazinin ekranına değer yansıtılıyo ve sen de okuyosun.

    bir-bir buçuk ay kadar önce markete gittim. 2-3 tane patates aldım ve poşete koydum. oradaki görevli patates poşetini teraziye koydu. bi süre bekledi ama ekrana değer gelmedi. sonra poşeti açıp eliyle bazı patatesleri düzeltti ve bana: "patatesler azcık yuvarlanırlarsa, ya da ileri geri sallanırlarsa, ekrana değer gelmiyo, illa sabit durmalarını istiyo alet" dedi. ben de cevap verdim: "alet haklı abi yoksa hatalı değer ölçer" dedim. o da: "evet aynen öyle" dedi. işte o aletin patatesleri orada tartmamış olması bu yüzden.

    ama bu demek değil ki hareket etti diye cismin ağırlığı değişiyor.

    ağırlık hep sabit ama cisim hareket ederse alttaki teraziye uyguladığı kuvvet değişiyor. terazinin ısrarla "sabitlik" istemesinin nedeni bu.

    şöyle düşünün. sizin elinize 3 kilo ağırlığında bi saksı vereyim. tutabilir misiniz? evet. rahatlıkla iki elinizde kavrayıp tutarsınız.
    şimdi, siz gene ellerinizi açın, ben aynı saksıyı üçüncü kattan bırakayım, sizin elinize düşsün, ve siz de tutmaya çalışın. tutabilir misiniz? hayır, büyük ihtimalle tutamazsınız. saksı elinize çarptğı an büyük ihtimalle elleriniz açılır ve saksı gene yere düşer. siz de acıyan ellerinizle kalırsınız.

    neden tutamadınız? hareket etti diye saksının ağırlığı mı değişti? hayır. ağırlığı değişmedi. ama, ELİNİZE UYGULANAN KUVVET DEĞİŞTİ. neden? çünkü, cisim aşağıya düşerken aşağı yönde hareket momentumu kazandı. bu momentum da sizin elinize uygulanan kuvveti katladı.

    yani, buradan çıkartacağımız sonuç şu; sizin bir cismi tutabilip tutamamanız sadece cismin ağırlığı ile alakalı değildir. aynı zamanda cismin hareket momentumu, yani cismin hareketiyle de alakalıdır.

    asansör olayı da böyle. çabuk şekilde aşağıya doğru hızlanan bir asansörde kendinizi biraz havada kalmış gibi hissedebilirsiniz. yani, sanki ağırlığınız azalmış gibi hissedebilirsiniz. aslında ağırlığınız değişmiyo. sadece, asansör zemininin size uyguladığı yukarı yönlü kuvvet azalıyo. o kuvvet azaldığı için de siz aşağıya doğru alçalıyosunuz çünkü artık ağırlığınız baskın geliyo. (ağırlığınız aşağı yönlü bir kuvvettir)

    tam tersi, çabuk şekilde yukarıya doğru hızlanan bir asansörün içinde kendinizi normalden daha ağır hissedersiniz. aslında ağırlığınız artmıyor, sadece asansör sizi yukarıya doğru yükseltirken asansör zemininin sizin ayaklarınızdan yukarı yönde uygulamakta olduğu kuvvet artıyor. ve yukarı yönlü bu kuvvet sizin ağırlığınıza baskın geliyor. durum bu olunca siz de asansörle birlikte yukarıya yükseliyosunuz.

    normal durumda ise, yani siz asansör içinde değilken, normal-sabit bir apartman katı zemininde ayakta duruyorken, sizin vücudunuza iki kuvvet etki eder:

    1- dünyanın size uyguladığı aşağı yönlü yer çekimi kuvveti, yani ağırlığınız.
    2- üzerinde durmakta olduğunuz zeminden ayaklarınıza uygulanan yukarı yönlü temas kuvveti.

    siz sabit duruyorken bu iki kuvvet birbirine eşittir. yani, size uygulanan toplam kuvvet sıfır olur (çünkü bu kuvvetlerden biri yukarı yönlü, diğeri aşağı yönlü)

    genel özet: teorik olarak bir cismin hareket etmesi onun ağırlığını değiştirmez. ancak, pratikte bir cismin hareket etmesi o cismin ağırlığı nedeniyle etrafında yaratacağı etkileri değiştirir (etrafında yaratacağı etkiden kastım, terazideki yayı sıkıştırmak mesela) pratik-gündelik dünyada biz genelikle etrafımızdaki cisimlerin ağırlıklarından bahsederken, onların ağırlıklarının yarattığı etkilerden bahsederiz. ve bu etkiler de cismin hareketi ile değişirler. dolayısıyla, pratik dünyamızda bizim: "ağırlık" dediğimiz şey cismin hareketi ile değişir. bu kafanızı karıştırmasın çünkü pratik dünyada bizim ağırlık dediğimiz şey ile teorik fizikte ağrılık denilen şey aynı değildir.

    zira, siz evde teraziye çıkıp tartılın. mesele 70 kilo geldiniz diyelim. aynı terayizi alıp asansöre girin ve asansör yukarıya yükselirken tartılın. bu kez 80 kilo gelebilirsiniz. asansör aşağıya inerken 60 kg gelebilirsiniz. asansör durunca tartılırsanız yine 70 kg görebilirsiniz. pratik olarak bir insan: "hareket ediyor olmam ağırlığımı değiştiriyor" diyebilir. bunda çok da bi sıkıntı yok. sadece şunu aklınızdan çıkartmayın: sizin pratik-gündelik dünyada "ağırlık" dediğiniz şey ile teorik fizikteki "ağırlık" denilen şey tam olarak aynı şey değil. (çünkü sizin gündelik dünyada "ağırlığım" dediğiniz şey aslında terazideki bir yayın sıkışma miktarından başka hiçbir şey değil, sizin ağırlığınız falan değil o )



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi 01001101 -- 10 Mart 2020; 22:49:0 >
    < Bu ileti mini sürüm kullanılarak atıldı >




  • 01001101 kullanıcısına yanıt
    son cümle biraz üzücü olmuş
  • 
Sayfa: 1
- x
Bildirim
mesajınız kopyalandı (ctrl+v) yapıştırmak istediğiniz yere yapıştırabilirsiniz.